La apiacoj[2] (latine Apiaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo apialoj (Apiales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 420 genrojn kaj pli ol 3250 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estas apio[2].
Apiacoj | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
apio Apium L. | ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj | ||||||||||||||||
Tiu familio havas umbelojn, ombrelosimilajn florarojn, tial la alternativa nomo estas umbeliferoj (Umbeliferae). Ĝiaj tigoj estas kavaj kaj ekipitaj per kanaloj sekreciantaj rezinojn kaj bonodorajn esencojn. Laŭ la genro la radiko estas pivota, rizoma aŭ tubera.
Kelkaj famaj taksonoj
- Azorella
- aneto
- angeliko
- anizo
- apio
- Arakaĉo
- cerefolio
- celerio
- fenkolo
- karoto
- koriandro
- kumino
- levistiko
- petroselo
- pufa peŭcedano
- sukerradiko (Sium sisarum)
- kampa eringio (Eryngium campestre)
- tubera kerofilo
Taksonomio
Laŭ World Flora Online kaj The Plant List (27 jun. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[4]:
- Angiospermae - angiospermoj
- Apiales Nakai - apialoj
- Apiaceae Lindl. - apiacoj
- Aciphylla J.R. Forst. & G. Forst. - acifilo
- Acronema Falc. ex Edgew. - akronemo
- Actinanthus Ehrenb. - aktinanto
- Actinolema Fenzl - aktinolemo
- Actinotus Labill. - aktinoto
- Adenosciadium H. Wolff - adenosciadio
- Aegokeras Raf. - egokero
- Aegopodium L. - egopodio[5]
- Aethusa L. - etuzo[6]
- Aframmi C. Norman - aframo
- Afroligusticum C. Norman - afroligustiko
- Afrosciadium P. Winter - afrosciadio
- Afrosison H. Wolff - afrosisono
- Agasyllis Spreng. - agasilido
- Agrocharis Hochst. - agrokarito
- Ainsworthia Boiss. - ainsvortio
- Alepidea D. Delaroche - alepideo
- Aletes J.M. Coult. & Rose - aleteso
- Alococarpum Riedl & Kuber - alokokarpo
- Ammi L. - amio[7]
- Ammodaucus Coss. & Durieu ex Coss. - amodaŭko
- Ammoides Adans. - amoido
- Ammoselinum Torr. & A. Gray - amoselino
- Andriana B.-E. van Wyk - andriano
- Anethum L. - aneto[8]
- Angelica L. - angeliko[9]
- Anginon Raf. - anginono
- Angoseseli Chiov. - angosezelo
- Anisopoda Baker - anizopodao
- Anisosciadium DC. - anizosciadio*
- Anisotome Hook. f. - anizotomo
- Annesorhiza Cham. & Schltdl. - anesorizo
- Anthrichaerophyllum P. Fourn. - antrikerofilo
- Anthriscus Pers. - antrisko[10]
- Aphanopleura Boiss. - afanopleŭro
- Apiastrum Nutt. ex Torr. & A. Gray - apiastro
- Apiopetalum Baill. - apiopetalo
- Apium L. - apio[2]
- Apodicarpum Makino - apodikarpo
- Arafoe Pimenov & Lavrova - arafoo
- Archangelica Wolf - arkangeliko**
- Arctopus L. - arktopodo
- Arcuatopterus M.L. Sheh & R.H. Shan - arkuatoptero
- Arracacia Bancr. - arakacio
- Artedia L. - artedio
- Asciadium Griseb. - asciadio
- Asteriscium Cham. & Schltdl. - asterisĉio
- Astomaea Rchb. - astomeo
- Astrantia L. - astrantio
- Astrodaucus Drude - astrodaŭko
- Astydamia DC. - astidamio
- Athamanta L. - atamanto
- Aulacospermum Ledeb. - aŭlakospermo
- Austropeucedanum Mathias & Constance - aŭstropeŭcedano
- Autumnalia Pimenov - aŭtumnalio
- Azilia Hedge & Lamond - azilio
- Azorella Lam. - azorelo
- Berula W.D.J. Koch - berulo
- Bifora Hoffm. - biforo
- Bilacunaria Pimenov & V.N. Tikhom. - bilakunario
- Billburttia Magee & B.-E. van Wyk - bilburtio
- Bolax Comm. ex Juss. - bolako
- Bonannia Gussone - bonanjo
- Bowlesia Ruiz & Pav. - bovlezio
- Brachyscias - brakisciado
- Bunium L. - bunio
- Bupleurum L. - bupleŭro[11]
- Cachrys L. - kakrio*
- Calyptrosciadium Rech. f. & Kuber - kaliptrosciadio
- Cannaboides B.-E. van Wyk - kanaboido
- Capnophyllum Gaertn. - kapnofilo
- Carlesia Dunn - karlezio
- Caropsis (Rouy & E.G. Camus) Rauschert - karopso
- Carum L. - karumo[12]
- Caucalis L. - kaŭkalido[13]
- Cenolophium W.D.J. Koch - cenolofio
- Centella L. - centelo
- Cephalopodum Korovin - cefalopodumo
- Chaerophyllopsis H. Boissieu - kerofilopso
- Chaerophyllum L. - kerofilo
- Chaetosciadium Boiss. - ketosciadio
- Chamaele Miq. - ĥamelo
- Chamaesciadium C.A. Mey. - kamesciadio
- Chamaesium H. Wolff - kamezio
- Chamarea Eckl. & Zeyh. - ĥamareo
- Changium H. Wolff - ĉangio
- Chlaenosciadium C. Norman - klenosciadio
- Choritaenia Benth. - koritenio
- Chuanminshen M.L. Sheh & R.H. Shan - ĉuanminŝeno
- Chymsydia Albov - kimsidio
- Cicuta L. - cikuto[14]
- Cnidiocarpa Pimenov - knidiokarpo
- Cnidium Cusson - knidio
- Coaxana J.M. Coult. & Rose - koaksano
- Coelopleurum Ledeb. - celopleŭro**
- Cogswellia Spreng. - kogzvelio
- Conioselinum Fisch. ex Hoffm. - konioselino
- Conium L. - konio[15]
- Conopodium W.D.J. Koch - konopodio
- Coriandrum L. - koriandro[16]
- Cortia DC. - kortio
- Cortiella C. Norman - kortielo
- Cotopaxia Mathias & Constance - kotopaksio
- Coulterophytum B.L. Rob. - kulterofito
- Crithmum L. - kritmo[17]***
- Cryptotaenia DC. - kriptotenio
- Cuminum L. - kumino[18]
- Cyathoselinum Benth. - ciatoselino
- Cyclorhiza M.L. Sheh & R.H. Shan - ciklorizo
- Cyclospermum Lag. - ciklospermo
- Cymbocarpum DC. ex C.A. Mey. - cimbokarpo
- Cymopterus Raf. - cimoptero*
- Cynosciadium DC. - cinosciadio
- Dactylaea - daktileo
- Dahliaphyllum Constance & Breedlove - daliafilo
- Dasispermum Neck. ex Raf. - dazispermo
- Daucosma Engelm. & A. Gray - daŭkosmo
- Daucus L. - daŭko[19]
- Demavendia Pimenov - demavendio
- Dethawia Endl. - detavio
- Deverra DC. - devero
- Dichosciadium Domin - dikosciadio
- Dickinsia Franch. - dikinsio
- Dicyclophora Boiss. - dicikloforo
- Dimorphosciadium Pimenov - dimorfosciadio
- Diplaspis Hook. f. - diplaspido
- Diplolophium Turcz. - diplolofio
- Diplotaenia Boiss. - diplotenio
- Diposis DC. - dipozo
- Dipterygia - dipterigio
- Discopleura DC. - diskopleŭro*
- Distichoselinum García-Martín & Silvestre - distikoselino
- Domeykoa Phil. - domejkoo
- Donnellsmithia J.M. Coult. & Rose - donelsmitio
- Dorema D. Don - doremo
- Dracosciadium Hilliard & B.L. Burtt - drakosciadio
- Drusa DC. - druzao
- Ducrosia Boiss. - dukrozio
- Dumaniana Yıld. & B. Selvi - dumaniano
- Dystaenia Kitag. - distenio
- Echinophora L. - ekinoforo
- Ekimia H. Duman & M.F. Watson - ekimio
- Elaeoselinum W.D.J. Koch ex DC. - eleoselino
- Elaeosticta Fenzl - eleostikto
- Eleutherospermum K. Koch - eleŭterospermo
- Enantiophylla J.M. Coult. & Rose - enantiofilo
- Endressia J. Gay - endresio
- Eremocharis Phil. - eremokarito
- Eremodaucus Bunge - eremodaŭko
- Ergocarpon C.C. Towns. - ergokarpo
- Erigenia Nutt. - erigenio
- Eriocycla Lindl. - eriociklo**
- Eriosynaphe DC. - eriosinafo
- Eryngium L. - eringio[20]
- Erythroselinum Chiov. - eritroselino
- Eurytaenia Torr. & A. Gray - eŭritenio
- Exoacantha Labill. - ekzoakanto
- Ezosciadium B.L. Burtt - ezosciadio
- Falcaria Fabr. - falkario
- Fergania Pimenov - ferganio
- Ferula L. - ferolo[21]
- Ferulago W.D.J. Koch - ferolago[22]
- Ferulopsis Kitag. - ferolopso
- Foeniculum Mill. - fenkolo[23]
- Frommia H. Wolff - fromio
- Froriepia K. Koch - froriepio
- Fuernrohria K. Koch - furnrorio
- Galagania Lipsky - galaganio
- Geocaryum Coss. - geokario
- Gingidia J.W. Dawson - gingidio
- Glaucosciadium B.L. Burtt & P.H. Davis - glaŭkosciadio
- Glehnia F. Schmidt ex Miq. - glenio
- Glia Sond. - gliao
- Glochidotheca - glokidoteko
- Gongylosciadium Rech. f. - gongilosciadio
- Gongylotaxis Pimenov & Kljuykov - gongilotakso
- Grafia Rchb. - grafio
- Grammosciadium DC. - gramosciadio
- Guillonea Coss. - gviloneo
- Gymnophyton Clos - gimnofito
- Hacquetia Neck. ex DC. - haketio
- Halosciastrum Koidz. - halosciastro
- Hansenia Turcz. - hansenio
- Haplosciadium Hochst. - haplosciadio
- Haplosphaera Hand.-Mazz. - haplosfero
- Harbouria J.M. Coult. & Rose - harburio
- Harrysmithia H. Wolff - harismitio
- Heptaptera Margot & Reut. - heptaptero
- Heracleum L. - herakleo[24]
- Hermas L. - hermaso
- Heteromorpha Cham. & Schltdl. - heteromorfo
- Heteroptilis E. Mey. ex Meisn. - heteroptilo
- Hladnikia Rchb. ex Rchb. - ladnikio
- Hohenackeria Fisch. & C.A. Mey. - hohenakerio
- Homalocarpus Hook. & Arn. - homalokarpo
- Huanaca Cav. - huanako
- Hyalolaena Bunge - hialoleno
- Hymenidium Lindl. - himenidio
- Hymenolyma Korovin - himenolimo
- Indoschulzia Pimenov & Kljuykov - indoŝulzio
- Itasina Raf. - itazino
- Johrenia DC. - jorenio
- Kadenia Lavrova & V.N. Tikhom. - kadenio
- Kafirnigania Kamelin & Kinzik. - kafirniganio
- Kalakia Alava - kalakio
- Kamelinia F.O. Khass. & I.I. Malzev - kamelinio
- Karnataka P.K. Mukh. & Constance - karnatakao
- Keracia (Coss.) Calest. - keracio**
- Keramocarpus Fenzl - keramokarpo
- Klotzschia Cham. - kloĉio
- Korovinia Nevski & Vved. - korovinio
- Korshinskia Lipsky - korŝinskio
- Korshinskya Lipsky - korŝinskjo
- Krasnovia Popov ex Schischk. & Bobrov - krasnovio
- Krubera Hoffm. - krubero
- Kundmannia Scop. - kundmanio
- Ladyginia Lipsky - ladiginio*
- Lagoecia L. - lagecio
- Laretia Gillies & Hook. - laretio
- Laser Borkh. ex G. Gaertn., B. Mey. & Scherb. - lazero
- Laserpitium L. - lazerpitio
- Lecokia DC. - lekokio
- Lefebvrea A. Rich. - lefevreo
- Leiotulus Ehrenberg - leiotulo
- Leptotaenia Nutt. ex Torr. & A. Gray - leptotenio
- Lereschia Boiss. - lereŝio
- Leutea Pimenov - leŭteo
- Levisticum Hill - levistiko[25]
- Libanotis Haller ex Zinn - libanotido
- Lichtensteinia Cham. & Schltdl. - liŝtenŝtejnio
- Ligusticopsis Leute - ligustikopso
- Ligusticum L. - ligustiko
- Lilaeopsis Greene - lileopso
- Limnosciadium Mathias & Constance - limnosciadio
- Lipskya Nevski - lipskio
- Lisaea Boiss. - lizeo
- Lithosciadium Turcz. - litosciadio
- Lomatium Raf. - lomatio
- Lomatocarpa Pimenov - lomatokarpo
- Lomatopodium Fisch. & C.A. Mey. - lomatopodio
- Mackinlaya - makinlejo
- Magydaris Koch ex DC. - magidaro
- Malabaila Hoffm. - malabajlo
- Mandenovia Alava - mandenovio
- Margotia Boiss. - margotio
- Marlothiella H. Wolff - marlotielo
- Mediasia Pimenov - mediazio
- Meeboldia H. Wolff - meboldio
- Melanosciadium H. Boissieu - melanosciadio
- Melanoselinum Hoffm. - melanoselino
- Meum Mill. - meumo*
- Micropleura Lag. - mikropleŭro
- Molopospermum W.D.J. Koch - molospermo
- Monizia Lowe - monizio
- Mulinum Pers. - mulinumo
- Museniopsis (A. Gray) J.M. Coult. & Rose - muzeniopso
- Musineon Raf. - muzineo
- Mutellina Wolf - mutelino
- Myrrhidendron J.M. Coult. & Rose - miridendro
- Myrrhis Mill. - mirido[26]
- Myrrhoides Heist. ex Fabr. - miroido*
- Nanobubon Magee - nanobubono
- Naufraga Constance & Cannon - naŭfrago
- Neogoezia Hemsl. - neogezio
- Neonelsonia J.M. Coult. & Rose - neonelsonio
- Neoparrya Mathias - neoparjo
- Neopaulia Pimenov & Kljuykov - neopaŭlio
- Niphogeton Schltdl. - nifogetono
- Nothosmyrnium Miq. - notosmirnio
- Notiosciadium Speg. - notiosciadio
- Notobubon B.-E. van Wyk - notobubono
- Notopterygium H. Boissieu - notopterigio
- Ochotia A.P. Khokhr. - okotio
- Oedibasis Koso-Pol. - edibazo
- Oenanthe L. - enanto[27]
- Oligocladus Chodat & Wilczek - oligoklado
- Olymposciadium H. Wolff - olimposciadio
- Opopanax W.D.J. Koch - opopanako
- Oreocomopsis Pimenov & Kljuykov - oreokomopso
- Oreomyrrhis Endl. - oreomirido
- Oreonana Jeps. - oreonano
- Oreoschimperella Rauschert - oreoŝimperelo
- Oreoxis Raf. - oreoksido*
- Orlaya Hoffm. - orlajo
- Ormopterum Schischk. & Kom. - ormoptero**
- Ormosolenia Tausch - ormosolenio
- Orogenia S. Watson - orogenio
- Oschatzia Walp. - oŝacio
- Osmorhiza Raf. - osmorizo
- Ostericum Hoffm. - osteriko
- Ottoa Kunth - otoo
- Oxypolis Raf. - oksipolo
- Pachyctenium Maire & Pamp. - pakiktenio
- Pachypleurum Ledeb. - pakipleŭro
- Palimbia Besser ex DC. - palimbio
- Paraselinum H. Wolff - paraselino
- Parasilaus Leute - parasilao
- Pastinaca L. - pastinako[28]
- Paulia - paŭlio
- Pentapeltis (Endl.) Bunge - pentapelto
- Perideridia Rchb. - perideridio
- Perissocoeleum Mathias & Constance - perisoceleo
- Petroselinum Hill - petroselino[29]
- Peucedanum L. - peŭcedano
- Phellolophium Baker - felolofio
- Phellopterus Benth. - feloptero
- Phlojodicarpus Turcz. ex Ledeb. - flojodikarpo
- Phlyctidocarpa Cannon & W.L. Theob. - fliktidokarpo
- Physocaulis (DC.) Tausch - fizokaŭlo**
- Physospermopsis H. Wolff - fizospermopso
- Physospermum Cusson ex Juss. - fizospermo
- Physotrichia Hiern - fizotrikio
- Pilopleura Schischk. - pilopleŭro
- Pimpinella L. - pimpinelo[30]
- Pinda P.K. Mukh. & Constance - pindao
- Pituranthos Viv. - pituranto**
- Platysace Bunge - platisaco
- Pleiotaenia - plejotenio
- Pleurospermopsis C. Norman - pleŭrospermopso
- Pleurospermum Hoffm. - pleŭrospermo
- Podistera S. Watson - podistero
- Polemannia Eckl. & Zeyh. - polemanio
- Polemanniopsis B.L. Burtt - polemaniopso
- Polytaenia DC. - politeniao
- Portenschlagiella Tutin - portenŝlagielo
- Postiella Kljuykov - postielo
- Pozoa Lag. - pozoo
- Prangos Lindl. - prango
- Prionosciadium S. Watson - prionosciadio
- Psammogeton Edgew. - psamogetono
- Pseudocannaboides B.-E. van Wyk - pseŭdokanaboido
- Pseudocarum C. Norman - pseŭdokarumo
- Pseudocymopterus J.M. Coult. & Rose - pseŭdocimoptero*
- Pseudopteryxia Rydb. - pseŭdopteriksio
- Pseudoreoxis Rydb. - pseŭdoreoksido
- Pseudorlaya (Murb.) Murb. - pseŭdorlajo
- Pseudoselinum C. Norman - pseŭdoselino
- Pseudotaenidia Mack. - pseŭdotenidio
- Pseudotrachydium (Kljuykov, Pimenov & V.N. Tikhom.) Pimenov & Kljuykov - pseŭdotrakidio
- Pternopetalum Franch. - pternopetalo
- Pteroselinum (Rchb.) Rchb. - pteroselino**
- Pterygopleurum Kitag. - pterigopleŭro
- Pteryxia (Nutt. ex Torr. & A. Gray) J.M. Coult. & Rose - pteriksio
- Ptilimnium Raf. - ptilimnio
- Ptychotis W.D.J. Koch - ptikoto
- Pycnocycla Lindl. - piknociklo
- Rhodosciadium S. Watson - rodosciadio
- Rhysopterus J.M. Coult. & Rose - rizoptero
- Rhyticarpus Sond. - ritikarpo
- Ridolfia Moris - ridolfio
- Rouya Coincy - ruio
- Sajania - sajanio
- Sanicula L. - saniklo[31]
- Saposhnikovia Schischk. - sapoŝnikovio
- Scaligeria DC. - skaligerio
- Scandia J.W. Dawson - skandiao
- Scandicium (K. Koch) Thell. - skandicio**
- Scandix L. - skandiko[32]
- Schizeilema (Hook. f.) Domin - skizejlemo**
- Schrenkia Fisch. & C.A. Mey. - ŝrenkio
- Schtschurowskia Regel & Schmalh. - ŝurovskio
- Schulzia Spreng. - ŝulzio
- Sclerosciadium Koch ex DC. - sklerosciadio
- Sclerotiaria Korovin - sklerotiario
- Scrithacola Alava - skritakolo
- Selinum L. - selino[33]
- Semenovia Regel & Herder - semenovio
- Seseli L. - sezelo[34]
- Seselopsis Schischk. - sezelopso
- Shoshonea Evert & Constance - ŝoŝoneo
- Silaum Mill. - silao
- Sinocarum H. Wolff - sinokarumo
- Sinolimprichtia H. Wolff - sinolimpriŝtio
- Sison L. - sizono
- Sium L. - siumo[35]
- Smyrniopsis Boiss. - smirniopso
- Smyrnium L. - smirnio
- Sonderina H. Wolff - sonderino
- Soranthus Ledeb. - sorantuso
- Spananthe Jacq. - spananto
- Spermolepis Raf. - spermolepido
- Sphaenolobium Pimenov - sfenolobio
- Sphaerosciadium Pimenov & Kljuykov - sferosciadio
- Sphallerocarpus Besser ex DC. - sfalerokarpo
- Sphenosciadium A. Gray - sfenosciadio
- Stefanoffia H. Wolff - stefanofio
- Steganotaenia Hochst. - steganotenio
- Stenocoelium Ledeb. - stenocelio
- Stenosemis E. Mey. ex Harv. & Sonder - stenosemo
- Stenotaenia Boiss. - stenotenio
- Stewartiella Nasir - stevartielo
- Stoibrax Raf. - stojbrakso
- Synelcosciadium Boiss. - sinelkosciadio
- Taenidia (Torr. & A. Gray) Drude - tenidio
- Talassia Korovin - talasiao
- Tamamschjanella Pimenov & Kljuykov - tamamŝjanelo
- Tana B.-E. van Wyk - tanao
- Tauschia Schltdl. - taŭŝio
- Tetrataenium (DC.) Manden. - tetratenio**
- Thamnosciadium Hartvig - tamnosciadio
- Thapsia L. - tapsio[36]
- Thaspium Nutt. - taspio
- Thorella - torelo
- Thunbergiella H. Wolff - tunbergielo
- Tiedemannia DC. - tidemanio
- Tilingia Regel & Tiling - tilingio
- Tinguarra Parl. - tingvaro
- Todaroa Parl. - todaroo
- Tongoloa H. Wolff - tongoloo
- Tordyliopsis DC. - tordiliopso
- Tordylium L. - tordilio
- Torilis Adans. - toriliso
- Trachydium Lindl. - trakidio
- Trachysciadium (DC.) Eckl. & Zeyh. - trakisciadio
- Trachyspermum Link - trakispermo
- Trepocarpus Nutt. ex DC. - trepokarpo
- Trigonosciadium Boiss. - trigonosciadio
- Trinia Hoffm. - trinio
- Trochiscanthes W.D.J. Koch - trokiskanto
- Turgenia Hoffm. - turgenio
- Uraspermum - uraspermo
- Vanasushava P.K. Mukh. & Constance - vanasuŝavo
- Vicatia DC. - vikatio
- Vvedenskia Korovin - vedenskio
- Washingtonia - vaŝingtonjo
- Xanthosia Rudge - ksantozio
- Xatardia Meisn. & Zeyh. ex Meisn. - ksatardio
- Yabea Koso-Pol. - jabeo
- Zizia W.D.J. Koch - zizio
- Zosima Hoffm. - zozimo
- Apiaceae Lindl. - apiacoj
- Apiales Nakai - apialoj
- *Genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.
- **Genro akceptita en WFO sed ne en TPL. Tamen laŭ WFO, estas neniu akceptita specio en ĝi.
- ***Genro tradicie en la familio kaj ĉeestanta en PIV sed ne akceptita nek en TPL nek en WFO.
Bildaro
- Anizo (Pimpinella anisum)
- Heracleum lanatum
- Laserpitium latifolium
Referencoj
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.