bildstria serio From Wikipedia, the free encyclopedia
Tinĉjo estas la precipa persono el serio de komiksoj kiujn verkis Hergé (Georges Rémi) inter 1929 kaj sia morto en 1983. La libroserio La Aventuroj de Tinĉjo (france Les Aventures de Tintin) estas unu el la plej renomaj kaj sukcesaj komiksaj kreaĵoj de la 20-a jarcento kaj tradukiĝis al pli ol 50 lingvoj.
Les Aventures de Tintin | |||||
---|---|---|---|---|---|
bildliteraturo serio | |||||
Aŭtoroj | |||||
Aŭtoro | Hergé | ||||
Lingvoj | |||||
Lingvo | franca lingvo | ||||
Eldonado | |||||
Eldonejo | Casterman | ||||
Ĝenro | aventura komikso | ||||
| |||||
Kvar el la libroj estas disponeblaj en Esperanto: La Krabo kun oraj pinĉiloj (1981, tradukita de Hervé Gonin), La Nigra Insulo (1987, tradukita de Jo-Petro Danvy), Tinĉjo en Tibeto (2005, tradukita de Hervé Gonin) kaj La Templo de l' Suno, aperinta en 2013.[1]
Tinĉjo havas proksimume 21 jarojn en ĉiuj el la libroj kaj neniam pliaĝiĝas. Li estas la heroo de la serio. Krom en Tinĉjo kaj la Pikaroj li preskaŭ ĉiam portas la saman pantalonon, blankan ĉemizon kaj bluan puloveron.
Ĝis malfrue en la serio li apenaŭ havas personecon kaj estas grandparte senkolora, kvankam li estas evidente inteligenta, kaj ĉiam kapablas eskapi el malfacilaj situacioj. Li neniam havas inan amikon kaj neniam planas edziĝi aŭ pensas pri amo.
Laŭ multaj, tiu manko de personeco estas fakte fortaĵo de la serio, kaj certe helpas al la serio esti tre kohera - oni neniam plendas ke kvankam en libroj el la 1930-aj jaroj li estas koloniisto, en la 1970-aj jaroj li helpas gerilan armeon. Tinĉjo estas preskaŭ ĉiam neŭtrala persono laŭ la kriterio de la tempo kiam verkiĝis ĉiu libro.
Nur en Tinĉjo kaj la Pikaroj ni lernas ke li interesiĝas pri jogo kaj ofte veturas per motorbicikleto. Laŭ iuj ŝatantoj, tio perfidas la mensan bildon de Tinĉjo kiun ili havas.
Miluo estas tute blanka vulpa terhundo, kaj ĉiam fidelega al Tinĉjo. La originala franclingva nomo Milou inspiriĝis de la nomo de amikino de Hergé kiu nomiĝis Marie-Louise Van Cutsem, ankaŭ nomita Milou.
Ŝipestro kiu unue aperas en La Krabo kun oraj pinĉiloj. Li estas kutime la centro de la farsaj arlekenaĵoj en la libroj. Ekde La Trezoro da Rakam la Ruĝa, li loĝas en la kastelo de Muelbosko (inspirita de vera kastelo, la Kastelo Cheverny en Francio).
La kapitano Hadoko estas fama pro siaj blasfemaĵoj; ekzemple:
Profesoro, kiu inventas multajn el la maŝinoj kiuj aperas en la serio, inkluzive de la Lunraketo, unupersona submara ŝipo kaj ultrasona armilo. Li aŭdas malbone, kaj ofte misaŭdas. En kelkaj rakontoj, li tre interesiĝas pri florkultivado.
Estas nun bone konate ke Hergé pensis pri Auguste Piccard kiam li kreis Profesoron Sungirul'. Piccard mem fakte aperas en unu bildo en La Falstelo.
Tsicerono kaj Citserono (oni povas ankaŭ skribi La Ts-Ciceronoj) estas policistoj. Ili estas tre fuŝemaj kaj tre ofte misprononcas vortojn, akcidente interŝanĝante la komenca(j)n litero(j)n. Ilia preferata frazo estas : “Mi dirus eĉ pli: …”. Ili ĝin uzas tre ofte. Ekz: “Mi protestas energie — Mi dirus eĉ pli: Mi energias proteste.”
Ili estas nek ĝemeloj nek fratoj, kiel indikas iliaj familiaj nomoj. La sola maniero distingi ilin estas la liphararo: Tsicerono (france : "Dupond"/"droite") havas sian rektan, dum Citserono (france : "Dupont"/"troussée") havas sian kurban. Iliaj esperantigitaj nomoj elmontras tion respektive per la iniciala rekta T kaj la kurba C.
Unue aperinta en La Sceptro de l'Reĝo Ottakar, Bianka Ĉastaflor' estis al La Scala, Milano kaj estas la plej forta ina rolulo en la tuta serio. Ŝi estas konata ankaŭ per la nomo La Milana Najtingalo.
Ŝi estas granda, iom dika virino kiu kapablas kanti forkurige altajn tonojn. Ĉiam vestita en la plej novaj parizaj vestaĵoj, kaj fascina al ĉiuj viroj (inkluzive de Profesoro Sungirul' sed ne Kapitano Hadoko), ŝi estas renoma pro sia kantado de la Juvelkanto el la opero Faŭsto.
Poste en la serio, ŝi pli kaj pli fariĝas parodio de Maria Callas.
Generalo de la lando Santeodoro (la ĉefurbo origine nomiĝas Los Dopicos, poste rebaptiĝas Tapiokapoliso, kiam ekregas la generalo Tapioka). Li renversis la generalon Tapioka.
Malamiko de Tinĉjo.
Ĉina amiko de Tinĉjo.
Tintin au pays des Soviets.
Tinĉjo skribas sian unuan artikolon.
Tintin au Congo.
Tintin en Amérique.
Les cigares du pharaon.
Tinĉjo renkontas Tsiceronon kaj Citseronon por la unua fojo.
Le Lotus bleu.
Tinĉjo renkontras Ĉang por la unua fojo.
L'Oreille cassée.
L'Île Noire.
Le sceptre d’Ottokar.
Tinĉjo trovas tekon kaj redonas ĝin al la posedanto, iu Profesoro Alambik', kiu estas sigelkolektanto. Li montras al Tinĉjo sian sigelaron, inkluzive de unu kiu apartenis al reĝo de Sildavio, kaj petas Tinĉjon helpi organizi esplorviziton al Sildavio. La sigelo surhavas la vortojn "Eih bennek, eih blavek" kun bildo montranta pelikanon. La slogano fakte signifas "Ĉi tie mi estas kaj ĉi tie mi restas" laŭ la brusela dialekto de la flandra.
Dum la flugo, Tinĉjo eksuspektas komploton. La Profesoro Alambik', kiu vojaĝas kun li, ne fumas kaj portas aliajn okulvitrojn ol tiuj kiujn li surhavis antaŭe. Subite, la piloto malfermas plankan pordon, kaj Tinĉjo elfalas en fojnamason.
En Sildavio, la nuna reĝo estas Reĝo Muskar kiu, kiel ĉiuj sildaviaj reĝoj, ne rajtas regi sen la Sceptro de la Reĝo Ottokar. Ĉiujare la reĝo partoprenas paradon por ĝin montri, dum la popolo kantas la nacian kanton ("Ĝoju, Sildavio!/Jen nia reĝo/Lia Sceptro atestas/Pri liaj grandaj faroj mi kantos"). La sceptro estas bastono kun kapo de pelikano supre.
Tinĉjo sukcesas averti al la reĝo malgraŭ la klopodoj de verŝajne duono de la lando, kiuj estas parto de la komploto kontraŭ Muskar. Post kiam li sukcesas averti al la reĝo, ili ĉiuj rapidas al la trezorkamero ĝustatempe por eltrovi ke mankas la Sceptro, dum kuŝas surplanke nekonscie Alambik', la fotisto Czarlitz, kaj iuj gardistoj. Konfuzite, Tinĉjo vagas en la urbo kaj rimarkas risortan kanonon en ludilvendejo. Li revenas al la trezorkamero kun bastono samgranda kiel la Sceptro kaj montras ke la fotilo estas, fakte, risorta kanono kaŝita.
Tinĉjo transiras la riveron por serĉi la Sceptron en betularbaro. Ĝin trovas borduriaj gardistoj, kiujn li sekvas. Ĉe la landlimo, Tinĉjo ŝiras la Sceptron el la manoj de borduriano kaj trafas aviadilon, kiun oni surterigas pafe. Li daŭrigas la vojaĝon piede; Miluo alkuras kun la Sceptro (kiu falis el la poŝo de Tinĉjo) en sia buŝo, tuj antaŭ ol Muskar estis abdikonta.
La Reĝo donas al Tinĉjo la titolon de "Kavaliro de la Ordeno de la Ora Pelikano".
Komento
Simile al la pli fruaj rakontoj La Blua Lotuso kaj La Rompita Orelo, tiu ĉi rakonto havas politikan subtekston. Verkita en 1939, la rakonto respegulas eventojn el la reala mondo tiutempe okazantajn en Eŭropo. La reganto de Bordurio, kiun oni ne vidas, nomiĝas Musstler - evidente kunfandaĵo el Hitler kaj Mussolini, kaj Sildavio reprezentas la pacajn, kamparajn landojn kiuj tiam frontis grandajn minacojn.
Le crabe aux pinces d’or.
Tinĉjo renkontas la kapitanon Hadoko por la unua fojo.
L’étoile mystérieuse.
Hergé komencis verki tiun ĉi rakonton je la 20-a de oktobro, 1941, tuj post kiam li finis La Krabo kun Oraj Pinĉiloj. Ĝi aperis unue dum sep monatoj en la gazeto Le Soir kiel taga bildstrio, kaj estas la unua kiu tiel aperis. Ĝi poste aperis (en 1942) kiel 62-paĝa kolora libro sen antaŭe aperi en nigrablanka formato, denove la unua aventuro kiu tiel aperis.
Tinĉjo komence de la libro vidas falstelon kiu pli kaj pli grandiĝas ĝis fariĝas verŝajne ke ĝi kolizios kun la Tero kaj detruos ĉian vivon. Fakte nur meteoro el ĝi frapas la teron. Spektra analizo montras ke ĝi entenas novan metalon; Tinĉjo do iras kun Kapitano Hadoko kaj pluraj sciencistoj en polusa ŝipo por trovi la meteoron. Sed vojaĝas al la meteoro ankaŭ alia ŝipo kiun financas la malbona Bohlwinkel.
Tamen, Tinĉjo alvenas unue kaj sukcesas konservi specimon de la nova metalo antaŭ ol la meteoro malaperas en la profundaĵojn de la maro. Dum li estas sur la meteoro, Tinĉjo halucinas timige; Hergé lerte interplektas tiujn halucinaĵojn kun veraj okazaĵoj por konfuzi la leganton.
La rakonto havas iom minacan, malĝojan etoson, kaj iom mankas al ĝi la kutimaj arlekenaĵoj kiuj troveblas en aliaj rakontoj. Ĝin certe influas la tiama Dua mondmilito, kiu tiam progresis sufiĉe senespere, kaj ankaŭ la rivaleco inter Eŭropo kaj Usono.
Post kiam aperis la originala gazeta bildstrio, iuj kritikis Hergé dirante ke li estas kontraŭjuda kaj kontraŭusona. Certe la konkursa ŝipo havas la usonan flagon, kaj la vojaĝon financas la juda-usona Blumenstein. Hergé verŝajne ne deziris aparte kritiki judojn kaj usonanojn sed, ĉar li timis ke povus miskompreni lin multaj, en la libra versio de la rakonto la ŝipo venas el la fikcia São Rico, kaj la financisto havas novan nomon, Bohlwinkel - kiu estas germanigita versio de la brusela vorto bollewinkel - dolĉaĵbutiko.
Le Secret de la Licorne.
Le trésor de Rackham Le Rouge.
Les 7 boules de cristal.
Esperantigita fare de Esperanto-France. Le temple du soleil.
La plejfreŝaj tradukistoj nomis la malaperintan profesoron per "Sungirul'".
Au pays de l’or noir.
Objectif Lune.
On a marché sur la Lune.
L’affaire Tournesol.
Coke en stock.
Tintin au Tibet.
Tinĉjo provas retrovi sian amikon Ĉang.
Les bijoux de la Castafiore.
Vol 714 pour Sydney.
Tintin et les Picaros.
Tintin et l’Alph-Art.
En postaj aventuroj el la serio, Hergé kreis plurajn fikciajn landojn. Li aparte profunde priskribis Sildavion, i.a. ties historion, kulturon, lingvon ktp.
Lingvoj | Eldonentrepreno | Nomo de Tinĉjo |
---|---|---|
afrikansa | Human & Rousseau | Kuifje |
alzaca | Casterman | Tintin |
angla | Methuen / Little Brown | Tintin |
araba | Dar Al-Maaref | تان تان (Tāntān) |
asturia | Juventud | Tintín |
bengala | Ananda | Tintin |
bretona | An Here | Tintin |
ĉeĥa | Egmont, Albatros | Tintin |
ĉina | Epoch Publicity Agency | 丁丁 (Dīng-dīng) |
dana | Carlsen | Tintin |
eŭska | Elkar | Tintin |
feroa | Dropin | Tintin |
finna | Otava | Tintti |
franca | Tintin | |
frisa | Afuk | Tufke |
galega | Juventud | Tintín |
galoa | Rue des Scribes | Tintin |
germana | Carlsen | Tim |
hebrea | Mizrahi | טינטין (Tyntyn) |
helena | Mamouth | Τεντέν (Tenten) |
hispana | Juventud | Tintín |
hungara | Egmont Hungario | Tintin |
indonezia | Indira | Tintin |
islanda | Fjölvi | Tinni |
itala | Comic Art | Tintin |
japana | Fukuinkan | タンタン (Tantan) |
kataluna | Juventud | Tintín |
kimra | Gwasg y Dref Wen | Tintin |
korea | Universal Publications | 땡땡 (Ttaengttaeng) |
korsika | Casterman | Tintin |
latina | Eli / Casterman | Tintinus |
luksemburga | Imprimerie Saint-Paul | Tintin |
malaja | Sharikat United | Tintin |
nederlanda | Casterman | Kuifje |
norvega | Semic | Tintin |
okcitana | Casterman | Tintin |
persa | Universal Editions | تن تن (Tantan) |
pikarda | Casterman | Tintin |
pola | Egmont Polska, Twój Komiks | Tintin |
portugala | Verbo | Tintim |
romanĉa | Ligia Romontscha | Tintin |
rumana | Editura M.M. Europe | Tintin |
rusa | Casterman | Tintin |
serba/kroata | Decje Novine | Tintin |
slovaka | Egmont Slovakio, Casterman | Tintin |
slovena | Ucila | Tintin |
sveda | Carlsen / If | Tintin |
svisgermana | Emmentaler Druck | Täntän |
taja | Duang-Kamol | Tintin |
turka | Arkadaş kaj aliaj | Tenten |
vjetnama | Fahasa | Tintin |
La verkaron de Hergé protektas la rajto de la aŭtoro. Oni ne rajtas uzi ĝin sen antaŭa kaj skriba konsento de Moulinsart Arkivigite je 2003-11-21 per la retarkivo Wayback Machine.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.