Eŭropa Unio
politika kaj ekonomia unio de eŭropaj ŝtatoj / From Wikipedia, the free encyclopedia
La Eŭropa Unio (EU) estas jura politika komunumo konstituita kiel internacia organizo sui generis, estigita por la eŭropa integriĝo kaj komuna regado de la popoloj kaj ŝtatoj de Eŭropo. EU estis establita per la validigo de la Traktato pri Eŭropa Unio la 1-an de novembro 1993, kiu transformis la antaŭajn instituciojn. Ĝi konsistas el 27 landoj (validas por 2021) kun pluraj kandidatoj por estonta plilarĝiĝo.
Eŭropa Unio | ||
Nomo en oficialaj lingvoj European Union (angle)
Европейски съюз (bulgare) Evropská unie (ĉeĥe) Den Europæiske Union (dane) Euroopa Liit (estone) Euroopan unioni (finne) Union européenne (france) Europäische Union (germane) Ευρωπαϊκή Ένωση (greke) Unión Europea (hispane) Európai Unió (hungare) An tAontas Eorpach (irlande) Unione europea (itale) Europska unija (kroate) Eiropas Savienība (latve) Europos Sąjunga (litove) Unjoni Ewropea (malte) Europese Unie (nederlande) Unia Europejska (pole) União Europeia (portugale) Uniunea Europeană (romane) Európska únia (slovake) Evropska unija (slovene) Europeiska unionen (svede) | ||
politika komunumo | ||
Mapo de Eŭropa Unio | ||
|
||
Moto: Unuiĝintaj en diverseco | ||
Himno: Odo al Ĝojo | ||
Membraj ŝtatoj | ||
---|---|---|
Politikaj centroj | Bruselo, Luksemburgo, Strasburgo | |
Areo | 4 194 431 km² (419 443 100 ha) | |
Loĝantaro | 446 834 578[1] (2019) | |
Denseco | 106 loĝ./km² | |
Prezidanto de la Eŭropa Konsilio | Charles Michel | |
Kreita | 23-a de julio 1952 | |
Oficialaj lingvoj | ||
Vikimedia Komunejo: European Union | ||
Retpaĝo: europa.eu | ||
Portalo pri Eŭropo | ||
Se komence la suprastrukturo "Eŭropa Unio" fondiĝis surbaze de la tri Eŭropaj Komunumoj jam ekzistantaj (nome EKKŜ, Euratom kaj EEK) sub la kompleksa sistemo konata kiel "la tri pilieroj" (la komunumoj antaŭe menciitaj kune kun la komuna ekstera politiko kaj la jura kaj polica kunlaboro), kun la ekvalidigo la 1-an de decembro 2009, de la Traktato de Lisbono, Eŭropa Unio tute sukcedis la eŭropajn komunumojn (kvankam kun certaj specifaĵoj) kaj akceptis per tio juran instancon el internacia juro[2][3][4][5].
Eŭropa Unio disvolvigis juran kaj politikan sistemon, nome la "eŭropa komunumismo", iel unika en la mondo, kiu funkcias per internaj kaj kompleksaj meĥanismoj kaj proceduroj, kiuj ampleksiĝis kaj evoluis laŭlonge de ĝia historio ĝis la nuna kreado de hibrida transnacia registaro malfacile egalebla kiu kombinas elementojn de la multflanka kunlaborado, sed forte strukturita kaj instituciigita, kun aliaj organoj supranaciaj, ambaŭ regataj de dinamiko el regiona integriĝo[6].
La Eŭropa Unio, kaj antaŭe la Eŭropaj Komunumoj, promocias la kontinentan integriĝon pere de komunaj politikoj kiuj ampleksiĝas per malsamaj medioj, specife en ĝia ekonomia origino kaj progresive etenditaj al politikaj medioj.[7] Por atingi la komunajn celojn, la eŭropuniaj ŝtatoj donas al ĝi certajn rajtojn, kreante suverenecon kiu povas esti komuna aŭ kundividita[8][9][10][11].
Je 12-a de oktobro 2012, la Eŭropa Unio ricevis la Nobel-premion pri paco ĉar "ĝi helpis transformi Eŭropon de kontinento de milito al kontinento de paco."[12]