Kuaŭhtemok

Kuaŭhtemok, en hispana Cuauhtémoc, en naŭatla Cuāuhtēmoc, ‘aglo surteriĝis’ el ‘cuāuhtli 'aglo'; tēmoc, 'descendis, surteriĝis' ’)? (1496-1525), konata de la hispanaj konkistadoroj kiel Guatemuz,^[1] estis la lasta tlatoani de aztekoj de Tenoĉtitlano. Li enpoviĝis en 1520, unu jaron antaŭ la konkero de Tenoĉtitlano fare de Hernán Cortés kaj de liaj trupoj.

Kuaŭhtemok
Persona informo
Naskiĝo	1496 en Tenoĉtitlano
Morto	30-an de novembro 1524 (1524-11-30)
Mortis pro	Eksterjura hommortigo vd
Mortis per	Pendumo vd
Lingvoj	naŭatla vd
Ŝtataneco	Azteka imperio vd
Familio
Patro	Ahuitzotl (en) vd
Gefratoj	Chimalpilli II (en) kaj Quetçalcoatl vd
Edz(in)o	Isabel Moctezuma (–1525 (Gregoria)) vd
Profesio
Okupo	militisto reganto vd
Postenoj Postenoj Tlatoani of Tenochtitlán (en) (1521–1525) imperiestro vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

La nomo Cuāuhtémōc kiu signifas laŭvorte 'aglo surteriĝis, ekripozis' (naŭatla cuāuh(-tli) 'aglo', temō- 'descendo', -c pasinto). La honora formo de Cuāuhtémōc estas Cuāuhtémōctzīn (la sufikso -tzīn estas uzata por desegni dignecon similan al "Don" aŭ "Señor" en hispana).

Kuaŭhtemok estis kuzo de Moktezumo Ksokojotzin, filo de Ahuizotl kaj de la junulino Tekuiĉpo (naŭatla, 'kotonfloko'). Kiam li enpoviĝis, la konkistadoroj jam estis elpelitaj de Tenoĉtitlano, sed la urbo jam estis estanta ruinigita per malsato, variolo, kaj manko de trinkakvo. Kuaŭhtemok alvenis tiam post esti tlakatlekutli (armeestro) de la rezisto kontraŭ la konkistadoroj, ĉar ekde la morto de Moktezumo antaŭ la nomita Trista Nokto, oni identigis lin kiel militestro de la aztekoj.

Notoj

1. Bernal Díaz del Castillo, "Historia verdadera de la conquista de la Nueva España"

• Kategorio Kuaŭhtemok en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

PeEnEo: 617508 GND: 128777311 LCCN: n81056568 VIAF: 30598235 ISNI: 0000000066360835 SUDOC: 131382543 BNF: 148847239 NKC: jx20121011001 BNE: XX1364159