Kalia ditionito

Kalia ditionito aŭ K₂S₂O₄ estas neorganika salo de kalio, sulfuro kaj oksigeno, flavecaj kristaloj kun malforta sulfurodoro, stabila substanco en normalaj kondiĉoj kiu malkomponiĝas en varma akvo kaj acidaj solvaĵoj.

Kalia ditionito
Plata kemia strukturo de la Kalia ditionito
Tridimensia kemia strukturo de la Kalia ditionito
Alternativa(j) nomo(j)
Dutionito de kalio Kalia salo de ditionita acido Hidrosulfito de kalio* Kalia hidrosulfito Hiposulfito de kalio* Kalia hiposulfito
Kemia formulo	K2S2O4
CAS-numero-kodo	14293-73-3
ChemSpider kodo	55625
PubChem-kodo	61726
Fizikaj proprecoj
Aspekto	klarflava pulvoro
Molmaso	206313 g·mol−1
Denseco	2,5g cm−3
Bolpunkto	300 °C (malkomponiĝas)
Ekflama temperaturo	100 °C
Memsparka temperaturo	190 °C[1]
Solvebleco	Akvo:50 g/L [2]
Mortiga dozo (LD50)	100 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R7 R22 R31
Sekureco	S7/8 S26 S28 S43
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano T Toksa
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H251, H302, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P235+410, P264, P270, P273, P280, P301+312, P330, P391, P407, P410, P420, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Kelkfoje ĉi-varmo sufiĉas por bruligi la ĉirkaŭantajn oksidivajn materialojn. Ĝi estas akvosolvebla, kaj sub longedaŭra ekspozicio al fajro aŭ apudeco al varmaj enhavaĵoj, ĉi-materialo povas subite rompiĝi. Ĝi same uzatas en tinkturoj kaj blankigo de ligna pulpo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Estiĝo de kalia dutionito pere de metala zinko kaj sulfura dioksido ĉe malalta temperaturo:

${\displaystyle {\mathsf {2\;KOH+SO_{2}+Zn\ {\xrightarrow {0^{o}C}}\ K_{2}S_{2}O_{4}+Zn(OH)_{2}\downarrow }}}$

Sintezo 2

• Amalgamo de kalio-hidrargo kaj sulfura dioksido ĉe malalta temperaturo:

${\displaystyle {\mathsf {2\;SO_{2}+2\;K_{Hg}\ {\xrightarrow {10^{o}C}}\ K_{2}S_{2}O_{4}}}}$

Sintezo 3

• Elektrolizo de solvaĵo da kalia bisulfito ĉe malalta temperaturo:

${\displaystyle {\mathsf {4\;KHSO_{3}\ {\xrightarrow {0^{o}C,e^{-}}}\ 2\;K_{2}S_{2}O_{4}+O_{2}\uparrow +2\;H_{2}O}}}$

Sintezo 4

• Ĝi prepareblas per reakcio inter kalia acetato, sulfura dioksido kaj kalia hidroksido:

${\displaystyle \mathrm {HCOOK+2\;SO_{2}+KOH\longrightarrow K_{2}S_{2}O_{4}+CO_{2}+H_{2}O} }$

Sintezo 5

• Ĝi estiĝas per reakcio inter la kalia borohidrido, sulfura dioksido kaj kalia hidroksido:

${\displaystyle \mathrm {KBH_{4}+8\;SO_{2}+8\;KOH\longrightarrow } }$${\displaystyle \mathrm {4\;K_{2}S_{2}O_{4}+KBO_{2}+6\;H_{2}O} }$

Sintezo 6

• Ĝi prepareblas kiam sulfura dioksido reakcias kun metala zinko:

${\displaystyle \mathrm {Zn+2\;SO_{2}\longrightarrow ZnS_{2}O_{4}} }$

Sintezo 7

• Poste, la zinka ditionito reakcias kun kalia hidroksido por estigi la kalian ditioniton.

${\displaystyle \mathrm {ZnS_{2}O_{4}+2\;KOH\longrightarrow Zn(OH)_{2}+K_{2}S_{2}O_{4}} }$

Reakcioj

Reakcio 1

• Ĝi malkomponiĝas kiam hejtata:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}S_{2}O_{4}\ {\xrightarrow {52^{o}C}}\ K_{2}SO_{3}S+K_{2}S_{2}O_{5}}}}$

Reakcio 2

• La kristala salo estiĝas per hejtado de etanola solvaĵo:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}S_{2}O_{4}\cdot 2\;H_{2}O\ {\xrightarrow {40-50^{o}C}}\ K_{2}S_{2}O_{4}\downarrow +2\;H_{2}O}}}$

Reakcio 3

• Per hejtata akvo ĝi suferas disproporcion:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}S_{2}O_{4}+H_{2}O\ {\xrightarrow {T}}\ 2\;KHSO_{3}+K_{2}SO_{3}S}}}$

Reakcio 4

• Ĝi malkomponiĝas en la ĉeesto de acido, malvarme:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}S_{2}O_{4}+2HCl\ {\xrightarrow {0^{o}C}}\ 2\;KCl+H_{2}S_{2}O_{4}}}}$

Reakcio 5

• aŭ en media temperaturo

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}S_{2}O_{4}+2HCl+H_{2}O\ {\xrightarrow {20^{o}C}}\ 3\;KHSO_{3}+S\downarrow +KCl}}}$

Reakcio 6

• Ĝi spontanee oksidiĝas per la atmosfera oksigeno:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}S_{2}O_{4}+O_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;K_{2}S_{2}O_{5}}}}$

Reakcio 7

• Ĝi oksidiĝas al kalia bisulfito en la ĉeesto de akvo kaj oksigeno:

${\displaystyle {\mathsf {2\;K_{2}S_{2}O_{4}+O_{2}+2\;H_{2}O\ {\xrightarrow {}}\ 4\;KHSO_{3}}}}$

Reakcio 8

• Ĝi restarigas la metalojn malpli aktivajn:

${\displaystyle {\mathsf {K_{2}S_{2}O_{4}+2\;AgNO_{3}\ {\xrightarrow {}}\ 2\;Ag\downarrow +2SO_{2}\uparrow +2\;KNO_{3}}}}$

Literaturo

• Chemical Book
• Seth Irwin Arkivigite je 2018-09-10 per la retarkivo Wayback Machine
• ChemSrc
• Hazard
• Cameo Chemicals

Referencoj

1. ClearTech. Arkivita el la originalo je 2018-09-28. Alirita 2018-09-27.
2. ChemSupply. Arkivita el la originalo je 2018-04-23. Alirita 2018-09-27.

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).