Dumetila sulfato

Dumetila sulfato aŭ prefereble dimetila sulfato^[3] (formulo C₂H₆O₄S) estas organika komponaĵo apartenanta al la funkcia grupo estero, senkolora, oleeca, koroda, senodora, toksa, brulema likvaĵo, uzata en kemiaj sintezoj, en la produktado de pesticidoj, insekticidoj kaj kiel laboratoria reakciaĵo.

Dumetila sulfato
Plata kemia strukturo de la Dumetila sulfato
Tridimensia kemia strukturo de la Dumetila sulfato
Alternativa(j) nomo(j)
Sulfato de dumetilo
Kemia formulo	C2H6O4S
CAS-numero-kodo	77-78-1
ChemSpider kodo	6252
PubChem-kodo	6497
Merck Index	15,3280
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora, oleeca, koroda, senodora, toksa, brulema likvaĵo
Molmaso	126,126 g·mol−1
Denseco	1,3322g cm−3
Fandpunkto	−27 °C
Bolpunkto	188 °C[1]
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 83
Solvebleco	Akvo:28 g/L
Mortiga dozo (LD50)	440 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R45 R25 R26 R34 R43 R68
Sekureco	S53 S45 S30 S60 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xn Noca por la sano T Toksa C Koroda
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H301, H310, H314, H317, H319, H330, H335, H341, H350
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P201, P202, P260, P261, P262, P264, P270, P271, P272, P280, P281, P284, P301+310, P301+330+331, P302+352, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P308+313, P310, P320, P321, P330, P333+313, P337+313, P361, P363, P403+233, P405, P501[2]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Sulfato de dumetilo estis unue raportita en 1913 far la anglaj kemiistoj C. S. Reeve kaj R. H. Lewis.^[4] dum esplorado de petrolaj derivaĵoj. Kiel ĉiuj alkiligagentoj, dumetila sulfato estas treege toksa kaj per inhalado kaj per ingestado. Ĝi estas karcinomogena kaj irita al okuloj kaj haŭto.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per reakcio inter metila nitrito kaj klorosulfonata acido

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+2+

Sintezo 2

• Preparado per traktado de metanolo sur sulfata acido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 3

• Preparado per interagado de natria sulfato kaj metanolo en ĉeesto de sulfata acido ^[5]

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+2

Sintezo 4

• Preparado per interagado de klorosulfonata acido kaj metanolo:

2+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$++

Sintezo 5

• Preparado per reakcio inter kalcia sulfato kaj metanolo:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 6

• Per termolizo de metila-bisulfato:

2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Sintezo 7

• Preparado per traktado de trimetila fosfato kaj sulfata acido:

2+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+2

Sintezo 8

• Preparado per traktado de trimetila orto-acetato kaj sulfata acido:

2+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+2

Sintezo 9

• Preparado per traktado de trimetila arsino kaj sulfata acido:

2+3${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$3+2

Reakcioj

Reakcio 1

• Preparado de klorometano:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 2

• Reakcio kun natria hidroksido:^[6]

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Reakcio 3

• Hidrolizo de dumetila sulfato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Reakcio 4

• Preparado de dumetila karbonato:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 5

• Preparado de 4-metil-fenolo:

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Reakcio 6

• Preparado de trimetilamino:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+

Reakcio 7

• Reakcio inter dumetila sulfato kaj natria hidroksido:

2+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$+4

Reakcio 8

• Preparado de metila metanosulfonato:

+++2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$

Reakcio 9

• Preparado de bromometano:

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Reakcio 10

• Reakcio kun nitrogena duoksido:

+2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}}$2+

Literaturo

• Sigma Aldrich
• Emergency Medicine Journal
• Chemours Arkivigite je 2019-01-13 per la retarkivo Wayback Machine
• Prudent Practices in the Laboratory: Handling and Disposal of Chemicals
• Eighth Annual Report on Carcinogens
• Potential Industrial Carcinogens and Mutagens

Referencoj

1. Chemical Book
2. PubChem
3. Zdeněk Pluhař (2011). SISTEMA ĤEMIA NOMENKLATURO EN ESPERANTO, p. 26. Arkivita el la originalo je 2015-07-06. Alirita 2020-02-26.
4. Journal of the Society of Chemical Industry
5. Erowid
6. Pollution Prevention and Waste Minimization in Laboratories

• Kategorio Dumetila sulfato en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Portalo pri kemio