Alveolaro

Alveolaroj (aŭ dentokarnaj aŭ alveolaj konsonantoj, pleonasme alveolaraj konsonantoj) estas konsonantoj artikulaciataj per la lango kontraŭ aŭ proksime al la supra alveola kresto, kiu tiel nomiĝas ĉar ĝi entenas la alveolojn (la ingojn) de la supraj dentoj. Alveolaraj konsonantoj artikulacieblas per la pinto de la lango (tiel nomataj apikalaj konsonantoj), kiel en la angla, aŭ per la plataĵo de la lango tuj super la pinto (la "klingo" de la lango; nomataj laminalaj konsonantoj), kiel en la franca kaj la hispana. La laminalan alveolaran artikulacion oni ofte mise nomas dentalo, ĉar la pinto de la lango videblas proksime al aŭ tuŝante la dentojn. Tamen, estas la plej malantaŭa punkto de kontakto kiu difinas la lokon de artikulacio; tio estas kie finiĝas la buŝsona kavaĵo, kaj estas la resonanta spaco de la buŝsona kavaĵo kiu donas al konsonantoj kaj vokaloj ties karakterizan timbron.

Lokoj de artikulacio

Labialo

Bilabialo

Labial-velaro

Labial-alveolaro

Labial-dentalo

Koronalo

Lango-labialo

Interdentalo

Dentalo

Alveolaro

Apeksa konsonanto

Laminalo

Postalveolaro

Alveolo-palatalo

Retroflekso

Dorsalo

Palatalo

Labial-palatalo

Velsono

Uvularo

Uvular-epiglotalo

Radikalo

Faringalo

Epigloto-faringalo

Epiglotalo

Glotalo

Ĉi tiu paĝo entenas fonetikan informon en la IFA, kiu povas ne ĝuste montriĝi per iuj retumiloj.

[[Internacia_Fonetika_Alfabeto#Special_characters|[Helpon!]]]

v • d • r

La Internacia Fonetika Alfabeto (IFA) ne havas apartajn simbolojn por la alveolaraj konsonantoj. Anstataŭe, la samaj simboloj estas uzata por ĉiuj koronalaj lokoj de artikulacio kiuj ne estas palataligitaj kiel la angla palato-alveolaro sh, aŭ la retroflekso. Por senambiguigo, la "ponto" ([s̪, t̪, n̪, l̪] ktp) uzeblas por dentaloj, aŭ la substango ([s̠, t̠, n̠, l̠] ktp) uzeblas por postalveolaroj. Rimarku ke [s̪] malsamas de dentala [θ] en tio esti sibilanto, dum ke [s̠] malsamas de postalveolara [ʃ] en tio esti nepalataligita.

La nudaj literoj [s, t, n, l] ktp. ne ĉiam prezentas specife alveolarojn. La lingvo povas ne utiligi tiajn distingojn, tiel ke du aŭ pli da korornalaj lokoj troviĝas alofone, aŭ la transskribado eble simple tro lozas por distingi dentalan disde alveolaran. Se necesas specifigi ke konsonanto estas alveolara, diakrito de la Etendita IFA uzeblas: [s͇, t͇, n͇, l͇], ktp. Tamen, la simboloj <s, t, n, l> mem ofte nomatas 'alveolaraj', kaj la lingvaj ekzemploj sube ĉiuj estas alveolaraj sonoj.

(La aldona diakrito de la Etendita IFA estis inventita por parol-patologio kaj ofte uziĝas kun la signifo 'alveolarigita', kiel en la labial-alveolaraj sonoj [p͇, b͇, m͇, f͇, v͇], en kiuj la malsupra lipo kontaktas la alveolaran kreston.

La alveolaraj/koronalaj konsonantoj identigitaj per la IFA estas:

IFA	Priskribo	Ekzemplo
		Lingvo	Ortografio	IFA	Signifo
	alveolara nazalo	Angla	run	ɹʷʌn	kuro
	senvoĉa alveolara plozivo	Angla	tap	tʰæp	frapo
	voĉa alveolara plozivo	Angla	debt	dɛt	ŝuldo
	senvoĉa alveolara frikativo	Angla	suit	suːt	kompleto
	voĉa alveolara frikativo	Angla	zoo	zuː	zoo
ʦ	senvoĉa alveolara afrikato	Germana	zeit	ʦaɪt	tempo
ʣ	voĉa alveolara afrikato	Itala	zucchero	ˈʣukkero	sukero
	senvoĉa alveolara laterala frikativo	Kimra	Llwyd	ɬʊɪd	la nomo Lloyd aŭ Floyd
	voĉa alveolara laterala frikativo	Zulua	dlala	ˈɮálà	ludi
	alveolara alproksimanto	Angla	red	ɹʷɛd	ruĝo
	alveolara laterala alproksimanto	Angla	loop	luːp	maŝo
	alveolara frapeto	Hispana	pero	peɾo	sed
	alveolara laterala frapeto	Venda		vuɺa	malfermi
	alveolara trilo	Hispana	perro	pero	hundo
	alveolara ejektivo	Kartvela	ტიტა	tʼitʼa	tulipo
	alveolara ejektiva frikativo	Amhara		sʼɛɡa	gracio
	voĉa alveolara implosivo	Vjetnama	đã	ɗɐː	-is, indikilo de la pasinteca tenso
	laterala alveolara klaketo	Nama	ǁî	kǁĩĩ	diskutis

Vidu ankaŭ

• Loko de artikulacio
• Listo de fonetikaj temoj