Noun
ծաղիկ • (całik)
- flower
5th century,
Agatʻangełos,
Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians] 645:
[3][4]- Սոյնպէս եւ գունակ գունակ եւ երփն երփն ծաղկանցն․ որպէս մանրագորն եւ վարդն եւ շուշանն եւ ասպազանն եւ յասմիկն եւ անիարն եւ սմնակն եւ ներգիսն եւ շամպղիտակն եւ մեղրուկն, հօրօտն եւ մօրօտն եւ մանիշակն․ եւ այլն ամենայն համասպրամ ծաղկանցն եւ ծառոցն բոյսք բողբոջոցն գարնանւոյն երեւեսցին յետ ձմերանւոյն։
- Soynpēs ew gunak gunak ew erpʻn erpʻn całkancʻn; orpēs manragorn ew vardn ew šušann ew aspazann ew yasmikn ew aniarn ew smnakn ew nergisn ew šampłitakn ew mełrukn, hōrōtn ew mōrōtn ew manišakn; ew ayln amenayn hamaspram całkancʻn ew caṙocʻn boyskʻ bołboǰocʻn garnanwoyn erewescʻin yet jmeranwoyn.
- Translation by Robert W. Thomson
- Likewise the various kinds and colors of flowers, like the mandrake and rose, and lily and soldanel, and jasmin and lotus, and sumach and narcissus, and arum and lungwort, and hyacinth and poppy and violet. And of all the other fragrant flowers and trees, the budding shoots will appear in spring after the winter.
- (pathology) smallpox
- (figuratively) beauty, youth, bloom
- ի ծաղիկ մանկութեանն ― i całik mankutʻeann ― in his earliest years
- ի ծաղկի լինել ― i całki linel ― to be about to blossom; to be in the bloom of youth
- ի ծաղկի/ի ծաղիկ հասակին ― i całki/i całik hasakin ― in the prime of life; in the of manhood
- ծաղիկ գունոց ― całik gunocʻ ― splendour, vivacity of colour
- (figuratively) flower, choice, best
- ծաղիկ աղի ― całik ałi ― fine salt
Declension
More information singular, plural ...
n-type
|
singular |
plural |
nominative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղկունք (całkunkʻ) |
genitive |
ծաղկան (całkan) |
ծաղկանց (całkancʻ) |
dative |
ծաղկան (całkan) |
ծաղկանց (całkancʻ) |
accusative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղկունս (całkuns) |
ablative |
ծաղկանէ (całkanē) |
ծաղկանց (całkancʻ) |
instrumental |
ծաղկամբ (całkamb) |
ծաղկամբք (całkambkʻ) |
locative |
ծաղկան (całkan) |
ծաղկունս (całkuns) |
Close
More information singular, plural ...
i-a-type
|
singular |
plural |
nominative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղիկք (całikkʻ) |
genitive |
ծաղկի (całki) |
ծաղկաց (całkacʻ) |
dative |
ծաղկի (całki) |
ծաղկաց (całkacʻ) |
accusative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղիկս (całiks) |
ablative |
ծաղկէ (całkē) |
ծաղկաց (całkacʻ) |
instrumental |
ծաղկաւ (całkaw) |
ծաղկաւք = ծաղկօք (całkawkʻ = całkōkʻ) |
locative |
ծաղկի (całki) |
ծաղիկս (całiks) |
Close
More information singular, plural ...
o-type
|
singular |
plural |
nominative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղիկք (całikkʻ) |
genitive |
ծաղկոյ (całkoy) |
ծաղկոց (całkocʻ) |
dative |
ծաղկոյ (całkoy) |
ծաղկոց (całkocʻ) |
accusative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղիկս (całiks) |
ablative |
ծաղկոյ (całkoy) |
ծաղկոց (całkocʻ) |
instrumental |
ծաղկով (całkov) |
ծաղկովք (całkovkʻ) |
locative |
ծաղիկ (całik) |
ծաղիկս (całiks) |
Close
Derived terms
- ալէծաղիկ (alēcałik)
- ամենածաղիկ (amenacałik)
- այգածաղիկ (aygacałik)
- անծաղիկ (ancałik)
- աստուածածաղիկ (astuacacałik)
- արտածաղկեցուցանեմ (artacałkecʻucʻanem)
- արտածաղկիմ (artacałkim)
- արքայածաղիկ (arkʻayacałik)
- բազմածաղիկ (bazmacałik)
- բարեծաղիկ (barecałik)
- գեղեցկածաղիկ (gełecʻkacałik)
- գինածաղիկ (ginacałik)
- գինեծաղիկ (ginecałik)
- գնդածաղիկ (gndacałik)
- գնտածաղիկ (gntacałik)
- դեռածաղիկ (deṙacałik)
- երկնածաղիկ (erknacałik)
- զուարթածաղիկ (zuartʻacałik)
- խնկածաղիկ (xnkacałik)
- ծաղիկընձիւղ (całikənjiwł)
- ծաղկաբար (całkabar)
- ծաղկաբեր (całkaber)
- ծաղկաբերիմ (całkaberim)
- ծաղկաբոյս (całkaboys)
- ծաղկաբուղխ (całkabułx)
- ծաղկագոյն (całkagoyn)
- ծաղկագրիմ (całkagrim)
- ծաղկազարդ (całkazard)
- ծաղկազարդեմ (całkazardem)
- ծաղկազարդութիւն (całkazardutʻiwn)
- ծաղկազգեաց (całkazgeacʻ)
- ծաղկազգեստ (całkazgest)
- ծաղկազերծ (całkazerc)
- ծաղկազուարճ (całkazuarč)
- ծաղկաթարշամ (całkatʻaršam)
- ծաղկաթափ (całkatʻapʻ)
- ծաղկաժողով (całkažołov)
- ծաղկալից (całkalicʻ)
- ծաղկախիտ (całkaxit)
- ծաղկածաւալ (całkacawal)
- ծաղկածին (całkacin)
- ծաղկակալ (całkakal)
- ծաղկահամ (całkaham)
- ծաղկահաւաք (całkahawakʻ)
- ծաղկահիւս (całkahiws)
- ծաղկահոտ (całkahot)
- ծաղկահոտագոյն (całkahotagoyn)
- ծաղկաձեւ (całkajew)
- ծաղկայօրինուորակ (całkayōrinuorak)
- ծաղկանամ (całkanam)
- ծաղկաներկ (całkanerk)
- ծաղկանոց (całkanocʻ)
- ծաղկապայծառ (całkapaycaṙ)
- ծաղկավայելուչ (całkavayelučʻ)
- ծաղկավարս (całkavars)
- ծաղկատարփակ (całkatarpʻak)
- ծաղկատեսակ (całkatesak)
- ծաղկաւարտակիտեալ (całkawartakiteal)
- ծաղկաւետանամ (całkawetanam)
- ծաղկաւետեմ (całkawetem)
- ծաղկաւէտ (całkawēt)
- ծաղկաւէտութիւն (całkawētutʻiwn)
- ծաղկափայլ (całkapʻayl)
- ծաղկափթիթ (całkapʻtʻitʻ)
- ծաղկաքաղ (całkakʻał)
- ծաղկեայ (całkeay)
- ծաղկեղէն (całkełēn)
- ծաղկեմ (całkem)
- ծաղկերանգ (całkerang)
- ծաղկեցուցանեմ (całkecʻucʻanem)
- ծաղկեցուցիչ (całkecʻucʻičʻ)
- ծաղկընկէց (całkənkēcʻ)
- ծաղկիմ (całkim)
- ծաղկոց (całkocʻ)
- ծաղկուտ (całkut)
- ծիրանածաղիկ (ciranacałik)
- ծիրանէծաղիկ (ciranēcałik)
- կենսածաղիկ (kensacałik)
- կուսածաղիկ (kusacałik)
- հոգեծաղիկ (hogecałik)
- հոգէծաղիկ (hogēcałik)
- հրաշածաղիկ (hrašacałik)
- ձիւնածաղիկ (jiwnacałik)
- ձիւնծաղիկ (jiwncałik)
- միջնածաղիկ (miǰnacałik)
- յոգնածաղիկ (yognacałik)
- ոսկեծաղիկ (oskecałik)
- ոսկիծաղիկ (oskicałik)
- սաղարթածաղիկ (sałartʻacałik)
- վայելչածաղիկ (vayelčʻacałik)
- վերածաղկիմ (veracałkim)
- փստածաղիկ (pʻstacałik)
- քաղցրածաղիկ (kʻałcʻracałik)
- քաջածաղիկ (kʻaǰacałik)
Descendants
- Armenian: ծաղիկ (caġik)
- → Georgian: წალიკა (c̣aliḳa)
- → Armenian: ծալիկա (calika) (Artvin)
- → Bats: წალიკ (c̣aliḳ)
References
Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ծաղիկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 459
Thomson, Robert W. (2001) The teaching of Saint Gregory (Avant: Treasures of the Armenian Christian Tradition; 1), revised edition, New Rochelle, New York: St. Nersess Armenian Seminary, page 207
Further reading
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ծաղիկ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ծաղիկ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy