biec
From Wiktionary, the free dictionary
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *běťi. First attested in 1467.
Pronunciation
Verb
biec impf (determinate, indeterminate biegać)
- (attested in Lesser Poland) to run (of living things: to move quickly on foot)
- 1885-2024 [1467], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne, volume VIII, Chęciny, page 20:
- Jakom ya Stachny... nye byl..., gdy byegla do syna swego zabytego
- [Jakom ja Stachny... nie bił..., gdy biegła do syna swego zabitego]
Derived terms
verbs
Related terms
adjectives
- bieżny
- nocnobiegający
- przebiegły
- rozbiegły
- wybiegowny
- zbiegły
- zbieżny
nouns
verbs
Descendants
- Polish: biec
References
- Boryś, Wiesław (2005) “biec”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “biec”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “biec”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “biec”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “biec”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Alternative forms
- biegnąć (uncommon)
- biedz (pre-reform orthography (1936))
Etymology
Inherited from Old Polish biec. Cognate with Lithuanian bė́gti (“to run”) and Ancient Greek φέβομαι (phébomai, “to flee”).
Pronunciation
Verb
biec impf (determinate, perfective pobiec, indeterminate biegać)
- (intransitive) to run (of living things: to move quickly on foot)
- Pies biegnie do swojego pana. ― The dog runs to his master.
- (intransitive) to run, to rush (to rush somewhere in order to accomplish a specific task) [with po (+ accusative) ‘for what/whom’; or with infinitive ‘to do what’; or with do or dokąd ‘to what/where’]
- (intransitive, of objects) to run, to race, to roll (to move across a surface in a particular direction)
- Pociąg biegnie co dwadzieścia minut. ― The train runs every ten minutes.
- Chmury biegną po niebie. ― Clouds move across/in the sky.
- (intransitive) to run, to go, to lead (to form a route)
- Te tory kolejowe biegną do starego portu. ― These railway tracks run to the old port.
- (intransitive, of objects in time) to fly, to race (to pass by very quickly; to proceed very fast)
- Czas biegnie. ― Time flies.
- życie biegnie ― Life flies by.
- lata biegną ― The years run by.
- (intransitive, of objects in time) to progress (to develop or change with time)
- Akcja biegnie. ― The action progresses.
- Historia biegnie. ― The story unfolds.
- (intransitive, law) to begin, to run (to begin and continue) [with od (+ genitive) ‘from when’]
- Przedawnienie biegnie od... ― The statute of limitations runs from...
Conjugation
| Conjugation of biec impf | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| person | singular | plural | |||||||||||||||||
| masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
| infinitive | biec | ||||||||||||||||||
| present tense | 1st | biegnę | biegniemy | ||||||||||||||||
| 2nd | biegniesz | biegniecie | |||||||||||||||||
| 3rd | biegnie | biegną | |||||||||||||||||
| impersonal | biegnie się | ||||||||||||||||||
| past tense | 1st | biegłem, -(e)m biegł |
biegłam, -(e)m biegła |
biegłom, -(e)m biegło |
biegliśmy, -(e)śmy biegli |
biegłyśmy, -(e)śmy biegły | |||||||||||||
| 2nd | biegłeś, -(e)ś biegł |
biegłaś, -(e)ś biegła |
biegłoś, -(e)ś biegło |
biegliście, -(e)ście biegli |
biegłyście, -(e)ście biegły | ||||||||||||||
| 3rd | biegł | biegła | biegło | biegli | biegły | ||||||||||||||
| future tense | 1st | będę biegł, będę biec |
będę biegła, będę biec |
będę biegło, będę biec |
będziemy biegli, będziemy biec |
będziemy biegły, będziemy biec | |||||||||||||
| 2nd | będziesz biegł, będziesz biec |
będziesz biegła, będziesz biec |
będziesz biegło, będziesz biec |
będziecie biegli, będziecie biec |
będziecie biegły, będziecie biec | ||||||||||||||
| 3rd | będzie biegł, będzie biec |
będzie biegła, będzie biec |
będzie biegło, będzie biec |
będą biegli, będą biec |
będą biegły, będą biec | ||||||||||||||
| impersonal | będzie biec się | ||||||||||||||||||
| conditional | 1st | biegłbym, bym biegł |
biegłabym, bym biegła |
biegłobym, bym biegło |
bieglibyśmy, byśmy biegli |
biegłybyśmy, byśmy biegły | |||||||||||||
| 2nd | biegłbyś, byś biegł |
biegłabyś, byś biegła |
biegłobyś, byś biegło |
bieglibyście, byście biegli |
biegłybyście, byście biegły | ||||||||||||||
| 3rd | biegłby, by biegł |
biegłaby, by biegła |
biegłoby, by biegło |
biegliby, by biegli |
biegłyby, by biegły | ||||||||||||||
| imperative | 1st | niech biegnę | biegnijmy | ||||||||||||||||
| 2nd | biegnij | biegnijcie | |||||||||||||||||
| 3rd | niech biegnie | niech biegną | |||||||||||||||||
| active adjectival participle | biegnący | biegnąca | biegnące | biegnący | biegnące | ||||||||||||||
| contemporary adverbial participle | biegnąc | ||||||||||||||||||
Archaic conjugation:
| Conjugation of biec impf | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| person | singular | plural | |||||||||||||||||
| masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
| infinitive | biec | ||||||||||||||||||
| present tense | 1st | biegę | bieżemy | ||||||||||||||||
| 2nd | bieżesz | bieżecie | |||||||||||||||||
| 3rd | bieże | biegą | |||||||||||||||||
| impersonal | bieże się | ||||||||||||||||||
| past tense | 1st | biegłem, -(e)m biegł |
biegłam, -(e)m biegła |
biegłom, -(e)m biegło |
biegliśmy, -(e)śmy biegli |
biegłyśmy, -(e)śmy biegły | |||||||||||||
| 2nd | biegłeś, -(e)ś biegł |
biegłaś, -(e)ś biegła |
biegłoś, -(e)ś biegło |
biegliście, -(e)ście biegli |
biegłyście, -(e)ście biegły | ||||||||||||||
| 3rd | biegł | biegła | biegło | biegli | biegły | ||||||||||||||
| impersonal | bieżono | ||||||||||||||||||
| future tense | 1st | będę biegł, będę biec |
będę biegła, będę biec |
będę biegło, będę biec |
będziemy biegli, będziemy biec |
będziemy biegły, będziemy biec | |||||||||||||
| 2nd | będziesz biegł, będziesz biec |
będziesz biegła, będziesz biec |
będziesz biegło, będziesz biec |
będziecie biegli, będziecie biec |
będziecie biegły, będziecie biec | ||||||||||||||
| 3rd | będzie biegł, będzie biec |
będzie biegła, będzie biec |
będzie biegło, będzie biec |
będą biegli, będą biec |
będą biegły, będą biec | ||||||||||||||
| impersonal | będzie biec się | ||||||||||||||||||
| conditional | 1st | biegłbym, bym biegł |
biegłabym, bym biegła |
biegłobym, bym biegło |
bieglibyśmy, byśmy biegli |
biegłybyśmy, byśmy biegły | |||||||||||||
| 2nd | biegłbyś, byś biegł |
biegłabyś, byś biegła |
biegłobyś, byś biegło |
bieglibyście, byście biegli |
biegłybyście, byście biegły | ||||||||||||||
| 3rd | biegłby, by biegł |
biegłaby, by biegła |
biegłoby, by biegło |
biegliby, by biegli |
biegłyby, by biegły | ||||||||||||||
| impersonal | bieżono by | ||||||||||||||||||
| imperative | 1st | niech biegę | bieżmy | ||||||||||||||||
| 2nd | bież | bieżcie | |||||||||||||||||
| 3rd | niech bieże | niech biegą | |||||||||||||||||
| active adjectival participle | biegący | biegąca | biegące | biegący | biegące | ||||||||||||||
| contemporary adverbial participle | biegąc | ||||||||||||||||||
| verbal noun | bieżenie | ||||||||||||||||||
Derived terms
verbs
- dobiec pf, dobiegnąć pf, dobiegać impf
- nabiec pf, nabiegnąć pf, nabiegać impf
- nadbiec pf, nadbiegnąć pf, nadbiegać impf
- obiec pf, obiegnąć pf, obiegać impf
- odbiec pf, odbiegnąć pf, odbiegać impf
- pobiec pf, pobiegnąć pf, pobiegać impf
- podbiec pf, podbiegnąć pf, podbiegać impf
- przebiec pf, przebiegnąć pf, przebiegać impf
- przybiec pf, przybiegnąć pf, przybiegać impf
- rozbiec pf, rozbiegnąć pf, rozbiegać impf
- ubiec pf, ubiegnąć pf, ubiegać impf
- wbiec pf, wbiegnąć pf, wbiegać impf
- wybiec pf, wybiegnąć pf, wybiegać impf
- zabiec pf, zabiegnąć pf, zabiegać impf
- zbiec pf, zbiegnąć pf, zbiegać impf
verbs
- wzrok biegnie impf
Related terms
adjective
nouns
verb
Collocations
Collocations
- biec chodnikiem ― to run down the sidewalk
- biec korytarzem ― to run down the hall
- biec do mety ― to run to the finish line
- biec do drzwi ― to run to the door
- biec do łazienki ― to run to the bathroom
- biec po schodach ― to run to run upstairs/downstairs
- biec boso ― to run barefoot
- biec prosto przed siebie ― to run straight ahead
- biec ile sił w nogach ― to run as fast as one can
- biec kłusem ― to trot
- biec truchtem ― to trot/jog
- biec i krzyczeć ― to run and yell
- tupot biegnących ― the stomping of people running
- biec do banku ― to run to the bank
- biec do domu ― to run home
- biec do kiosku ― to run to a kiosk
- biec do pracy ― to run to work
- biec do sklepu ― to run to the store
- biec do szkoły ― to run to school
- biec do telefonu ― to run to the phone
- biec po pomoc ― to run for help
- biec kupić ― to run to buy (something)
- biec sprawdzić ― to run to check (something)
- biec szukać ― to run to look for (something)
- Droga biegnie wzdłuż kanionu. ― The road runs along the canyon.
- biec nieubłaganie ― to pass inexorably
Further reading
- biec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- biec in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “biec”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “biec”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “biec”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 147
- biec in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
