Αμερικανική κινηματογραφική ταινία του 1940 From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Πινόκιο (αγγλικά: Pinocchio) είναι αμερικανική ταινία μιούζικαλ - φαντασίας κινουμένων σχεδίων του 1940, σε παραγωγή της Walt Disney Animation Studios, βασισμένη στην ιταλική παιδική νουβέλα Οι Περιπέτειες του Πινόκιο, του Κάρλο Κολόντι. Η ταινία ήταν η δεύτερη μεγάλου μήκους της εταιρείας, μετά τη μεγάλη επιτυχία της ταινίας Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι.
| Πινόκιο Pinocchio | |
|---|---|
.jpg) | |
| Σκηνοθεσία | Επικεφαλής σκηνοθετών: Μπεν Σάρπστιν Χάμιλτον Λάσκε Sequence Directors: Μπιλ Ρόμπερτς Νορμ Φέργκιουσον Τζακ Κίννι Ουίλφρεντ Τζάκσον Τ. Χι |
| Παραγωγή | Ουώλτ Ντίσνεϋ |
| Σενάριο | Τεντ Σιρς Όττο Ένγκλαντερ Ουεμπ Σμιθ Ουίλιαμ Κοτρέλ Τζόζεφ Σάμπο Έρντμαν Πένερ Αουρέλιους Μπατάλια |
| Ιστορία | Κάρλο Κολόντι |
| Βασισμένο σε | Οι Περιπέτειες του Πινόκιο |
| Ηθοποιοί φωνής | Κλιφ Έντουαρντς Ντικ Τζόουνς Κρίστιαν Ραμπ Μελ Μπλανκ Ουόλτερ Κάτλετ Τσαρλς Γιούντελς Έβελιν Βέναμπλ Φράνκι Ντάρο |
| Μουσική | Λι Χαρλάιν Πολ Σμιθ |
| Τραγούδι | Λι Χαρλάιν |
| Εταιρεία παραγωγής | Walt Disney Productions |
| Διανομή | RKO Pictures |
| Πρώτη προβολή | 7 Φεβρουαρίου 1940 (Central Theatre, Νέα Υόρκη) 23 Φεβρουαρίου 1940[1] |
| Διάρκεια | 88' |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Προϋπολογισμός | $2.289.247[2] |
| Ακαθάριστα έσοδα | $84,2 εκατομμύριο[3] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Η πλοκή της ταινίας έχει ως κύρια πρόσωπα έναν άκληρο ξυλουργό, τον Τζεπέτο, και τον Πινόκιο, μια ξύλινη κούκλα που ο ίδιος έφτιαξε. Η μαριονέτα ζωντανεύει από μία μπλε νεράιδα, η οποία του είπε ότι μπορεί να γίνει ένα αληθινό αγόρι, εάν αποδείξει ότι είναι γενναίος, φιλαλήθης και ανιδιοτελής. Οι προσπάθειες του Πινόκιο να γίνει ένα αληθινό αγόρι περιλαμβάνουν και διάφορες συναντήσεις με περίεργους χαρακτήρες. Το έργο του Κολόντι, διασκευάστηκε από τους Αουρέλιους Μπατάλια, Ουίλιαμ Κοτρέλ, Όττο Ένγλαντερ, Έρνμαν Πένερ, Γιόζεφ Σάμπο, Τεντ Σιρς και Ουέμπ Σμιθ. Οι επικεφαλής σκηνοθετών ήταν οι Μπεν Σάρπστιν και Χάμιλτον Λάσκε. Οι Sequence Directors ήταν οι Νόρμαν Φέργκιουσον, Τ. Χι, Ουίλφρεντ Τζάκσον, Τζακ Κίννι και Μπιλ Ρόμπερτς. Ο Πινόκιο ήταν μία πρωτοποριακή παραγωγή στον τομέα των εφέ, προσφέροντας ρεαλιστικές εικόνες, μηχανοκίνητα οχήματα, φυσικά στοιχεία όπως βροχή, καπνός, κεραυνοί, σκιές και νερό.[4] Η κινηματογραφική διανομή έγινε από την RKO Pictures, και κυκλοφόρησε στον κινηματογράφο στις 23 Φεβρουαρίου 1940.
Οι κριτικοί προσδιορίζουν την ταινία ως μία απλή και ηθική ιστορία που μπορεί να διαπαιδαγωγήσει τα παιδιά, δίνοντάς τους παράλληλα και αξίες. Το έργο έγινε η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων που έλαβε Όσκαρ από την Αμερικανική Ακαδημία. Είχε κερδίσει το Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού με το When You Wish Upon A Star και το Όσκαρ καλύτερης μουσικής.[5] Αρχικά, όμως, η ταινία δεν είχε σημειώσει επιτυχία σε εισπρακτικό επίπεδο. Παραδόξως, η νέα έκδοση του 1945 αποδείχτηκε κερδοφόρα, και θεωρείται πια μία από τις πλέον σημαντικές ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney, αλλά και μία από τις σπουδαιότερες όλων των εποχών. Επίσης, στην ιστοσελίδα Rotten Tomatoes έχει βαθμολογηθεί με ποσοστό 100%, γεγονός που είναι σπάνιο. Τόσο η ταινία όσο και οι χαρακτήρες της, παραμένουν μέχρι και σήμερα δημοφιλείς και παρουσιάζονται και στα λούνα παρκ της Disney. Το 1994 η ταινία μπήκε στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου, όντας «πολιτισμικά, ιστορικά, και αισθητικά σημαντική».
Η ταινία ξεκινά με τον Τζίμινυ Κρίκετ, να τραγουδά το κομμάτι When You Wish Upon a Star και να εξηγεί πως η ιστορία που θα πει αφορά το πώς οι ευχές μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Η ιστορία του ξεκινά στο μαγαζί του ξυλουργού Τζεπέτο, σε ένα φανταστικό χωριό. Ο Τζίμινυ παρακολουθεί, ενώ ο Τζεπέτο τελειώνει τη δουλειά με μια ξύλινη μαριονέτα, την οποία ονομάζει Πινόκιο (ένα όνομα που δεν αρέσει στη γάτα Φίγκαρο και στο ψάρι Κλειώ). Πριν κοιμηθεί όμως, ο Τζεπέτο εύχεται σε ένα αστέρι ο Πινόκιο να ήταν ένα αληθινό αγόρι. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, η Μπλε Νεράιδα επισκέπτεται το ξυλουργείο και δίνει ζωή στον Πινόκιο, που όμως θα συνεχίσει να είναι μαριονέτα. Τότε εκείνη τον πληροφορεί ότι αν αποδείξει ότι είναι γενναίος, φιλαλήθης και ανιδιοτελής θα γίνει ένα αληθινό αγόρι και αναθέτει στον Τζίμινυ να γίνει η συνείδησή του.
Ο Τζεπέτο ανακαλύπτει πως η ευχή του πραγματοποιήθηκε και κατακλύζεται από χαρά. Ωστόσο, πηγαίνοντας στο σχολείο, ο Πινόκιο θα συναντήσει τον Γεδεών τον Γάτο και τον Τίμιο Τζον, ο οποίος τον πείθει να ενταχθεί στο κουκλοθέατρο του Στρομπόλι παρά τις ενστάσεις του Τζίμινυ. Έτσι, ο Πινόκιο γίνεται αστέρας στο σόου του Στρομπόλι ως μαριονέτα που μπορεί να τραγουδά και να χορεύει χωρίς να χρειάζεται νήματα. Το βράδυ, όταν θέλησε να πάει στο σπίτι του, ο Στρόμπολι τον κλειδώνει σε ένα κλουβί. Ο Τζίμινυ επισκέπτεται τον Πινόκιο, αλλά είναι αδύνατο να τον ελευθερώσει. Έτσι εμφανίζεται η Μπλε Νεράιδα και ρώτα τον Πινόκιο γιατί δεν ήταν στο σχολείο. Ο Τζίμινυ λέει στον Πινόκιο να πει την αλήθεια, αλλά αντί αυτού αρχίζει να λέει ψέματα, κάτι που έχει ως συνέπεια να μεγαλώσει η μύτη του. Ο Πινόκιο, λοιπόν, ορκίζεται να είναι καλός από εδώ και στο εξής και η Μπλε Νεράιδα επαναφέρει τη μύτη του στην αρχική της κατάσταση, ενώ επίσης τον ελευθερώνει από το κλουβί λέγοντάς του ότι αυτή είναι η τελευταία φορά που τον βοηθά.
Παράλληλα, ο Τίμιος Τζον και ο Γεδεών, συναντούν έναν αμαξά, ο οποίος υπόσχεται πως θα τους δώσει αρκετά χρήματα αν βρουν ανόητα μικρά παιδιά για να τα πάρει μαζί του στο Νησί της Ευχαρίστησης. Όταν συνάντησαν ξανά τον Πινόκιο, τον πείθουν ότι χρειάζεται διακοπές. Στο Νησί ο Πινόκιο θα αποκτήσει έναν φίλο, τον Λάμπγουϊκ, έναν παραβάτη. Στο Νησί δεν υπάρχουν όρια και το κάθε παιδί μπορεί να κάνει ό,τι θέλει κι έτσι τα παιδιά καπνίζουν, πίνουν, παίζουν τζόγο, βανδαλίζουν τον χώρο και άλλα. Μάταια ο Τζίμινυ προσπαθεί να πάρει τον Πινόκιο από εκεί. Θυμωμένος με τον Πινόκιο, ξεκινάει για να φύγει από τον νησί, αλλά διαπιστώνει ότι τα παιδιά μεταμορφώνονται σε γαϊδούρια για να δουλέψουν σε αλατωρυχεία και σε τσίρκο. Τότε ο Τζίμινυ τρέχει να πει στον Πινόκιο τι συμβαίνει, βλέποντας τον Λάμπογουϊκ να έχει ήδη μεταμορφωθεί σε γαϊδούρι και τον Πινόκιο να έχει αποκτήσει μόνο αυτιά και ουρά γαϊδάρου, μετά την απόδρασή τους.
Όταν οι δυο τους επιστρέφουν στο εργαστήρι του Τζεπέτο, ανακαλύπτουν ότι λείπει, τόσο αυτός όσο και η γάτα του και το ψάρι του. Μέσω ενός μηνύματος από τη Μπλε Νεράιδα, ανακαλύπτουν ότι μία φάλαινα ονόματι Μόνστρο, έχει καταπιεί τον Τζεπέτο στην προσπάθειά του να βρει τον Πινόκιο και τώρα ζει στην κοιλιά της. Ο Πινόκιο αποφασίζει να σώσει τον πατέρα του και έτσι πηδά στη θάλασσα μαζί με τον Τζίμινυ. Σύντομα, ο Πινόκιο βρίσκεται κι αυτός στην κοιλιά της φάλαινας όπου επανασυνδέεται με τον Τζεπέτο. Ο Τζεπέτο λέει στον Πινόκιο ότι η φάλαινα ανοίγει το στόμα της μόνο για να φάει και ο Πινόκιο σκέφτεται να την κάνει να φτερνιστεί, ώστε να μπορέσουν να αποδράσουν. Το σχέδιο πετυχαίνει, αλλά η φάλαινα συνεχίζει να τους καταδιώκει. Ο Πινόκιο οδηγεί τον Τζεμπέτο σε ένα ασφαλές άνοιγμα που σχηματίζουν τα βράχια και αργότερα όλοι ξεβράζονται στην ακροθαλασσιά. Όλοι έχουν επιζήσει εκτός από τον Πινόκιο, ο οποίος κείτεται αναίσθητος στα λιμνάζοντα νερά.
Πίσω στο σπίτι, όλοι θρηνούν τον Πινόκιο όμως η Μπλε Νεράιδα αποφασίζει πως ο Πινόκιο απέδειξε ότι ήταν γενναίος, φιλαλήθης και ανιδιοτελής, και τον επαναφέρει στη ζωή ως πραγματικό αγόρι πλέον. Όλοι μαζί αρχίζουν να το γιορτάζουν. Τέλος, ο Τζίμινυ, οδεύει προς τα αστέρια για να ευχαριστήσει τη Νεράιδα, η οποία τον ανταμείβει με έναν χρυσό έμβλημα, το οποίο τον πιστοποιεί ως εγκεκριμένο της συνείδησης.
Συμμετέχουν (αλφαβητικά): Κώστας Γκίκας, Αργύρης Κανδύλης, Κώστας Μαυρογένης, Μαρία Πλακίδη
Τραγούδι - Χορωδία (αλφαβητικά): Φίλιππος Βαζάκας, Μαριάννα Ζαφειρέλη, Μάρθα Ζιώγα, Στέλιος Κοντακιώτης, Πέτρος Μαγουλάς, Μαργαρίτα Πικιώνη, Έμυ Ραυτοπούλου, Γιάννης Φίνας, Τάκης Φίνας
Το Σεπτέμβριο του 1937, κατά τη διάρκεια της παραγωγής της ταινίας Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι, ο animator Νόρμαν Φέργκιουσον έφερε μεταφρασμένο το έργο του Κάρλο Κολόντι ονόματι Οι Περιπέτειες του Πινόκιο στον Ουώλτ Ντίσνεϋ. Όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του ο Φέργκιουσον, ο Ντίσνεϋ ενθουσιάστηκε διαβάζοντας το βιβλίο.[7] Εν τω μεταξύ το Πινόκιο, ήταν προγραμματισμένο να γίνει η τρίτη ταινία της Disney μετά το Μπάμπι, όμως κάποιες δυσκολίες που αφορούσαν αυτή την ταινία κατέστησαν το Πινόκιο ως την επόμενη ταινία που θα έκανε η εταιρεία.[8]
Σε αντίθεση με τη Χιονάτη, που ήταν μία μικρή ιστορία και οι σεναριογράφοι δε θα μπορούσαν να την επεκτείνουν αρκετά, το Πινόκιο ήταν βασισμένο σε μυθιστόρημα. Από εκεί και πέρα, η ιστορία άλλαξε δραστικά πριν την τελική της μορφή.[6][8] Στο πρωτότυπο κείμενο, ο Πινόκιο είναι ψυχρός, αγενής, αχάριστος και απάνθρωπος, χωρίς να έλκει τη συμπάθεια των άλλων και μαθαίνοντας μόνο μέσω βασανιστηρίων.[8] Έτσι, οι συγγραφείς αποφάσισαν να παρουσιάσουν μία μοντέρνα εκδοχή της ιστορίας, παρόμοια με εκείνη του Τσάρλι Μακάρθι αλλά εξίσου θορυβώδη, όπως εμφανίζεται και στο βιβλίο.[6] Η ιστορία αναπτυσσόταν ακόμα στα πρώιμα στάδια του animation της.[8]
Στα αρχικά σχέδια των Φρανκ Τόμας και Όλι Τζόνστον, ο Πινόκιο ήταν ακριβώς ίδιος με μία πραγματική ξύλινη μαριονέτα, με μακριά μυτερή μύτη, με μυτερό καπέλο και με γυμνά ξύλινα χέρια.[8] Παρόλα αυτά, ο Ντίσνεϋ δεν ήταν καθόλου ικανοποιημένος με τη δουλειά που είχε γίνει. Αισθάνθηκε ότι κανείς δεν μπορούσε πραγματικά να συμπαθήσει έναν τέτοιο χαρακτήρα και σταμάτησε αμέσως την παραγωγή.[6][8] Κατόπιν, ο Φρεντ Μουρ ξανασχεδίασε τον χαρακτήρα, κάνοντάς τον πιο ελκυστικό αλλά διατηρώντας την αίσθηση του ξύλινου.[8] Ο νέος τότε και ανερχόμενος animator, Μιλτ Καλ, αισθάνθηκε πως υπήρχε μία εμμονή από τους Τόμας, Τζόνστον και Μουρ, με την ιδέα ότι αυτό το αγόρι είναι μία ξύλινη μαριονέτα, και θεώρησε ότι θα πρέπει να ξεχάσουν ότι είναι μαριονέτα αλλά ένα γλυκό και μικρό αγόρι. Αργότερα θα μπορούσαν να σχεδιάσουν ξύλινες αρθρώσεις, κάνοντάς τον ξύλινη μαριονέτα.[8] Ο Χάμιλτον Λάσκε του παρότρυνε να επιδείξει τι έχει στο μυαλό του, κάνοντας ένα δοκιμαστικό σχέδιο.[8] Ο Καλ έδειξε στον Ντίσνεϋ το δοκιμαστικό σχέδιο στο οποίο ο Πινόκιο βρίσκεται κάτω από το νερό και ψάχνει για τον πατέρα του.[8] Από αυτή τη σκηνή, ο Καλ οραματίστηκε ξανά τον χαρακτήρα και τον έκανε να μοιάζει περισσότερο με πραγματικό αγόρι, με παιδικό καπέλο, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά καρτούν τεσσάρων δαχτύλων και με γάντια όπως του Μίκι Μάους. Τα μόνα αδρά χαρακτηριστικά μαριονέτας ήταν στα χέρια του, στα πόδια του, αλλά και στη μύτη του. Ο Ντίσνεϋ τελικά δέχτηκε την ιδέα του Καλ και αμέσως είπε στους συγγραφείς να κάνουν τον Πινόκιο να φαίνεται πιο αθώος και αφελής, ώστε να μοιάζει πιο πολύ στο σχέδιο του Καλ.[6]
Παρόλα αυτά, ο Ντίσνεϋ έβλεπε τον νέο Πινόκιο πολύ αβοήθητο και ευκολόπιστο σε σχέση με τους υπόλοιπους χαρακτήρες. Έτσι, το καλοκαίρι του 1938, ο Ντίσνεϋ και η συγγραφική του ομάδα δημιούργησαν τον χαρακτήρα του γρύλου,[8] ο οποίος στο αυθεντικό κείμενο ήταν ένας μικρός χαρακτήρας που σκοτώνει ο Πινόκιο με ένα ξύλινο σφυρί και επιστρέφει αργότερα ως φάντασμα.[6] Ο Ντίσνεϋ βαφτίζει τον γρύλο Τζίμινυ και τον κάνει τον χαρακτήρα που οδηγεί τον Πινόκιο στις σωστές αποφάσεις. Αφού ο χαρακτήρας επεκτάθηκε, του δώσανε μία πιο αληθινή μορφή με μυτερά πόδια και κεραίες, αλλά ο Ντίσνεϋ και πάλι ήθελε κάτι πιο συμπαθητικό.[8] Από την άλλη, ο Ουόρντ Κίμπαλ, ο οποίος δούλευε μήνες για να σχεδιάσει τη σκηνή "Soup Eating Sequence" στη Χιονάτη και η οποία τελικά δε συμπεριλήφθηκε στην ταινία, ήταν έτοιμος να παραιτηθεί, έως ότου ο Ντίσνεϋ τον επιβράβευσε δίνοντάς του το πόστο του επικεφαλής σχεδιαστών του Τζίμινυ Κρίκετ.[6] Ο Κίμπαλ σχεδίασε τον Τζίμινυ Κρίκετ ως έναν μικρό άνθρωπο με ωοειδές κεφάλι. Αργότερα, ο Κίμπελ αστειευόμενος είπε ότι ο μόνος λόγος που τον καθιστά τριζόνι είναι επειδή τον φωνάζουν έτσι.[9]
Μετά την πολύ μεγάλη επιτυχία που σημείωσε η Χιονάτη, ο Ουώλτ Ντίσνεϋ, θέλησε δημοφιλή ονόματα για να δώσουν φωνή στη νέα του ταινία, η οποία μάλιστα έμεινε στην ιστορία ως η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων με διασημότητες στο κάστινγκ της.[7] Τον ρόλο του Τζίμινι Κρίκετ τον ανέλαβε ο διάσημος τραγουδιστής Κλιφ Έντουαρντς. Ο Έντουαρντς ήταν ένας δημοφιλής διασκεδαστής που είχε κάνει πωλήσεις εκατομμυρίων, ο πρώτος μάλιστα που το είχε πετύχει αυτό.[10] Σχετικά με τον ρόλο του Πινόκιο, ο Ντίσνεϋ απέρριψε την ιδέα να δοθεί σε έναν ενήλικα και υποστήριξε ότι πρέπει να την κάνει ένα παιδί.[6] Έτσι, τον ρόλο ανέλαβε ο Ντίκι Τζόουνς, ένα δωδεκάχρονο αγόρι το οποίο είχε εμφανιστεί και στην ταινία του Φρανκ Κάπρα, Ο Κύριος Σμιθ πάει στην Ουάσινγκτον.[11] Οι υπόλοιποι ρόλοι δόθηκαν ως εξής: ο Φράνκι Ντάρο ως Λάμπγουϊκ, ο Ουόλτερ Κάτλετ ως Τίμιος Τζον, η Έβελιν Βέναμπλ ως Μπλε Νεράιδα, ο Τσαρλς Γιούντελς ως Στρομπόλι και Αμαξά και, τέλος, ο Κρίστιαν Ραμπ ως Τζεπέτο, του οποίου η φιγούρα ήταν μία καρικατούρα του ίδιου του Ραμπ.[6]
Ένας ακόμα ηθοποιός που επιλέχθηκε ήταν ο Μελ Μπλανκ για τον ρόλο του Γεδεών του Γάτου, ο οποίος μνημονεύεται και για άλλους ρόλους του σε κινούμενα σχέδια της Warner Bros, σε μικρές ιστορίες. Παραδόξως, οι διάλογοι του χαρακτήρα κόπηκαν, καθότι αποφασίστηκε ότι θα είναι μουγκός. Ωστόσο, το μόνο που κρατήθηκε από τον Μπλανκ είναι ένας διαρκής λόξιγκας που ακούγεται τρεις φορές σε όλη την ταινία.[6]
Το Animation ξεκίνησε το 1938.[8] Κατά τη διάρκεια της παραγωγής, επικεφαλής του τμήματος του σχεδιασμού των χαρακτήρων ήταν ο Τζόε Γκραντ.[6] Το τμήμα ήταν επιφορτισμένο να φτιάξει τρισδιάστατες μακέτες. Έτσι, δόθηκαν στο προσωπικό μοντέλα ώστε να παρατηρήσουν πως πρέπει να φαίνεται ο κάθε χαρακτήρας στα σχέδια, αλλά και από οποιαδήποτε γωνία επιθυμούσαν οι καλλιτέχνες.[6] Οι δημιουργοί των μοντέλων επιφορτίστηκαν και για τον σχεδιασμό των ρολογιών του Τζεπέτο, καθώς επίσης για τον βαγόνι του Στρομπόλι αλλά και για την άμαξα του Αμαξά. Παρόλα αυτά, υπήρξαν δυσκολίες στο να φαίνεται ρεαλιστική η κίνηση του οχήματος κι έτσι στην ταινία, οι μακέτες γυρίστηκαν χρησιμοποιώντας το στυλ Stop motion. Κάθε κάδρο μεταφέρθηκε μέσω ζελατίνας, χρησιμοποιώντας το πρώιμο στάδιο ενός φωτοτυπικού. Ακριβώς όπως συνέβη και στη Χιονάτη, το live-action υλικό γυρίστηκε με τους ηθοποιούς να παίζουν παντομίμα υπό την επίβλεψη του Χάμιλτον Λάσκε.[6][12] Συνεπώς, οι animator μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το υλικό αυτό σαν οδηγό του animation.[6]
Εν τέλει, ο Πινόκιο αποδείχτηκε μεγάλο επίτευγμα στη χρήση εφέ κινουμένων σχεδίων. Σε αντίθεση με τους animator χαρακτήρων, οι οποίοι εστίαζαν στην υποκριτική των χαρακτήρων, οι animator των εφέ έκαναν τα πάντα να κινούνται, εκτός από τους χαρακτήρες. Αυτό συμπεριλαμβάνει τα οχήματα, τα φυσικά φαινόμενα, όπως η βροχή ο κεραυνός, το χιόνι, οι καπνοί και το νερό, όπως επίσης και τη σκόνη της Νεράιδας.[6] Ο animator Όσκαρ Φίσινγκερ, ο οποίος ως επί το πλείστον εργάστηκε στο Φαντασία, ήταν αυτός που συνεισέφερε περισσότερο για τα εφέ του ραβδιού της Μπλε Νεράιδας.[13] Ο animator των εφέ, Σάντι Στρόδερ, έγραφε ημερολόγιο σχετικά με το animation του νερού, το οποίο περιλαμβάνει φούσκες, πιτσιλιές, κύματα, αλλά και τη γενικότερη ψευδαίσθηση ότι κάποιος βρίσκεται υποθαλάσσια. Για να γίνει πιο ευδιάκριτο το βάθος του ωκεανού, οι animators βάλανε περισσότερες λεπτομέρειες στα κύματα της επιφάνειας στο προσκήνιο και λιγότερες λεπτομέρειες στην επέκταση της επιφάνειας. Αφού το animation πέρασε μέσω ζελατίνης, οι animators αναγκάστηκαν με μολύβι να ξαναπεράσουν κάποια στοιχεία στο πώς φαίνονται τα κύματα.[6] Για να εξοικονομήσουν χρόνο και χρήμα, οι πιτσιλιές παρέμειναν ιμπρεσιονιστικές. Τεχνικές αυτού του τύπου, έκαναν το Πινόκιο την πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων με τόσο αληθοφανή εφέ. Ο Όλι Τζόνστον σημείωσε: «Πιστεύω ότι [ο Πινόκιο] είναι ένα από τα τελειότερα πράγματα που έχουν βγει ποτέ από στούντιο», ενώ ο Φρανκ Τόμας είπε ότι «το νερό μοιάζει τόσο αληθινό, που ένας άνθρωπος μπορεί να βουλιάξει σε αυτό, και θα το κάνει».[6]
Τα τραγούδια της ταινίας γράφτηκαν από τον Λι Χαρλάιν, σε στίχους του Νεντ Ουάσινγκτον. Το μουσικό θέμα γράφτηκε από τον Χάρλαιν και τον Πολ Σμιθ.[14] Το soundtrack κυκλοφόρησε στις 9 Φεβρουαρίου 1940.[14] Μάλιστα, το κομμάτι του Τζίμινι Κρίκετ, When You Wish upon a Star, έγινε πολύ μεγάλη επιτυχία και έγινε και theme song της ίδιας της The Walt Disney Company. Το soundtrack κέρδισε και το Όσκαρ καλύτερης μουσικής αλλά και Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού, για το προαναφερθέν τραγούδι.[5]
Ο Κιθ Μπούκερ θεωρεί πως η ταινία είναι η πιο προσγειωμένη από τα κινούμενα σχεδία της Disney παρά τα μουσικά θέματα και τη μαγεία της, σημειώνοντας παράλληλα ότι ο πρωταγωνιστής της ταινίας πρέπει να πολεμήσει σκληρά για να αποδείξει την αξία του και ο οποίος φαίνεται να καταπιάνεται με το ήθος του καπιταλισμού περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ταινία της εταιρείας.[15] Η Κλόντια Μίτσελ και η Ζακλίν Ριντ-Ουάλς είπαν ότι πρωταγωνιστές σαν τον Πινόκιο και τον Μπάμπι δημιουργήθηκαν σκόπιμα από την Disney, ώστε να προσελκύσουν και αγόρια και κορίτσια.[16] Ο Μαρκ Ι. Πίνκσυ είπε πως είναι «απλά μία ηθική ιστορία και ιδανική για την διαπαιδαγώγηση» και σημείωσε ότι η ταινία είναι η αγαπημένη των γονιών που έχουν μικρά παιδιά.[17]
Ο Νίκολας Σάμμοντ είπε ότι η ταινία είναι «μία μεταφυσική μεταφορά για τη διαπαιδαγώγηση των Αμερικανών ανηλίκων στα μέσα του αιώνα» και ότι είναι τελικά «μία αφομοίωση του μύθου».[18] Ο ίδιος υποστήριξε πως η ταινία της Disney έχει ως επίκεντρο τη μεσαία τάξη και προορίζεται ώστε να αναμεταδώσει το μήνυμα ότι «οι ευχαριστήσεις της μεσαίας τάξης, οδηγούν σε υποζύγιο». Για τον Σάμμοντ, ο σκοπός της ταινίας είναι να βοηθήσει ώστε να εγκλιματιστούν τα παιδιά της μεσαίας τάξης, της αναβληθείσας ικανοποίησης, της αυταπάρνησης και της λιτότητας και ότι αυτά είναι οι εμπειρίες του μέσου Αμερικανού.[19]
Το Πινόκιο ως επί το πλείστον απέσπασε θετικές κριτικές. Ο Φρανκ Σ. Νάγκεντ της εφημερίδας New York Times, έδωσε στην ταινία πέντε αστέρια λέγοντας ότι «το Πινόκιο είναι επιτέλους εδώ και είναι τόσο καλό όσο είχαμε ευχηθεί ότι θα είναι – ίσως και καλύτερο – και είναι μία τόσο ευχάριστη, έξυπνη και υπέροχη φανταστική ιστορία όσο το κάθε παιδί αλλά και μεγάλος ήλπιζε να δει».[20] Το περιοδικό Time έδωσε, επίσης, θετική κριτική λέγοντας ότι «η ταινία ξεπερνά τη Χιονάτη και τους επτά νάνους, στη δεξιοτεχνία και τη λεπτομέρεια των σχεδίων, στο χρωματισμό, στη διάρθρωση τόσων χαρακτήρων αλλά και στη μεγαλύτερη ποικιλία των φωτογραφικών εφέ. Επίσης, η γοητεία, η αγάπη και το χιούμορ με το οποίο παρουσιάστηκαν οι χαρακτήρες, την κατατάσσει σε μία κατηγορία που δεν υπάρχει άλλη ταινία».[21] Η ταινία κέρδισε Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού αλλά και Καλύτερης μουσικής, τα οποία ήταν και τα πρώτα που έλαβε ταινία της Disney.[5]
Από την άλλη, αρχικά, η ταινία δεν σημείωσε εμπορική επιτυχία,[2] με τις αρχικές αποδόσεις της ταινίας να είναι κάτω από ότι ανάμεναν οι άνθρωποι της εταιρείας, αλλά και πολύ πιο κάτω από αυτές που είχε σημειώσει η προηγούμενη ταινία.[22] Με το αρχικό κόστος της ταινίας να είναι $2.289.247 – διπλάσιο της Χιονάτης – η εταιρεία είχε καταφέρει να αποσβέσει μόλις το ένα έως και τα τέλη της δεκαετίας του 1940, με τις αναφορές από την εταιρεία να λένε ότι είχε λάβει μεταξύ 1,4 και 1,9 εκατομμύρια δολάρια.[23] Ο ιστορικός του animation Μάικλ Μπάριερ, σημειώνει ότι το Πινόκιο ανάγκασε την εταιρεία να επιστρέψει περίπου 1 εκατομμύριο μισθοδοσία και ότι στην πρώτη ετήσια δήλωσή της αναφέρει ότι είχε βγει 1 εκατομμύριο εκτός προϋπολογισμού από αυτή την ταινία. Η συνολική αποτυχία της ταινίας (και όχι μόνο αυτής) οφείλεται στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος παρεμπόδισε την εξαγωγή της ταινίας στην ευρωπαϊκή και ασιατική αγορά. Ο Τζo Γκραντ θυμάται πόσο θλιμμένος ήταν ο Ουώλτ Ντίσνεϋ για την αρχική απόδοση της ταινίας στο box-office.[22] Επίσης, ο διανομέας της ταινίας RKO Pictures, σημείωσε απώλειες περί τα 94.000 δολάρια.[24]
Πολλοί ιστορικοί του κινηματογράφου θεωρούν πως αυτή η ταινία προσεγγίζει την τεχνολογική τελειότητα από όλες τις ταινίας της εταιρείας.[25] Ο κριτικός Λέοναρντ Μάλτιν δήλωσε ότι «με τον Πινόκιο, η Disney δεν έφτασε μόνο στο ύψος τον δυνατοτήτων της, αλλά την κορυφή του κόσμου των καρτούν», όπως θεωρούν πολλοί κριτικοί.[26] Παρά την αρχική αποτυχία της ταινίας, η έκδοση μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αποδείχθηκε άκρως κερδοφόρα για την εταιρεία. Μέχρι το 1973, η ταινία είχε εισπράξει 13 εκατομμύρια δολάρια από την πρώτη κυκλοφορία αλλά και τις τέσσερις επανεκδόσεις της.[27] Παρ' όλα αυτά, οι κατοπινές επανεκδόσεις έχουν φέρει μεγάλες εισπράξεις οι οποίες φτάνουν τα $84.254.167.[28]
Το 1994, το Πινόκιο εισήλθε στο Εθνικό Μητρώο Κινηματογράφου ως «πολιτισμικά, ιστορικά, και αισθητικά σημαντική» ταινία.[29] Ο σκηνοθέτης Τέρρυ Γκίλλιαμ, σε ένα άρθρο που έγραψε για την εφημερίδα The Guardian το 2001, επιλέγει την ταινία μέσα στις δέκα καλύτερες ταινίες κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών.[30] Το 2005, το περιοδικό Time τοποθετεί την ταινία μέσα στις 100 καλύτερες ταινίες των τελευταίων 80 ετών και τον Ιούνιο του 2011, την τοποθετεί πρώτη στα 25 Καλύτερα Κινούμενα Σχέδια Όλων των Εποχών.[31]
Τον Ιούνιο του 2008, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τοποθετεί την ταινία στις "Ten top Ten" λίστες του, βάζοντας 1.500 ανθρώπους τους είδους να ψηφίσουν τις κλασικότερες αμερικανικές ταινίες ανά είδος. Η ταινία Πινόκιο αναγνωρίστηκε ως η δεύτερη καλύτερη ταινία στο είδος των κινουμένων σχεδίων μετά τη Χιονάτη.[32] Ήταν επίσης υποψήφια για να εισαχθεί στη λίστα AFI's 100 Years... 100 Movies,[33] ενώ απέσπασε κι άλλες υποψηφιότητες για τις Συγκινήσεις της[34] και του Ήρωες της και του Κακούς της.[35] Το τραγούδι When You Wish upon a Star, κατέληξε στην έβδομη θέση στη λίστα των 100 τραγουδιών[36] και η ταινία στην 38η θέση στη λίστα Cheers list.[37] Η φράση "A lie keeps growing and growing until it's as plain as the nose on your face", ήταν υποψήφια τη λίστα Movie Quotes list.[38] Τέλος, έλαβε και υποψηφιότητα για τη λίστα AFI's Greatest Movie Musicals list.[39]
Στην ιστοσελίδα Rotten Tomatoes, που ασχολείται με κριτικές ταινιών, έχει την απόλυτη βαθμολογία 100%, το οποίο σημαίνει ότι ο κάθε ένας από τους 41 κριτικούς ψήφισαν το απόλυτο.[40] Γενικά, για την ιστοσελίδα αυτή η ταινία είναι «Φιλόδοξη, περιπετειώδης και μερικές φορές τρομακτική. Αποτελεί, αναμφισβήτητα την κορυφή των ταινιών της Disney, και είναι όμορφα δημιουργημένη και συναισθηματικά ηχηρή».[40]
Μετά την επανακυκλοφορία της Χιονάτης το 1944, έγινε κάτι σαν παράδοση για την Disney να επανακυκλοφορεί ταινίες της κάθε επτά με δέκα χρόνια.[41] Το Πινόκιο επανακυκλοφόρησε στον κινηματογράφο το 1945, 1954, 1962, 1971, 1978, 1984 και το 1992. Οι πρώτες δύο έγιναν με διανομέα την RKO, αργότερα όμως κι αρχής γενομένης το 1962, η Disney το διένειμε μόνη της μέσω του τμήματός της Buena Vista Distribution.
Το 1985, η Disney κυκλοφόρησε την ταινία σε VHS, η οποία ήταν και η πρώτη της ταινία σε VHS.[42] Το 1992, η ταινία επιμελήθηκε ψηφιακά, αφαιρέθηκαν κάποιοι ήχοι και αναζωογονήθηκαν τα χρώματα.[43] Η πιο ολοκληρωμένη ψηφιακή αποκατάσταση έγινε τότε, για την επανέκδοση σε VHS το 1993, ακολουθούμενη από την τέταρτη VHS έκδοση και την πρώτη κυκλοφορία της σε DVD το 1999.[44]
Η ταινία δε συμπεριλήφθηκε στη συλλογή Walt Disney Masterpiece Collection.[44] Το δεύτερο DVD επανέκδοσης της Disney και η τελευταία έκδοση σε VHS Walt Disney Gold Classics Collection VHS/DVD έκαναν πρεμιέρα στις 7 Μαρτίου 2000.[45] Μια ειδική έκδοση VHS και DVD κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο στις 3 Μαρτίου 2003.[46] Η Ειδική Έκδοση VHS περιελάμβανε στην αρχή της ταινίας το λογότυπο των Κλασικών της Ντίσνεϋ του 1992. Το τέταρτο DVD κυκλοφόρησε και σε Blu-ray (το δεύτερο Blu-ray στης εταιρείας) στις 10 Μαρτίου 2009.[47] Όπως συνέβη και στην Ωραία Κοιμωμένη το 2008, η επανέκδοση σε Blu-ray της ταινίας είχε αποκατασταθεί από τη Lowry Digital σε δύο δίσκους Blu-ray και σε ένα μπόνους DVD της ταινίας.[48] Η Disney απέσυρε από την αγορά αυτές τις κυκλοφορίες στις 30 Απριλίου 2011.[49]
Το 1987, η εταιρεία Filmation έκανε ένα τύπου σίκουελ για το Πινόκιο ονόματι Pinocchio and the Emperor of the Night, η οποία διαδραματίζεται ένα χρόνο μετά την πρώτη κι ενώ ήταν ήδη αληθινό αγόρι. Παρόλα αυτά, η ταινία απέσπασε κατά κύριο λόγο κακές κριτικές και θεωρήθηκε αποτυχημένη. Ακολούθως, η Disney μήνυσε τη Filmation αλλά η δεύτερη κέρδισε τη δική, καθώς το έργο του Κολόντι είναι δημόσιο κτήμα.[50] Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, η DisneyToon, ξεκίνησε να δουλεύει σε ένα σίκουελ για το Πινόκιο. Η ταινία ακυρώθηκε όμως από τον Τζον Λάσιτερ, λίγες ημέρες αφότου είχε γίνει επικεφαλής του Creative Officer της Walt Disney Animation Studios.[51]
Πολλοί από τους χαρακτήρες του Πινόκιο υπάρχουν στα διάφορα θεματικά πάρκα της Disney.[52] Το Pinocchio's Daring Journey είναι εξαιρετικά δημοφιλές στην πρώτη Disneyland,[52] αλλά και σε αυτές του Τόκιο και του Παρισιού.[53][54] Το Pinocchio Village Haus είναι ένα εστιατόριο στο Walt Disney World, το οποίο σερβίρει πίτσες, τυριά και μακαρόνια.[55] Παρόμοια καταστήματα υπάρχουν και σε άλλα πάρκα.[55]
Στο Disney on Ice, το οποίο έκανε διεθνή περιοδεία από το 1987 έως και το 1992, πρωταγωνιστούσε ο Πινόκιο.[56] Μία μικρότερη έκδοση της ιστορίας αυτής υπάρχει και σήμερα στο "One Hundred Years Of Magic".[56]
Διάφορα βιντεοπαιχνίδια στο Sega Genesis, στο Game Boy και στο Super Nintendo Entertainment System έχουν βασιστεί στην ταινία. Επίσης, ο Πινόκιο και ο Τζεπέτο εμφανίζονται στο βιντεοπαιχνίδι Kingdom Hearts.[57] Το εσωτερικό του Μόνστρο υπάρχει και ως κόσμος στο παιχνίδι,[58] ενώ εμφανίζεται και ο Τζίμινι Κρίκετ[58] αλλά και οι υπόλοιποι χαρακτήρες στις σειρές του παιχνιδιού.[59]
Στις 8 Απριλίου του 2015, η Disney ανακοίνωσε ότι ετοιμάζει μία live-action ταινία με τον Πινόκιο, της οποίας το σενάριο έχει αναλάβει ο Πίτερ Χέτζες.[60] Από το Μάιο του 2017, ο Σαμ Μέντες βρισκόταν σε συζητήσεις για να σκηνοθετήσει την ταινία,[61] αλλά έξι μήνες αργότερα ανακοινώθηκε ότι ο Μέντες δε θα ήταν τελικά ο σκηνοθέτης.[62] Τον Φεβρουάριο του 2018. αναφέρθηκε ότι ο Πωλ Κινγκ επιλέχθηκε για να είναι ο σκηνοθέτης της ταινίας με τον Τζακ Θρόουν να συν-συγγράφει το σενάριο.[63]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
