Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι
Πολωνοαμερικανός διπλωμάτης και πολιτικός επιστήμονας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι (αγγλικά: Zbigniew Kazimierz Brzezinski) ή πολωνικά: ˈzbiɡɲɛf kaˈʑimjɛʐ bʐɛˈʑij̃skʲi) ήταν Πολωνοαμερικανός διπλωμάτης και πολιτικός επιστήμονας. Υπηρέτησε ως σύμβουλος του Προέδρου Λίντον Τζόνσον από το 1966 έως το 1968 και επίσης Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Τζίμι Κάρτερ από το 1977 έως το 1981. Ως διανοούμενος, ο Μπρζεζίνσκι ανήκε στη ρεαλιστική σχολή των διεθνών σχέσεων, στεκόμενος στη γεωπολιτική παράδοση του Χάλφορντ Μακίντερ και του Νίκολας Σπάιμαν.[18][19] Στον Μπρζεζίνσκι πιστώνεται η δημιουργία της Τριμερούς Επιτροπής.[20] Σημαντικά γεγονότα εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια της θητείας του περιελάμβαναν την εξομάλυνση των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (και τη διακοπή των σχέσεων με τη Κινεζική Δημοκρατία της Ταϊβάν), την υπογραφή της δεύτερης Συνθήκης Περιορισμού Στρατηγικών Όπλων (SALT II) με τη Σοβιετική Ένωση, τη διαμεσολάβηση των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Την ανατροπή του φιλικά προσκείμενου προς τις ΗΠΑ Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, όπου οδήγησε στην έναρξη της Ιρανικής Επανάστασης. Επίσης την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προκειμένου να υπονομευτεί η επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης[21] με την υποστήριξη των Αφγανών μουτζαχεντίν κατά τη διάρκεια του Σοβιετικού-Αφγανικού πολέμου.
Οι προσωπικές απόψεις του Μπρζεζίνσκι έχουν περιγραφεί ως «προοδευτικές», «διεθνείς»,[21] πολιτικές φιλελεύθερες και «ισχυρές αντικομμουνιστικές».[22] Υπήρξε υπέρμαχος του αντισοβιετικού περιορισμού, των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της «καλλιέργειας μιας ισχυρής Δύσης».[21] Έχει επαινεθεί για την ικανότητά του να βλέπει «τη μεγάλη εικόνα». Οι επικριτές τον περιέγραψαν ως «σκληροπυρηνικό της εξωτερικής πολιτικής» σε ορισμένα ζητήματα όπως οι σχέσεις Πολωνίας-Ρωσίας.[23] Ο Μπρζεζίνσκι υπηρέτησε ως καθηγητής Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και διατέλεσε μέλος διαφόρων επιτροπών και συμβουλίων. Ο μεγαλύτερος γιος του είναι ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ο μικρότερος γιος του Μαρκ, είναι ο σημερινός πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Πολωνία και στο παρελθόν υπηρέτησε ως Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στη Σουηδία από το 2011 έως το 2015.