Ο Ζμπίγκνιου Καζίμιες Μπρζεζίνσκι (αγγλικά: Zbigniew Kazimierz Brzezinski, 28 Μαρτίου 1928 - 26 Μαΐου 2017) ήταν Πολωνοαμερικανός διπλωμάτης και πολιτικός επιστήμονας. Υπηρέτησε ως σύμβουλος του Προέδρου Λίντον Τζόνσον από το 1966 έως το 1968 και επίσης Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Τζίμι Κάρτερ από το 1977 έως το 1981. Ως διανοούμενος, ο Μπρζεζίνσκι ανήκε στη ρεαλιστική σχολή των διεθνών σχέσεων, στεκόμενος στη γεωπολιτική παράδοση του Χάλφορντ Μακίντερ και του Νίκολας Σπάιμαν.[18][19] Στον Μπρζεζίνσκι πιστώνεται η δημιουργία της Τριμερούς Επιτροπής.[20] Σημαντικά γεγονότα εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια της θητείας του περιελάμβαναν την εξομάλυνση των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (και τη διακοπή των σχέσεων με τη Κινεζική Δημοκρατία της Ταϊβάν), την υπογραφή της δεύτερης Συνθήκης Περιορισμού Στρατηγικών Όπλων (SALT II) με τη Σοβιετική Ένωση, τη διαμεσολάβηση των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Την ανατροπή του φιλικά προσκείμενου προς τις ΗΠΑ Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, όπου οδήγησε στην έναρξη της Ιρανικής Επανάστασης. Επίσης την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προκειμένου να υπονομευτεί η επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης[21] με την υποστήριξη των Αφγανών μουτζαχεντίν κατά τη διάρκεια του Σοβιετικού-Αφγανικού πολέμου.
Οι προσωπικές απόψεις του Μπρζεζίνσκι έχουν περιγραφεί ως «προοδευτικές», «διεθνείς»,[21] πολιτικές φιλελεύθερες και «ισχυρές αντικομμουνιστικές».[22] Υπήρξε υπέρμαχος του αντισοβιετικού περιορισμού, των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της «καλλιέργειας μιας ισχυρής Δύσης».[21] Έχει επαινεθεί για την ικανότητά του να βλέπει «τη μεγάλη εικόνα». Οι επικριτές τον περιέγραψαν ως «σκληροπυρηνικό της εξωτερικής πολιτικής» σε ορισμένα ζητήματα όπως οι σχέσεις Πολωνίας-Ρωσίας.[23] Ο Μπρζεζίνσκι υπηρέτησε ως καθηγητής Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και διατέλεσε μέλος διαφόρων επιτροπών και συμβουλίων. Ο μεγαλύτερος γιος του είναι ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ο μικρότερος γιος του Μαρκ, είναι ο σημερινός πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Πολωνία και στο παρελθόν υπηρέτησε ως Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στη Σουηδία από το 2011 έως το 2015.
Συγγραφικό έργο
- The Permanent Purge: Politics in Soviet Totalitarianism. Harvard University Press, 1956.
- Soviet Bloc: Unity and Conflict. Harvard University Press, 1967. (ISBN 978-0674825451)
- Between Two Ages: America's Role in the Technetronic Era. Νέα Υόρκη: Viking Press, 1970. (ISBN 978-0313234989)
- Power and Principle: Memoirs of the National Security Adviser, 1977–1981. Νέα Υόρκη: Farrar, Straus, Giroux, 1983. (ISBN 978-0374236632)
- Game Plan: A Geostrategic Framework for the Conduct of the U.S.-Soviet Contest. Βοστώνη: Atlantic Monthly Press, 1986. (ISBN 978-0871130846)
- Grand Failure: The Birth and Death of Communism in the Twentieth Century. Νέα Υόρκη: Collier Books, 1990. (ISBN 978-0020307303)
- Out of Control: Global Turmoil on the Eve of the 21st Century. Νέα Υόρκη: Collier Books, 1993. (ISBN 978-0684826363)
- Η μεγάλη σκακιέρα (The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives). Νέα Υόρκη: Basic Books, 1997. (ISBN 0465027253).
- The Choice: Global Domination or Global Leadership. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2004. (ISBN 978-0465008001)
- Second Chance: Three Presidents and the Crisis of American Superpower. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2007. (ISBN 978-0465002528)
- America and the World: Conversations on the Future of American Foreign Policy. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2008. (ISBN 978-0465015016)
- Strategic Vision: America and the Crisis of Global Power. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2012. (ISBN 978-0465029549)
Παραπομπές
Περαιτέρω ανάγνωση
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.