Επιχείρηση Κόνδορας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Επιχείρηση Κόνδορας (ισπανικά: Operación Cóndor ή πορτογαλικά: Operação Condor) επίσης γνωστή ως Σχέδιο Κόνδορας ήταν εκστρατεία πολιτικής καταστολής και κρατικής τρομοκρατίας που υποστηρίχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες[6] και περιελάμβανε επιχειρήσεις μυστικών υπηρεσιών καθώς και δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων. Εφαρμόστηκε επίσημα τον Νοέμβριο του 1975 από τις δεξιές δικτατορίες της Νότιας Αμερικής.[7]
Επιχείρηση Κόνδορας | |
---|---|
Ψυχρός Πόλεμος | |
Συμμετέχοντες στην Επιχείρηση Κόνδορας:
| |
Ημερομηνία | 1968–1989 |
Τοποθεσία | Νότια Αμερική |
Επίσης γνωστό ως | Σχέδιο Κόνδορας |
Τύπος | Συγκαλυμμένη επιχείρηση |
Στόχος | Αριστεροί συμπαθούντες (συμπεριλαμβανομένων περονιστών, κομμουνιστών και σοσιαλιστών) και αντίπαλοι των στρατιωτικών καθεστώτων και των δεξιών κυβερνήσεων στη Νότια Αμερική. |
Οργανωτές | Αργεντινή ! Αργεντινή Βολιβία ! Βολιβία Βραζιλία ! Βραζιλία Χιλή ! Χιλή Παραγουάη ! Παραγουάη Ουρουγουάη ! Ουρουγουάη Υποστήριξη από: Ηνωμένες Πολιτείες ! Ηνωμένες Πολιτείες[1][2][3] |
Συμμετέχοντες | Περού ! Περού Ισημερινός (χώρα)|Ισημερινός ! Ισημερινός Βενεζουέλα ! Βενεζουέλα |
Έκβαση | Ολοκληρώθηκε μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου |
Θάνατοι | 60.000–80.000 ύποπτοι αριστεροί υποστηρικτές[4] 400–500 σε διασυνοριακές επιχειρήσεις[4] |
Λόγω του μυστικού χαρακτήρα της, ο ακριβής αριθμός των θανάτων που αποδίδονται άμεσα στην "Επιχείρηση Κόνδορας" αμφισβητείται ιδιαίτερα. Κάποιες εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι τουλάχιστον 60.000 θάνατοι μπορούν να αποδοθούν στον Κόνδορα, [4] με περίπου 30.000 από αυτούς στην Αργεντινή, [8][9]ενώ τα Αρχεία του Τρόμου απαριθμούν 50.000 νεκρούς, 30.000 εξαφανισμένους και 400.000 φυλακισμένους.[5][10] Επιπλέον, ο Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Τζέι Πάτρις ΜάκΣερι δίνει έναν αριθμό τουλάχιστον 402 νεκρών σε επιχειρήσεις του Κόνδορα που διέσχισαν τα εθνικά σύνορα,[6] και αναφέρει ότι από εκείνους που «είχαν εξοριστεί και απήχθησαν, βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν σε συμμαχικές χώρες ή μεταφέρθηκαν παράνομα στις χώρες καταγωγής τους για να εκτελεστούν... εκατοντάδες ή χιλιάδες τέτοια άτομα - ο αριθμός των οποίων δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί - απήχθησαν, βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν στις επιχειρήσεις του Κόνδορα».[1] Στα θύματα περιλαμβάνονται αντιφρονούντες και αριστεροί ηγέτες συνδικάτων και αγροτών, ιερείς και καλόγριες, φοιτητές και δάσκαλοι, διανοούμενοι και ύποπτοι αντάρτες.[6]
Αν και περιγράφηκε από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA) ως «μια συνεργατική προσπάθεια από τις υπηρεσίες πληροφοριών/ασφαλείας πολλών χωρών της Νότιας Αμερικής για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της ανατροπής»,[11] οι αντάρτες χρησιμοποιήθηκαν ως δικαιολογία, καθώς δεν ήταν ποτέ ουσιαστικοί αρκετά για να ελέγξουν το έδαφος, να κερδίσουν υλική υποστήριξη από οποιαδήποτε ξένη δύναμη ή να απειλήσουν με άλλο τρόπο την εθνική ασφάλεια.[12][13][14] Τα βασικά μέλη του Κόνδορα ήταν οι κυβερνήσεις της Αργεντινής, της Χιλής, της Ουρουγουάης, της Παραγουάης, της Βολιβίας, ενώ η Βραζιλία υπέγραψε τη συμφωνία αργότερα. Το Εκουαδόρ και το Περού εντάχθηκαν στην επιχείρηση αργότερα σε πιο περιφερειακούς ρόλους.[15][16] Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών παρείχε σχεδιασμό, συντονισμό, εκπαίδευση σε βασανιστήρια,[17] και τεχνική υποστήριξη και παρείχε στρατιωτική βοήθεια στους δικτάτορες κατά τη διάρκεια των κυβερνήσεων Τζόνσον, Νίξον, Φορντ, Κάρτερ και Ρίγκαν.[2][18] Τέτοια υποστήριξη διοχετευόταν συχνά μέσω της CIA.[18]