From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι Συριακοί πόλεμοι ήταν μια σειρά μεγάλων συγκρούσεων μεταξύ του Βασιλείου των Πτολεμαίων της Αιγύπτου και της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών.
| Συριακοί Πόλεμοι | |||
|---|---|---|---|
 Η περιοχή της Κοίλης Συρίας. | |||
| Χρονολογία | 274 π.Χ.-168 π.Χ. | ||
| Τόπος | Συρία, Μικρά Ασία, Παλαιστίνη, Αίγυπτος , Μεσοποταμία | ||
| Έκβαση | Νίκη των Σελευκιδών | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
| Δυνάμεις | |||
| |||
Αυτή η αλληλουχία πολέμων στη διάρκεια 100 περίπου ετών (274-168 π.Χ.) εξάντλησε και την Αίγυπτο, αλλά και τους Σελευκίδες, έτσι ώστε τελικά καταστράφηκαν και κατακτήθηκαν από την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και την Παρθία.
Κοίλη Συρία ονομαζόταν η περιοχή που εκτεινόταν μεταξύ της δυτικής όχθης του Ευφράτη και της νότιας λεκάνης του Ορόντη στον βορρά, και των περιοχών της Ιερουσαλήμ και της Ασκαλώνος στον νότο. Για την κατοχή της περιοχής αυτής έγιναν μεταξύ των δυο μεγάλων βασιλείων έξι πόλεμοι[3].
Οι πόλεμοι αυτοί κράτησαν από το 274 π.Χ. μέχρι το 168 π.Χ. και είναι οι εξής:
Αφορμή αποτέλεσε η εξέγερση του ηγεμόνα της Κυρηναϊκής, και ετεροθαλούς αδελφού του Πτολεμαίου Β΄ Φιλάδελφου, Μάγα. Ξεκίνησε με την εισβολή του Πτολεμαίου Φιλάδελφου στα εδάφη των Σελευκιδών. Ο Αντίοχος Α΄ Σωτήρ κατάφερε τελικά να ανακαταλάβει τα εδάφη που είχε χάσει, η νίκη όμως ανήκε στους Πτολεμαίους[4].
Ο Πτολεμαίος Β΄ Φιλάδελφος κατέλαβε πόλεις και νησιά στα παράλια του Αιγαίου και της Μικράς Ασίας που ανήκαν στους Σελευκίδες, την εποχή που ο Αντίοχος Β΄ Θεός προσπαθούσε να καταστείλει την αποστασία του ηγεμόνα της Περγάμου Ευμένη. Ο Αντίοχος Θεός αντεπιτέθηκε, και κατάφερε να του αποσπάσει εδαφικά ερείσματα στην Ιωνία, την Παμφυλία και την Κιλικία. Οι δυο μονάρχες σύναψαν συνθήκη ειρήνης, και ο Αντίοχος Θεός παντρεύτηκε την κόρη του Πτολεμαίου Φιλάδελφου Βερενίκη, αφού εγκατέλειψε την ως τότε σύζυγο του Λαοδίκη Α΄[5].
Η αποπομπή της Λαοδίκης, ο θάνατος του Αντίοχου Θεού, η άνοδος στον θρόνο τού γιου τής Λαοδίκης Σέλευκου Β΄ Καλλίνικου, οι ηγεμονικές φιλοδοξίες της πρώην συζύγου τού Σελευκίδη βασιλιά και ο φόνος της Βερενίκης οδήγησαν σε νέο πόλεμο. Ο αδελφός τής Βερενίκης Πτολεμαίος Γ΄ Ευεργέτης κατάφερε να αποσπάσει πολλά σελευκιδικά εδάφη στη Μικρά Ασία, τη Συρία και τη Μεσοποταμία. Ο Σέλευκος Καλλίνικος, που εκτός από τον αντίπαλό του είχε να αντιμετωπίσει και την φιλόδοξη μητέρα του, κατάφερε να ανακαταλάβει μέρος μόνο των χαμένων εδαφών[6].
Ο Αντίοχος Γ΄ προσπάθησε να αποκαταστήσει το αποδιοργανωμένο κράτος του και να επεκταθεί προς τα εδάφη των Πτολεμαίων. Η πρώτη του προσπάθεια προς την κατάληψη της Συρίας ανακόπηκε, αφού ηττήθηκε από τον Πτολεμαίο Δ΄ Φιλοπάτορα[7].
Ο Αντίοχος Γ΄, αφού αποκατέστησε το κράτος του, επιτέθηκε ξανά στο βασίλειο των Πτολεμαίων. Το πτολεμαϊκό βασίλειο, το οποίο βρίσκονταν σε κρίση και ήταν εξασθενημένο, δεν μπόρεσε να αντισταθεί. Οι Πτολεμαίοι έχασαν όλα τα εδάφη τους στη Συρία και την Παλαιστίνη[8].
Οι Πτολεμαίοι ηγεμόνες Πτολεμαίος Στ΄ Φιλομήτωρ, Κλεοπάτρα Β΄ και Πτολεμαίος Η΄ Φύσκων προσπάθησαν να ανακαταλάβουν την Κοίλη Συρία. Ο Αντίοχος Δ΄ Επιφανής τους νίκησε και ματαίωσε τα σχέδιά τους[9].
Η διένεξη μεταξύ των δύο βασιλείων συνεχίστηκε και μετά την λήξη των πολέμων. Ήδη όμως από την εποχή της συνθήκης της Απάμειας (188 π.Χ.) και έπειτα, κανείς από τους δύο αντιπάλους δεν μπορούσε να αγνοήσει την νέα δύναμη, τη Ρώμη, πού κυριαρχούσε στην Μεσόγειο και ρύθμιζε τις τύχες των υπολοίπων κρατών, ενώ ταυτόχρονα και τα δύο βασίλεια, παρά την παρουσία κατά καιρούς ικανών ηγεμόνων, βρίσκονταν σε πορεία παρακμής[10].
Οι Πτολεμαίοι κατάφεραν τελικά, την εποχή της βασιλείας του Πτολεμαίου ΣΤ΄ Φιλομήτορα, να επικρατήσουν έναντι των αντιπάλων τους. Ο Λαγίδης μονάρχης κατέλαβε την Αντιόχεια, εκδιώκοντας τον Σελευκίδη βασιλιά και πρώην γαμπρό του Αλέξανδρο Βάλα (145 π.Χ.). Οι Αντιοχείς του παραχώρησαν το σελευκιδικό στέμμα, εκείνος όμως, αντιλαμβανόμενος τις διαθέσεις των Ρωμαίων, δεν το δέχθηκε. Τελικά ο Πτολεμαίος Φιλομήτωρ πέθανε λίγο αργότερα σε μάχη που δόθηκε κοντά στην Αντιόχεια εναντίον του Αλέξανδρου Βάλα[11].
Αρκετές δεκαετίες αργότερα, το 102 π.Χ., η Κλεοπάτρα Γ΄ επιχείρησε να καταλάβει την Κοίλη Συρία, αλλά ενώ βρισκόταν στην Πτολεμαΐδα (στην δυτική Γαλιλαία) μεταπείστηκε από τους Ιουδαίους στρατηγούς της Χελκία και Ανανία, και επέστρεψε στην Αίγυπτο. Εκεί κατά την διάρκεια μιας διένεξης, δολοφονήθηκε από τον γιο της Πτολεμαίο Ι΄ Αλέξανδρο (101 π.Χ.)[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
