Μάθιου Μπρόντερικ

Ο Μάθιου Μπρόντερικ (Matthew Broderick, γενν. 21 Μαρτίου 1962) είναι Αμερικανός ηθοποιός και τραγουδιστής, γνωστός κυρίως για τους ρόλους του στον κινηματογράφο, αλλά βραβευμένος με βραβεία Tony για δύο θεατρικές παραστάσεις: Β΄ ρόλου για το Brighton Beach Memoirs (1983) και καλύτερου ηθοποιού σε μιούζικαλ για το How to Succeed in Business Without Really Trying (1995).^[9] Μέχρι σήμερα (2016) ο Μπρόντερικ παραμένει ο νεότερος νικητής (21 ετών) βραβείου Tony β΄ ρόλου στην ιστορία.

Μάθιου Μπρόντερικ
Γέννηση	21  Μαρτίου 1962[1][2][3] Μανχάταν
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σπουδές	HB Studio και City and Country School
Ιδιότητα	ηθοποιός ταινιών, τραγουδιστής, ηθοποιός φωνής, ηθοποιός θεάτρου, ηθοποιός τηλεόρασης[4], παραγωγός ταινιών[5] και σκηνοθέτης κινηματογράφου
Σύζυγος	Σάρα Τζέσικα Πάρκερ (από 1997)
Τέκνα	Τζέιμς Γουίλκι Μπρόντερικ και Τάμπιθα Χοτζ Μπρόντερικ
Γονείς	Τζέιμς Μπρόντερικ και Πατρίτσια Μπρόντερικ
Αδέλφια	Ζανέτ Μπρόντερικ Κραφτ Μάρθα Μπρόντερικ Μάριον Λορέτα Έλγουελ Μπρόντερικ
Όργανα	ουκουλέλε
Σημαντικά έργα	Ferris Bueller's Day Off
Βραβεύσεις	Παγκόσμιο θεατρικό βραβείο (1983)[6], Tony Award for Best Featured Actor in a Play (1983), βραβείο Τόνυ καλύτερου Α' ανδρικού ρόλου σε μιούζικαλ (1995), Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[7] και Hollywood Film Awards (2005)[8]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Οι κινηματογραφικές εμφανίσεις του περιλαμβάνουν το Παιχνίδια πολέμου (1983) και τον ομώνυμο ρόλο στην Πιο κουφή μέρα του Φέρις Μπούλερ (1986), για τον οποίο κέρδισε μία υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού σε κωμωδία ή μιούζικαλ. Επίσης, είναι ηθοποιός φωνής, την οποία έδωσε στον Σίμπα στην τριλογία του Βασιλιά των Λιονταριών (1994–2004).

Οικογένεια και σπουδές

Ο Μπρόντερικ γεννήθηκε στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης στις 21 Μαρτίου 1962. Γονείς του ήταν η ηθοποιός, θεατρική συγγραφέας και ζωγράφος Πατρίτσια Μπίοου-Μπρόντερικ (1925-2003) και ο ηθοποιός Τζέιμς Μπρόντερικ (1927-1982), βετεράνος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.^[10] Η μητέρα του ήταν απόγονος Εβραίων μεταναστών από τη Γερμανία και την Πολωνία^[11][12], ενώ ο πατέρας του ήταν Ρωμαιοκαθολικός ιρλανδικής καταγωγής.^[13] Ο Μάθιου πήγε στο «City and Country School», ένα προοδευτικό ανεξάρτητο νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο στο Μανχάταν, και στο ιδιωτικό Walden School, που έδινε έμφαση στο θέατρο.^[14]

Σταδιοδρομία

Ο Μπρόντερικ στη Σουηδία κατά την προαγωγή της Πιο κουφής μέρας του Φέρις Μπούλερ

Ο πρώτος μεγάλος ρόλος του Μάθιου Μπρόντερικ ήρθε με μία παραγωγή του HB Studio του έργου του Χόρτον Φουτ On Valentine's Day, παίζοντας δίπλα στον πατέρα του, που ήταν φίλος του Φουτ. Μετά ήρθε μία θεατρική παραγωγή του Torch Song Trilogy του Χάρβεϋ Φίερστην, οπότε μία καλή κριτική από τον Μελ Γκούσοου των The New York Times τον κατέστησε αντικείμενο ενδιαφέροντος του Μπρόντγουεϊ. Και οι δρόμοι άνοιξαν.

Ακολούθησε ο ρόλος του Γιουτζήν Τζερόουμ στην ομώνυμη τριλογία του Νηλ Σάιμον (Brighton Beach Memoirs, Biloxi Blues). Ο πρώτος ρόλος του Μπρόντερικ στον κινηματογράφο ήταν επίσης γραμμένος από τον Σάιμον: επρόκειτο για το Max Dugan Returns (1983). Αλλά η πρώτη του μεγάλη εμπορική επιτυχία ήταν το Παιχνίδια πολέμου, επίσης το 1983^[15], όπου έπαιζε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, αυτόν του Ντέιβιντ Λάιτμαν, ενός εφήβου χάκερ από το Σιάτλ. Ο επόμενος ρόλος του ήταν αυτός του Φιλίπ Γκαστόν στο Ladyhawke, το 1985.^[14][16]

Ο Μπρόντερικ κατόρθωσε να πάρει τον ρόλο του αξιαγάπητου κοπανατζή Φέρις στην ταινία του 1986 Η πιο κουφή μέρα του Φέρις Μπούλερ (Ferris Bueller's Day Off). Σε ηλικία 23 ετών, έπαιξε έναν μαθητή γυμνασίου που με τη φιλενάδα του και τον καλύτερο φίλο του προσποιείται τον άρρωστο και αντί να πάει σχολείο εξερευνά το Σικάγο. Καλές κριτικές απέσπασε και για την ταινία Glory (1989), στον ρόλο του αξιωματικού του Εμφύλιου Ρόμπερτ Γκουλντ Σόου (1837-1863), με τον οποίο συνέβαινε να μοιάζει και φυσιογνωμικά.

Ο Μπρόντερικ σε κινηματογραφικό φεστιβάλ το 2011

Τη δεκαετία του 1990 ο Μπρόντερικ έκανε τη φωνή του ενήλικα Σίμπα στην επιτυχημένη ταινία κινούμενων σχεδίων της Ντίσνεϋ Ο Βασιλιάς των Λιονταριών. Επίσης, κέρδισε αναγνώριση για δύο ρόλους μαύρης κωμωδίας: Ο πρώτος ήταν ενός εργένη στην ταινία The Cable Guy με τον Τζιμ Κάρεϊ και ο δεύτερος ήταν ο ρόλος ενός καθηγητή λυκείου στην ταινία του Αλεξάντερ Πέιν Election με τη Ρις Γουίδερσπουν.

Ο Μπρόντερικ επέστρεψε την ίδια δεκαετία στο Μπρόντγουεϊ ως σταρ του μιούζικαλ, ιδίως με τη βραβευθείσα με Tony ερμηνεία του στο How to Succeed in Business Without Really Trying και τον ρόλο του λογιστή Λήο Μπλουμ στη θεατρική παραγωγή του 2001 των Παραγωγών του Μελ Μπρούκς. Τον δεύτερο αυτό ρόλο τον επανέλαβε στη δεύτερη κινηματογραφική μεταφορά του έργου, το 2005.

Ο Μπρόντερικ επανενώθηκε με τον συμπρωταγωνιστή του στον Βασιλιά των Λιονταριών και στους Παραγωγούς Νέιθαν Λέιν στο Παράξενο ζευγάρι, που έκανε πρεμιέρα στο Μπρόντγουεϊ τον Οκτώβριο του 2005.

Προσωπική ζωή

Με τη σύζυγό του Σάρα Τζέσικα Πάρκερ το 2009

Ο Μπρόντερικ γνώρισε την ηθοποιό Σάρα Τζέσικα Πάρκερ από τον αδελφό της και έγινε σύζυγός της στις 19 Μαΐου 1997.^[17] Ο γάμος ήταν πολιτικός, αλλά έλαβε χώρα σε μία ιστορική καταργημένη συναγωγή στο Κάτω Ηστ Σάιντ του Μανχάταν και τους πάντρεψε η αδελφή τού Μπρόντερικ, Τζανέτ Μπρόντερικ-Κραφτ, ως λειτουργός της Επισκοπικής Εκκλησίας.^[18]

Οι Πάρκερ και Μπρόντερικ έχουν ένα γιο, τον Τζέιμς Γουίλκι Μπρόντερικ, που γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 2002. Τον Απρίλιο του 2009 επιβεβαιώθηκε ότι το ζευγάρι περίμενε δίδυμες κόρες μέσω μια παρένθετης μητέρας.^[19] Οι κόρες, που τους δόθηκαν τα ονόματα Μάριον Λορέτα Έλγουελ και Ταμπίθα Χοτζ,γεννήθηκαν τον Ιούνιο του 2009.^[20] Ο Μπρόντερικ και η σύζυγός του είναι οπαδοί διαφορετικών ομάδων στο μπέιζμπολ.^[21]

Παρά το ότι το ζευγάρι έχει ως επίσημη κατοικία του το Μανχάταν, περνά αρκετό καιρό στο εξοχικό τους, κοντά στο Κίλκαρ, ένα χωριό της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, όπου ο Μπρόντερικ περνούσε τα καλοκαίρια του όταν ήταν παιδί.^[22] Επίσης, έχουν ένα σπίτι στο Χάμπτονς του Λονγκ Άιλαντ.^[23]

Η αναζήτηση των προγόνων

Τον Μάρτιο του 2010 ο Μπρόντερικ φιλοξενήθηκε στο πρόγραμμα του NBC Who Do You Think You Are?. Αργότερα δήλωσε ότι η συμμετοχή του σε αυτό το πρόγραμμα έρευνας γενεαλογικού δένδρου τον επανασυνέδεσε συναισθηματικά με τον ρόλο που είχε παίξει στην ταινία Glory 22 χρόνια νωρίτερα, καθώς ανεκάλυψε ότι ένας προ-προπάππους από την πλευρά του πατέρα του, ο Ρόμπερτ Μάρτινντέιλ, υπήρξε στην πραγματικότητα στρατιώτης των Βορείων στον Εμφύλιο και είχε συμμετάσχει στη Μάχη του Γκέτισμπεργκ με το 20ό Σύνταγμα του Κονέκτικατ. Ο Μάρτινντέιλ σκοτώθηκε στον επίλογο της Μάχης της Ατλάντα και τάφηκε τελικώς σε έναν ανώνυμο τάφο στο Εθνικό Κοιμητήριο Μαριέτα της Τζώρτζια. Η έρευνα του ηθοποιού με τη βοήθεια του ιστορικού Brad Quinlin τον έκανε να ξαναδώσει στον πρόγονό του το όνομά του. Στο ίδιο πρόγραμμα, ο Μπρόντερικ ανεκάλυψε ότι ο παππούς του από την πλευρά του πατέρα του, ο Τζέιμς Τζόζεφ Μπρόντερικ τζούνιορ, τον οποίο δεν είχε γνωρίσει ποτέ, ήταν ένας πολυ-παρασημοφορημένος τραυματιοφορέας μάχης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο,^[10]

Το τροχαίο δυστύχημα του 1987

Στις 5 Αυγούστου 1987, ενώ οδηγούσε ένα ενοικιασμένο αυτοκίνητο BMW στο Ενισκίλεν, ο Μάθιου Μπρόντερικ πέρασε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, συγκρούσθηκε μετωπικά με ένα Volvo, που οδηγούσε η 28χρονη Άννα Γκάλαχερ με συνοδό τη μητέρα της, και σκότωσε και τις δύο ακαριαία. Ο Μπρόντερικ έκανε διακοπές με την Τζένιφερ Γκρέυ και το δυστύχημα απεκάλυψε τη σχέση τους. Ο Μπρόντερικ έσπασε ένα πόδι και μερικά πλευρά, υπέστη διάσειση και τραυματισμό στον πνεύμονα, ενώ η Γκρέυ τραυματίσθηκε ελαφρότερα. Ο ηθοποιός είπε στις αρχές ότι δεν θυμόταν τίποτα. Του ασκήθηκε δίωξη για πρόκληση θανάτων από επικίνδυνη οδήγηση και αντιμετώπισε μέχρι και 5 χρόνια φυλάκιση, αλλά τελικώς καταδικάσθηκε για τη μικρότερη κατηγορία της «απρόσεκτης οδήγησης» και του επιβλήθηκε πρόστιμο 175 δολαρίων^[24][25], κάτι που η οικογένεια των θυμάτων απεκάλεσε «παρωδία δικαιοσύνης». Τον Φεβρουάριο του 2012, όταν ο Μπρόντερικ εμφανίσθηκε σε μία διαφήμιση πολλών εκατομμυρίων δολαρίων της Honda, ο αδελφός και γιος των θυμάτων Μάρτιν Ντόχερτυ είπε ότι ο ηθοποιός «δεν ήταν η καλύτερη επιλογή οδηγού με δεδομένο το παρελθόν του.»^[26]

Φιλμογραφία

`Ετος	Τίτλος	Ρόλος	Σημειώσεις
1983	Max Dugan Returns	Μάικλ Μακφή
1983	Παιχνίδια πολέμου	Ντέιβιντ Λάιτμαν	Υποψήφιος για Βραβείο Saturn καλύτερου ηθοποιού
1985	1918	Αδελφός
1985	Ladyhawke	Φιλίπ Γκαστόν
1986	Η πιο κουφή μέρα του Φέρις Μπούλερ (Ferris Bueller's Day Off)	Φέρις Μπούλερ	Υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού σε κωμωδία ή μιούζικαλ
1986	On Valentine's Day	Αδελφός
1987	Μυστικός πιλότος Χ (Project X)	Τζίμυ Γκάρετ
1988	Τα παιδιά απ' το Μπιλόξι (Biloxi Blues)	Γιουτζήν Μόρις Τζερόουμ
1988	Torch Song Trilogy	Άλαν Σάιμον
1989	Οικογενειακή υπόθεση	Αδάμ Μακμάλεν
1989	Glory	Συνταγματάρχης Ρόμπερτ Γκουλντ Σόου
1990	The Freshman	Κλαρκ Κέλογκ
1992	Out on a Limb	Μπιλ Κάμπελ
1993	The Night We Never Met	Σαμ Λέστερ
1994	Ο Βασιλιάς των Λιονταριών	Σίμπα (φωνή)
1994	Mrs. Parker and the Vicious Circle	Τσαρλς Μακάρθουρ
1994	The Road to Wellville	Γουίλιαμ Λάιτμπόντυ
1995	The Thief and the Cobbler	Τακ ο Ράφτης (φωνή)
1996	The Cable Guy	Στήβεν M. Κόβατς	Υποψήφιος για κινηματογρ. Βραβείο MTV για τον καλύτερο καυγά (με τον Τζιμ Κάρεϊ)
1996	Infinity	Ρίτσαρντ Φάινμαν	Επίσης παραγωγός και σκηνοθέτης (το σενάριο έγραψε η μαμά του)
1997	Addicted to Love	Σαμ
1998	Γκοτζίλα	Δρ. Νίκος Τατόπουλος
1998	Ο Βασιλιάς των Λιονταριών II: Το Βασίλειο του Σίμπα	Σίμπα (φωνή)	Κυκλοφόρησε απευθείας σε βίντεο
1998	Walking to the Waterline	Μάικλ Γουντς
1999	Election	Τζιμ Μακάλιστερ
1999	Αστυνόμος Σαΐνης	Τζων Μπράουν / Αστυνόμος Σαΐνης / RoboGadget
2000	You Can Count on Me	Μπράιαν Έβερετ
2003	Good Boy!	Σκύλος Χαμπλ (φωνή)
2004	Ο Βασιλιάς των Λιονταριών 3: Χακούνα Ματάτα (The Lion King 1½)	Σίμπα (φωνή)	Κυκλοφόρησε απευθείας σε βίντεο
2004	Marie and Bruce	Μπρους
2004	The Stepford Wives	Γουόλτερ Κρέσμπυ
2004	The Last Shot	Στήβεν Σατς
2005	Οι παραγωγοί	Λήο Μπλουμ
2005	Strangers with Candy	Ρότζερ Μπήκμαν
2006	Deck the Halls	Στηβ Φιντς
2007	Then She Found Me	Μπεν Γκρην
2007	Bee Movie	Α. Φλέυμαν (φωνή)
2008	Diminished Capacity	Κούπερ Κένεντυ
2008	Finding Amanda	Τέιλορ Πήτερς Μέντον
2008	The Tale of Despereaux	Ποντίκι Ντεσπερώ (φωνή)
2010	Wonderful World	Μπεν Σίνγκερ
2011	Μάργκαρετ	Τζων Βαν Τάσελ
2011	Tower Heist	κ. Φίτζχιου
2011	New Year's Eve	κ. Μπούλερτον	μη αναφερόμενος
2013	Skum Rocks!	ο εαυτός του	ντοκιμαντέρ
2015	Dirty Weekend	Λες Μουρ
2015	Trainwreck	Μάθιου Μπρόντερικ
2016	The American Side	Μπόρντεν Τσέις
2016	Rules Don't Apply	Λέβαρ Μάθις
2016	Manchester by the Sea	Ρόντνεϋ
2016	The Gettysburg Address	αφηγητής	ντοκιμαντέρ
2016	Look Away	Μάρεϋ

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
2. (Αγγλικά) SNAC. w6fj3cj7. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 33099. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2019.
5. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2019.
6. www.theatreworldawards.org/past-recipients.html.
7. Ανακτήθηκε στις 6  Ιουνίου 2021.
8. (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/event/ev0000326/2005/1?ref_=ttawd_ev_4.
9. «Matthew Broderick Biography». Broadway.com. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2014.
10. Smolenyak, Megan (18 Φεβρουαρίου 2011). «Matthew Broderick, Who Do You Think You Are?». The Huffington Post.
11. Stated on Inside the Actors Studio, 2005
12. Tugend, Tom (16 Δεκεμβρίου 2005). «Bialystock and Bloom Tell the Truth». JewishJournal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2008.
13. Betit, Kyle J. (13 Απριλίου 2010). «Matthew Broderick: 'Who Do You Think You Are?'». ProGenealogists. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2010. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2013.
14. Kornbluth, Jesse (7 Απριλίου 1985). «For young Matthew Broderick, stage and movies are his campus». New York. Milwaukee Journal. σελ. 1, Entertainment.
15. Siskel, Gene (19 Ιουλίου 1983). «Matthew Broderick toast of Broadway, Hollywood». Pittsburgh Press. σελ. A7.
16. Thomas, Bob (22 Ιουνίου 1986). «Matthew Broderick has string of stage, screen successes». Lawrence Journal-World. Kansas. σελ. 3D.
17. «Matthew Broderick and Sarah Jessica Parker Wedding». Celebrity Bride Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2013.
18. Kappes, Serena (10 Νοεμβρίου 2000). «Friend Finds He Can Count on Broderick». People. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2008 – μέσω Shinanat Mahamaytakit.
19. Fleeman, Mike (28 Απριλίου 2009). «Sarah Jessica Parker & Matthew Broderick to Have Twins!». People.
20. Fleeman, Mike (23 Ιουνίου 2009). «Sarah Jessica Parker and Matthew Broderick Reveal Twins' Names – Babies, Matthew Broderick, Sarah Jessica Parker». People.
21. «Top 100 Celebrity Sports Fans». The Bleacher Report. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2016.
22. «Sarah Jessica Parker: Ireland 'Feels like home'». Evoke. 9 Ιουνίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2016.
23. «Sarah Jessica Parker & Matthew Broderick's Hamptons House». Hooked on Houses. 18 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 6 Μαΐου 2010.
24. «Broderick To Be Tried In Car Crash Death». The New York Times. 8 Σεπτεμβρίου 1987. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2012.
25. «Matthew Broderick Injured in Car Crash». The New York Times. 7 Αυγούστου 1987. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2012.
26. Saunderson, Sarah (9 Φεβρουαρίου 2012). «Broderick not a great choice». Impartial Reporter. Ireland: William Trimble Ltd. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2013.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ο Μ. Μπρόντερικ στην Internet Broadway Database
• Ο Μ. Μπρόντερικ στην Internet Movie Database
• Βιογραφικό στην AllMovie
• Ο Μπρόντερικ στον ιστότοπο Rotten Tomatoes
• Συνέντευξη του 2004 Αρχειοθετήθηκε 2012-09-14 στο Wayback Machine. από το 60 Minutes II
• «Οι ταινίες του Μάθιου Μπρόντερικ» στο YouTube (στιγμιότυπα)

Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Matthew Broderick της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).