Special Air Service

Η Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία (αγγλικά: Special Air Service, SAS‎‎) είναι μονάδα ειδικών επιχειρήσεων του Βρετανικού Στρατού Ξυράς. Συγκροτήθηκε ως Σύνταγμα το 1941 από τον David Stirling.^[1] Η μονάδα ειδικεύετε σε διάφορους ρόλους όπως την αντιτρομοκρατία, διάσωση αιχμαλώτων, άμεσες επιθετικές ενέργειες και ειδικές αναγνωρίσεις. Πολλές πληροφορίες για την SAS είναι άκρως απόρρητες και η Αγγλική κυβέρνηση και το Υπουργείο Άμυνας της χώρας δεν σχολιάζουν καν την μονάδα λόγο της μυστικότητας και της ευαισθησίας των επιχειρήσεων που κάνει.^[2][3][4]

Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία
Ίδρυση	1941–1945 1947–Σήμερα
Χώρα	Ηνωμένο Βασίλειο ! Ηνωμένο Βασίλειο
Κλάδος	Ειδικές Δυνάμεις Ηνωμένου Βασίλειου
Τύπος	Ειδικές Δυνάμεις
Ρόλος	Ειδικές Επιχειρήσεις Αντιτρομοκρατία
Δύναμη	Τρία Συντάγματα
Υπαγωγή	Βρετανικός Στρατός Ξηράς
Αρχηγείο	Διοίκηση: Stirling Lines, Χερεφορντσάιρ 21 SAS: Στρατώνες Ρίτζεντς Παρκ, Λονδίνο 22 SAS: Stirling Lines, Χερεφορντσάιρ 23 SAS: Μπέρμιγχαμ, Δυτικά Μίντλαντς
Ψευδώνυμο	Special Air Service SAS Το Σύνταγμα
Ρητό	Ο Τολμών Νικά
Συμπλοκές	Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Κρίση στην Μαλάγια Πόλεμος στο Ομάν Σύγκρουση στο Βόρνεο Κρίση του του Άντεν Αεροπειρατεία στην Πτήση 181 της Lufthansa Κατάληψη της Ιρανικής πρεσβείας στο Λονδίνο Πόλεμος των Φώκλαντ Σύγκρουση στη Βόρεια Ιρλανδία Πόλεμος του Κόλπου Πόλεμος της Βοσνίας Κρίση ομήρων στην ιαπωνική πρεσβεία στη Λίμα Εμφύλιος πόλεμος στη Σιέρα Λεόνε Πόλεμος του Αφγανιστάν Πόλεμος στο Ιράκ Επιχείρηση Διαρκής Ελευθερία - Κέρας της Αφρικής Λιβυκός Εμφύλιος Πόλεμος Πόλεμος ενάντια του Ισλαμικού Κράτους
Διοίκηση
Αξιοσημείωτοι διοικητές	Στρατηγός Σερ Peter de la Billière Στρατηγός Σερ Mark Carleton-Smith

Αποτελείται από το 22ο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (22 SAS) που είναι η ενεργή ομάδα, και επίσης το 21ο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (Καλλιτέχνες) (Εφεδρεία) (21 SAS (Artists) (Reserve) και το 23ο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας (Εφεδρεία) (23 SAS (Reserve), τα οποία είναι όλα υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο των Ειδικών Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασίλειου.^[5] Η αδελφική μονάδα είναι η Ειδική Υπηρεσία Σκαφών (Special Boat Service) του Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού που ειδικεύετε σε ναυτική αντιτρομοκρατία. Και οι δύο οι μονάδες είναι υπό τον έλεγχο του Διοικητή των Ειδικών Δυνάμεων.^[6][7][8]

Η Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία προήλθε το 1941 στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.^[9][10] Το 22ο Σύνταγμα Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, που είναι στον ενεργό στρατό, απέκτησε φήμη και αναγνώριση παγκοσμίως μετά από τηλεοπτική διάσωση που σώσαν όλους εκτός δυο όμηρους κατά την διάρκεια της κατάληψης της Ιρανικής Πρεσβείας στο Λονδίνο το 1980.^[11]

Ιστορία

Η Ειδική Αεροπορική Υπηρεσία ήταν μονάδα του Αγγλικού Στρατού κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που συγκροτήθηκε τον Ιούλιο του 1941 από τον David Stirling.^[12] Αρχικά ονομαζόταν "Λ" Απόσπασμα, Ταξιαρχία Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, το "Λ" στην ονομασία και το "Αεροπορική Υπηρεσία" ήταν μέρος μίας παραπληροφόρησης από τους Βρετανούς για να εξαπατήσουν της δυνάμεις του Άξονα στο να νομίζουν ότι υπήρχε Σύνταγμα αλεξιπτωτιστών με πολυάριθμες μονάδες να επιχειρούν στην περιοχή.^[13][14] Συγκροτήθηκε ως δύναμη καταδρομών που επιχειρούσε πίσω από εχθρικές γραμμές στην Εκστρατεία της Βόρειας Αφρικής και αρχικά στελεχωνόταν από πέντε αξιωματικούς και άλλο εξήντα άτομα.^[15][16] Η πρώτη επιχείρηση τον Νοέμβριο του 1941 ήταν ρίψη αλεξιπτωτιστών ως υποστήριξη στην Επιχείρηση Σταυροφόρος, με κωδική ονομασία Επιχείρηση Squatter.^[17][18] Λόγο της Γερμανικής αντίστασης και της δυσμενής καιρικές συνθήκες, η αποστολή ήταν μια καταστροφή με μόνο 22 άνδρες, δηλαδή ένα τρίτο της δυνάμεις, να επιστρέφει στην βάση. Οι υπόλοιποι είτε σκοτώθηκαν είτε πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Η δεύτερη αποστολή ήταν τεράστια επιτυχία όταν μεταφέρθηκαν από την Long Range Desert Group, κτύπησε τρία αεροδρόμια στην Λιβύη, καταστρέφοντας 60 αεροσκάφη χωρίς απώλεια.^[19] Τον Σεπτέμβριο του 1942, ονομάστηκε 1η ΕΑΥ (1st SAS), και συμπεριλάμβανε τέσσερις Βρετανικές μοίρες, μια Ελληνική, μια Γαλλική και ένα τμήμα σκαφών.^[20]

Τον Ιανουάριο του 1943, ο Συνταγματάρχης David Stirling πιάστηκε αιχμάλωτος στην Τυνησία και ο Paddy Mayne τον αντικατέστησε ως Διοικητής.^[21][22] Τον Απρίλιο του 1943, η 1η ΕΑΥ αναδιοργανώθηκε στην Ειδική Μοίρα Επιδρομών (Special Raiding Squadron) υπό την διοίκηση του Mayne και Ειδική Μοίρα Σκαφών υπό την διοίκηση του George Jelicoe.^[23] Η Μοίρα Επιδρομών πολέμησε στην Σικελία (Ιταλία) με την 2η ΕΑΥ (2nd SAS), που ιδρύθηκε στην Βόρεια Αφρική το 1943 εν μέρει με τη μετονομασία της Μικρής Κλίμακας Δύναμη Επιδρομών (Small Scale Raiding Squadron), υπό την διοίκηση του Bill Stirling (Αδελφός του David).^[24][25] Η Ειδική Μοίρα Σκαφών πολέμησε στα Νησιά του Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα μέχρι το τέλος του πολέμου.^[26][27] Το 1944, Συγκροτήθηκε η Ταξιαρχία SAS, και συγκροτήθηκε από:^[28]

• 1η SAS

• 2η SAS

• 3η SAS - 2e Régiment de Chasseurs Parachutistes

• 4η SAS - 3e Régiment de Chasseurs Parachutistes

• 5η SAS - Συνεχίστηκε από την Ομάδα Ειδικών Επιχειρήσεων του Βελγίου

• Φ Μοίρα (F Squadron)- Υπεύθυνο για σήματα και διαβιβάσεις

Είχε ανατεθεί με επιχειρήσεις αλεξιπτωτισμού πίσω από της Γερμανικές γραμμές στην Γαλλία και πραγματοποίησε επιχειρήσεις προς υποστήριξη των Συμμάχων κατά την προέλαση τους στην Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και εντέλει στην Γερμανία.^[29][30] Ως αποτέλεσμα της έκδοσης της Διαταγής περί Κομμάντος από τον Χίτλερ στις 18 Οκτωβρίου 1942, τα μέλη της μονάδες ήταν σε παραπάνω κίνδυνο λόγο του ότι αν τους πιάναν αιχμαλώτους οι Γερμανοί, θα τους έκαναν μαζική εκτέλεση. Τον Ιούλιο το 1944, μετά την επιχείρηση Bulbasket, 34 καταδρομείς της SAS πιάστηκαν αιχμάλωτοι και πράγματι τους εκτέλεσαν οι Γερμανοί. Τον Οκτώβριο του 1944, στην επιχείρηση Loyton, άλλο 31 καταδρομείς της SAS εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς.^[31]

Το τελευταίο αρχικό μέλος της SAS και του LRDG, Mike Sadler, πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 2024, στην ηλικία 103.^[32]

Περίοδος μετά τον πόλεμο

Στο τέλος του πολέμου, η Βρετανική κυβέρνηση δεν χρειαζόταν πλέον την δύναμη και καταργήθηκε στις 8 Οκτωβρίου του 1945.^[33][34]

Τον επόμενο χρόνο, αποφασίστηκε ότι υπήρχε ανάγκη για μακροπρόθεσμη μονάδα καταδρομών που μπορούσε να κάνει βαθιές διεισδύσεις και έτσι ιδρύθηκε το νέο σύνταγμα SAS. Οι "Artists Rifles" που συγκροτήθηκαν το 1860 και εδρεύαν στην οδό Dukes, στο Γιούστον του Λονδίνου, έγιναν το νέο 21ο Σύνταγμα ΕΑΥ (21 SAS Regiment) την 1η Ιανουαρίου 1947.^[35][36]

Μαλαιανοί πρόσκοποι

Το 1950, μια μοίρα απο την 21 SAS είχε διαταγές να πολεμήσει στην Κορέα. Μετά από τρεις μήνες εκπαίδευσης στην Βρετανία, πληροφορήθηκαν ότι οι μοίρα δεν χρειάζονταν πλέον στην Κορέα και έτσι προσφέρθηκε να πολεμήσει στην κρίση της Μαλάγιας.^[37] Κατά την άφιξη στην Μαλάγια, τέθηκε υπό τον έλεγχο του "Τρελού Mike", Μάικ Κάλβερτ ο οποίος σχημάτιζε νέα μονάδα που ονομαζόταν "Μαλαγιανοι Πρόσκοποι (ΕΑΥ)" (Malayan Scouts (SAS).^[38][39] Ο Κάλβερτ είχε Ίδη σχημάτισε μία μοίρα από 100 εθελοντές στην Άπω Ανατολή που έγινε η Α Μοίρα και η 21 ΕΑΥ έγιναν η Β Μοίρα και μετά από επίσκεψη στην Ροδεσία από τον Κάλβερτ, ιδρύθηκε η Γ Μοίρα με 100 εθελοντές από την Ροδεσία.^[40] Οι Ροδίτες επέστρεψαν σπίτι τους μετά από τρία χρόνια υπηρεσίας και αντικατασταθήκαν από την Μοίρα της Νέα Ζηλανδίας.^[41] Μέχρι εκείνη την στιγμή, αναγνωρίστηκε η ανάγκη για ένα ενεργό σύνταγμα και το 22ο σύνταγμα ΕΑΥ (22 SAS) και προστέθηκε επίσημα στον κατάλογο του στρατού το 1952 και από το 1960, εδρεύει στο Χέρεφορντ.^[42] Το 1959, ιδρύθηκε το 23ο σύνταγμα ΕΑΥ (23 SAS) σχηματίστηκε όταν μετονομάστηκε η Εφεδρική Μονάδα Αναγνωρίσεως, η οποία αντικατέστησε την MI9 και τα μέλη ήταν εμπειρογνώμονες σε απόδραση και διαφυγή.^[43]

220 Σύνταγμα SAS

Από τότε που υπηρετήσαν στην Μαλάγια, άνδρες από το 22o Σύνταγμα της SAS έχουν συμμετέχει σε περίπολα αναγνωρίσεως και κρούσεις μεγάλου κλίμακας στον πόλεμο του Ομάν και επίσης, διεξήγαγαν μυστικές αναγνωρίσεις, περίπολα και μερικές κρούσεις στο Βόρνεο.^[44][45] Επιστρέψαν στο Ομάν σε επιχειρήσεις ενάντια των ανταρτών οι οποίοι ήταν υποστηριζόμενοι από κουμουνιστές στον πόλεμο του Ντοφάρ, συμπεριλαμβανόμενο και την μάχη στο Μιρμπάτ.^[46] Έχουν λάβει μέρος και σε επιχειρήσεις στην Εξέγερση του Άντεν, στη Βόρεια Ιρλανδία και στη Γκάμπια.^[47][48][49] Η Ομάδα Ειδικών Έργων, βοήθησε την Δυτικογερμανική αντιτρομοκρατική ομάδα GSG 9 στην Αεροπειρατεία της Πτήσης 181 της Lufthansa στο Μογκαντίσου.^[50] Η αντιτρομοκρατική πτέρυγα της SAS συμμετείχε στην περίφημη διάσωση αιχμαλώτων κατά την Πολιορκία της Ιρανικής Πρεσβείας στο Λονδίνο.^[51] Η SAS είχε εμπλοκή κατά την διάρκεια της μυστικής εμπλοκής της Βρετανίας στον Σοβιετικό πόλεμο στο Αφγανιστάν, ενεργώντας μέσω της Keenie Meenie Services (KMS Ltd.), μια μισθοφορική οργάνωση, εκπαιδεύοντας τους Αφγανούς Μουτζαχεντίν στα όπλα, τακτικές και την χρήση εκρηκτικών. Οχι μόνο τους εκπαιδεύσαν στο Αφγανιστάν, αλλά τους στείλαν για εκπαίδευση στο Πακιστάν, Ομάν και σε μερικά μέρη του Ηνωμένου Βασιλείου.^[52] Στον Πόλεμο των Φώκλαντ, η B Squadron προετοιμαζόταν για την επιχείρηση Mikado πριν να ακυρωθεί ενώ οι D και η G αναπτύχθηκαν και συμμετείχαν στην επιδρομή της Νήσου Πεμπλ.^[53] Η επιχείρηση Φλαβιούς ήταν μια αμφιλεγόμενη επιχείρηση στο Γιβραλτάρ ενάντια του Προσωρινού Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού.^[54] Η 22 SAS καθοδήγησε ΝΑΤΟηκα αεροσκάφη ενάντια των θέσεων των Σέρβων και κυνηγούσαν εγκληματίες πολέμου στην Βοσνία.^[55][56] Είχαν εμπλοκή και στο Κοσσυφοπεδίο βοηθώντας τους αντάρτες του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου πίσω από Σερβικές γραμμές και σύμφωνα με Αλβανικές πηγές, ένας Λοχίας της SAS σκοτώθηκε από Σερβικές ειδικές δυνάμεις.^[57]

Στον Πόλεμο του Κόλπου, η SAS είχε την μεγαλύτερη κινητοποίηση μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και συμμετείχαν σε επιχειρήσεις βαθιά εντός του Ιράκ όπου έγινε και η κακόφημη αποτυχημένη αποστολή του Bravo Two Zero.^[58][59] Στη Σιέρρα Λεόνε, πραγματοποίησε την επιχείρηση Barras, η οποία ήταν επιχείρηση διάσωσης μελών του Βασιλικού Ιρλανδικού Συντάγματος.^[60]

Μετά της επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Αλ Κάιντα το 2001, δυο μοίρες της 22 SAS, και μετά υποστηριζόμενες από της δύο μονάδες της εδαφικής SAS, αναπτύχθηκαν στο Αφγανιστάν ως μέρος της εισβολής του Συνασπισμού στις αρχές του πολέμου στο Αφγανιστάν με τον αντικειμενικό σκοπό να είναι η διάσπαση και καταστροφή της Αλ Κάιντα και να την απαγορεύσουν ασφαλές βάσεις επιχειρήσεων στο Αφγανιστάν με να απομακρύνουν τους Ταλιμπάν από την εξουσία στον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας.^[61] Το Σύνταγμα εκτέλεσε την Επιχείρηση Τρέντ, που συμπεριλάμβανε την πρώτη πτώση από υψηλό ύψος (HALO - High Altitude Low Opening). Μετά την εισβολή, το Σύνταγμα συνέχισε να επιχειρεί στο Αφγανιστάν ενάντια τους Ταλιμπαν και άλλους στασιαστές μέχρι το 2006, όταν η αποστολή τους στο Ιράκ έγινε η συγκέντρωση των επιχειρήσεων τους μέχρι το 2009 οπού ξανά πήγαν στο Αφγανιστάν.^[62][63][64]

Το Σύνταγμα συμμετείχε στον Πόλεμο στο Ιράκ και μετά την εισβολή, αποτελούσε μέρος της Task Force Black/Knight για να αντιμετωπίσει την ανταρσία. Στα τέλη του 2005 και στις αρχές του 2006, η SAS επιχειρούσε με την Delta Force των ΗΠΑ για αν αντιμετωπίσουν την Αλ Κάιντα στο Ιράκ και την Σουνιτική εξέγερση. Η αντεξέγερση ήταν επιτυχείς και η αποστολή τον Αγγλικών Ειδικών Δυνάμεων τελείωσε τον Μάιο του 2009.^[65][66][67] Συνολικά, πάνω από 3,500 τρομοκράτες είχαν εξουδετερωθεί από την SAS.^[68]

Διάφορες Βρετανικές εφημερίδες έκαναν εικασίες για συμπλοκή της SAS στην επιχείρηση Ellamy και στον Λιβυκό Εμφύλιο Πόλεμο. ΗTelegraph ισχυρίστηκε ότι "Αμυντικές πηγές έχουν επιβεβαιώσει ότι η SAS βρίσκετε στην Λιβύη εδώ και μερικές εβδομάδες, και έπαιξε ρόλο κλειδί στον συντονισμό της πτώσης της Τρίπολης".^[69] Η Guardian ανέφερε "Έχουν ενεργήσει ως καθοδηγητές αεροσκαφών και επικοινωνώντας με επιχειρησιακούς διοικητές του ΝΑΤΟ. Επίσης, συμβουλεύσαν αντάρτες σε τακτικές".^[70]

Μέλη της SAS είχαν αναπτυχθεί στο Βόρειο Ιράκ τέλη του Αυγούστου του 2014, και σύμφωνα με τον πρώην Διοικητή της MI6/SIS Richard Barret, στάλθηκαν στην Συρία για να εντοπίσουν το κλιμάκιο τρομοκρατών του Ισλαμικού Κράτος που ο τύπος ονόμασε, "The Beatles".^[71][72][73] Το 2024, επιβεβαιώθηκε ότι πέντε μέλη της SAS είχαν συλληφθεί από την Βασιλική Στρατονομία υπό την υποψία ότι κάναν εγκλήματα πολέμου στην Συρία αλλά δεν αποκαλυφθήκαν περαιτέρω πληροφορίες.^[74]

21η και 23η SAS

Για μεγάλο μέρος του ψυχρού πολέμου, ο ρόλος της 21ης και 23ης SAS ήταν για να παραμείνουν πίσω και να κάνουν ανταρτοπόλεμο σε εδάφη του ΝΑΤΟ εάν πέφταν υπό κατοχή από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, σχηματίζοντας μέρος του 1ου Σώματος. Σε περίπτωση εισβολής, αυτή η μονάδα της SAS θα παρέμεναν πίσω από της γραμμές του εχθρού για να συλλέξει πληροφορίες πίσω από της γραμμές, να αποκτά στόχους και έτσι θα καθυστερούσε μία ενδεχόμενη πρόοδο του εχθρού.^[75][76][77]

Στις αρχές του 2003, μια μοίρα περίπου 60 ανδρών από την 21η και 23η SAS, πήγαν στο Αφγανιστάν. Το 2005, για πρώτη φορά από την κρίση στην Μαλάγια, μια ολόκληρη εφεδρική μοίρα από το Αφγανιστάν, πήγε στο Χελμάντ για αναγνώριση της περιοχής για να εγκατασταθεί Task Force βασισμένη κοντά στην 16η Ταξιαρχία Αεροπορίας.^[78]