Πολυκέρασο Καστοριάς

Το Πολυκέρασο είναι χωριό του νομού Καστοριάς. Ανήκει στο Δήμο Καστοριάς, στην περιοχή Πόπολη, και είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.220 μ. στο Βίτσι. Παλαιότερα ονομαζόταν "Τσερέσνιτσα". Αποτέλεσε κοινότητα μαζί με τους οικισμούς Πολυκάρπη και Φωτεινή το (1918)^[1] και ομώνυμη κοινότητα το 1926.^[2]

Πολυκέρασο
Πολυκέρασο Πολυκέρασο
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Δυτική Μακεδονία
Περιφερειακή Ενότητα	Καστοριάς
Δήμος	Καστοριάς
Δημοτική Ενότητα	Βιτσίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Καστοριάς
Υψόμετρο	1.220
Πληθυσμός
Μόνιμος	8
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Τσερέσνιτσα
polykeraso.gr
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Γενικά

Βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας Καστοριάς μέσω Βιτσίου, και κατηφορίζοντας για Καστοριά, αμέσως μετά το χιονοδρομικό κέντρο του Βιτσίου, ασφάλτινος δρόμος οδηγεί στο όμορφο και ήσυχο Πολυκέρασο.

Το 2006 κηρύχθηκε ιστορικός τόπος (διατηρητέος οικισμός) από το Υπουργείο Πολιτισμού «λόγω της αρχιτεκτονικής, λαογραφικής και εν γένει ιστορικής σημασίας του».^[3] Ο Πολυκέρασος βρίσκεται στον οδικό άξονα Φλώρινας Καστοριάς μέσω Βιτσίου, απέχει τρία χιλιόμετρα από το χιονοδρομικό κέντρο Βιτσίου και 13 χλμ. από το Νυμφαίο.

Πληθυσμιακά στοιχεία

Απογραφή	1886	1900	1913	1920	1928	1940	1951	1971	1981	2001
Πληθυσμός	600[4]	520	660[5]	343 [6]	328 [7]	397[8]	87[9]	52	36	12

Το χωριό έχει πλέον 12 μόνιμους κατοίκους. Είναι χτισμένο σε ένα πλάτωμα (οροπέδιο) ανάμεσα από δυο μικρούς κατάφυτους λόφους, με λιβάδια να το πλαισιώνουν, και λίγο πιο πέρα το πλούσιο δάσος με τις οξιές που απλώνει σε όλο σχεδόν το βουνό, έχει εύφορο έδαφος και παρθένα φύση. Το κλίμα είναι εξαιρετικό χειμώνα καλοκαίρι, και ιδίως τις ζεστές ημέρες είναι μια πραγματική ανάσα δροσιάς μια και η θερμοκρασία δύσκολα ανεβαίνει πάνω από τους 30 βαθμούς.

Νοτιοανατολικά του χωριού βρίσκεται η Μονή Αγίων Αναργύρων, της οποίας το 1822 εκτελέστηκε ο ηγούμενος Γρηγόριος από τους Οθωμανούς, μετά από προδοσία, ως πρωτεργάτης του ξεσηκωμού της περιοχής κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821^[10].

Τα περισσότερα σπίτια του χωριού χτίστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα και μέχρι τον Εμφύλιο Πόλεμο το 1949 που εγκαταλείφθηκε από πολλούς, ήταν ένα από τα πιο ζωντανά χωριά του Βιτσίου.

Η εκκλησία του χωριού, ο Αη Νικόλας, χτισμένη το 1844 πανηγυρίζει στις 20 Μαΐου (ο Αη Νικόλας των βουνών). Ο χωματόδρομος που περνά πίσω από την εκκλησία αποτελεί έναν σύντομο τρόπο πρόσβασης (3 περίπου χιλιόμετρα) στο μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων.

Από το 2001 με πρωτοβουλία του συλλόγου του χωριού και συνδρομή του Δήμου Βιτσίου, και μετά από 35 σχεδόν χρόνια από το τελευταίο πανηγύρι του χωριού, καθιερώθηκε η «Γιορτή της Πατάτας» το καλοκαιρινό πανηγύρι, που λαμβάνει χώρα συνήθως μέσα στον Ιούλιο, στον αυλόγυρο της εκκλησίας και στην πλακόστρωτη πλατεία του χωριού, και το οποίο συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών τόσο από τα γύρω χωριά, από την πόλη της Καστοριάς αλλά και επισκέπτες από όλη σχεδόν την Ελλάδα και τον κόσμο.

Μέσα στο καλοκαίρι του 2008 ξεκίνησε η πλακόστρωση όλων των δρόμων του χωριού, καθώς και η ανάπλαση της πλατείας.

Το Πολυκέρασο μαζί με άλλα χωριά του Βιτσίου και του νομού Καστοριάς, επέλεξε και ο Παντελής Βούλγαρης για να κάνει τα γυρίσματα της νέας του κινηματογραφικής ταινίας Ψυχή Βαθιά τα οποία έγιναν μέσα στον Νοέμβριο του 2008.

Φωτογραφίες από το Πολυκέρασο

Χειμώνας στο χωριό

• 
  Σπίτια του χωριού
• 
  Σπίτια του χωριού
• 
  Σπίτια στο χωριό
• 
  Το σπίτι που φιλμογραφείται στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή βαθειά»
• 
  Τα λιβάδια γύρω από το χωριό
• 
  Εικόνες του χωριού
• 
  Εικόνες του χωριού
• 
  Χειμώνας στο χωριό
• 
  Ο ναός του Αγίου Νικολάου
• 
  Ο ναός του Αγίου Νικολάου
• 
  Ναός Αγίου Νικολάου - Ανακαινισμένη πλατεία, Πολυκέρασο Βιτσίου
• 
• 
  Το ξυλόγλυπτο χειροποίητο τέμπλο του Αγίου Νικολάου
• 
  Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού
• 
  Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού
• 
  Ναός Αγίου Νικολάου, λεπτομέρεια από το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού

Παραπομπές

1. [ΦΕΚ 259 / 21.12.1918]
2. ΦΕΚ 413/22.11.26
3. Ιστοσ. Υπουργείου Πολιτισμού-Διαρκής κατάλογος κυρηγμένων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, Χαρακτηρισμός ως «ιστορικού τόπου» του οικισμού Πολυκέρασου του Δήμου Βίτσιου Νομού Καστοριάς, μεταγενέστερου του 1830. Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine.
4. Χωρίον έχον 600 χριστιανούς, εκκλησίαν, χάνιον, κρήνας [Σχινάς 1886]
5. 390 άρρενες και 270 θήλεις [Απαρίθμηση (1913)]
6. 132 άρρενες και 211 θήλεις- 88 οικογένειες [Απογραφή 1920]
7. Ελληνική απογραφή 1928,Δεν εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες σελ. 287
8. Ελληνική απογραφή 1940, σελ. 51
9. Ελληνική απογραφή 1951, σελ. 271
10. Παντελής Τσαμίσης, "Η Καστοριά και τα μνημεία της", Εκδόσεις: Ι. Λ. Αλευρόπουλος, Αθήνα, 1949, σσ. 41, 43, 44.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Το τελευταίο μέρος της ταινίας «Ουρανός» του Τάκη Κανελλόπουλου γυρίσθηκε το 1962 στο Πολυκέρασο Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine.
• Σύλλογος Καστοριέων - ΟΜΟΝΟΙΑ
• Διατηρητέος οικισμός ο Πολυκέρασος Καστοριάς - εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Του Νικου Βατοπουλου - δημοσίευση 19-09-06
• Στον διατηρητέο οικισμό Πολυκέρασο - ΕΡΤ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
• in.gr Εικόνες της Ελλάδας - Βίτσι/Πολυκέρασο^{[νεκρός σύνδεσμος]}