Remove ads
Η Μοναρχία της Ελλάδας (ή Ελληνική Μοναρχία) ήταν το σύστημα διακυβέρνησης της χώρας, στο οποίο ο κληρονομικός μονάρχης ήταν ο ανώτατος άρχοντας του Βασιλείου της Ελλάδας από το 1832 ως το 1924, και έπειτα από το 1935 ως το 1973.
| Μοναρχία της Ελλάδας | |
|---|---|
.svg) | |
.svg) Ο θυρεός του βασιλιά Όθωνα | |
| Στοιχεία | |
| Προσφώνηση | Η Αυτού Μεγαλειότητα |
| Διάδοχος | Πρίγκιπας Παύλος |
| Πρώτος μονάρχης | Όθων Α΄ (ως Βασιλεὺς τῆς Ἑλλάδος) |
| Τελευταίος μονάρχης | Κωνσταντίνος Β΄ (ως Βασιλεὺς τῶν Ἑλλήνων) |
| Δημιουργία | 27 Μαΐου 1832 |
| Κατάργηση | 1 Ιουλίου 1973 |
| Κατοικία | Κατάλογος |
| Διεκδικητής | Πρίγκιπας Παύλος |
| Ιστοσελίδα | greekroyalfamily.gr |
Η Μοναρχία στην Ελλάδα ορίστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής, Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία, βάσει των συμφωνιών του Πρωτόκολλου του Λονδίνου του 1830[1]. Για τη θέση του μονάρχη οι συμβαλλόμενες χώρες επέλεξαν τον πρίγκιπα Λεοπόλδο της Σαξονίας-Κόμπουργκ και Γκότα (μετέπειτα Βασιλιά του Βελγίου), ο οποίος δεν δέχτηκε. Ο Λεοπόλδος, μεταξύ άλλων, επικαλέστηκε στην άρνησή του ζητήματα αντιπολίτευσης στην Ελλάδα, καθώς η επιλογή του είχε γίνει από ξένες δυνάμεις. Έπειτα, οι τρεις Δυνάμεις κατέληξαν στον Όθωνα, δευτερότοκο γιο του Λουδοβίκου A' της Βαυαρίας. Η επίσημη αναγόρευση του Όθωνα ως Βασιλιά της Ελλάδας οριστικοποιήθηκε με τις Συνδιάσκεψης του Λονδίνου του 1832. Η επιλογή του Όθωνα επικυρώθηκε τυπικά από την ελληνική πλευρά τον Ιούλιο του 1832[2].
Ο Βασιλιάς της Ελλάδας Όθων ο Α΄ παρέμεινε στον ελληνικό θρόνο για 30 χρόνια, μέχρι τον Οκτώβριο του 1862, όταν αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα, εν μέσω κοινωνικών αναταραχών[3]. Τον Νοέμβριο του 1862 θα διεξαχθεί ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα για την εύρεση ενός νέου Βασιλιά[4]. Οι περισσότεροι Έλληνες προτίμησαν τον πρίγκιπα Αλφρέδο, Δούκα του Εδινβούργου[5]. Η βρετανική κυβέρνηση μπλόκαρε την μετάβαση του πρίγκιπα στην Ελλάδα, κυρίως επειδή δεν το επιθυμούσε η Βασίλισσα Βικτώρια του Ηνωμένου Βασιλείου. Στην αδυναμία εξεύρεσης ενός βασιλιά η προσωρινή ελληνική κυβέρνηση πρότεινε το θρόνο στον πρίγκιπα Γουλιέλμο της Δανίας του Οίκου των Γκλύξμπουργκ, γιο του Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄. Ο Γουλιέλμος δέχτηκε την πρόταση των Ελλήνων αντιπροσώπων, ενώ αμέσως μετά η Βουλή των Ελλήνων, επικύρωσε κατά πλειοψηφία την επιλογή του Γουλιέλμου, ο οποίος έπειτα θα ονομαζόταν Γεώργιος Α΄, Βασιλεύς των Ελλήνων[6].
Το 1924 με δημοψήφισμα καταργείται η Μοναρχία και εγκαθιδρύεται η Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία. Λίγα χρόνια μετά, το 1935 με νέο δημοψήφισμα η Μοναρχία επανέρχεται, καθώς το 97,88% των Ελλήνων θα ταχθεί υπέρ αυτού του πολιτεύματος. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ελληνική Βασιλική Οικογένεια θα εγκαταλείψει την χώρα μαζί με την κυβέρνηση, ενώ όταν μετά το τέλος του πολέμου θα επιστρέψει στη χώρα, αυτό θα επικυρωθεί από νέο δημοψήφισμα του 1946.
Η Μοναρχία κράτησε σταθερή πορεία στην Ελλάδα μέχρι το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Παρόλο που αρχικά ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ θα ορκίσει πραξικοπηματική κυβέρνηση, αργότερα θα προσπαθήσει να την ανατρέψει, κάτι που δεν θα καταφέρει και θα έχει ως αποτέλεσμα της αυτοεξορία της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας στο εξωτερικό[7][8]. Το 1973 με ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα το στρατιωτικό καθεστώς θα καταργήσει τη Μοναρχία και θα εγκαθιδρύσει Προεδρική Δημοκρατία. Αργότερα, με την έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην πρωθυπουργία της χώρας, το δημοψήφισμα θα επαναληφθεί το 1974[9] επικυρώνοντας επίσημα το τέλος της ελληνικής Μοναρχίας[10].
Remove ads
| Μονάρχης | Σύζυγος | Βασιλική εξουσία | Βασιλικός Οίκος | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | Εικόνα | Όνομα | Εικόνα | Όνομα | Έναρξη βασιλείας | Λήξη βασιλείας | |
| 1 |  |
Βασιλιάς Όθων Α'
|
 |
Βασίλισσα Αμαλία
|
27 Μαΐου 1832 | 23 Οκτωβρίου 1862 (Καθαιρέθηκε) |
Οίκος του Βίττελσμπαχ |
| 2 |  |
Βασιλιάς Γεώργιος Α' (1845–1913) |
 |
Βασίλισσα Όλγα (1851–1926) |
30 Μαρτίου 1863 | 18 Μαρτίου 1913 | Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| 3 |  |
Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α' (1868–1923) |
 |
Βασίλισσα Σοφία (1870–1932) |
18 Μαρτίου 1913 | 11 Ιουνίου 1917 (Παραιτήθηκε) |
Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| 4 |  |
Βασιλιάς Αλέξανδρος Α' (1893–1920) |
 |
Πριγκίπισσα Ασπασία (1896–1972) |
11 Ιουνίου 1917 | 25 Οκτωβρίου 1920 | Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| (3) | |
Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α' (1868–1923) |
|
Βασίλισσα Σοφία (1870–1932) |
19 Δεκεμβρίου 1920 | 27 Σεπτεμβρίου 1922 (Παραιτήθηκε) |
Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| 5 |  |
Βασιλιάς Γεώργιος Β' (1890–1947) |
 |
Βασίλισσα Ελισάβετ (1894–1956) |
27 Σεπτεμβρίου 1922 | 25 Μαρτίου 1924 (Καθαιρέθηκε) |
Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| Βασίλειο της Ελλάδας (1935-1967) | |||||||
| (5) | |
Βασιλιάς Γεώργιος Β' (1890–1947) |
Διαζευγμένος | 3 Νοεμβρίου 1935 | 1 Απριλίου 1947 | Οίκος του Γκλύξμπουργκ | |
| 6 |  |
Βασιλιάς Παύλος Α' (1901–1964) |
 |
Βασίλισσα Φρειδερίκη (1917–1981) |
1 Απριλίου 1947 | 6 Μαρτίου 1964 | Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
| 7 |  |
Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β' (1940–2023) |
 |
Βασίλισσα Άννα-Μαρία (1946–) |
6 Μαρτίου 1964 | 1 Ιουνίου 1973 (Καθαιρέθηκε) |
Οίκος του Γκλύξμπουργκ |
Remove ads
Μονόγραμμα του Όθωνα Α΄
Μονόγραμμα του Γεωργίου Α΄
Μονόγραμμα του Κωνσταντίνου Α΄
Μονόγραμμα του Αλεξάνδρου Α΄
Μονόγραμμα του Γεωργίου Β΄
Μονόγραμμα του Παύλου Α΄
Μονόγραμμα του Κωνσταντίνου Β΄
Ακολουθεί ο κατάλογος με τους Έλληνες αντιβασιλείς, που εκτελούσαν χρέη ανώτατου άρχοντα της Ελλάδας, εξαιτίας της αδυναμίας του μονάρχη να ασκήσει τα καθήκοντά του, λόγω ηλικίας, απουσίας από τη χώρα ή προβλημάτων υγείας.
| Εικόνα | Όνομα | Έναρξη αντιβασιλείας | Λήξη αντιβασιλείας |
|---|---|---|---|
 |
Κόμης Ιωσήφ Λουδοβίκος Άρμανσπεργκ Πρόεδρος του συμβουλίου της Αντιβασιλείας μέχρι την ενηλικίωση του Βασιλιά Όθων Α' |
6 Φεβρουαρίου 1833 | 1 Ιουνίου 1835 |
 |
Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1920 για την επανόρθωση του Κωνσταντίνου Α |
28 Οκτωβρίου 1920 | 17 Νοεμβρίου 1920 |
|
Βασίλισσα-Βασιλομήτωρ Όλγα Αντιβασίλισσα μέχρι την επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α' |
17 Νοεμβρίου 1920 | 19 Δεκεμβρίου 1920 |
|
Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1924 |
20 Δεκεμβρίου 1923 | 25 Μαρτίου 1924 |
 |
Στρατηγός Γεώργιος Κονδύλης Αντιβασιλέας μέχρι το δημοψήφισμα του 1935 |
10 Οκτωβρίου 1935 | 22 Νοεμβρίου 1935 |
 |
Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός Αντιβασιλέας από τα Δεκεμβριανά μέχρι το δημοψήφισμα του 1946 |
31 Δεκεμβρίου 1944 | 27 Σεπτεμβρίου 1946 |
|
Διάδοχος Κωνσταντίνος Αντιβασιλέας κατά την αδυναμία του Βασιλιά Παύλου λόγω της επιδείνωσης της υγείας του |
20 Φεβρουαρίου 1964 | 6 Μαρτίου 1964 |
| Στρατηγός Γεώργιος Ζωιτάκης Αντιβασιλέας από την αυτοεξορία του Βασιλιά Κωνσταντίνου Β' μέχρι την παραίτησή του υπέρ του Γεωργίου Παπαδόπουλου |
13 Δεκεμβρίου 1967 | 21 Μαρτίου 1972 | |
| Συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος Αντιβασιλέας από την παραίτηση του Γεώργιου Ζωιτάκη μέχρι την κατάργηση της Μοναρχίας |
21 Μαρτίου 1972 | 1 Ιουνίου 1973 | |
Remove ads
Η Ελληνική μοναρχία έχει καταργηθεί από την 1η Ιουνίου 1973 από το στρατιωτικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967. Αργότερα ακολούθησαν δύο δημοψηφίσματα που επικύρωσαν την κατάργηση του θεσμού. Ο τελευταίος Έλληνας μονάρχης Κωνσταντίνος Β' διατηρεί και χρησιμοποιεί τον τίτλο του βασιλιά για να περιγράψει τον εαυτό του, όχι όμως του βασιλιά των Ελλήνων, ο οποίος του έχει αφαιρεθεί. Ο πρωτότοκος γιος του, Παύλος, ο οποίος γεννήθηκε το 1967, απέκτησε με την γέννησή του τον τίτλο του διαδόχου του ελληνικού θρόνου, που πλέον δεν τον κατέχει. Αντίθετα, κατέχει μόνο τον τίτλο του διαδόχου της κυριότητας της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας. Ακολουθεί ένας κατάλογος σχετικά με την γραμμή διαδοχής του πρώην ελληνικού θρόνου:
Βασιλιάς Παύλος (1901–1964)
- Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β΄ (1940-2023)
- Διάδοχος Παύλος (γεν. 1967)
- (1) Πρίγκιπας Κωνσταντίνος-Αλέξιος (γεν. 1998)
- (2) Πρίγκιπας Αχιλλέας-Ανδρέας (γεν. 2000)
- (3) Πρίγκιπας Οδυσσέας-Κίμων (γεν. 2004)
- (4) Πρίγκιπας Αριστείδης-Σταύρος (γεν. 2008)
- (5) Πριγκίπισσα Μαρία-Ολυμπία (γεν. 1996)
- (6) Πρίγκιπας Νικόλαος (γεν. 1969)
- (7) Πρίγκιπας Φίλιππος (γεν. 1986)
- (8) Πριγκίπισσα Θεοδώρα (γεν. 1983)
- Διάδοχος Παύλος (γεν. 1967)
- (9) Πριγκίπισσα Ειρήνη (γεν. 1942)
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads