Remove ads
Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ (Louis XVI, Βερσαλλίες, 23 Αυγούστου 1754 – Παρίσι, 21 Ιανουαρίου 1793) από τον Οίκο των Βουρβόνων, ήταν βασιλιάς της Γαλλίας και της Ναβάρρας από το 1774 έως το 1791, και βασιλιάς των Γάλλων από το 1791 έως το 1792.
| Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ | |
|---|---|
 Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ από τον Ζοζέφ Σιφρέντ Ντυπλεσσί, 1777 | |
| Περίοδος | 10 Μαΐου, 1774 - 1 Οκτωβρίου, 1791 |
| Στέψη | 11 Ιουνίου, 1775 |
| Προκάτοχος | Λουδοβίκος ΙΕ΄ |
| Διάδοχος | ο ίδιος, ως Βασιλιάς των Γάλλων |
| Περίοδος | 1 Οκτωβρίου 1791 – 21 Σεπτεμβρίου 1792 |
| Προκάτοχος | ο ίδιος, ως Βασιλιάς της Γαλλίας και της Ναβάρρας |
| Διάδοχος | Kατάργηση της μοναρχίας Εθνοσυνέλευση διοικητικό νομοθετικό σώμα της Πρώτης Γαλλικής Δημοκρατίας Λουδοβίκος ΙΖ΄ ως νόμιμος (De jure) διάδοχος και κληρονόμος. Ο επόμενος βασιλεύων μονάρχης στη Γαλλία ήταν ο Ναπολέων Α' το 1804. |
| Γέννηση | 23 Αυγούστου 1754 Παλάτι των Βερσαλλιών |
| Θάνατος | 21 Ιανουαρίου 1793 (38 ετών) Παρίσι, Γαλλία |
| Τόπος ταφής | Βασιλική του Αγίου Διονυσίου, Γαλλία (21 Ιανουαρίου 1815, την περίοδο της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων) |
| Σύζυγος | Μαρία Αντουανέττα της Αυστρίας |
| Επίγονοι | Μαρία Θηρεσία, Λουδοβίκος Ιωσήφ, Λουδοβίκος ΙΖ΄, Σοφία |
| Οίκος | Οίκος των Βουρβόνων |
| Πατέρας | Λουδοβίκος, Δελφίνος της Γαλλίας |
| Μητέρα | Μαρία Ιωσηφίνα της Σαξονίας (1731-1767) |
| Θρησκεία | Καθολικισμός |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
| Προσφωνήσεις του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ | |
|---|---|
 | |
| Προσφώνηση αναφοράς | Μεγαλειότατος |
| Προφορική προσφώνηση | Μεγαλειότατε |
| Εναλλακτική προσφώνηση | Δ/Δ |
Ο Λουδοβίκος Αύγουστος γεννήθηκε στο παλάτι των Βερσαλλιών και ήταν γιος του Λουδοβίκου Φερδινάνδου, Δελφίνου της Γαλλίας, μοναδικού υιού του Λουδοβίκου ΙΕ΄ της Γαλλίας και της συζύγου του Μαρίας Λεστσύνσκα. Μητέρα του ήταν η Μαρία Ιωσηφίνα της Σαξονίας. Ήταν επίσης αδελφός άλλων δύο μετέπειτα βασιλέων, του Λουδοβίκου ΙΗ΄ και του Καρόλου Ι΄, και πατέρας του Λουδοβίκου ΙΖ΄ που πέθανε στη φυλακή το 1795.
Ο πατέρας του πέθανε σε ηλικία 35 ετών πριν τον βασιλιά παππού του. Η μητέρα του ήταν κόρη του Φρειδερίκου Αυγούστου Β΄ της Σαξονίας, Βασιλιά της Πολωνίας.
Ήταν ο μεγαλύτερος από 8 παιδιά, εκ των οποίων τα τρία πέθαναν σε βρεφική ηλικία. Οι γονείς του τον παραμέλησαν αφού λάτρευαν τον άλλον τους γιο Λουδοβίκο Ιωσήφ της Βουργουνδίας που πέθανε το 1761 σε ηλικία 10 ετών. Δυνατό και υγιές παιδί, είχε μεγάλο ενδιαφέρον για την αγγλική ιστορία και αστρονομία. Ο πρόωρος θάνατος του πατέρα του έφερε τεράστια κατάθλιψη στη μητέρα του, που πέθανε και αυτή λίγο αργότερα από τη λύπη της. Τότε σε ηλικία 11 ετών ορίστηκε δελφίνος και διάδοχος του γαλλικού θρόνου. Ο παππούς του, Λουδοβίκος ΙΕ΄, απέτυχε να προετοιμάσει τον εγγονό του στον πολύ δύσκολο ρόλο του βασιλιά. Μετά τον θάνατο και της μητέρας του τέθηκε αυτός και τα υπόλοιπα αδέλφια του υπό τη φροντίδα των άγαμων θείων τους: Μαρίας Αδελαΐδας, Βικτωρίας, Σοφίας και Λουίζας Μαρίας.
Remove ads
Ο νέος Βασιλιάς χαρακτηριζόταν από αφηρημάδα που πολλοί την απέδιδαν στην ισχυρή μυωπία του: μετά βίας μπορούσε να ξεχωρίσει ακόμα και το συνομιλητή του. Ήταν εξαιρετικά μελετηρός και τα ενδιαφέροντά του ήταν η ιστορία, η γεωγραφία και οι τέχνες. Το ναυτικό το έκανε προτεραιότητα της πολιτικής του, κάτι στο οποίο η χώρα του μειονεκτούσε σε σχέση με τη μεγάλη της αντίπαλο, τη γειτονική Αγγλία. Σχεδίαζε να ανατρέψει τη δυσχερή Συνθήκη των Παρισίων. Το ενδιαφέρον του για το ναυτικό οφειλόταν και στον ενθουσιασμό του όταν είδε για πρώτη φορά τη θάλασσα.
Ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ στόχευε απειλώντας τους ευγενείς της αυλής να μειώσει το κύρος τους μπροστά στην απέραντη βασιλική ισχύ. Υπήρχε αυστηρό ιεραρχικό σύστημα με επικεφαλής τον ίδιο τον βασιλιά και οποιαδήποτε προσπάθεια ανεξαρτητοποίησης από τη βασιλική ισχύ κατέληγε σε αποτυχία. Ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ στόχευε να ανατρέψει το συγκεκριμένο σύστημα μειώνοντας τη βασιλική ισχύ και δίνοντας περισσότερες εξουσίες στον λαό. Ήταν ο πρώτος Γάλλος μονάρχης που γνώριζε άπταιστα την αγγλική γλώσσα και όλες τις ιδέες του διαφωτισμού. Ο στόχος του ήταν μια φωτισμένη μοναρχία με Σύνταγμα, στα πρότυπα του Φρειδερίκου Β΄ της Πρωσίας. Αλλά η απροθυμία της συζύγου του Μαρίας Αντουανέττας της Αυστρίας και των μελών του Κοινοβουλίου να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις αμαύρωσαν την εικόνα του. Ο λαός τον παρεξήγησε, μη κατανοώντας τις αρχικές καλές του προθέσεις.
Remove ads
Στις 5 Οκτωβρίου 1789 ένα εξαγριωμένο γυναικείο πλήθος βάδισε στο Παλάτι των Βερσαλλιών, όπου ζούσε η βασιλική οικογένεια, και επιχείρησαν να σκοτώσουν τη Βασίλισσα που συσχετιζόταν με τον βασιλικό αυταρχισμό. Ολόκληρη η βασιλική οικογένεια μεταφέρθηκε από το πλήθος αιχμάλωτη στο Παρίσι, στο Ανάκτορο του Κεραμεικού.
Ο Λουδοβίκος παρ' όλα αυτά δεν ήταν τόσο αντιπαθής, αφού συσχετιζόταν με πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές προοδευτικές αναμορφώσεις. Αρρώστησε όμως και άρχισε να υποφέρει από κρίσεις αϋπνίας, που τον έφερναν σε σταδιακές κρίσεις παραλυσίας κάτι που εκμεταλλεύτηκε η Μαρία Αντουανέττα, προκειμένου να εξασκήσει ολοκληρωτική εξουσία.
Ταυτόχρονα οι επαναστάτες άρχισαν να αναζητούν τρόπους δημοκρατικής διακυβέρνησης και Συντάγματος. Το επαναστατικό τους κίνημα έδινε μήνυμα σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη με παρόμοια καθεστώτα. Μερικοί ισχυροί άντρες όπως ο Μιραμπώ προσπαθούσαν μυστικά να επαναφέρουν τον Βασιλιά σαν κυβερνήτη με ένα δημοκρατικό Σύνταγμα, αλλά ο ξαφνικός θάνατος του Μιραμπώ και η κατάπτωση του Λουδοβίκου εξασθένησαν αυτές τις προσπάθειες.
Ο Λουδοβίκος προσπαθούσε με κάθε τρόπο να δείξει ότι στηρίζει τη δημοκρατική κυβέρνηση, γιατί φοβόταν για τη ζωή και την ασφάλεια της οικογένειάς του, που βρισκόταν αιχμάλωτη στο Ανάκτορο του Κεραμεικού στο Παρίσι. Η Μαρία Αντουανέττα δεχόταν την ταπείνωση να έχει επαναστατικούς στρατιώτες για φύλαξη ακόμα και στο ίδιο της το δωμάτιο, ενώ της αρνήθηκαν την παρουσία εξομολόγου.
Ο Λουδοβίκος επιχείρησε να δραπετεύσει από το Παρίσι μεταφέροντας την οικογένειά του στον ασφαλή πύργο του Μοντμεντύ, στα βορειοανατολικά γαλλικά σύνορα, ώστε να μπορεί να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις έχοντας την οικογένειά του σε ασφάλεια. Αναγνωρίστηκε όμως την τελευταία στιγμή σε μια συναλλαγή, όπου ο έμπορος τον αναγνώρισε από το νόμισμα που του έδωσε και είχε τη μορφή του, και επέστρεψαν στην αιχμαλωσία στο Παρίσι.
Remove ads
Οι άλλοι μονάρχες της Ευρώπης είδαν με μεγάλη δυσπιστία το επαναστατικό κίνημα στη Γαλλία, διότι δικαιολογημένα φοβόντουσαν και τη δική τους θέση. Εξέφρασαν τη συμπαράσταση τους στο βασιλικό ζεύγος, με πρώτον απ' όλους τον ίδιο τον αδελφό της Βασίλισσας, Λεοπόλδο Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Λεοπόλδος, και ο Φρειδερίκος Γουλιέλμος Β΄ της Πρωσίας σε συνεργασία με Γάλλους ευγενείς ανακοίνωσαν στις 27 Αυγούστου 1791 τη Διακήρυξη του Πίλνιτς, που εξέφραζε επίσημα το ενδιαφέρον των μοναρχών της Ευρώπης απέναντι στον Λουδοβίκο και την οικογένεια του. Στην πραγματικότητα ο Λεοπόλδος είχε βλέψεις και σε Γαλλικά εδάφη επωφελούμενος την αναστάτωση, με πρώτο στόχο την Αλσατία. Το επαναστατικό συμβούλιο απάντησε στέλνοντας ευγενείς στις Αυστριακές Κάτω Χώρες, προκειμένου να ξεσηκώσουν τον λαό και να προκαλέσουν προβλήματα στον αυτοκράτορα, κηρύσσοντας επίσημα τον πόλεμο στον Λεοπόλδο στις 20 Απριλίου 1792 μετά από μια σειρά αποτυχημένων διαπραγματεύσεων με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών Σαρλ-Φρανσουά Ντυμουριέ.
Αλλά οι Γάλλοι στρατιώτες ήταν ανέτοιμοι για οποιαδήποτε μάχη. Ενώ προσπαθούσαν να αναδιοργανώσουν τον στρατό του, ο Πρωσικός στρατός υπό την ηγεσία του Καρόλου Γουλιέλμου Φερδινάνδου του Μπράουνσβαϊγκ επιτέθηκε στον Ρήνο στο Κόμπλεντς και κατέλαβε εύκολα τα φρούρια της περιοχής. Τότε θεωρώντας τον εαυτό του νικητή έκανε στις 25 Ιουλίου το Μανιφέστο του Μπράουνσβαϊγκ υπογεγραμμένη και από τους Αυστριακούς, σύμφωνα με την οποία ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ επανερχόταν με απόλυτη εξουσία στον Γαλλικό θρόνο, όπως και πρωτύτερα. Οι οποιοιδήποτε αμφισβητίες θα τιμωρούνταν με θάνατο.
Remove ads
Οι φανατικότεροι εχθροί του Λουδοβίκου, η λεγόμενη Κομμούνα, βρήκαν τη διακήρυξη του Μπράουνσβαϊγκ ως αφορμή να κατηγορήσουν το Λουδοβίκο για εσχάτη εθνική προδοσία της ίδιας της χώρας του από τους εχθρούς της. Ο λαός εξοργίστηκε με τη βασιλική οικογένεια, πολιόρκησε το Ανάκτορο του Κεραμεικού, όπου ζούσε, και τους συνέλαβε.
Αφού δικάστηκε με συνοπτικές διαδικασίες με την κατηγορία της εθνικής προδοσίας καταδικάστηκε σε θάνατο με αποκεφαλισμό, και οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα στις 21 Ιανουαρίου 1793 με το υποτιμητικό για τον ίδιο ονοματεπώνυμο Λουδοβίκος Καπέτος. Πριν την καταδίκη του ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος είπε:
ο Λουδοβίκος Καπέτος πρέπει να πεθάνει για να σωθεί η χώρα.
Χειρόγραφη επιστολή του αρχιδήμιου του Παρισιού Σαρλ Ανρί Σανσόν, αποκαλύπτει τα τελευταία λόγια του Λουδοβίκου ΙΣΤ΄: όταν ανήλθε στο ικρίωμα ρώτησε τον δήμιό του αν θα συνέχιζαν να ηχούν τα τύμπανα κι εκείνος του απάντησε πως δεν γνώριζε. Τα τελευταία του λόγια ήταν Είμαι αθώος κύριοι και εύχομαι το αίμα μου να σφραγίσει τουλάχιστον την ευτυχία των Γάλλων.[1]
Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου αποκεφαλίσθηκαν και οι ηγέτες των Γιρονδίνων.
Μετά τον αποκεφαλισμό τους, οι Ιακωβίνοι πήραν την εξουσία και επιδόθηκαν σε εκτελέσεις των αντιπάλων τους καταδικάζοντας σε θάνατο μέσα σε έναν χρόνο 2.000 φιλομοναρχικούς. Η τρομοκρατία των Ιακωβίνων έληξε με την ανατροπή τους έπειτα από πραξικόπημα, και με τον αποκεφαλισμό του Ροβεσπιέρου το 1794.
Remove ads
Από το γάμο του το 1770 με τη Μαρία Αντουανέττα της Αυστρίας, κόρη του Φραγκίσκου Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και της Μαρίας Θηρεσίας της Αυστρίας, ο Λουδοβίκος ΙΣΤ΄ απέκτησε τα εξής τέκνα:
- Μαρία Θηρεσία (1778 - 1851), παντρεύτηκε τον εξάδελφό της Λουδοβίκο Αντώνιο, Δούκα του Ανγκουλέμ (Λουδοβίκο ΙΘ΄).
- Λουδοβίκος Ιωσήφ (1781 - 1789), απεβ. 8 ετών.
- Λουδοβίκος ΙΖ΄ (1785 - 1795), Βασιλιάς της Γαλλίας.
- Σοφία (1786 - 1787), απεβ. 1 έτους.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads