Λουδοβίκος Η΄ της Γαλλίας

Ο Λουδοβίκος Η΄ (γαλλικά: Louis VIII , 5 Σεπτεμβρίου 1187 - 8 Νοεμβρίου 1226) ο επονομαζόμενος Λουδοβίκος ο Λέων (le Lion), από τον Οίκο των Καπετιδών ήταν βασιλιάς της Γαλλίας (1223-1226) ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Φιλίππου Β΄ της Αγγλίας και της Ισαβέλλας του Αινώ. Με το θάνατο της μητέρας του (1190) έγινε κόμης του Αρτουά.

Λουδοβίκος Η΄ της Γαλλίας
Σφραγίδα του Λουδοβίκου Η΄ με επιγρ.: LUDOVICUS DEI GRATIA FRANCORUM REX.
Βασιλιάς της Γαλλίας
Περίοδος	14 Ιουλίου 1223 - 8 Νοεμβρίου 1226
Στέψη	Καθεδρικός Ναός της Ρενς
Προκάτοχος	Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας
Διάδοχος	Λουδοβίκος Θ΄ της Γαλλίας
Γέννηση	5 Σεπτεμβρίου 1187 Παρίσι, Βασίλειο της Γαλλίας
Θάνατος	8 Νοεμβρίου 1226 (39 ετών) Μονπανσιέ, Βασίλειο της Γαλλίας
Τόπος ταφής	Βασιλική Σαιν-Ντενί
Σύζυγος	Λευκή της Καστίλης
Επίγονοι	Λουδοβίκος Θ΄ της Γαλλίας Ροβέρτος Α΄ του Αρτουά Αλφόνσος του Πουατιέ Αγία Ισαβέλλα της Γαλλίας Κάρολος Α΄ της Σικελίας
Οίκος	Οίκος των Καπετιδών
Πατέρας	Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας
Μητέρα	Ισαβέλλα του Αινώ
Θρησκεία	Καθολική Εκκλησία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Γέννηση του Λουδοβίκου Η' - Μεγάλα Χρονικά της Γαλλίας, Παρίσι 14ος - 15ος αιώνας.

Πορτρέτο του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου Η' σε μετάλλιο του 19ου αιώνα. Επιγρ.: 42 [roi de France] - NÉ 1187 - SUCCEDE 1223 - DEFAITE DES ANGLOIS 1224 - MORT 1226 - TROISIEME RACE / P.

Στέψη του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου Η' και της Λευκής της Καστίλης (1223) - χειρόγραφο του 1450 από τα Μεγάλα Χρονικά της Γαλλίας

Στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Αγγλία

Ο πατέρας του τον πάντρεψε σε ηλικία 12 ετών με τη Λευκή της Καστίλης, ανιψιά του Άγγλου μονάρχη (1200). Πριν τη σύντομη βασιλεία του είχε αναπτύξει σημαντική στρατιωτική δράση σαν πρίγκηπας στην Αγγλία, τον Μάιο του 1216 οι Άγγλοι ευγενείς εξεγέρθηκαν κατά του βασιλιά τους Ιωάννη του Ακτήμονα καλώντας τον Λουδοβίκο. Ο Λουδοβίκος νίκησε τον στρατό του Ιωάννη στη μάχη του Ρος-ο-Μουάν (1214) και στη συνέχεια στράφηκε σε επιθέσεις στη Νότια Αγγλία, οι ευγενείς ενθουσιασμένοι του έδωσαν το επίθετο «Λέων» προτείνοντας να τον στέψουν βασιλιά τους στις 2 Ιουνίου 1216. Δέχθηκε τον τίτλο με μεγάλη επισημότητα, αλλά δεν κατόρθωσε να στεφθεί και εγκατέλειψε την προσπάθεια τον επόμενο χρόνο, το στέμμα επεστράφη στον Ιωάννη με τη Συνθήκη του Λάμπεθ (1217).^[1][2][3][4] Το 1217 ο Λουδοβίκος ξεκίνησε την κατάκτηση της επαρχίας Γκιγιέν αφήνοντας στον Ερρίκο Γ΄ μονάχα μια περιοχή γύρω από την Μπορντό.

Γάμος με τη Λευκή της Καστίλης

Το καλοκαίρι του 1195 προτάθηκε ο γάμος ανάμεσα στον δελφίνο Λουδοβίκο και την Ελεονώρα της Βρετάνης ανιψιάς του βασιλιά της Αγγλίας Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου ώστε να εξασφαλιστεί η συμμαχία ανάμεσα στον Ριχάρδο και στον πατέρα του Λουδοβίκου Φίλιππο Β΄. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ερρίκος ΣΤ΄ αντιτάχθηκε σκληρά σε αυτόν τον γάμο με αποτέλεσμα να ακυρωθεί. Ο Ριχάρδος Α΄ αναγκάστηκε τότε να ορίσει διάδοχο τον μικρότερο αδελφό του Ιωάννη τον Ακτήμονα αντί τον Αρθούρο της Βρετάνης που είχε σκοπό μέχρι τότε. Το γεγονός αυτό τερμάτισε τη συμμαχία μεταξύ του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου και του Φιλίππου Αυγούστου.^[5] Στις 23 Μαΐου 1200 σε ηλικία 12 ετών ο Λουδοβίκος παντρεύτηκε τη Λευκή της Καστίλης κόρη του Αλφόνσου Η΄ της Καστίλης και της Ελεονώρας της Αγγλίας αδελφής του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου και του Ιωάννη του Ακτήμονα. Ο γάμος έγινε ύστερα από διαπραγματεύσεις μεταξύ του πατέρα του Λουδοβίκου Φιλίππου Β΄ και του Ιωάννη του Ακτήμονα θείου της Λευκής.

Αποτυχημένη εκστρατεία του Ιωάννη του Ακτήμονα στη Νορμανδία

To 1214 ο βασιλιάς της Αγγλίας Ιωάννης ο Ακτήμονας ξεκίνησε εκστρατεία για να διεκδικήσει τα δικαιώματα του στη Νορμανδία από τον Φίλιππο Β΄ της Γαλλίας. Ο Ιωάννης ήταν αρκετά αισιόδοξος, επειδή είχε δημιουργήσει ισχυρές συμμαχίες: τον Όθωνα Δ΄ της Γερμανίας, τον Ρενώ κόμη της Βουλώνης και τον Φερδινάνδο κόμη της Φλάνδρας.^[6] Το σχέδιο του Ιωάννη ήταν να διασπάσει τον στρατό τού Φιλίππου Β΄ με κατεύθυνση από το Πουατού στο Παρίσι ο Όθωνας· ο Ρενώ και ο Φερδινάνδος μαζί με τον κόμη του Σάλτσμπουργκ παράλληλα ξεκίνησαν από τη Φλάνδρα.^[7] Ο βασιλιάς Φίλιππος Β΄ ανέλαβε τη διοίκηση του βόρειου τμήματος και ο δελφίνος Λουδοβίκος την περιοχή των κτήσεων των Πλανταγενετών στην κεντρική Γαλλία. Ο Ιωάννης είχε στην αρχή σημαντικές επιτυχίες: συνέτριψε τον στρατό του Λουδοβίκου στην κεντρική Γαλλία και κατέλαβε την κομητεία του Ανζού στα τέλη του Ιουνίου του ίδιου έτους.^[8][9]

Επίσης ο Ιωάννης πολιόρκησε το κάστρο του Ρος-ο-Μουάν, ένα στρατηγικό σημείο για να εξαναγκάσει τον Λουδοβίκο να δώσει μάχη με τον ισχυρό στρατό του.^[10] Οι τοπικοί Ανδεγαυοί ευγενείς όμως στη συνέχεια, αρνήθηκαν να προσχωρήσουν στον στρατό του Ιωάννη, που έτσι απέκτησε ένα μεγάλο μειονέκτημα· ο Ιωάννης αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει στο Λα Ροσέλ.^[11] Αμέσως μετά ο βασιλιάς Φίλιππος Β΄ συνέτριψε στη μάχη του Μπουβίν τις ενωμένες δυνάμεις του Όθωνα της Γερμανίας και των υπόλοιπων συμμάχων τού Ιωάννη του Ακτήμονα, διαγράφοντας όλες τις ελπίδες του να ανακαταλάβει τη Νορμανδία.^[12]

Υποψήφιος βασιλιάς της Αγγλίας

Το 1215 οι Άγγλοι βαρόνοι εξεγέρθηκαν εναντίον του μισητού Ιωάννη του Ακτήμονα στον Α΄ Βαρονικό Πόλεμο, τον ανάγκασαν να υπογράψει τη Μάγκνα Κάρτα το πρώτο Σύνταγμα σε ολόκληρη τη μοναρχική ιστορία (15 Ιουνίου 1215). Στη συνέχεια ο Ιωάννης ενθαρρύνθηκε από τον πάπα να καταπατήσει τον λόγο του και οι βαρόνοι προσκάλεσαν τον διάδοχο της Γαλλίας Λουδοβίκο να έρθει να τους βοηθήσει. Οι βαρόνοι πρόσφεραν το στέμμα στον νεαρό δελφίνο ο οποίος επικεφαλής ισχυρού Γαλλικού στρατού είχε στρατοπεδεύσει στις 21 Μαΐου 1216 στη νήσο του Ισλ στο ανατολικό Κεντ. Ο πρίγκηπας μπήκε στο Λονδίνο με ελάχιστες αντιστάσεις, στέφθηκε βασιλιάς στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου εν μέσω πανηγυρισμών από το σύνολο του λαού της πόλης, πολλοί ευγενείς ανάμεσα τους και ο Αλέξανδρος Β΄ της Σκωτίας δέχτηκαν να του προσφέρουν φόρο υποτέλειας.

Στις 14 Ιουνίου 1216 ο Λουδοβίκος κατέλαβε το Ουίντσεστερ και απέκτησε τον έλεγχο του μισού Αγγλικού βασιλείου, προσωρινά θεωρήθηκε βέβαιος νέος βασιλιάς αλλά ο θάνατος του μισητού Ιωάννη έστρεψε τους περισσότερους ευγενείς υπέρ του μικρού διαδόχου Ερρίκου. ^[13] Οι βαρόνοι κήρυξαν ανεπιθύμητο τον Λουδοβίκο τοποθετώντας αντιβασιλιά για λογαριασμό του μικρού Ερρίκου τον κόμη του Πέρμπροκ ο οποίος έκανε έκκληση στους Άγγλους να υπερασπιστούν την πατρίδα τους απέναντι στους Γάλλους. Ο Λουδοβίκος στη συνέχεια γνώρισε διαδοχικές ήττες ο στρατός του ηττήθηκε στις 20 Μαΐου 1217 στη μάχη του Λίνκολν και ο στόλος του ηττήθηκε στις 24 Αυγούστου 1217 στη μάχη του Σάντουιτς, απέτυχε να ανακαταλάβει και το κάστρο του Ντόβερ. Η τελική Συνθήκη του Λαμπέρτ έδωσε αμνηστία σε όλους τους Άγγλους επαναστάτες και έδωσε στον Λουδοβίκο σαν αποζημίωση το ποσό των 10.000 μάρκων, ο Λουδοβίκος με τη σειρά του υποσχέθηκε ότι δεν θα ενοχλήσει πάλι στρατιωτικά την Αγγλία και αποκήρυξε όλα τα δικαιώματα του στο Αγγλικό στέμμα.

Φιλοεβραϊκή πολιτική και αντιδράσεις των βαρόνων

Αμέσως μετά την ενθρόνισή του στις 1 Νοεμβρίου 1223 με διάταξη απαγόρευσε στους λειτουργούς του να καταγράφουν Εβραϊκά χρέη, κάτι που αντέστρεψε την αντιεβραϊκή τακτική του πατέρα του. Η τοκογλυφία ήταν μεγάλο παράπτωμα για τη χριστιανική θρησκεία επειδή στηριζόταν στην οικονομική εκμετάλλευση των πλουσίων στους φτωχούς, η τιμωρία από την Καθολική εκκλησία ήταν ο αφορισμός μια από τις πιο βαρύτερες ποινές εκείνη την εποχή. Οι Εβραίοι οι οποίοι ζούσαν στη Γαλλία δεν είχαν το πρόβλημα του αφορισμού επειδή δεν ήταν χριστιανοί οπότε η άσκηση ή μη της τοκογλυφίας από τους Εβραίους γινόταν νομικό ζήτημα και θέμα εκμετάλλευσης του κάθε βασιλιά προς όφελος του. Ο Λουδοβίκος με τη διάταξη αυτή έκανε μια σοβαρή προσπάθεια να λύσει τα νομικά προβλήματα ανάμεσα στην εκκλησία και το κράτος. 26 βαρόνοι δέχθηκαν αυτή τη μεταρρύθμιση αλλά δεν τη δέχτηκε ο πανίσχυρος Θεοβάλδος της Καμπανίας, ο Λουδοβίκος του εγγυήθηκε πρόσθετα έσοδα μέσω φορολογίας. Ο Θεοβάλδος δημιούργησε μια ισχυρή εστία αντίστασης ενάντια στη μοναρχία των Καπετιδών, η εχθρότητα του στον Λουδοβίκο φάνηκε σε πολλές περιπτώσεις, στην πολιορκία της Αβινιόν έμεινε μόνο 40 μέρες και στη συνέχεια επέστρεψε στο Παρίσι εξοργίζοντας τον βασιλιά.

Η Σταυροφορία των Αλβιγηνών

Η Σταυροφορία των Αλβιγηνών είχε ξεκινήσει από το 1209 σε μια προσπάθεια να παταχθούν οι αιρέσεις όπως των Καθαρών και των Βαλδειστών στη νότια Γαλλία, στην πραγματικότητα ήταν μια σύγκρουση ανάμεσα στους πλούσιους βαρόνους του βορρά και στους φτωχούς βαρόνους όπως της Ακουιτανίας στον νότο. Η πρώτη περίοδος (1209 - 1215) ήταν επιτυχής για τους βόρειους αλλά στη συνέχεια ακολούθησε μια σειρά από επιτυχείς εξεγέρσεις (1215 - 1225) που είχαν σαν αποτέλεσμα οι βόρειοι να χάσουν τις περισσότερες κατακτήσεις τους με αποκορύφωμα την απώλεια της Αβινιόν και του Λανγκντόκ. Το Συμβούλιο του Μπουρζ αφόρισε τον κόμη της Τουλούζης Ραϊμόνδο Ζ΄ αποφασίζοντας να κηρύξει νέα Σταυροφορία εναντίον των βαρόνων του νότου, ο Λουδοβίκος Η΄ δέχτηκε με ευχαρίστηση τα νέα αφού τα κέρδη της εκστρατείας θα είχαν ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της βασιλικής εξουσίας του. Ο Ρογήρος Βερνάρδος ο μέγας κόμης του Φουά προσπάθησε με ειρηνικές προτάσεις να αποφύγει τη σύγκρουση και ο Λουδοβίκος τις απέρριψε, τότε οι κόμητες του Φουά και της Τουλούζης αποφάσισαν να πάρουν τα όπλα εναντίον του. Τα βασιλικά στρατεύματα είχαν μεγάλη επιτυχία, ο Λουδοβίκος Θ΄ ανακατέλαβε την Αβινιόν ύστερα από τρίμηνη πολιορκία αλλά δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την κατάκτηση πριν τον θάνατο του.

Το τέλος του

Θάνατος του Λουδοβίκου Η' - έργο του Φρανσουά Μπουσέ τον 18ο αιώνα.

Πέθανε στον πύργο του Μοντπεσιέ στις 8 Νοεμβρίου 1226 προσβεβλημένος από δυσεντερία· φήμες έλεγαν ότι δηλητηριάστηκε από τον μεγάλο του εχθρό Θεοβάλδο των Μπλουά βασιλιά της Ναβάρας.

Οικογένεια

Με τον γάμο του το 1200 με τη Λευκή των Ιβρέα, κόρη του Αλφόνσου Η΄ της Καστίλης απέκτησε τέκνα:

• Λουδοβίκος Θ΄ ο Άγιος 1214-1270, βασιλιάς της Γαλλίας.
• Ροβέρτος Α΄ 1216-1250, κόμης του Αρτουά. Ιδρυτής του κλάδου των Καπετιδών-Αρτουά.
• Αλφόνσος 1220-1271, κόμης του Πουατιέ & Ωβέρνης.
• Αγία Ισαβέλλα 1224-1270, ίδρυσε τη μονή της Αγ. Κλάρας στο Λονσάν. ^[14]
• Κάρολος Α΄ 1227-1285, κόμης του Ανζού και βασιλιάς της Σικελίας(-Νάπολης). Ιδρυτής του κλάδου των Καπετιδών-Ανζού.

Τα υπόλοιπα δεν έφθασαν την ενηλικίωση:

• Φίλιππος-Δαγοβέρτος 1222-1232, απεβ. 10 ετών.^[15]
• Φίλιππος 1209-1218, απεβ. 9 ετών.
• Φίλιππος 1218-1220, απεβ. 2 ετών.^[16]
• Στέφανος 1225^[17]-1227,^[18]), απεβ. 2 ετών.
• Αλφόνσος, γενν. στις 26 Ιανουαρίου 1213 και απεβ. στη γέννα μαζί με τον δίδυμο Ιωάννη.
• Ιωάννης, γενν. στις 26 Ιανουαρίου 1213 και απεβ. στη γέννα μαζί με τον δίδυμο Αλφόνσο.
• Λευκή, αβάπτιστη θυγατέρα, που απεβ. λίγο μετά τη γέννησή της (1205).^[19]

Πρόγονοι

Παραπομπές

1. Anthony Arlidge, Igor Judge, "Magna Carta Uncovered,", 2014
2. S. Wise Bauer, "The History of the Renaissance World", 2013, p.254
3. Lise Hull, "Understanding the Castle Ruins of England and Wales", 2009, p.74
4. Carpenter, David A. The Minority of Henry III, Cambridge University Press: Cambridge, UK, pp.20, 41-45
5. Costain, Thomas B. The magnificent century: The pageant of England. Garden City: Doubleday, 1951. p.4–7
6. Barlow, Frank. (1999) The Feudal Kingdom of England, 1042–1216. Harlow, UK: Pearson Education. ISBN 0-582-38117-7, p.335.
7. Carpenter, David. (2004) Struggle for Mastery: The Penguin History of Britain 1066–1284. London: Penguin. ISBN 978-0-14-014824-4, p286.
8. Carpenter David. (2004) The Struggle for Mastery: The Penguin History of Britain 1066–1284 London: Penguin. ISBN 978-0-14-014824-4, p.286.
9. Warren, W. Lewis. (1991) King John. London: Methuen. ISBN 0-413-45520-3, p.221
10. Warren, W. Lewis. (1991) King John. London: Methuen. ISBN 0-413-45520-3, p.222.
11. Warren, W. Lewis. (1991) King John. London: Methuen. ISBN 0-413-45520-3, p222
12. Warren, W. Lewis. (1991) King John. London: Methuen. ISBN 0-413-45520-3, p.224.
13. Alan Harding (1993), England in the Thirteenth Century (Cambridge: Cambridge University Press), p. 10. According to L'Histoire de Guillaume le Marechal Louis became "master of the country"
14. The Chronicon Turonense records the birth in 1224 "mense martio" of " Isabellis, filia Ludovici Regis Franciæ". Chronicon Turonense, Recueil des historiens des Gaules et de la France, vol. XVIII, p. 305.
15. The Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines records the death in 1232 of "duo de fratribus regie Francie, Iohannes et Dagobertus". Chronica Albrici Monachi Trium Fontium 1232, Monumenta Germaniæ Historica Scriptorum, vol. XXIII, p. 930.
16. Η ύπαρξη του αμφισβητείται
17. The Chronicon Turonense records the birth in 1225 (at the end of the text dealing with events in that year) of "Stephanus, Ludovici Regis Francorum filius" and his baptism in Paris. Chronicon Turonense, Recueil des historiens des Gaules et de la France, vol. XVIII, p. 313. He must have been born after the testament of King Louis VIII dated June 1225 which only names five (surviving) sons. Layettes du Trésor des Chartes, vol. II, 1710, p. 54.
18. The Chronicon Turonense records that King Louis VIII left six sons (in order) "Ludovicum primogenitum, Robertum, Amfulsum, Johannem, Dagobertum id est Philippum, et Stephanum" and one daughter "Isabellam" when he died. Chronicon Turonense, Recueil des historiens des Gaules et de la France, vol. XVIII, p. 317.
19. Kerrebrouck records the birth of this daughter, and her death soon after her birth. P. Van Kerrebrouck, Les Capétiens 987-1328, Villeneuve d'Asq, 2000, p. 124.

Πηγές

• Alan Harding (1993), England in the Thirteenth Century (Cambridge: Cambridge University Press), p. 10. According to L'Histoire de Guillaume le Marechal Louis became "master of the country"
• Anthony Arlidge, Igor Judge, "Magna Carta Uncovered,", 2014.
• Barlow, Frank. (1999) The Feudal Kingdom of England, 1042–1216. Harlow, UK: Pearson Education.
• S. Wise Bauer, "The History of the Renaissance World", 2013.
• Lise Hull, "Understanding the Castle Ruins of England and Wales", 2009.
• Carpenter, David A. The Minority of Henry III, Cambridge University Press: Cambridge, UK.
• Costain, Thomas B. The magnificent century: The pageant of England. Garden City: Doubleday, 1951. p.4–7
• Kerrebrouck records the birth of this daughter, and her death soon after her birth. P. Van Kerrebrouck, Les Capétiens 987-1328, Villeneuve d'Asq, 2000.
• Chronicle of Alberic de Trois-Fontaines
• Chronicon Turonense
• Warren, W. Lewis. (1991) King John. London: Methuen.

Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Φίλιππος Αύγουστος	Βασιλιάς της Γαλλίας 14 Ιουλίου 1223 – 8 Νοεμβρίου 1226	Διάδοχος Λουδοβίκος ο Άγιος