Κύρος Β΄ της Περσίας

Ο Κύρος Β΄ της Περσίας (𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁, 600 π.Χ. - 4 Δεκεμβρίου 530 π.Χ.)^[3], γνωστός κοινώς ως Κύρος ο Μέγας και Κύρος ο Πρεσβύτερος, ήταν ο ιδρυτής της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας, της πρώτης Περσικής Αυτοκρατορίας.

Κύρος Β΄ της Περσίας
Βασιλιάς της Περσίας
Περίοδος	559 π.Χ. - 530 π.Χ.
Προκάτοχος	Καμβύσης Α΄ της Περσίας
Διάδοχος	Καμβύσης Β΄ της Περσίας
Βασιλιάς των Μήδων
Περίοδος	549 π.Χ. - 530 π.Χ.
Προκάτοχος	Αστυάγης
Διάδοχος	Καμβύσης Β΄ της Περσίας
Βασιλιάς της Λυδίας
Περίοδος	547 π.Χ. - 530 π.Χ.
Προκάτοχος	Κροίσος
Διάδοχος	Καμβύσης Β΄ της Περσίας
Βασιλιάς της Βαβυλώνας
Περίοδος	539 π.Χ. - 530 π.Χ.
Προκάτοχος	Βαλτάζαρ
Διάδοχος	Καμβύσης Β΄ της Περσίας
Γέννηση	598-600 π.Χ.[1] Ανσάν, Ιράν
Θάνατος	4 Δεκεμβρίου 530 Συρ Ντάρια
Σύζυγος	Κασσανδάνη
Επίγονοι	Καμβύσης Β΄ της Περσίας Σμέρδις της Περσίας Αρτυστώνη Άτοσσα της Περσίας Ρωξάνη[2]
Οίκος	Δυναστεία των Αχαιμενιδών
Πατέρας	Καμβύσης Α΄ της Περσίας
Μητέρα	Μάνδανη της Μηδίας
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ήταν μεγάλος κατακτητής και ο σημαντικότερος βασιλιάς της Περσίας από τη δυναστεία των Αχαιμενιδών. Η βασιλεία του σύμφωνα με τις πηγές διήρκεσε 29 ή 31 χρόνια, είναι ο ιδρυτής της μεγάλης Περσικής αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών με πλήθος από τίτλους.

Ο Ξενοφών αναφέρει ότι ήταν γιος του Καμβύση Α' και της Μανδάνης, κόρης του βασιλιά των Μήδων Αστυάγη, που μεγάλωσε στην αυλή του και σε ηλικία 16 χρονών νίκησε κι έδιωξε τους Ασσύριους. Κήρυξε τον πόλεμο εναντίον του παππού του Κύρου Α΄ και τελικά επικράτησε. Μεγάλωσε την έκταση του κράτους του κατακτώντας τους διάφορους γειτονικούς του λαούς, στους οποίους φέρθηκε με επιείκεια.

Σύμφωνα με την αφήγηση της Βίβλου, ο Κύρος περιγράφεται ως μεγάλος φιλάνθρωπος βασιλιάς των Περσών. Εξέδωσε το Διάταγμα που έδωσε τέλος στη Βαβυλώνια αιχμαλωσία και επέτρεψε στους αιχμάλωτους Ιουδαίους να επιστρέψουν στις εστίες τους. Τα ιερά σκεύη του Ναού του Σολομώντα παραδόθηκαν στους επαναπατριζόμενους, οι οποίοι μετά την επιστροφή τους ανοικοδόμησαν την Ιερουσαλήμ και τον Ναό.

Ο Κύρος αναγνωρίζεται για το ότι σεβόταν τα έθιμα και τις θρησκείες των χωρών που κατέκτησε καθώς και για τα επιτεύγματά του στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αξιοσημείωτη θέση στο ιστορικό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει ο Κύλινδρος του Κύρου του 539 Π.Κ.Χ., ο οποίος έχει περιγραφεί ως «η πρώτη διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων» της ιστορίας.

Κατακτήσεις

Οι κατακτήσεις του επεκτάθηκαν από το Αιγαίο Πέλαγος και τον Ελλήσποντο έως τον Ινδό ποταμό, ήταν η μεγαλύτερη αυτοκρατορία που γνώρισε ποτέ η ανθρώπινη ιστορία, οι κατακτήσεις του Κύρου τον έκαναν κυρίαρχο της Ασίας. Οι σπουδαιότερες αυτοκρατορίες που κατέλαβε ήταν οι νεο - Βαβυλώνιοι, οι Μήδοι και το πανίσχυρο εκείνη την εποχή βασίλειο των Λυδών του Κροίσου το οποίο κυριαρχούσε εκείνη την εποχή σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία. Η κατάκτηση της Λυδίας και η κατάλυση του βασιλείου του Κροίσου ολοκλήρωσε την κατάκτηση της Ασίας για λογαριασμό του Κύρου, η επόμενη περιοχή που σχεδίαζε να κατακτήσει ήταν η Αίγυπτος αλλά δεν έγινε επειδή τον πρόλαβε ο θάνατος.

Σύμφωνα με την ιστορία που διασώζει ο Ηρόδοτος όταν ήταν ο Κροίσος πάνω από την αναμμένη πυρά του Κύρου φώναξε τρεις φορές το όνομα του Αθηναίου σοφού Σόλωνα ο οποίος τον είχε προειδοποιήσει για τις παλινωδίες της τύχης. Ο Κύρος όταν έμαθε την ιστορία σχετικά με τη συνάντηση του Κροίσου με τον Σόλωνα χάρισε στον Λυδό βασιλιά τη ζωή και τον κράτησε σύμβουλο ολόκληρο το υπόλοιπο διάστημα της ζωής του.

Μοίρασε την απέραντη αυτοκρατορία του σε σατραπείες με ανώτερο κυβερνήτη τον ίδιο τον μεγάλο βασιλιά (σάχη) ο οποίος είχε τα ανάκτορα του στις Πασαργάδες.

Θάνατος

Ο θάνατός του περιβάλλεται από πλήθος θρύλων, που αναφέρουν διάφοροι συγγραφείς κατά τον Ξενοφώντα, πέθανε μετά από τη νίκη του εναντίον των Σκυθών.

Ο Ηρόδοτος αντίστοιχα λέει στο βιβλίο του (Ιστορίαι, Α΄: Κλειώ, 201) ότι ο Κύρος σκοτώθηκε πολεμώντας εναντίον της Τομύριος, βασίλισσας των Μασσαγετών, ενός βάρβαρου Ιρανικού λαού συγγενούς των Σκυθών .

Σύμφωνα με τις παραδόσεις ο Κύρος πέθανε πολεμώντας. Το πτώμα του αποκεφαλίστηκε από την Τόμυρι και μεταφέρθηκε αργότερα στις Πασαργάδες όπου και θάφτηκε. Ήταν ο θεμελιωτής του μεγάλου κράτους των Περσών της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών γι'αυτό πήρε το προσωνύμιο Μέγας. Όρισε διάδοχο του τον μεγαλύτερο γιο του Καμβύση Β΄ αλλά σύμφωνα με εντολή της διαθήκης του κληροδότησε στον μικρότερο γιο του Σμέρδι τις ανατολικές σατραπείες της αυτοκρατορίας του.

Ιστορικές αναφορές

Ο Κύρος Β΄. Ανάγλυφο στο Ολυμπιακό πάρκο του Σίδνεϊ (Αντίγραφο του γνησίου ανάγλυφου στις Πασαργάδες). Δεξιά εικονογραφημένο.

Ο Κύρος καταγράφει στον Κύλινδρο ότι κληρονόμησε χωρίς προβλήματα τον θρόνο του βασιλείου του από τον πατέρα του Καμβύση Α΄ και τον παππού του Κύρο Α΄, βασιλείς του Ανσνάν. Όμως κάποιοι ιστορικοί, όπως ο Ηρόδοτος έδωσαν μια μυθολογική περιγραφή της πρώιμης ζωής του Κύρου,^[4] που ομοιάζει με τον Οιδίποδα και τους Ρωμύλο και Ρώμο. Σε μια άλλη εκδοχή, ο Κύρος περιγράφεται ως γιος μιας φτωχής οικογένειας που εργαζόταν στη Μηδική αυλή.

Παραπομπές

1. Ilya Gershevitch, William Bayne Fisher, John Andrew Boyle, Ehsan Yarshater, Richard Nelson Frye, The Cambridge History of Iran, τ. 2, σελ. 404, Cambridge University Press (1985) ISBN 978-0-521-20091-2
2. Cyrus II The Great Encyclopædia Iranica
3. M. A. Dandamaev, A Political History of the Achaemenid Empire, σελ. 373, Leiden: Brill (1989) ISBN 90-04-09172-6
4. Για τον μύθο του Ηροδότου βλέπε Αστυάγης, Κεφ. Κύρος και Αστυάγης στον Ηρόδοτο.

Πηγές

• Ηρόδοτος, Ιστορία 1 Κλειώ, Εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα: Ιούλιος 1994, σσ. 171-299, ISBN 978-960-352-070-2.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ηροδότου Ιστορίαι: α. «ΗΡΟΔΟΤΟΣ, Ἱστορίαι (1.1.1-1.4.4)» (Βιβλίο Α: Κλειώ). Ψηφίδες για την Ελληνική γλώσσα - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2022. β. «Ιστορίαι (Ηροδότου)/Κλειώ». Βικιθήκη.
• Ξενοφών, Κύρου Παιδεία: α. «ΞΕΝΟΦΩΝ, ΚΥΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ. ΞΕΝ ΚΠαιδ 1.2.3–1.2.8». Πύλη για την Ελληνική γλώσσα - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2022. β. «Κύρου Παιδεία». Βικιθήκη.
• Deklaration des Kyros Αρχειοθετήθηκε 2007-02-24 στο Wayback Machine. ( PDF Αρχειοθετήθηκε 2014-05-27 στο Wayback Machine.)
• Nabonaid-Chronik: Kyros II. in Babylon Αρχειοθετήθηκε 2016-12-08 στο Wayback Machine.
• Inhalt der Nabonaid-Chronik (Sippar-Zylinder) Αρχειοθετήθηκε 2015-04-23 στο Wayback Machine.
• Sippar-Zylinder (Nabonaid-Chronik) im Britischen Museum Αρχειοθετήθηκε 2013-09-29 στο Wayback Machine.
• Bilder des Kyros-Grabs

Προκάτοχος Καμβύσης ο πρεσβύτερος

Μέγας βασιλεύς της Περσίας 559 π.Χ. –530 π.Χ.

Διάδοχος Καμβύσης Β΄