Πολωνός συνθέτης From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Βόιτσεχ Κίλαρ (πολωνικά: Wojciech Kilar) (17 Ιουλίου 1932 – 29 Δεκεμβρίου 2013) ήταν Πολωνός συνθέτης κλασικής και κινηματογραφικής μουσικής. Μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ήρθε με τη μουσική του στην ταινία Δράκουλας του Φράνσις Φορντ Κόπολα το 1992, ο οποίος έλαβε το Βραβείο της Αμερικανικής Κοινωνίας Συνθετών, Συγγραφέων και Εκδοτών (ΑΚΣΣΕ) και την υποψηφιότητα για το Βραβείο Saturn για την Καλύτερη Μουσική.[18] Το 2003, κέρδισε το Βραβείο Σεζάρ για την Καλύτερη Μουσική Ταινιών που γράφτηκε για την ταινία Ο πιανίστας,[19] για την οποία έλαβε επίσης υποψηφιότητα για Βραβείο Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.[20]
Ο Κίλαρ γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1932 στο Λβουφ (τότε στην Πολωνία, από το 1945 Λβιβ στην Ουκρανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, σημερινή Ουκρανία).[21] Ο πατέρας του ήταν γυναικολόγος και η μητέρα του ηθοποιός του θεάτρου. Ο Κίλαρ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του από το 1948 στην πόλη Κατοβίτσε στη Νότια Πολωνία,[21] παντρεμένος (από τον Απρίλιο του 1966 έως τον Νοέμβριο του 2007) με την Μπαρμπάρα Πομιανόφσκα, πιανίστα.[22] Ο Κίλαρ ήταν 22 ετών όταν γνώρισε τη 18χρονη Μπαρμπάρα, τη μέλλουσα σύζυγό του.[23]
Αφού σπούδασε πιάνο υπό τη Μαρία Μπιλίνσκα-Ριεγκερόβα και αρμόνιο με τον Άρτουρ Μαλάφσκι, μετακόμισε από την Κρακοβία στο Κατοβίτσε το 1948, όπου τελείωσε το μουσικό του γυμνάσιο στην τάξη της Βουαντισουάβα Μαρκιεβιτσούβνα και ακολούθως πήγε στο Κρατικό Κολέγιο Μουσικής (τώρα η Μουσική Ακαδημία) στο Κατοβίτσε, όπου σπούδασε πιάνο και σύνθεση υπό τον Μπολέσουαφ Βοϊτόβιτς, αποφοιτώντας με κορυφαίες διακρίσεις και απονομή διπλώματος το 1955.[21][24] Συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Κρατικό Κολέγιο Μουσικής (τώρα Μουσική Ακαδημία) στην Κρακοβία από το 1955 έως το 1958[21] Το 1957, πήρε μέρος στο Διεθνές Θερινό Μάθημα Νέας Μουσικής στο Ντάρμστατ.[21] Το 1959-60 μια υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης του έδωσε τη δυνατότητα να σπουδάσει σύνθεση υπό τη Νάντια Μπουλανζέ στο Παρίσι.[21]
Ο Κίλαρ ανήκε (μαζί με τον Μπολέσουαφ Σαμπέλσκι, τον Χένρικ Γκουρέτσκι και τον Κσίστοφ Πεντερέτσκι) στο πολωνικό μουσικό κίνημα της αβάν-γκαρντ της δεκαετίας του 1960,[25] που μερικές φορές αναφέρεται ως η Νέα Πολωνική Σχολή. Το 1977, ο Κίλαρ ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Κοινωνίας «Κάρολ Σιμανόφσκι», με έδρα την ορεινή πόλη Ζακοπάνε. Ο Κίλαρ προήδρευσε στο παράρτημα του Κατοβίτσε της Ένωσης Πολωνών Μουσουργών για πολλά χρόνια και από το 1979 έως το 1981 ήταν αντιπρόεδρος του εθνικού συμβουλίου αυτής της ένωσης. Υπήρξε επίσης μέλος της Επιτροπής Ρεπερτορίου για το Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής «Φθινόπωρο της Βαρσοβίας». Το 1991, ο Πολωνός σκηνοθέτης Κσίστοφ Ζανούσι γύρισε μια βιογραφική ταινία για τον συνθέτη με τίτλο Wojciech Kilar.
Έχοντας λάβει κριτική επιτυχία ως κλασικός συνθέτης, ο Κίλαρ συνέθεσε μουσική για την πρώτη του εγχώρια ταινία το 1959 και συνέχισε να γράφει μουσική για μερικούς από τους πιο καταξιωμένους σκηνοθέτες της Πολωνίας, συμπεριλαμβανομένων των Κσίστοφ Κιεσλόφσκι, Κσίστοφ Ζανούσι, Καζίμιες Κουτς και Άντζεϊ Βάιντα. Εργάστηκε σε πάνω από 100 ταινίες στη χώρα του, συμπεριλαμβανομένων διεθνώς αναγνωρισμένων ταινιών, όπως Απολογισμός (Bilans Kwartalny, 1975), Ο άνθρωπος που ήθελε να πεθάνει (Spirala, 1978), Ο αδέσμευτος (Constans, 1980), Imperativ (1982), Η χρονιά του ήσυχου ήλιου (Rok Spokojnego Słońca, 1984) και Życie za Życie (1991), καθώς και αρκετές άλλες στη Γαλλία και σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Έκανε το αγγλόφωνο ντεμπούτο του με τη διασκευή του Δράκουλα του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Τα άλλα αγγλόφωνα κομμάτια του — οι τρεις ταινίες του Ρόμαν Πολάνσκι, Ο θάνατος και η κόρη (1994), Η ένατη πύλη (1999) και Ο πιανίστας (2002) και Το πορτραίτο μιας κυρίας (1996) της Τζέιν Κάμπιον — χαρακτηρίστηκαν από σήμα κατατεθέν μπάσα και τσέλο, βαθιά ρομαντικά θέματα και μινιμαλιστικές προόδους συγχορδιών.
Εκτός από το κινηματογραφικό του έργο, ο Κίλαρ συνέχισε να γράφει και να δημοσιεύει αμιγώς κλασικά έργα, τα οποία περιλαμβάνουν μια σονάτα κόρνου, ένα κομμάτι για ένα κουιντέτο πνευστών, πολλά κομμάτια για ορχήστρα δωματίου και χορωδία, τα περίφημα Καντήλια της Βαλτικής, το επικό Exodus (διάσημο ως η μουσική τρέιλερ από το Η λίστα του Σίντλερ και το κύριο θέμα του Βαλές κούπα του Τέρενς Μάλικ), ένα κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα αφιερωμένο στον Πέτερ Γιαμπλόνσκι και το σημαντικότερο έργο του, τη Συμφωνία του Σεπτεμβρίου (2003).[25]
Έχοντας εγκαταλείψει σχεδόν εξ ολοκλήρου τα τεχνικά μέσα της αβάν γκαρντ μουσικής, συνέχισε να χρησιμοποιεί μια απλοποιημένη μουσική γλώσσα, στην οποία μεγάλες μάζες ήχου χρησιμεύουν ως φόντο για τονισμένες μελωδίες. Αυτό συμβαίνει σε εκείνες τις συνθέσεις που αναφέρονται στη λαϊκή μουσική (ιδιαίτερα στις λαϊκές μελωδίες των Πολωνών Γράλων) και σε πατριωτικά και θρησκευτικά κομμάτια.
Το καλοκαίρι του 2013, ο Κίλαρ εκδήλωσε σημάδια κακής υγείας, όπως λιποθυμία και αυξημένη αρτηριακή πίεση, αλλά απέδωσε αυτά τα συμπτώματα στα καρδιακά του προβλήματα. Ωστόσο, το Σεπτέμβριο έπεσε ενώ βρισκόταν στο δρόμο. Εισήχθη σε νοσοκομείο, όπου διαγνώστηκε με εγκεφαλικό όγκο, αν και τα νέα για την ασθένειά του δημοσιοποιήθηκαν μόνο μετά το θάνατό του. Υποβλήθηκε σε επιτυχή χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου, η οποία δεν προκάλεσε σοβαρές παρενέργειες. Ο Κίλαρ ήταν πολύ αισιόδοξος και συνέχισε να εργάζεται μετά την επέμβαση.[26] Επιπλέον, υποβλήθηκε σε ακτινοθεραπεία για έξι εβδομάδες, μια διαδικασία που άφησε τον 81χρονο Κίλαρ σωματικά εξαντλημένο.[27][28][29]
Στις αρχές Δεκεμβρίου 2013, ο Κίλαρ έφυγε από το νοσοκομείο για να επιστρέψει στην κατοικία του στο Κατοβίτσε. Καθώς δεν είχε παιδιά, τον φρόντιζε η ανιψιά του.[29] Τον επισκεπτόταν επίσης τακτικά ένας καθολικός ιερέας και έλαβε τη Θεία Κοινωνία δύο φορές κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Η κατάστασή του επιδεινώθηκε στις 28 Δεκεμβρίου και το πρωί της Κυριακής, 29 Δεκεμβρίου 2013, ο Κίλαρ πέθανε.[27] Μετά την αποτέφρωση της σορού του, η κηδεία του Κίλαρ πραγματοποιήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2014 στον Καθεδρικό Ναό του Βασιλιά Χριστού στο Κατοβίτσε. Μετά τη λειτουργία, οι στάχτες του αναπαύθηκαν δίπλα σε αυτές της συζύγου του.[30]
Αργότερα στη ζωή, ο Κίλαρ συνέθεσε συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου και έργα για σόλο όργανα. Τον Ιανουάριο του 2001 έγινε η παγκόσμια πρεμιέρα του Missa pro pace (που συντέθηκε για πλήρη συμφωνική ορχήστρα, μικτή χορωδία και κουαρτέτο σολίστ) στην Εθνική Φιλαρμονική της Βαρσοβίας. Το έργο γράφτηκε για να τιμήσει την εκατονταετηρίδα της Φιλαρμονικής της Βαρσοβίας. Το Δεκέμβριο του 2001, παρουσιάστηκε ξανά στην Αίθουσα Κοινού του Παύλου ΣΤ΄ παρουσία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄.[31] Η σύνθεσή του, Angelus του 1984, χρησιμοποιήθηκε στην κινηματογραφική ταινία Η πόλη των Αγγέλων. Το Orawa, από το 1988, βρήκε τη χρήση του στην παραγωγή της Santa Clara Vanguard του 2003, Pathways.
Για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, η παραγωγή του Κίλαρ κυριαρχούνταν από μουσική για ταινίες με μια μικρή αλλά σταθερή ροή έργων συναυλιών. Μετά το 2000, στράφηκε στη «μουσική μιας μοναδικής συγγραφής». Από τη Συμφωνία του Σεπτεμβρίου του 2003, (Συμφωνία Νο. 3), μια συμφωνία πλήρους κλίμακας τεσσάρων κινήσεων που γράφτηκε για τον φίλο του, συνθέτη Αντόνι Βιτ, ο Κίλαρ επέστρεψε στην απόλυτη μουσική. Η Συμφωνία του Σεπτεμβρίου ήταν η πρώτη συμφωνία του συνθέτη μετά τη Συμφωνία των Έγχορδων του 1955 (μαζί με μια άλλη μαθητική συμφωνία) και ο Κίλαρ τη θεώρησε την πρώτη του ώριμη συμφωνία (που συντέθηκε σε ηλικία 71 ετών).
Από το 2003, ο Κίλαρ παρήγαγε σταθερά έργα συναυλιών μεγάλης κλίμακας. Το Lament του (2003) για ασυνόδευτη μικτή χορωδία, η Συμφωνία No.4 Sinfonia de Motu (Συμφωνία της κίνησης) από το 2005 που γράφτηκε για μεγάλη ορχήστρα, χορωδία και σολίστ, το Ρέκβιεμ Magnificat του από το 2006, η Συμφωνία No.5 Advent Symphony και μια άλλη μεγάλη ρέκβιεμ, το Te Deum έκανε πρεμιέρα τον Νοέμβριο του 2008.[25] Ο Κίλαρ φέρεται να είπε ότι πίστευε ότι είχε ανακαλύψει τη φιλοσοφική λίθο και ότι «δεν υπήρχε τίποτα πιο όμορφο από τον μοναχικό ήχο ή τη σύμφωνη γνώμη που κράτησε αιώνια, ότι αυτή ήταν η βαθύτερη σοφία, τίποτα σαν τα κόλπα μας με φόρμα σονάτας, φούγκες και αρμονικές». Τα έργα του Κίλαρ έχουν παιχτεί από πολλές μεγάλες διεθνείς ορχήστρες, όπως η Ορχήστρα της Φιλαδέλφεια, η Ορχήστρα του Κλίβελαντ και η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Νέας Υόρκης.
 |
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη! |
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2007 για την Εθνοσυνέλευση της Δημοκρατίας της Πολωνίας, ο Κίλαρ έκανε ορισμένες δηλώσεις για την υποστήριξή του στο κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη.[32]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
