Ανωμαλουρόμορφα

Τα ανωμαλουρόμορφα (επιστημονική-λατινική ονομασία Anomaluromorpha) είναι ένας κλάδος των τρωκτικών ζώων. Οι Carleton & Musser το 2005 τον αναγνώρισαν ως μία από τις 5 υποτάξεις των τρωκτικών.

Ανωμαλουρόμορφα
Το είδος Pedetes capensis
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα Υπερσυνομοταξία: Δευτεροστόμια (Deuterostomia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Υποσυνομοταξία: Σπονδυλωτά (Vertebrata) Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia) Τάξη: Τρωκτικά (Rodentia) Υποτάξη: Ανωμαλουρόμορφα (Anomaluromorpha) Bugge, 1974

Χαρακτηριστικά

Η υποτάξη εισάχθηκε προκειμένου να ενώσει τα τρωκτικά που έχουν «υστρικόμορφο» ζυγομασητηριακό σύστημα, αλλά κατά τα άλλα είναι «σκιουρόγναθα» και ζουν όλα στην Υποσαχάρια Αφρική. Πολλοί ζωολόγοι υποστηρίζουν τη θέση ότι οι δύο βασικές οικογένειες μπορεί να είναι υπερβολικά μακρινοί συγγενείς και συνεπώς θα (πρέπει να) ανήκουν σε διαφορετικές υποτάξεις ή τουλάχιστον ανθυποτάξεις. Π.χ. οι ποδητίδες είναι η μοναδική οικογένεια τρωκτικών με πολυσειριακό σμάλτο δοντιών πέρα από τα υστρικόγναθα. Το χαρακτηριστικό αυτό, η υστρικόμορφη ζυγωματική περιοχή και η κοινή κατανομή στις νότιες ηπείρους, έχουν οδηγήσει πολλούς ερευνητές να υποστηρίξουν ότι οι ποδητές (αλλά όχι οι ανωμάλουροι) ίσως είναι συγγενείς με τα υστρικόγναθα. Οι Montgelard και άλλοι 2002 προσέφεραν κάποια υποστήριξη για τα ανωμαλουρόμορφα ως ξεχωριστή υπόταξη με μοριακή φυλογενετική ανάλυση, με χρήση 12S rRNA και κυτοχρώματος b.

Οικογένειες

Η υποτάξη Anomaluromorpha περιλαμβάνει εννέα μόνο μη εξαφανισμένα είδη ζώων, που ταξινομούνται σε τέσσερα γένη και τρεις οικογένειες. Αναλυτικότερα:

• Οικογένεια ποδητίδες (Pedetidae)
  • Γένος ποδητής (Pedetes) με δύο είδη
• Οικογένεια ανωμαλουρίδες (Anomaluridae)
  • Γένος ανωμάλουρος (Pedetes) με 4 είδη
  • Γένος ιδίουρος (Pedetes) με δύο είδη
• Οικογένεια τσενκερελλίδες (Zenkerellidae)
  • Γένος τσενκερέλλα (Zenkerella) με μόνο είδος το Zenkerella insignis

Πιθανοί συγγενείς

Απολιθώματα ανωμαλουρόμορφων υπάρχουν σε στρώματα που έχουν χρονολογηθεί από το ανώτερο Ηώκαινο μέχρι την πιο πρόσφατη γεωλογική εποχή^[1][2] Μερικοί ειδικοί εντάσσουν στα Anomaluromorpha και το εξαφανισμένο προϊστορικό γένος Diatomys, καθώς και την οικογένεια Zegdoumyidae επίσης εξαφανισμένων προϊστορικών τρωκτικών.

Παραπομπές

1. «Fossilworks: Anomaluroidea». fossilworks.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021.
2. «Mindat.org». www.mindat.org. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2021.

Πηγές

• Carleton, M.D.· Musser, G.G. (2005). «Order Rodentia». Στο: Wilson, D.E.· Reeder, D.M. Mammal Species of the World A Taxonomic and Geographic Reference. Baltimore: Johns Hopkins University Press. σελίδες 745–752. ISBN 978-0-8018-8221-0.
• McKenna, M.C.· Bell, S.K. (1997). Classification of Mammals Above the Species Level. Νέα Υόρκη: Columbia University Press. ISBN 0-231-11013-8.
• Montgelard, C.; Bentz, S.; Tirard, C.; Vernaeu, O.; Catzeflis, F.M. (2002). «Molecular systematics of Sciurognathi: the mitochondrial cytochrome b and 12S rRNA genes support the Anomaluroidea (Pedetidae and Anomaluridae)». Molecular Phylogenetics and Evolution 22 (2): 220-233. doi:10.1006/mpev.2001.1056. PMID 11820843.