Airbus A320

Το Airbus A320 είναι σειρά επιβατικών αεροσκαφών μέσων αποστάσεων και στενής ατράκτου. Κατασκευάζεται από την Airbus. Είναι ο βασικός ανταγωνιστής του Boeing 737 και είναι το πιο δημοφιλές πολιτικό αεροσκάφος της ευρωπαϊκής αεροναυπηγικής και της κατασκευάστριας εταιρείας.

Airbus A320
Κατασκευαστής	Airbus Industrie
Πρώτη πτήση	22 Φεβρουαρίου 1987
Πρώτος χρήστης	Air France (18 Απριλίου 1988)
Παλιά μοντέλα	-100
Τρέχοντα μοντέλα	-200, -200neo
Διαστάσεις (Α320)
Μήκος	37,57 m
Εκπέτασμα	35,8 m
Ύψος	11,76 m
Βάρος (μέγιστο απογείωσης)	78.000 kg
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα πτήσης	903 χλμ/ώρα στα 28.000 πόδια
Εμβέλεια	~ 6,122 χλμ.

Το αεροσκάφος

Περιγραφή των μερών ενός A320

Το πρόγραμμα για την κατασκευή του A320 ξεκίνησε το 1982. Η Airbus, μετά την αρχική αποδοχή του A300 διαπίστωσε ότι η αγορά των τοπικών και μέσης απόστασης πτήσεων αποτελούσε χώρο όπου κυριαρχούσε η αμερικανική Boeing, με αεροσκάφη τα οποία είχαν σχεδιαστεί στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Οι μηχανικοί της ευρωπαϊκής εταιρείας γνώριζαν ότι η νέα - για την εποχή - τεχνολογία των υπολογιστών και των συνθετικών πλαστικών θα επέφερε πολύ καλύτερες επιδόσεις, τόσο στον κρίσιμο τομέα του βάρους, όσο και στους τομείς της κατασκευής και εργονομίας για τους πιλότους.

Έτσι, τον Μάρτιο του 1982, έθεσαν τους στόχους για το νέο αεροσκάφος. Πρώτον, το A320 θα ήταν τεχνολογικά δύο γενιές πιο προηγμένο από τους βασικούς του (τότε) ανταγωνιστές, το Boeing 727 και το Boeing 737. Για το λόγο αυτό, επιλέχθηκε και αναπτύχθηκε ένα ηλεκτρονικό σύστημα πτήσης (fly-by-wire), στο οποίο οι υδραυλικοί μηχανισμοί των επιφανειών χειρισμού θέτονταν υπό τον έλεγχο μιας σειράς υπολογιστών, οι οποίοι έπαιρναν εντολές από ένα απλό πλευρικό χειριστήριο στο πιλοτήριο του αεροπλάνου. Έτσι, οι υπολογιστές μπορούσαν να προγραμματιστούν ώστε να βοηθούν αποτελεσματικά τους πιλότους κατά την διάρκεια των ελιγμών, αν και ουσιαστικά απέκοπταν κάθε επαφή του πιλότου με τις επιφάνειες ελέγχου. Η δεύτερη καινοτομία που αναπτύχθηκε ήταν το πρώτο πλήρως γυάλινο πιλοτήριο σε πολιτικό αεροσκάφος. Οι παλιοί αναλογικοί δείκτες και τα μεικτά συστήματα ηλεκτρονικής απεικόνισης και αναλογικών δεικτών παραμερίζονταν, και 6 πολυχρηστικές οθόνες (MFD) πήραν την θέση τους. Οι οθόνες αυτές είναι πλήρως προγραμματιζόμενες ώστε οι πιλότοι να μπορούν να βλέπουν με απλές κινήσεις όλα τα συστήματα και τις πληροφορίες των οργάνων του αεροσκάφους συγκεντρωμένα, όπου εκείνοι επιθυμούν.

Με αυτές τις καινοτομίες, και με τις πρώτες παραγγελίες για αεροσκάφη να έχουν πραγματοποιηθεί από την Air France, η πρώτη πτήση του αεροσκάφους έλαβε χώρα στις 22 Φεβρουαρίου 1987, χωρίς προβλήματα. Χαρακτηριστικό του πόσο καλοσχεδιασμένο ήταν το αεροσκάφος, παρά τις πάμπολλες καινοτομίες που εισήχθησαν, είναι ότι το αεροπλάνο έκανε την πρώτη του εμπορική πτήση μόλις δύο μήνες αργότερα.

A320 της Aegean Airlines

Αντίθετα από το Α300, οι καινοτομίες και η αυξημένη απόδοση που προσέφερε το Α320 προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον πολλών αεροπορικών εταιρειών, κι έτσι το Α320 σύντομα ανταγωνιζόταν σε πωλήσεις τους καταξιωμένους ανταγωνιστές του, τοποθετώντας από τότε την Airbus ως μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες αεροναυπηγικής παγκοσμίως. Ακόμα και σήμερα, 20 χρόνια μετά, το Α320 παραμένει το πιο δημοφιλές προϊόν της εταιρείας, με αποτέλεσμα οι πωλήσεις του μέχρι τις 31 Μαΐου 2017 να ανέρχονται σε 7.610, και με 30 Α320 να ολοκληρώνονται κάθε μήνα στα εργοστάσια της εταιρείας. Είναι άλλωστε το πρώτο αεροσκάφος (μαζί με τα άλλα της οικογένειας Α32x) ευρωπαϊκής κατασκευής που σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου και αποτελεί το κύριο σώμα των στόλων πτήσεων εσωτερικού πολλών αεροπορικών εταιρειών (ενδεικτικά: United Airlines, American Airlines, Air Canada, easyJet, China Southern Airlines κ.α.)

Η αρχική έκδοση Α320-100 αντικαταστάθηκε εντός ενός χρόνου με την έκδοση Α320-200, με αυξημένο μέγιστο βάρος απογείωσης, μεγαλύτερη ακτίνα ενεργείας και ακροπτερύγια. To A320-200 μπορεί να μεταφέρει ένα μέγιστο 179 επιβατών, αλλά τις πιο συνήθεις διαρρυθμίσεις να φιλοξενούν 150 επιβάτες.

Πρόωση

Κινητήρας IAE V2500 ενός A320 της Syrianair

Το Α320-100 είχε ως αποκλειστικό πάροχο κινητήρων την κοινοπραξία CFM και τον δημοφιλή κινητήρα τους, τον CFM56, έκδοση -5A1, με ώση από 110-120 kN (25-27 klbf). Η εισαγωγή του Α320 σήμαινε την ύπαρξη ακόμα ενός εναλλακτικού κινητήρα, του IAE V2500, με ώση 113 kN (25 klbf).

Αργότερη εξέλιξη των κινητήρων, και τον κανόνων του ICAO για την μείωση του θορύβου προερχόμενου από αεροπλάνα, είχαν ως αποτέλεσμα την τοποθέτηση των κινητήρων CFM56-5A3 και στη συνέχεια των CFM-565B4. Οι τελευταίοι χρησιμοποιούνται σήμερα στο 44% των A320. Η αντίστοιχη εξέλιξη των V2500 είχε ως αποτέλεσμα τις εκδόσεις V2500-A1 και την V2527-A5, που κατέχουν το υπόλοιπο 56% των πωλήσεων. Οι κινητήρες αυτοί δίνουν τη δυνατότητα στο αεροσκάφος να πετάξει με μέγιστη ταχύτητα 900 km/h (487 κόμβους ή Mach 0.82), ενώ η συνήθης χρησιμοποιούμενη (οικονομική) ταχύτητα ανέρχεται στα 840 km/h (454 κόμβους ή Mach 0.78).

Παραλλαγές

A320

• A320-100 - Πρώτη έκδοση με κινητήρες CFM-56A1. Πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση στις 22 Φεβρουαρίου 1987. Μόνο 21 τέτοια αεροσκάφη κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τις γαλλικές Air Inter και Air France και τη British Airways. Κύριος ανταγωνιστής του ήταν το Boeing 737-400. Αποσύρθηκε το 2007.
• A320-200 - Δεύτερη και κύρια έκδοση με κινητήρες CFM56 ή IAE V2500. Σε σχέση με το Α320-100, έχει φράκτες στις άκρες των φτερών, που το καθιστούν αεροδυναμικά αρτιότερο, και περισσότερες δεξαμενές καυσίμων, χάρη στις οποίες μπορεί να πετάξει πιο μακριά. Η Airbus έλαβε παραγγελίες για 8,106 Α320-200, και, ως τον Δεκέμβριο του 2020, έχει παραδώσει 8,054 από αυτά, πολλά εκ των οποίων είναι ακόμη ενεργά. Το πρώτο Α320-200 εξοπλισμένο με ακροπτερύγια (sharklets) παραδόθηκε στην Garuda Indonesia στις 21 Δεκεμβρίου 2012. Σήμερα, ένα Α320-200 κοστίζει περίπου 101,000,0000. Ο κύριος ανταγωνιστής του είναι το νεότερο Boeing 737-800.

Και τα δύο αεροσκάφη μεταφέρουν συνήθως 150-180 επιβάτες.

Η οικογένεια Α32x

Άποψη του θαλάμου επιβατών ενός A320 της Virgin America

Θέα στο παράθυρο και την πτέρυγα

Το βασικό μοντέλο του Α320 επιμηκύνθηκε για να δημιουργηθεί το αδελφό μοντέλο A321 και συρρικνώθηκε για τα μοντέλα A319 και A318. Οι μετατροπές έγιναν διατηρώντας όσο το δυνατόν περισσότερο τις ομοιότητες με το πατρικό μοντέλο, ώστε σε συνδυασμό με το απαράλλακτο θάλαμο διακυβέρνησης να είναι δυνατή η ταχεία μεταπήδηση πιλότων από το ένα αεροσκάφος στο άλλο χωρίς ιδιαίτερη ενδιάμεση μετεκπαίδευση.

Η Airbus πόνταρε σε αυτήν την στρατηγική γνωρίζοντας ότι τα κόστη μετεκπαίδευσης πιλότων για διαφόρους τύπους αεροσκαφών κοστίζουν ακριβά στις αεροπορικές εταιρείες. Μειώνοντας δραστικά την ανάγκη για αυτήν, η κατασκευάστρια ελπίζει ότι τα μοντέλα όλης της οικογένειας (που ξεκινούν από την εξυπηρέτηση της κατηγορίας των τοπικών πτήσεων μέχρι transcontinental) θα γίνουν πιο ελκυστικά στους υποψήφιους αγοραστές.

Η λογική αυτή έχει επεκταθεί σε μεγάλο βαθμό και σε όλα τα μετέπειτα αεροσκάφη της, ωστόσο για τη μεταπήδηση από Α320 σε εμφανώς μεγαλύτερα αεροσκάφη όπως το A330 αναγκαστικά περνάει από μια εκτενέστερη εκπαίδευση απ'ό,τι σε μια "ενδο-οικογενειακή" μεταπήδηση.

Παραγγελίες και παραδόσεις

Type	Παραγγελίες		παραδόσεις
	Συνολικά	Backlog	Συνολικά	2018	2017	2016	2015	2014	2013	2012	2011	2010	2009	2008
A318	80		80				1		1	2	2	2	6	13
A319	1,484	15	1,469	2	10	4	24	34	38	38	47	51	88	98
A320	4,762	160	4,602	35	184	251	282	306	352	332	306	297	221	209
A321	1,800	156	1,644	28	183	222	184	150	102	83	66	51	87	66
Συνολικά	8,126	331	7,795	65	377	477	491	490	493	455	421	401	402	386

Τύπος	παραδόσεις
	2007	2006	2005	2004	2003	2002	2001	2000	1999	1998	1997	1996	1995	1994	1993	1992	1991	1990	1989	1988
A318	17	8	9	10	9
A319	105	137	142	87	72	85	89	112	88	53	47	18
A320	194	164	121	101	119	116	119	101	101	80	58	38	34	48	71	111	119	58	58	16
A321	51	30	17	35	33	35	49	28	33	35	22	16	22	16
Συνολικά	367	339	289	233	233	236	257	241	222	168	127	72	56	64	71	111	119	58	58	16

^[1]

Συμβάντα

• Πτήση 296Q της Air France: Λίγο μετά την ένταξη σε υπηρεσία στην εταιρεία, το Airbus A320-111 κατέπεσε σε δασική περιοχή, λίγο έξω από το αεροδρόμιο Mulhouse-Habsheim στη Γαλλία κατά τη διάρκεια αεροπορικής επίδειξης. Από τους 136 επιβαίνοντες, 3 έχασαν τη ζωή τους.
• Πτήση 605 της Indian Airlines: Το αεροσκάφος κατέπεσε έπειτα από λάθος χειρισμό των πιλότων οι οποίοι ακολούθησαν ένα λανθασμένο προφίλ καθόδου κατά την προσγείωση τους στο αεροδρόμιο του Μπάνγκαλορ. Από τους 146 επιβαίνοντες, 92 σκοτώθηκαν.
• Πτήση 148 της Air Inter: Το αεροσκάφος κατέπεσε σε ορεινή περιοχή έξω από το Στρασβούργο, προκαλώντας τον θάνατο 87 από τους 96 επιβαίνοντες του. Η αιτία της πτώσης θεωρήθηκε να είναι πιθανή βλάβη του αυτόματου πιλότου και ταυτόχρονα κακή εκτίμηση - από πλευράς των πιλότων - της κατάστασης του αεροπλάνου.
• Πτήση 2904 της Lufthansa: Το A320 της εταιρείας προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Βαρσοβίας με πολύ υψηλή ταχύτητα, με ουραίο άνεμο και με άσχημες καιρικές συνθήκες. Κατά συνέπεια, δεν πρόλαβε να σταματήσει εντός των ορίων του διαδρόμου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 2 άνθρωποι.
• Πτήση 072 της Gulf Air: Το αεροσκάφος κατέπεσε στην θάλασσα έξω από το Μπαχρέιν, όταν οι πιλότοι έχασαν την αίσθηση του χώρου, οδηγώντας το σε καθοδηγούμενη πτήση στο έδαφος. Όλοι οι 143 επιβαίνοντες σκοτώθηκαν.
• Πτήση 967 της Armavia: Το Airbus A320-211 έπεσε στην θάλασσα μετά από λάθος χειρισμό των πιλότων, οι οποίοι, μέσα σε δυσχερέστατες δυσμενείς συνθήκες, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσέγγιση στο ρωσικό αεροδρόμιο του Σότσι. Όλοι οι 113 επιβαίνοντες σκοτώθηκαν.
• Πτήση 3054 της TAM: Το αεροσκάφος γλίστρησε σε μεγάλο μήκος του διαδρόμου, το οποίο σε συνδυασμό με 2 μικρότερες μηχανικές βλάβες οδήγησε το αεροσκάφος να φύγει εκτός των ορίων του διαδρόμου και να συγκρουστεί με κτίριο εκτός του αεροδρομίου. 187 επιβαίνοντες του αεροπλάνου και 12 άτομα στο έδαφος σκοτώθηκαν σε αυτό το ατύχημα.
• Πτήση 1549 της US Airways: Στις 15 Ιανουαρίου 2009, ένα Airbus A320-214 που πετούσε από το αεροδρόμιο ΛαΓκουάρντια της Νέας Υόρκης προς τη Σάρλοτ της Βόρειας Καρολίνα προσθαλασσώθηκε στον ποταμό Χάντσον της Νέας Υόρκης, επτά λεπτά μετά την απογείωση. Τόσο οι 150 επιβάτες όσο και τα 5 μέλη πληρώματος επέζησαν, με μόνο 5 άτομα να τραυματίζονται σοβαρά. Αιτία του συμβάντος ήταν η πρόσκρουση του αεροσκάφους με ένα σμήνος Καναδικών χηνών. Η πτήση έμεινε στην ιστορία ως το "Θαύμα του ποταμού Χάντσον" και ο κυβερνήτης Chesley Sullenberger, γνωστός και ως "Sully", έγινε εθνικός ήρωας. Το αεροσκάφος διατηρήθηκε και εκτίθεται σε μουσείο. Ήταν το πρώτο περιστατικό προσθαλάσσωσης ενός Α320 στην ιστορία.
• Πτήση 9525 της Germanwings: Αεροσκάφος της Germanwings που εκτελούσε το δρομολόγιο Βαρκελώνη - Ντίσελντορφ με 144 επιβάτες και 6 μέλη πλήρωμα, κατέπεσε στις Γαλλικές Άλπεις, ηθελημένα από τον συγκυβερνήτη Antreas Lubitz λίγη ώρα μετά την απογείωσή του, στην περιοχή Ντίνι-λε-Μπαιν των Γαλλικών Άλπεων, στις 24 Μαρτίου 2015, 50 λεπτά μετά την απογείωσή του.
• Πτήση 8303 της Pakistan International Airlines: Στις 22 Μαΐου 2020, ένα Airbus Α320-200 (AP-BLD) της Pakistan International Airlines (PIA), με 91 επιβάτες και οκταμελές πλήρωμα, συνετρίβη σε κατοικημένη περιοχή ενώ προσέγγιζε το αεροδρόμιο του Καράτσι, στο Πακιστάν. Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήση εσωτερικού από τη Λαχόρη. Οι 97 από τους 99 επιβαίνοντες του αεροσκάφους έχασαν τη ζωή τους, συμπεριλαμβανομένων όλων των μελών του πληρώματος, όπως και ένα άτομο στο έδαφος. Το δυστύχημα είχε ως αποτέλεσμα να ξεσπάσει σκάνδαλο στο Πακιστάν, σχετικά με πλαστές άδειες πιλότων της χώρας. Η PIA απέλυσε εκατοντάδες πιλότους της ως αποτέλεσμα του σκανδάλου αυτού, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ απαγόρευσαν τις πτήσεις όλων των αεροπορικών εταιριών του Πακιστάν προς αυτές.

(σημείωση: Μόνο συμβάντα κατά την οποία υπήρξε απώλεια ζωών αναφέρονται)

Επίσης, στις 2 Ιουλίου 2000, κατά τη διάρκεια αεροπειρατείας σε αεροσκάφος της Royal Jordanian, ο αεροπειρατής σκοτώθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας της Ιορδανίας, στο αεροδρόμιο του Αμμάν, εντός του αεροσκάφους.

Δείτε επίσης

Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του A320

• Airbus A318
• Airbus A319
• Airbus A321

Συγκρίσιμα αεροσκάφη

• Boeing 737

Παραπομπές

1. «Airbus Orders and Deliveries». Airbus. Δεκεμβρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (xls) στις 10 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Airbus A320

• Η επίσημη ιστοσελίδα του αεροσκάφους
• Σελίδα με αναλυτικές πληροφορίες και φωτογραφίες του Airbus A320
• Ιστοσελίδα του Aviation-Safety.net για τα συμβάντα σχετικά με το Airbus A320
• Σκηνές από το δυστύχημα της Air France 296Q