Σάντεκ

Το Σάντεκ (πολωνικά: Szadek) είναι πόλη του Πόβιατ Ζντούνσκα Βόλα στο Βοεβοδάτο Λοτζ της Πολωνίας. Το 2016, είχε 1.976 κατοίκους.^[2]

Σάντεκ
Έμβλημα
Σάντεκ
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Gmina Szadek
Έκταση	17,99 km²
Πληθυσμός	1.821 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.	98-240
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ιστορία

Καμπαναριό του 14ου αιώνα.

Η παλαιότερη γνωστή αναφορά της πόλης προέρχεται από το 1295, όταν αποτελούσε μέρος της διαιρεμένης Πολωνίας του Οίκου των Πιάστ. Ήταν μια βασιλική πόλη του Πολωνικού Στέμματος, που ανήκε διοικητικά στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.

Το 1921, υπήρχαν 535 Εβραίοι από τους συνολικά 3.058 κατοίκους στο Σάντεκ. Εκείνη την εποχή, ο εβραϊκός πληθυσμός ήταν συγκεντρωμένος κυρίως κατά μήκος της οδού Σιεράντζκα, όπου αποτελούσαν σχεδόν το 90% των κατοίκων.^[3]

Κατά τη διάρκεια της κοινής γερμανικής-σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο τον Σεπτέμβριο του 1939, η πόλη καταλήφθηκε από τη ναζιστική Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, οι Εβραίοι ληστεύθηκαν και υποβλήθηκαν σε καταναγκαστική εργασία χωρίς αμοιβή. Κάποιοι εργάστηκαν στην κοινότητα, άλλοι στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας και οι Πολωνοί υπέστησαν απελάσεις και μεταφορές σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας. Το 1940, οι Γερμανοί απέλασαν 102 Πολωνούς, οι οποίοι στη συνέχεια κρατήθηκαν σε στρατόπεδο διέλευσης στο Λοτζ και είτε μεταφέρθηκαν για καταναγκαστική εργασία στη Γερμανία είτε απελάθηκαν με εμπορευματικά τρένα στο Γενικό Κυβερνείο (γερμανοκρατούμενη κεντρική Πολωνία), ενώ τα σπίτια τους παραδόθηκαν στους Γερμανούς αποίκους στο πλαίσιο της πολιτικής του Lebensraum (Ζωτικός χώρος).^[4] Επίσης το 1940, πέντε Πολωνοί από το Σάντεκ δολοφονήθηκαν από τους Σοβιετικούς στη μεγάλη σφαγή του Κατύν.^[5] Το 1940, οι 410 Εβραίοι που έμεναν στην πόλη ειδοποιήθηκαν τρεις ώρες πριν ότι επρόκειτο να μετακινηθούν σε ένα γκέτο όπου θα ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας και με άθλιες συνθήκες υγιεινής. Στις 14 Αυγούστου 1942, όλη η εβραϊκή κοινότητα του Σάντεκ απελάθηκε στο στρατόπεδο εξόντωσης του Χέλμνο, όπου αμέσως σκοτώθηκαν σε θάλαμο αερίων.^[6][7][8] Υπήρξαν λιγότεροι από είκοσι επιζώντες από την εβραϊκή κοινότητα του Σάντεκ. Μία Πολωνή γυναίκα έκρυψε μια Εβραία γυναίκα, σώζοντας τη ζωή της και μετά τον πόλεμο τιμήθηκε από το Γιαντ Βασσέμ ως Πολωνή Δίκαιη των Εθνών. Η γερμανική κατοχή τελείωσε το 1945 και η πόλη επανήλθε στην Πολωνία.

Παραπομπές

1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011819024-0976451?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
2. Population. Size and Structure and Vital Statistics in Poland by Territorial Division in 2016, as of December 31 (PDF). Βαρσοβία: Główny Urząd Statystyczny. 2017. σελ. 118.
3. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2016.
4. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 268. ISBN 978-83-8098-174-4.
5. Στουλτσέφσκι, Γιαρόσουαφ (2011). «Szadkowianie zamordowani w Katyniu» (στα πολωνικά). Biuletyn Szadkowski (Εκδοτικός οίκος του Πανεπιστημίου του Λοτζ) 11: 94.
6. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2020. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2021.
7. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2021.
8. Μέγκαρτζι, Τζέφρι (2012). Encyclopedia of Camps and Ghettos. Μπλούμινγκτον, Ιντιάνα: University of Indiana Press. σελ. Volume II, 107. ISBN 978-0-253-35599-7.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημος ιστότοπος της πόλης