Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι

Ο Ζμπίγκνιου Καζίμιες Μπρζεζίνσκι (αγγλικά: Zbigniew Kazimierz Brzezinski‎‎, 28 Μαρτίου 1928 - 26 Μαΐου 2017) ήταν Πολωνοαμερικανός διπλωμάτης και πολιτικός επιστήμονας. Υπηρέτησε ως σύμβουλος του Προέδρου Λίντον Τζόνσον από το 1966 έως το 1968 και επίσης Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Τζίμι Κάρτερ από το 1977 έως το 1981. Ως διανοούμενος, ο Μπρζεζίνσκι ανήκε στη ρεαλιστική σχολή των διεθνών σχέσεων, στεκόμενος στη γεωπολιτική παράδοση του Χάλφορντ Μακίντερ και του Νίκολας Σπάιμαν.^[18][19] Στον Μπρζεζίνσκι πιστώνεται η δημιουργία της Τριμερούς Επιτροπής.^[20] Σημαντικά γεγονότα εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια της θητείας του περιελάμβαναν την εξομάλυνση των σχέσεων των ΗΠΑ με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (και τη διακοπή των σχέσεων με τη Κινεζική Δημοκρατία της Ταϊβάν), την υπογραφή της δεύτερης Συνθήκης Περιορισμού Στρατηγικών Όπλων (SALT II) με τη Σοβιετική Ένωση, τη διαμεσολάβηση των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ. Την ανατροπή του φιλικά προσκείμενου προς τις ΗΠΑ Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, όπου οδήγησε στην έναρξη της Ιρανικής Επανάστασης. Επίσης την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προκειμένου να υπονομευτεί η επιρροή της Σοβιετικής Ένωσης^[21] με την υποστήριξη των Αφγανών μουτζαχεντίν κατά τη διάρκεια του Σοβιετικού-Αφγανικού πολέμου.

Ζμπίγκνιεφ Μπζεζίνσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Zbigniew Brzeziński (Πολωνικά)
Γέννηση	28  Μαρτίου 1928[1][2][3] Βαρσοβία[4][1]
Θάνατος	26  Μαΐου 2017[5][1][3] Φολς Τσερτς[1]
Αιτία θανάτου	πνευμονία
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Εθνικότητα	Λευκοί Αμερικανοί[6] και λευκοί[6]
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1958)[7][8] Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αμερικανικά αγγλικά[9] Αγγλικά[10][11] Πολωνικά[10]
Εκπαίδευση	πτυχίο μεταπτυχιακό διδάκτωρ φιλοσοφίας
Σπουδές	Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ (1945–1950) Νομική Σχολή Χάρβαρντ (1950–1953)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	Γεωπολιτικός πολιτικός επιστήμονας παιδαγωγός διδάσκων πανεπιστημίου δημιουργός γραπτών έργων στρατηγιστής κριτικός
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς Paul H. Nitze School of Advanced International Studies Πανεπιστήμιο Κολούμπια (1960–1989) Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (1953–1960)
Αξιοσημείωτο έργο	The Grand Failure Η μεγάλη σκακιέρα Between Two Ages
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ
Οικογένεια
Σύζυγος	Emilie Benes Brzezinski (1961–2017)[6]
Τέκνα	Ian Brzezinski Μαρκ Μπρεζίνσκι Mika Brzezinski
Γονείς	Θαδαίος
Συγγενείς	Matthew Brzezinski (ανιψιός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας (1977–1981) μέλος Διοικητικού Συμβουλίου (Polish American Enterprise Fund)
Βραβεύσεις	Υποτροφία Γκούγκενχαϊμ (1960)[12] Ιππότης του Τάγματος του Λευκού Αετού (1995) Order of Tomáš Garrigue Masaryk, 1st class (1998) Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (16  Ιανουαρίου 1981)[13] Order of the Three Stars, 2nd Class (2007) Harvard Centennial Medal Antonovych prize Grand Officer of the Order of the Star of Romania (2003) Τάγμα της Τιμής α΄ βαθμού (1996) Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Γερμανίας Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Μεγάλου Δούκα της Λιθουανίας Γκεντιμίνας (1998) επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας (2  Μαΐου 1991) Τάγμα του Αίμου (2001) Commander with Star of the Order of Merit of Hungary Ellis Island Medal of Honor honorary citizen of Kraków (7  Νοεμβρίου 2001) honorary doctorate from the Catholic University of Lublin (21  Ιουνίου 1990) honorary doctor of Fordham University honorary doctor of Georgetown University honorary doctor of Vilnius University Επίτιμος καθηγητής του πανεπιστημίου της Κρακοβίας (16  Ιουνίου 2000) Τάγμα του Πρίγκηπα Γιάροσλαβ του Σοφού, 3η τάξη (28  Μαρτίου 2008)[14] honorary citizen of Vilnius (2003) Τάγμα του Αστέρα της Ρουμανίας Τάγμα Τιμής (Ουκρανία), 3η τάξη επίτιμος πολίτης του Γκντανσκ[15] βραβείο Μεγάλων Μεταναστών (2007)[16] Cross of the President of the Slovak Republic, 2nd Class (7  Ιουνίου 2002)[17]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Οι προσωπικές απόψεις του Μπρζεζίνσκι έχουν περιγραφεί ως «προοδευτικές», «διεθνείς»,^[21] πολιτικές φιλελεύθερες και «ισχυρές αντικομμουνιστικές».^[22] Υπήρξε υπέρμαχος του αντισοβιετικού περιορισμού, των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της «καλλιέργειας μιας ισχυρής Δύσης».^[21] Έχει επαινεθεί για την ικανότητά του να βλέπει «τη μεγάλη εικόνα». Οι επικριτές τον περιέγραψαν ως «σκληροπυρηνικό της εξωτερικής πολιτικής» σε ορισμένα ζητήματα όπως οι σχέσεις Πολωνίας-Ρωσίας.^[23] Ο Μπρζεζίνσκι υπηρέτησε ως καθηγητής Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και διατέλεσε μέλος διαφόρων επιτροπών και συμβουλίων. Ο μεγαλύτερος γιος του είναι ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ο μικρότερος γιος του Μαρκ, είναι ο σημερινός πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Πολωνία και στο παρελθόν υπηρέτησε ως Πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στη Σουηδία από το 2011 έως το 2015.

Συγγραφικό έργο

• The Permanent Purge: Politics in Soviet Totalitarianism. Harvard University Press, 1956.
• Soviet Bloc: Unity and Conflict. Harvard University Press, 1967. (ISBN 978-0674825451)
• Between Two Ages: America's Role in the Technetronic Era. Νέα Υόρκη: Viking Press, 1970. (ISBN 978-0313234989)
• Power and Principle: Memoirs of the National Security Adviser, 1977–1981. Νέα Υόρκη: Farrar, Straus, Giroux, 1983. (ISBN 978-0374236632)
• Game Plan: A Geostrategic Framework for the Conduct of the U.S.-Soviet Contest. Βοστώνη: Atlantic Monthly Press, 1986. (ISBN 978-0871130846)
• Grand Failure: The Birth and Death of Communism in the Twentieth Century. Νέα Υόρκη: Collier Books, 1990. (ISBN 978-0020307303)
• Out of Control: Global Turmoil on the Eve of the 21st Century. Νέα Υόρκη: Collier Books, 1993. (ISBN 978-0684826363)
• Η μεγάλη σκακιέρα (The Grand Chessboard: American Primacy and Its Geostrategic Imperatives). Νέα Υόρκη: Basic Books, 1997. (ISBN 0465027253).
• The Choice: Global Domination or Global Leadership. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2004. (ISBN 978-0465008001)
• Second Chance: Three Presidents and the Crisis of American Superpower. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2007. (ISBN 978-0465002528)
• America and the World: Conversations on the Future of American Foreign Policy. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2008. (ISBN 978-0465015016)
• Strategic Vision: America and the Crisis of Global Power. Νέα Υόρκη: Basic Books, 2012. (ISBN 978-0465029549)

Παραπομπές

1. www.nytimes.com/2017/05/26/us/zbigniew-brzezinski-dead-national-security-adviser-to-carter.html.
2. (Αγγλικά) SNAC. w6n5920p. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. (Αγγλικά) Find A Grave. 179730579. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
5. www.theguardian.com/us-news/2017/may/27/zbigniew-brzezinski-national-security-adviser-president-carter-dies-89.
6. 263/000023194.
7. www.nytimes.com/politics/first-draft/2015/01/21/.
8. www.nytimes.com/books/97/10/26/reviews/971026.26gwertzt.html.
9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12709390f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn20000601056. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
11. CONOR.SI. 159587939.
12. www.gf.org/fellows/all-fellows/zbigniew-k-brzezinski/. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2022.
13. «Presidential Medal of Freedom Remarks at the Presentation Ceremony.». Presidential Medal of Freedom Remarks at the Presentation Ceremony. 16  Ιανουαρίου 1981.
14. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2022.
15. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2023.
16. www.carnegie.org/awards/great-immigrants/2007-great-immigrants/.
17. «Kríž prezidenta Slovenskej republiky, II. stupeň». (Σλοβακικά) Ανακτήθηκε στις 10  Σεπτεμβρίου 2023.
18. Sabine Feiner: Weltordnung durch US-Leadership? Die Konzeption Zbigniew K. Brzezinskis. Westdeutscher Verlag, Wiesbaden 2001
19. Seiple, Chris (Νοεμβρίου 27, 2006). «Revisiting the Geo-Political Thinking of Sir Halford John Mackinder: United States–Uzbekistan Relations 1991–2005» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις Αυγούστου 28, 2017. Ανακτήθηκε στις Αυγούστου 18, 2014.
20. Sklar, Holly. "Founding the Trilateral Commission: Chronology 1970-1977". Trilateralism: The Trilateral Commission and Elite Planning for World Management. Boston: South End Press, 1980. (ISBN 0-89608-103-6) (ISBN 0-89608-104-4) OCLC 6958001 604 pages. Excerpts available.
21. Sargent, Daniel. «Postmodern America Didn't Deserve Jimmy Carter». Foreign Policy (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2021.
22. «Zbigniew Brzezinski obituary». the Guardian (στα Αγγλικά). 28 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021.
23. «The last hawk: Zbigniew Brzezinski (1928-2017)». openDemocracy (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021.

Περαιτέρω ανάγνωση

• Andrianopoulos, Gerry Argyris. Kissinger and Brzezinski: The NSC and the Struggle for Control of U.S. National Security Policy, Palgrave Macmillan (June 1991), (ISBN 0-312-05743-1)
• Avner, Yehuda, The Prime Ministers: An Intimate Narrative of Israeli Leadership, The Toby Press, 2010, (ISBN 978-1-59264-278-6)
• Firestone, Thomas. "Four Sovietologists: A Primer". National Interest No. 14 (Χειμώνας 1988/9), σελ. 102–107 on the ideas of Zbigniew Brzezinski, Stephen F. Cohen Jerry F. Hough, and Richard Pipes.
• Gati, Charles, ed. (2013), Zbig: The Strategy and Statecraft of Zbigniew Brzezinski, The Johns Hopkins University Press, (ISBN 1421409763).
• Lubowski, Andrzej. Zbig: The Man Who Cracked the Kremlin (2013)
• Thacker, Innes (1980), Ideological Control and the Depoliticisation of Language, in Bold, Christine (ed.), Cencrastus No. 2, Άνοιξη 1980, σελ. 30 – 33, ISSN 0264-0856
• Patrick Vaughan (1999) "Beyond Benign Neglect: Zbigniew Brzezinski and the Polish Crisis of 1980." Polish Review (1): 3–28
• Vaïsse, Justin. Zbigniew Brzezinski: America's Grand Strategist (2018) scholarly biography
• Wallis, Christopher. "The Thinker, The Doer and The Decider Zbigniew Brzezinski, Cyrus Vance and the Bureaucratic Wars of the Carter Administration" (PhD Thesis, Northumbria University 2018).
• Aleksandra Ziolkowska-Boehm, Untold Stories of Polish Heroes from World War II, Chapter: "Father and Son: Tadeusz and Zbigniew Brzeziński", Hamilton Books 2018, (ISBN 978-0-7618-6983-2)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Zbigniew Brzeziński στο Wikimedia Commons