Γιαζντ

Η Γιαζντ (Περσικά: یزد), είναι η πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας στο Ιράν, έκτασης 131.575 τετραγωνικών χιλιομέτρων (τέταρτη μεγαλύτερη στον Ιράν) και κέντρο του Ζωροαστρικού πολιτισμού. Η πόλη βρίσκεται 280 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ισπαχάν και στο κεντρικό οροπέδιο του Ιράν, σε υψόμετρο 1.213 μέτρα. ^[4] Η Γιάζντ έχει περίπου μισό εκατομμύριο κατοίκους (533.000^[4] ή 522.000 ^[5]). Η πόλη βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ερήμους: την Dasht-e Kavir στα βόρεια και την Dasht-e Lut ανατολικά. Η πόλη αναπτύχθηκε γιατί βρίσκεται στον κύριο δρόμο μεταξύ Ισπαχάν και Κερμάν ο οποίος οδηγεί στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν. ^[6]

Γιαζντ
Έμβλημα
Γιαζντ
Χώρα	Ιράν
Διοικητική υπαγωγή	Central District
• Μέλος του/της	Σύνδεσμος Ιστορικών Πόλεων[1]
Υψόμετρο	1.216 μέτρα[2]
Πληθυσμός	529.673 (2016)[3]
Τηλ. κωδ.	0351
Ζώνη ώρας	UTC+03:30
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Αρχιτεκτονική

Η Γιαζντ είναι διάσημη για την αρχιτεκτονική (παραδοσιακή αρχιτεκτονική με λάσπη και τούβλα επηρεασμένη από τις γεωγραφικές συνθήκες) αλλά και τον περιβάλλοντα χώρο της ερήμου. ^[5] Τα σπίτια στη Γιαζντ έχουν επίπεδες ή ημισφαιρικές οροφές ενώ στο πλάι έχουν μικρούς ανεμόπυργους (μπαντγκίρ) οι οποίοι παγιδεύοντας τον αέρα χρησιμοποιούνται για τον κλιματισμό στο εσωτερικό του οικήματος. Παραδοσιακά το πιο δροσερό δωμάτιο στο οίκημα είναι ένα καλυμμένο αίθριο με ένα συντριβάνι στο κέντρο. ^[6]

Σύστημα ύδρευσης

Η Γιαζντ είναι χτισμένη στους πρόποδες το βουνού Shir και το νερό της πόλης ερχόταν (χωρίς αντλίες, χρησιμοποιώντας την κλίση του εδάφους) για αιώνες μέσω ενός πολύπλοκου δικτύου υπόγειων καναλιών (κανάτ) από το βουνό. Τα κανάλια τροφοδοτούσαν υπόγειες δεξαμενές νερού μέσα στην πόλη. Οι πύργοι παγίδευσης αέρα (μπαντγκίρ) γύρω από τη δεξαμενή κρατούσαν το νερό δροσερό. ^[6]

Αξιοθέατα

Πανοραμική εικόνα του Γιάζντ από το συγκρότημα Αμίρ Τσακμάκ.

• Τέμενος Τζαμέ Καμπίρ: έχει ένα από τους ψηλότερους (48μέτρα) μιναρέδες στο Ιράν και είναι χτισμένο τον 15ο αιώνα.^[4]
• Συγκρότημα Αμίρ Τσακμάκ - Τέμενος: χτισμένο για την ιεροτελεστία της μνήμης του Ιμάμ Χουσεΐν. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα "hosseniehs" του είδους στο Ιράν.^[4]
• Ζωροαστρικός Ναός της φωτιάς: σύμφωνα με την παράδοση, η φωτιά μέσα στον ναό (η οποία είναι εμφανής μέσα από ένα παράθυρο) καίει από το 470 μ.Χ.^[4]
• Ζωροαστρικό νεκροταφείο "Πύργοι της σιωπής", λίγο έξω από την πόλη: σύμφωνα με την Ζωροαστρική πίστη, τα σώματα δεν θάβονται αλλά αφήνονται στους ανοικτούς πύργους ώστε τα όρνια να καθαρίσουν τις σάρκες από τα κόκαλα.^[4]
• Μουσείο Νερού: στο μουσείο αυτό παρουσιάζονται τα δίκτυα καναλιών (qanats) τα οποία χρησιμοποιούνταν για αιώνες για την ύδρευση της πόλης από πηγές των βουνών.^[4]

Φωτογραφίες

• 
  Τέμενος Τζαμέ Καμπίρ
• 
  Εσωτερικός θόλος στο τέμενος Τζαμέ Καμπίρ
• 
  Τέμενος Τζαμέντ Καμπίρ (αριστερά) και μαυσωλείο Ροκνεντίν (δεξιά)
• 
  Συγκρότημα - τέμενος Αμίρ Τσακμάκ
• 
  Παραδοσιακή αρχιτεκτονική - στο βάθος φαίνεται ο πύργος παγίδευσης αέρα (μπαντγκίρ)
• 
  Ζωροαστρικός Ναός της φωτιάς
• 
  Ζωροαστρικό νεκροταφείο "Πύργοι της σιωπής"
• 
  Σοκάκι στην παλιά πόλη
• 
  Παλιά πόλη - εικόνα πύργου παγίδευσης αέρα (μπαντγκίρ)

Παραπομπές

1. www.lhc-s.org/member_cities/index.php. Ανακτήθηκε στις 28  Μαΐου 2024.
2. (Αγγλικά) GeoNames. 2005.
3. «جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری». (περσικά) Ανακτήθηκε στις 29  Οκτωβρίου 2023.
4. Andrew Burke, Mark Elliot (2008). Iran. Lonely Planet. σελίδες 255-267. ISBN 978-1-74104-293-1.
5. «Yazd, A Desert Paradise». Iran Review. 27 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2011.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
6. Helen Loveday· Bruce Wannell· Christoph Baumer· Bijan Omrani (2005). Iran Persia: Ancient & Modern. Odyssey Books & Guides. σελίδες 378-380. ISBN 978-962-217-812-0.

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Γιαζντ