Gwrthwynebiad i'r ideoleg wleidyddol ac economaidd comiwnyddiaeth yw gwrth-gomiwnyddiaeth. Mae nifer o wrth-gomiwnyddion yn gwrthwynebu damcaniaeth gomiwnyddol, gan gynnwys syniadau Marcsiaeth, Leniniaeth, Maoaeth, a Stalinaeth, yn ogystal ag effeithiau a chanlyniadau llywodraethau comiwnyddol. Ymysg y beirniadaethau yw natur dotalitaraidd llywodraethau comiwnyddol a throseddau yn erbyn dynoliaeth ganddynt.
Ceir gwrth-gomiwnyddion ar draws y sbectrwm gwleidyddol. Ar yr adain chwith, mae nifer o sosialwyr yn beirniadu comiwnyddiaeth gan ei bod yn wrth-ddemocrataidd. Mae rhai anarchwyr a rhyddewyllyswyr yn gweld comiwnyddiaeth yn "unbennaeth y werin" ac yn ei beirniadu o safbwynt unigolyddol. Mae ceidwadwyr a chyfalafwyr yn gwrthwynebu seiliau economaidd damcaniaeth gomiwnyddol, megis ailddosbarthu cyfoeth. Roedd gwrth-gomiwnyddiaeth yn un o brif ddaliadau Natsïaeth a mudiadau ffasgaidd eraill, a nifer o ffasgwyr yn pwysleisio cyswllt honedig comiwnyddiaeth, Bolsieficiaeth yn enwedig, â'r Iddewon. Daw wrth-gomiwnyddiaeth hefyd o safbwynt crefyddol, er enghraifft yr Eglwys Gatholig.
Roedd gwrth-gomiwnyddiaeth ar ei hanterth yn ystod Chwyldro Hydref, oes ffasgiaeth yn Ewrop yn y cyfnod rhwng y rhyfeloedd a'r Ail Ryfel Byd, ac y Rhyfel Oer: yn wir, unrhyw adeg roedd comiwnyddiaeth ar ei hanterth.
Gweler hefyd
- Y Dychryn Coch
- George Orwell
- Gwrth-ddemocratiaeth
- Gwrth-gyfalafiaeth
- Joseph McCarthy a McCarthyaeth
- Model propaganda
- Trotscïaeth
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
