Izmir

	Izmir (İzmir)
	Smyrna, Smirna
	Grad
	Trg Konak u centru Izmira
	Službeni naziv: İzmir
	Nadimak: Biser Egejskog mora
Država	Turska
Regija	Izmir
Koordinate	38°26′N 27°09′E
Najviša tačka
- Nadmorska visina	2 m
Površina	11.811 km2
Stanovništvo	2.783.866 (2011)
- Metro	3.366.947
Gustoća	234,9 /km2
Gradonačelnik	Aziz Kocaoğlu (CHP)
Vremenska zona	EET (UTC+2)
- ljeto	EEST
Poštanski broj	35 xxx
Pozivni broj	+90 232
	Veb-sajt: www.izmir.bel.tr

Izmir (osmanlijski turski: إزمير İzmir, grčki: Σμύρνη, latinično: Smýrnē, armenski: Իզմիր, italijanski: Smirne, ladino: Izmir, bez turskog slova „İ”, bosanski naziv za ovaj grad je greko-romanskog porijekla Smirna) je grad i luka na obali Egejskog mora, upravno središte istoimene provincije u zapadnoj Turskoj. Treći je najmnogoljudniji grad Turske. Šire gradsko područje Izmira se pruža duž obale Izmirskog zaliva, a u unutrašnjost prema sjeveru preko delte rijeke Gediz, na istoku duž aluvijalne ravnice koju su načinili manji riječni tokovi, te na jug gdje je nešto brdovitiji teren. Antički grad na mjestu današnjeg Izmira je bio poznat kao Smyrna (grč. Smýrnē), sve do 1930. kada je turskim poštanskim zakonom međunarodno poznat kao Izmir. Savremeni Izmir je glavna turska izvozna luka i druga po izvozu iza Istanbula.

38°26′N 27°09′E

Kratke činjenice Država, Regija ...

Zatvori

Grad Izmir je sastavljen iz nekoliko distrikta. Od njih, distrikt Konak otprilike odgovara historijskom gradu Izmiru, a površina ovog distrikta je odgovarala površini općine Izmir (İzmir Belediyesi) sve do 1984. godine. Od tada, Konak je naziv za centralni distrikt koji je i dalje jezgra grada. Osnivanjem Općine šireg područja Izmira (İzmir Büyükşehir Belediyesi), grad Izmir je postao metropola koja se sastoji od devet prvobitnih, a odnedavno 11 metropolskih distrikta: Balçova, Bayraklı, Bornova, Buca, Çiğli, Gaziemir, Güzelbahçe, Karabağlar, Karşıyaka, Konak i Narlıdere. Gotovo svako od ovih naselja su ranija središta distrikta ili naselja koja imaju svoje osobitosti, a proces pripajanja okolnih naselja općini Izmir traje i danas.

Ime i etimologija

Izmir je princeza sa najljepšim šeširom.
– Victor Hugo^[1]

Današnje ime Izmira je izvedeno iz ranijeg grčkog imena Σμύρνη "Smyrna", preko izraza "εις Σμύρνην" (izgovara se "iz Smirnin"), što na grčkom jeziku znači Iz Smyrne. Slična etimologija se također izvodi i u nazivima drugih turskih gradova koji su nosili ranija grčka imena, poput grada İznik (iz izraza "iz Nikaean", što znači "u Nicaeu"), kao i Istanbul što je nastalo od "is tan Polin" ili "u Grad", "prema Gradu").

U drevnoj Anadoliji, ime lokacije gdje se nalazi grad je bilo Ti-smurna, a pomenuto je na nekim kamenim tablama u asirskoj koloniji u Kültepe (prva polovina 2. milenija p. n. e.), gdje prefiks ti- identificira pravilno ime, mada neki autori ne povezuju sa sigurnošću to ime sa današnjim Izmirom.^[2]

Područje Izmira se nalazi na južnim granicama nekadašnje Yortanske kulture u prahistorijskoj Anadoliji (rano bronzano doba), a znanje o njima se najvećim dijelom bazira na njihovim grobljima^[3]. Iz tog perioda sačuvane su rezbarije u pećinama nedaleko od Izmira, a po nazivu tog kraljevstva Myra, smatra se i da potiče prvobitni naziv tog naselja.^[4]

Stanovništvo

Izmir je, prema procjeni iz 2010. godine, imao 3.606.326 stanovnika.^[5]

Historija

Drevna eolska, pa ionska kolonija; 575. razorio ju je indijski kralj Alijat. Grad je obnovljen po zamisli Aleksandra Velikog. Od 4. stoljeća bio je u sklopu Bizantskog Carstva, a od 1424. do 1919. Osmanlijskog Carstva. Od 1919. do 1922. nalazio se pod grčkom okupacijom, a otada je ponovno u sastavu Turske.