Indonezija
država u jugoistočnoj Aziji From Wikipedia, the free encyclopedia
Indonezija (indonezijski: Republik Indonesia), službeno Republika Indonezija, transkontinentalna je unitarna suverena država, koja je većim dijelom u jugoistočnoj Aziji, a manjim u Okeaniji. Smještena između Indijskog i Tihog okeana, Indonezija je najveća svjetska ostrvska država s više od 17.000 ostrva uključujući Sumatru, Javu, Sulawesi i dijelove Bornea i Nove Gvineje.[6] Površinom od 1.904.569 km2 14. je najveća država svijeta u smislu kopnene površine i 7. najveća ako se pored kopnene u obzir uzme i površina mora koje joj pripada.[7] Sa preko 280 miliona stanovnika Indonezija je 4. najmnogoljudnija država svijeta, najbrojnija austronezijska nacija i najmnogoljudnija država sa muslimanskom većinom.[8]
| Republika Indonezija Indonezija |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Himna: "Indonesia Raya" |
||||||
 Položaj Indonezije
|
||||||
| Glavni grad | Jakarta |
|||||
| Službeni jezik | indonezijski | |||||
| Državno uređenje | ||||||
• Predsjednik |
Prabowo Subianto | |||||
• Predsjednik vlade |
||||||
| Zakonodavstvo | ||||||
| Nezavisnost | 1945 | |||||
| Površina | ||||||
• Ukupno |
1.904.569[1] km2 (14.) | |||||
| 4,85 | ||||||
| Stanovništvo | ||||||
• Ukupno |
270.203.917[2] (4.) | |||||
• Gustoća |
143/km2 | |||||
| BDP (PKM) | 2024. (procjena) | |||||
• Ukupno |
1.402 biliona $[3] | |||||
| 4.980 $[3] | ||||||
| Gini (2024) | 37,9[4] (srednja nejednakost) | |||||
| HDI (2022.) | 0.713[5] | |||||
| Valuta | Rupija | |||||
| Vremenska zona | od +7 do +9 | |||||
| Pozivni broj | 62 | |||||
| Internetska domena | .id | |||||
Zemlja u razvoju, Indonezija je klasifikovana kao novoindustrijalizovana zemlja, sa ekonomijom 16. po veličini u svijetu po nominalnom BDP-u i 7. po PPP-u. To je treća po veličini demokratska država na svijetu, regionalna sila i smatra se srednjom silom u globalnim poslovima. Zemlja je članica nekoliko multilateralnih organizacija, uključujući Ujedinjene nacije, Svjetsku trgovinsku organizaciju, G20, i jedan od osnivača Pokreta nesvrstanih, Udruženja nacija jugoistočne Azije, D-8, i Organizacija islamske saradnje.
Etimologija
Ime Indonezija izvedeno je od latinske riječi Indus i grčke riječi nesos, koja znači "ostrvo". Ime datira iz 18. stoljeća, mnogo prije formiranja nezavisne Indonezije.
Historija
Historija Indonezije seže do 2500. godine p. n. e. kada na Javi i Sumatri nastaje više država potaknutih trgovinskom razmjenom.
Najraniji dokazi o postojanju islama datiraju od 13. vijeka, i to na Sjevernoj Sumatri.
Od 1511. počinje kolonijalno razdoblje indonezijske historije kada je zauzimaju Portugalci, a nešto kasnije Englezi i Nizozemci. Kolonijalno razdoblje prestaje završetkom drugog svjetskog rata 1945. kada su Indonežani proglasili nezavisnost, a Sukarno postao prvi predsjednik. Njegov nasljednik, bivši general Suharto obilježio je noviju historiju, zaustavivši privredno propadanje.
Geografija
Indonezija je najjužnija zemlja u Aziji. Smještena u Indonezijskom arhipelagu, najvećem arhipelagu na svijetu, između Indokine i Australije, te između Indijskog i Tihog okeana. Blizina ekvatora utječe na klimu u Indoneziji, tako da temperature u nizinama dostižu vrlo visoke vrijednosti dok je u visinskim predjelima nešto hladnije. Država se nalazi između geografskih širina 11°J i 6°N i geografske dužine 95°E i 141°E. Transkontinentalna zemlja koja obuhvata jugoistočnu Aziju i Okeaniju, najveća je arhipelaška država na svijetu, koja se proteže na 5.120 kilometara od istoka prema zapadu i 1.760 kilometara od sjevera prema jugu.[9]
Državno koordinaciono ministarstvo za pomorstvo i investicije kaže da Indonezija ima 17.504 ostrva (od kojih je 16.056 registrovanih u UN)[10] raštrkanih na obe strane ekvatora, od kojih je oko 6.000 naseljeno.[6] Najveće su Sumatra, Java, Borneo (dijeli s Brunejom i Malezijom), Sulawesi i Nova Gvineja (dijeli s Papua Novom Gvinejom).[11] Indonezija dijeli kopnenu granicu s Malezijom na Borneu i Sebatiku, Papuom Novom Gvinejom na ostrvu Nova Gvineja, Istočnim Timorom na ostrvu Timor i pomorskim granicama sa Singapurom, Malezijom, Vijetnamom, Filipinima, Palauom i Australijom.
Puncak Jaya je najviši vrh Indonezije sa 4.884 metra, a jezero Toba na Sumatri je najveće jezero, sa površinom od 1.145 km2. Najveće rijeke Indonezije nalaze se u Kalimantanu i Novoj Gvineji i uključuju Kapuas, Barito, Mamberamo, Sepik i Mahakam. Služe kao komunikacijske i transportne veze između otočkih riječnih naselja.[12] U Indoneziji postoji oko 130 aktivnih vulkana.[13]
Vlada
Indonezija je višestranačka republika s dva zakonodavna doma. U parlamentu su u 2014. bile zastupljene sljedeće stranke: Demokrasi Indonesia Perjuangan (PDI-P), Majelis Permusyawaratan Rakyat, Partai Amanat Nasional (PAN), Partai Kebangkitan Bangsa (PKB), Partai Persatuan Pembangunan (PPP), Hanura, Partai Keadilan Sejahtera (PKS).[14]
Administrativna podjela
Administrativno, Indonezija se sastoji od 34 pokrajine, od kojih 5 ima poseban status.
Privreda
Indonezija je druga zemlja po izvozu zemnog plina. Glavne poljoprivredne kulture su riža, čaj, začini itd. Industrijski sektor učestvuje u BDP sa 46,4% (2010). Indonezijska privreda se u posljednje vrijeme oporavlja od posljedica azijske finansijske krize iz 1998. Država još uvijek igra značajnu, iako sve manju, ulogu u privredi. BDP (bruto društveni prihod) po glavi stanovnika (po paritetu kupovne moći) iznosi oko 3200 američkih dolara, sa stopom rasta od 4,8% godišnje u 2004.
Indonezija je svrtstana u grupu Sljedećih jedanaest, u smislu razvoja privrede.
Nauka i tehnologija
Nacionalni Institut aeronautike i svemirskih istraživanja (Indonežanski: Lembaga Penerbangan dan Antariksa Nasional/LAPAN) je svemirska agencija indonežanske vlade. Osnovana je 27. novembra 1964. od strane bivšeg indonežanskog predsjednika Suharto-a nakon jednogodišnjeg postojanja neformalne organizacije agencije za istraživanje svemira.
LAPAN je odgovoran za dugoročna civilna i vojna aeronautička istraživanja. Više od dvije decenije ona upravlja sa satelitima, uglavnom telekomunikacionim, uključujući projekat Palapa satelita, koje je izgradio Hughes (sada dio Boeing Satellite Systems), i koji su lansirani iz SAD ili Francuske Gvajane pomoću raketnog sistema Delta ili Ariane 4, odnosno Ariane.
Stanovništvo
Indonezija je po broju stanovnika 4. zemlja u svijetu i najveća islamska zemlja. Indonežani pripadaju malajskoj grupi naroda. Dijele se na preko 100 etničkih grupa. Među njima su najbrojniji Javanci sa 45%, Sundi 13%, Malajci 7% i Madurci 6%. Oko 87% indonežana su muslimami. Sa 195 miliona muslimana Indonezija je prva zemlja u svijetu po broju islamskih sljedbenika. Islam se raširio veoma brzo po ostrvlju od 14. vijeka dolaskom arapskih trgovaca iz Hadrameuta i indijski sa juga Indije. Hrišćana, uglavnom protestanti i katolici, čine 10% stanovništva. Hinduisti 2% i budisti 1% čine manji broj stanovništva.
Stanovništvo Indonezije dijeli se na brojne etničke grupe (788 pripadnika raznih naroda i plemena). Indonezijski jezik je maternji za relativno mali broj stanovnika države, ali je u širokoj upotrebi kao univerzalni drugi jezik. Najrasprostranjenija religija je Islam kojem pripada nešto više od četiri petine stanovnika (Indonezija je najmnogoljudnija zemlja s muslimanskom većinom). Prisutni su i Kršćanstvo, Hinduizam i Budizam.
Indonezija je bila jedna od država najteže pogođenih potresom i cunamijem 26. decembra 2004. Na sjeveru Sumatre, u pokrajini Aceh poginulo je najmanje 220.000 ljudi.
Kultura
Indonezija imo oko 300 etničkih grupa, čiji su se kulturni identiteti razvijali vijekovima, i bili pod uticajem indijske, arapske, kineske i evropske kulture.
Infrastruktura
Željeznica je uvedena u 1897. za vrijeme kolonizacije od strane Nizozemske.[15]
Razno
U Indoneziji je otkriven do sada najstariji prahistorijski pećinski crtež. Starost crteža je uranij-torij analizom procijenjena na oko 40.000 godina.[16]
Također pogledajte
- Bima (narod)
- Karanganyar
- Kupang
- Amahai jezik
Reference
Vanjski linkovi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.