FIM-92 Stinger
From Wikipedia, the free encyclopedia
FIM-92 Stinger je američki prijenosni raketni PVO sistem sa infracrvenim navođenjem. Pored SAD-a Stinger službeno koristi 29 zemalja i neodređen broj vojnih organizacija diljem svijeta. Do danas ih je proizvedeno oko 70000 komada, a neki od osnovnih stingera su korišteni u napadima na civilne avione.
| FIM-92 Stinger | |
|---|---|
 | |
| Upotreba | |
| U službi | 1981 - do danas |
| Korisnici | Sjedinjene Američke Države |
| Ratovi | Foklandski rat, Sovjetsko-afganistanski rat,Angolski građanski rat, Rat u SFRJ |
| Proizvodnja | |
| Proizvođač | Raytheon Missile Systems |
| Cijena po komadu | 38.000$ |
| Varijante | FIM-92A, FIM-92B, FIM-92C, FIM-92D, FIM-92G |
| Opis oružja | |
| Težina | 15.19 kg |
| Dužina | 1.52 m |
| Posada | 1 |
| Maks. domet | 4.8 km |
| Spremnik municije | 1 raketa |
Opis
Stigner raketa može napasti ciljeve na udaljenosti od 4800 metara na nadmorskoj visini između 180 i 3800 metara. Postoji i nekoliko verzija koje se montiraju na borbena vozila (M-1097 Avenger, M6 Linebacker), također postoji verzija i za helikoptere koja se zove ATAS (Air-to-air Stinger). Postoji i verzija dodatne opreme na brodovima, gdje služe kao dodatni dio protivzračne odbrane na ratnim brodovima SAD-a. Raketa se lansira s malim motorom na sigurnu udaljenost od strijelca, a zatim se uključuje pogon na čvrsto gorivo, kao kod raketnog motora, koji raketa ubrzava do brzine od 2.2 macha. Bojna glava je teška oko 3 kg. Stinger raketa pronalazi cilj na temelju UV i IR spektra koji čine nišanski sistem. Ovaj sistem nišanjenja je više otporan na standardne protivmjere u avionima.
Proizvodnja verzije FIM-92A je započela u 1978. godine, a 1983. godine je osmišljena verzija B, a 1987. godine sistem je unaprijeđen u C verziju. Tu je već unaprijed planirana buduća nadogradnja, što je kasnije za rezultat dalo verzije D i G. Verzija Stinger FIM-92E Block I je razvijena u 1995. godini. Uz poboljšani softver Stinger je mogao sad da nišani manje mete i avione s malim “potpisom”. U 2001. godini je napravljena F verzija koja ima poboljšani domet od 7600 metara.[1]
Upotreba
Foklandski rat
Britanske jedinice SAS su upotrebljavale rakete stinger protiv argentinskih aviona tokom Folklandskog rata. 21. maja 1982. SAS-ovci su oborili argentinski FMA IA 58 Pucará. Oboren je i helikopter Aerospatiale SA 330, ali drugim projektilom.
Sovjetsko-afganistanski rat
Tokom Sovjetsko-afganistanskog rata afganistanski borci su koristili Stinger rakete. Već 1985. godine se počeo pritisak iz javnosti na CIA-u zbog prodaje Stingera Afganistancima. Kasnije se smatralo da CIA nedovoljno pomaže afganistanske borce protiv SSSR-a. Njih su naoružavali oružjem koje je porijeklom iz Istočnog bloka kupljeno od Izraela koji ga je zarobio prilikom ratova s Egiptom i Sirijom. Nakon rata SAD je otkupljivao Stingere od Afganistanaca kako u budućnosti oni ne bi bili upotrijebljeni u terorističke svrhe, osigurano je 55 miliona dolara, ali 600 Stingera je do 1996. nestalo. Smatra se da su Stingeri ilegalnim tokovima dospjeli u Hrvatsku, Iran, Šri Lanku, Sjevernu Koreju i Katar.[2]
Angolski građanski rat
Reganova administracija je dala 310 Stinger sistema pokretu UNITA u Angoli.[3]
Čad
Tokom libijske invazije Čada amerikanci su isporučili Stingere Čadu koji su oborili libijske Su-22 i MiG-23.[4]
Korisnici
Afganistan
Bangladeš
Bosna i Hercegovina
Čad
Čile
Danska
Grčka
Holandija
Hrvatska
Indija
Irak
Italija
Izrael
Japan
Južna Koreja
Latvija
Liban
Litvanija
Maroko
Norveška
Njemačka
Pakistan
Portugal
Saudijska Arabija
Sjedinjene Američke Države
Slovenija
Španija
Švedska
Švicarska
Tajvan
Turska
Ujedinjeno Kraljevstvo
Također pogledajte
Reference
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.