Neizhan

Neizhan^[1], pe Neptun^[2] (Neptunus e latin), zo eizhvet planedenn koskoriad an Heol hag an hini bellañ eus ar ramzennoù gazek. Kavet e voe d'an 23 a viz Gwengolo 1846 gant an steredoniour prusian Johann Gottfried Galle (1812-1910) hag ivez, hep darempred gant J. G. Galle, gant Urbain Le Verrier ha John Couch Adams o devoa rakjedet ar rann eus an oabl ma c'halljed he gwelet.

Neizhan
Neizhan luc'hskeudennet gant ar sontenn Voyager 2 en hañv 1989
Doareennoù he c'helc'htro
Skin etre	4,498 253 x 109 km (30,1 ua)
Ezkreizennegezh	0,00858587
Prantad reveulzienn siderel	60 224,9036 d (164 a 323 d 21,7 h)
Prantad sinodek	367,4857 d
Tizh kelc'htreiñ etre	5,4317 km/s
Stouadur	1,76917°
Adplanedennoù	14
Doareennoù fizikel
Treuzkiz keheder	49 922 km
Treuzkiz polel	48 574 km
Platadur	0,0171
Mas	1,0243 x 1026 kg
Mas volumek etre	1,638×103 kg/m³
Gravitadur war he gorre	11,00 m/s²
Prantad treiñ	0,67 d (16 h 6,6 min)
Stouadur an ahel	29,58°
Albedo	0,41
Tizh frankizadur	23,5 km/s
Temperadur war he gorre	izelañ etre uhelañ 50 K 53 K --- K
Doareennoù an atmosfer
Gwask atmosfer	Hervez an donder
Hidrogen	> 84%
Heliom	> 12%
Metan	2%
Amoniak	0,01%
Etan	0,00025%
Aketilen	0,00001%

Anv ar blanedenn

Dont a ra anv ar blanedenn eus anv Neptunus, a oa doue ar mor gant ar Romaned.

Savet eo bet ar stumm brezhonek Neizhan en hanterenn gentañ an XX^vet kantved gant Kerverzhioù ^{(Daveoù a vank)} gant skoazell Meven Mordiern^{(Daveoù a vank)}, diwar brezhonekadur Neptunus, hag adkemeret er braz eus an traoù embannet e brezhoneg war dachenn an astronomiezh^{(Daveoù a vank)}.

Loarennoù Neizhan

Betek-henn (2021) ez eus bet kavet 14 loarenn pe adplanedenn da Neizhan, an hini vrasañ o vezañ Triton.

Renk[n 1]	Urzh[n 2]	Anv	Treuzkiz (km)	Mas (1016 kg)	Skin kelc'htro etre (km)	Prantad reveulziañ (d)
1	N III (1989)	Naiad	60,4 (96 x 60x 52)	~19	48 224	+ 0,2944
2	N IV (1989)	Thalassa	81,4 (108 x 100 x 52)	~35	50 074	+ 0,3115
3	N V (1989)	Despina	156 (180 x148 x 128)	220	52 526	+ 0,3346
4	N VI (1989)	Galatea	174,8(204 x 184 x 144)	212	61 953	+ 0,4287
5	N VII (1981)	Larissa	194 (216 × 204 x 168))	420	73 548	+ 0,5555
6	N XIV (2013)	Hippocamp	34,8 ± 4	~3	105 283	+ 0,9500
7	N VIII (1989)	Proteus	420 (436 × 416 × 402)	4 400	117 646	+ 1,1223
8	N I (1846)	Triton	2 705,2 ± 4,8 (2 709 x 2 706 x 2 705)	2 139 000	354 759	– 5,8769
9	N II (1949)	Nereid	357 ± 13	~2 700	5 513 800	+ 360,13
10	N IX ([[[2002]])	Halimede	~62	~16	16 681 000	– 1 879,33
11	N XI (2002)	Sao	~44	~6	22 619 000	+ 2 919,16
12	N XII (2002)	Laomedeia	~42	~5	23 613 000	+ 3 175,62
13	N X (2003)	Psamathe	~40	~4	46 705 000	– 9 128,74
14	N XIII (2002)	Neso	~60	~15	50 258 000	– 9 880,63
MMMM Loarennoù direol o c'helc'htro hag a-enep gant bizied an horolaj pa seller eus o fennahel Norzh (arouez –). MMMM Loarennoù direol o c'helc'htro hag a-du gant bizied an horolaj pa seller eus o fennahel Norzh (arouez +). Lec'h e-mesk al loarennoù all e-keñver o hed keitat diouzh Neizhan, eus an hini dostañ d'an hini bellañ. Urzh ar c'havadennoù, eus Triton (Neptune I, 1846) da Hippocamp (Neptune XIV, 2013)

Levrlennadur

• Koskoriad an Heol, Bruno Mauguin ha Bénédicte Saulier-Le Dréan (Egorenn ar skiantoù), troet gant Ofis ar Brezhoneg, 2006, Éditions Apogée, pp. 49-51 (ISBN 2-84398-249-9)

Daveoù ha notennoù

1. "Neizhan" hervez TermOfis (Ofis Publik ar Brezhoneg)
2. "Neptun" hervez geriadur ar skiantoù hag an teknikoù, Brezhoneg21

Koskoriad an Heol
Planedennoù : Merc'her • Gwener • Douar • Meurzh • Yaou • Sadorn • Ouran • Neizhan
Korrblanedennoù : Ceres • Ploudon & C'haron • Eris – Makemake – Haumea — Quaoar
Loarennoù pennañ : Loar • Phobos • Deimos • Io • Europa • Ganymede • Callisto • Titan • Titania • Triton
Traoù all : Heol • Gourizad asteroidennoù • Stered-lostek • Gourizad Kuiper • Koumoulennad Oort • Disk strewet
Gwelet ivez : Listennad adplanedennoù koskoriad an Heol - Listennad asteroidennoù koskoriad an Heol