Цмен пясчаны

Цмен пясчаны, Бяссмертнік^[3][4] (Helichrysum arenarium) — кветкавая расліна роду Цмен (Helichrysum) сямейства Астравыя (Asteraceae).

Цмен пясчаны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя[1] Клас:  Двухдольныя[2] Парадак:  Астракветныя Сямейства:  Астравыя Падсямейства:  Астравыя Трыба:  Gnaphalieae Род:  Цмен Від:  Цмен пясчаны
Міжнародная навуковая назва
Helichrysum arenarium (L.) Moench, 1794
Сінонімы
Gnaphalium arenarium L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы NCBI   261776 EOL   6230372 GRIN   t:104335 IPNI   212418 TPL   gcc-46514

Народная назва

Народныя назвы: Цмен пясчаны, залатушнік^[4], змяёўнік лясны^[4], цмін, цмян^[5][6], грымотнік^[4], залатушнік мужчынскі^[5], бяссмертнік, цмен^[3], кацелапкі, нітуніч, нячуйвецер^[4], сухавейка, сухазелле^[4][5][7], цмен жоўты^[8][9], кацялапкі^[4].

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Шматгадовая травяністая расліна. Вышыня 15—40 см. Расліна белая ад лямцавага апушэння, з чорна-бурым карэнішчам. Лісце суцэльнакрайняе. Кветкі дробныя, сухія, жоўтыя або аранжавыя, у шарападобных кошыках сабраных у шчыльную шчыткападобную мяцёлку, доўга захоўваюцца (адсюль назва бяссмертнік). Плод — сямянка.

Экалогія

На тэрыторыі Беларусі расце ў хваёвых лясах, на пясчанай глебе, каля дарог. Цвіце ў чэрвені—кастрычніку.

Значэнне

Лекавая расліна.

Зноскі

1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 63. — 160 с. — 2 350 экз.
4. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
5. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, Спб, 1878
6. Антонов А. А. О врачебных растениях, дикорастущих в Витебской губернии и употребляемых населением ее в домашней народной медицине. Витебск, 1888
7. З. Верас Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік, Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра. Вiльня, Субач 2, 1924
8. Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
9. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. — Горы-Горкі, 1927.

Літаратура

• Цмен пясчаны // Беларуская ССР: Кароткая энцыклапедыя. Т. 2. — Мн., 1979.
• Якаўлева Г. М. Цмен // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 277.

Спасылкі

• Цмин песчаный — Helichrysum arenarium: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)