Меркурый
самая блізкая да Сонца планета Сонечнай сістэмы / From Wikipedia, the free encyclopedia
Мерку́рый — самая блізкая да Сонца планета Сонечнай сістэмы. Абарочваецца вакол Сонца за 88 зямных сутак, працягласць адных зорных сутак на Меркурыі складае 58,65 зямных[13], а сонечных — 176 зямных[4]. Планета названа ў гонар старажытнарымскага бога гандлю — хутканогага Меркурыя, таму што яна рухаецца па небе хутчэй за іншыя планеты.
Меркурый | ||||
---|---|---|---|---|
Арбітальныя характарыстыкі | ||||
Эпоха: J2000.0 | ||||
Перыгелій |
46 001 210 км 0,30749909 а. а.[1] |
|||
Афелій |
69 816 900 км 0,46669733 а. а.[1] |
|||
Вялікая паўвось (a) |
57 909 068 км 0,38709893 а. е.[1] |
|||
Эксцэнтрысітэт арбіты (e) | 0,20563069[1] | |||
Сідэрычны перыяд абарачэння | 87,969 дзён[1] | |||
Сінадычны перыяд абарачэння | 115,88 дзён[1] | |||
Арбітальная скорасць (v) | 47,87 км/с[1] | |||
Сярэдняя анамалія (Mo) | 174,795884° | |||
Нахіл (i) |
7,00° адносна плоскасці экліптыкі 3,38° адносна сонечнага экватара 6,34° адн. інварыянтнай плоскасці[2] |
|||
Даўгата ўзыходнага вузла (Ω) | 48,33167°[1] | |||
Аргумент перыцэнтра (ω) | 29,124279° | |||
Спадарожнікі | няма | |||
Фізічныя характарыстыкі[3] | ||||
Сплюшчанасць | 0[1] | |||
Экватарыяльны радыус | 2439,7 км[1] | |||
Палярны радыус | 2439,7 км[1] | |||
Сярэдні радыус | 2439,7 ± 1,0 км (0,3829 зямнога)[1] | |||
Акружнасць вялікага круга | 15 329,1 км | |||
Плошча паверхні (S) |
7,48×107 км² 0,147 зямной |
|||
Аб'ём (V) |
6,083×1010 км³ 0,056 зямнога[1] |
|||
Маса (m) |
3,33022×1023 кг 0,055274 зямной[1][4][5] |
|||
Сярэдняя шчыльнасць (ρ) |
5,427 г/см³ 0,984 зямной[1] |
|||
Паскарэнне свабоднага падзення на экватары (g) |
3,7 м/с² 0,377 g[1] |
|||
Першая касмічная скорасць (v1) | 3,1 км/с | |||
Другая касмічная скорасць (v2) | 4,25 км/с | |||
Экватарыяльная скорасць вярчэння | 10,892 км/ч (3,026 м/с) (на экватары) | |||
Перыяд вярчэння (T) | 58,646 дзён (1407,5 гадзін)[1] | |||
Нахіл восі | 2,11′ ± 0,1′[6] | |||
Прамое ўзыходжанне паўночнага полюса (α) |
18 г 44 хв 2 с 281,01°[1] |
|||
Схіленне паўночнага полюса (δ) | 61,45°[7] | |||
Альбеда |
0,142 (Бонд)[1][8] 0,068 (геаметрычнае)[1][8] |
|||
Бачная зорная велічыня | ад −2,6m[9] да 5,7m[7][10] | |||
Вуглавы дыяметр | 4.5" — 13"[7] | |||
Тэмпература | ||||
|
||||
0°N, 0°W[11] |
|
|||
85°N, 0°W[11] |
|
|||
Атмасфера[7] | ||||
Атмасферны ціск | ~10−15 бар[1] | |||
42,0 % кісларод 29,0 % натрый 22,0 % вадарод 6,0 % гелій 0,5 % калій 0,5 % астатнія (вада, вуглякіслы газ, азот, аргон, ксенон, крыптон, неон, кальцый, магній)[1][5] |
Меркурый адносіцца да ўнутраных планет, бо яго арбіта ляжыць унутры арбіты Зямлі. Пасля пазбаўлення Плутона ў 2006 годзе статусу планеты да Меркурыя перайшло званне самай маленькай планеты Сонечнай сістэмы. Бачная зорная велічыня Меркурыя вагаецца ад −1,9[1] да 5,5, але яго нялёгка заўважыць з-за невялікай вуглавой адлегласці ад Сонца (максімум 28,3°)[14]. У 2009 годзе навукоўцы склалі першую поўную карту Меркурыя, выкарыстаўшы здымкі апаратаў «Марынер-10» і «MESSENGER»[15]. Прыродных спадарожнікаў у планеты не выяўлена.
Меркурый — самая маленькая планета зямной групы. Яго радыус складае ўсяго 2439,7±1,0 км[7], што менш за радыус спадарожніка Юпітэра Ганімеда і спадарожніка Сатурна Тытана. Маса планеты роўная 3,3×1023 кг. Сярэдняя шчыльнасць Меркурыя даволі вялікая — 5,43 г/см³, што толькі нязначна менш за шчыльнасць Зямлі. Значэнне шчыльнасці Меркурыя паказвае на павышанае ўтрыманне ў яго нетрах металаў. Паскарэнне свабоднага падзення на Меркурыі роўна 3,70 м/с²[16]. Другая касмічная хуткасць — 4,25 км/с[16]. Нягледзячы на меншы радыус, Меркурый усё ж пераўзыходзіць па масе такія спадарожнікі планет-гігантаў, як Ганімед і Тытан.
Астранамічны сімвал Меркурыя ўяўляе сабой стылізаваную выяву крылатага шлема бога Меркурыя з яго кадуцыем.