Баўгауз

Ба́ўгауз^[3] (ням.: Bauhaus; ням.: Staatliche Hochschule für Bau und Gestaltung — Дзяржаўная вышэйшая школа будаўніцтва і формаўтварэння) — мастацкая школа ў Германіі, якая дзейнічала з 1919 па 1933 год і спалучала рамёствы з выяўленчым мастацтвам. Школа праславілася сваім падыходам да дызайну, які спрабаваў аб’яднаць прынцыпы масавай вытворчасці з індывідуальным мастацкім бачаннем і імкнуўся злучыць эстэтыку з штодзённай функцыяй^[4].

Баўгауз
Краіна	Германія
Тып арганізацыі	архітэктурны стыль, мастацкі кірунак[d], мастацкая школа[d] і сацыяльны інстытут
Заснаванне
Дата заснавання	1919[1]
Ліквідацыя
Дата скасавання	1933[2]
Узнагароды	8502 Bauhaus[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баўгауз быў закладзены архітэктарам Вальтэрам Гропіусам у Веймары. Ён грунтаваўся на ідэі стварэння Gesamtkunstwerk (суцэльны мастацкі твор), у якім вынікам былі б аб’яднаныя ўсе віды мастацтва. Пазней стыль Баўгауз стаў адной з самых уплывовых плыняў сучаснага дызайну, мадэрнісцкай архітэктуры і мастацтва, дызайну і архітэктурнай адукацыі^[5]. Рух Баўгауз аказаў вялікі ўплыў на будучыню мастацтва, архітэктуры, графічнага дызайну, дызайну інтэр’ераў, прамысловага дызайну і тыпаграфікі^[6]. Супрацоўнікамі Баўгауза ў розны час былі такія вядомыя мастакі як Паўль Клее, Васіль Кандзінскі і Ласла Мохай-Надзь.

Школа існавала ў трох гарадах Германіі — Веймары (1919—1925), Дэсау (1925—1932), Берлін (1932—1933) пад кіраўніцтвам трох розных архітэктараў-дырэктараў: Вальтэра Гропіуса (1919—1928), Ханеса Мэера (1928—1930), Людвіга Міса ван дэр Роэ (1930—1933), далей школа была закрытая яе ўласным кіраўніцтвам праз ціск нацысцкага рэжыму ў Германіі, бо яна была выстаўленая нацыстамі як цэнтр камуністычнага інтэлектуалізму. Нягледзячы на закрыццё школы, супрацоўнікі, якія з’ехалі ў эміграцыю, працягвалі распаўсюджваць ідэалістычныя задумы за мяжой^[7].

Праз змены гарадоў і кіраўніцтва Баўгауз зазнаваў пастаянныя змены ў складзе, тэхніцы і палітыцы. Напрыклад, керамічны цэх быў закрыты па пераездзе з Веймара ў Дэсау, хоць гэта была важная крыніца прыбытку. Калі Людвіг Міс ван дэр Роэ ўзначаліў школу ў 1930 годзе, ён ператварыў яе ў прыватную школу і не дазволіў наведваць яе прыхільнікам Ханеса Мэера.

Баўгауз абапіраўся на эстэтыку функцыяналізму, адыграў важную ролю ў сцвярджэнні прынцыпаў рацыяналізму ў архітэктуры XX ст. і станаўленні сучаснага мастацкага канструявання^[3].

Зноскі

1. Bell A. Encyclopædia Britannica — Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q455'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2846567'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2743906'></a>
2. https://www.bauhaus.de/de/das_bauhaus/48_1919_1933/
3. Беларуская энцыклапедыя 1996, с. 334.
4. Oxford Dictionary of Art and Artists (Oxford: Oxford University Press, 4th edn., 2009), ISBN 0-19-953294-X, pp. 64–66
5. Pevsner, Nikolaus, рэд. (1999). A Dictionary of Architecture and Landscape Architecture (Paperback). Fleming, John; Honour, Hugh (5th ed.). London: Penguin Books. p. 880. ISBN 978-0-14-051323-3.
6. Bauhaus Movement (нявызн.). Rethinking the world Art and Technology – A new Unity.
7. Barnes, Rachel (2001). The 20th-Century art book (Reprinted. ed.). London: Phaidon Press. ISBN 978-0-7148-3542-6.

Літаратура

• Баўгауз // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — С. 334. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).

Спасылкі