Уладзімір Шыманец

Уладзімір Аляксандравіч Шыманец (2 (15) мая 1911 — 27 жніўня 1977) — беларускі грамадскі дзеяч у Францыі, інжынер, мастак, міністр фінансаў БНР^[2].

Уладзімір Шыманец
міністр фінансаў БНР[d]  — 1950-я
Папярэднік	Васіль Іванавіч Захарка
Нараджэнне	2 (15) мая 1911[1] Рыга, Ліфляндская губерня, Расійская імперыя
Смерць	27 жніўня 1977(1977-08-27) (66 гадоў) Сартрувіль[d], дэпартамент Івелін, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Месца пахавання	Сартрувіль[d]
Бацька	Аляксандр
Жонка	Эвеліна Шыманец
Дзеці	Івонка Сурвіла і Лявон Шыманец
Член у	Рада БНР
Адукацыя	Дзяржаўная тэхнічная школа ў Вільні[d] (1932)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Шыманец.

Біяграфія

Метрычны запіс пра нараджэнне і хрышчэнне Уладзіміра Шыманца ў рыжскай Пакроўскай царкве

Нарадзіўся 2 (15) мая 1911 года ў Рызе, дзе ў той час працаваў яго бацька Аляксандр Васільевіч, што паходзіў з вёскі Засулле на Стаўпеччыне. Маці — Вольга Ігнацьеўна. Ахрышчаны 22 мая (4 чэрвеня) года ў рыжскай Пакроўскай царкве. Хроснымі бацькамі былі селянін Засульскай воласці Міхаіл Ільіч Сацінскі і жонка селяніна Ліксенскай воласці Эмілія Канстанцінаўна Сініца^[3].

Падчас Першай сусветнай вайны ў 1915 г. сям’я была эвакуяваная ва ўкраінскае Дняпро, і толькі ў 1919 годзе ўдалося вярнуцца на радзіму ў Засулле. Уладзімір Шыманец вучыўся ў школе ў Негарэлым, апошнія класы — у Стоўпцах. Ад дзяцінства пачаў маляваць.

У 1932 годзе скончыў Віленскую тэхнічную школу. Па заканчэнні школы цягам году не мог знайсці працы і жыў з бацькамі, толькі пазней знайшлася праца ў Стоўпцах. У 1935 годзе ажаніўся. У 1938 годзе польскія ўлады перавялі яго ў Брэст.

У 1939 годзе здолеў уладкавацца ў Баранавічах, працаваў намеснікам начальніка электрастанцыі чыгуначнай станцыі Баранавічы-Цэнтральная. Пасля прыходу саветаў быў арыштаваны — 23 кастрычніка 1940 г. Асуджаны 22 лютага 1941 г. «асобай нарадай» за «антысавецкую агітацыю» на 5 гадоў савецкіх канцлагераў у Омску, аднак адпраўцы туды перашкодзіў пачатак нямецка-савецкай вайны. Падчас нямецкай акупацыі настаўнічаў у Баранавічах, публікаваў артыкулы пра архітэктуру.

З лета 1944 года разам з сям’ёй на эміграцыі. Спачатку апынуўся ў Даніі, у Капенгагене, дзе арганізаваў Згуртаванне беларусаў Даніі. У 1948 годзе з дапамогай Лявона Рыдлеўскага і Міколы Абрамчыка змог разам з сям’ёй пераехаць у Францыю. З 1952 года жыў у Сартрувілі пад Парыжам. Браў удзел у працы Аб’яднання беларускіх работнікаў у Францыі, Сусветнага аб’яднання беларускай эміграцыі (САБЭ), дзейнасці ўрада БНР (некаторы час займаў пасаду міністра фінансаў). Праз усё жыццё працягваў маляваць. Быў аўтарам праектаў паваенных марак БНР^[4]. Удзельнічаў у мастацкіх выстаўках у Сартрувілі, Версалі, Парыжы, у 1970-х некалькі выставак яго працаў былі арганізаваныя ў БІНіМам у Нью-Ёрку. Пісаў у эміграцыйнай перыёдыцы пра творчасць беларускіх мастакоў на эміграцыі.

Памёр 27 жніўня 1977 года ў Сартрувілі.

Сям’я

• Дзеці:
  • Івонка Сурвіла, Старшыня Рады БНР
  • Лявон Шыманец, грамадскі дзеяч
• Унучкі:
  • Паўліна Сурвіла, музыказнаўца
  • Вірджынія Шыманец, літаратарка, тэатразнаўца і даследчыца беларускага тэатру

Цікавыя факты

• Рэабілітаваны 7 верасня 1989 г. Пракуратурай Брэсцкай вобласці (архіўная справа: УКГБ Брэсцкай вобласці 10013-с).
• Біяграфія Уладзіміра Шыманца была надрукаваная ў газеце «Беларус» № 241 за 1977 год

Зноскі

1. https://by.openlist.wiki/%D0%A8%D1%8B%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D1%86_%D0%A3%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D1%96%D0%BC%D1%96%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87_(1911)
2. Эміграцыйная гісторыя ў асобах. 27 жніўня. Уладзімір Шыманец, Уладзімір Клуніцкі
3. Метрическая запись о рождении (2 мая) и крещении (22 мая) Владимира Шиманца в рижской Покровской церкви, 1911 г. LVVA. Ф. 232, оп. 4, д. 85, л. 196 об - 197.
4. Аўкцыён да 103-й гадавіны БНР: рарытэтныя кнігі, маркі, гравюры

Спасылкі

• Адкрыты спіс. Шыманец Уладзімір Аляксандравіч (1911)