Змеі

Змеі (Ophidia, або Serpentes) — падатрад паўзуноў атрада лускаватых.

Змеі
Вуж звычайны (Natrix natrix)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Надклас:  Чацвераногія Клас:  Паўзуны Падклас:  Дыяпсіды Інфраклас:  Лепідазаўраморфы Надатрад:  Лепідазаўры Атрад:  Лускаватыя Падатрад:  Змеі
Міжнародная навуковая назва
Serpentes Linnaeus, 1758
Даччыныя таксоны
Гл. тэкст
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   174118 NCBI   8570 EOL   2815988

Выдзяляецца 3 інфраатрады: чэрвепадобныя, ніжэйшыя і вышэйшыя. 12 сямействаў, найбольш вядомыя аспіды, вужовыя, гадзюкавыя, марскія змеі, пітоны, слепазмейкі (слепуны), удавы, ямкагаловыя змеі і інш. Больш за 3 тыс. відаў.

Апісанне

Даўжыня ад 8 см да 11,5 м (анаконда). Цела вузкае, выцягнутае, укрытае луской і рагавымі шчыткамі. 3меі ліняюць некалькі разоў за год; вонкавы рагавы слой скуры (выпоўзіны, вужавінне) скідваецца звычайна цалкам. Вочы без павекаў, звонку суцэльная празрыстая абалонка, якая аддзяляецца пры ліньцы разам са старым слоем скуры. Язык доўгі, раздвоены, які памылкова прымаюць за джала. Зубы тонкія, вострыя, загнутыя назад. У ядавітых змей зубы на верхняй сківіцы ядавітыя з баразёнкай або каналам дпя сцёку яду.

Пашырэнне

Пашыраны ўсюды, акрамя Антарктыды. Большасць змей вядуць наземны спосаб жыцця, часцей у густым раслінным покрыве, кронах дрэў, многія ў пустынях, некаторыя ў прэсных вадаёмах і морах. Шырока вядомыя: анаконда, каралеўская кобра, грымучнікі сапраўдныя, чорная мамба, эфы. На Беларусі 3 віды: вуж звычайны, гадзюка звычайная, мядзянка.

Асаблівасці біялогіі

Кормяцца насякомымі, рыбай, земнаводнымі, паўзунамі, птушкамі, млекакормячымі.

Размнажаюцца адкладваннем яец, некаторыя — яйцажывародныя.

Гаспадарчае значэнне

Скуру некаторых змей выкарыстоўваюць у гарбарнай прамысловасці, яд — у медыцыне.

Літаратура

• Земнаводныя. Паўзуны: Энцыклапедычны даведнік. — Мн., БелЭн, 1996. ISBN 985-11-0067-6
• Пікулік М. Змеі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).