Сухана

Су́хана^[1] (руск.: Су́хона) — найбуйнейшая і самая доўгая рака ў Валагодскай вобласці Расіі, левы і асноўны складнік Паўночнай Дзвіны (правы — рака Юг).

Сухана
У горадзе Вялікі Усцюг
Характарыстыка
Даўжыня	558 км
Басейн	50 300 км²
Расход вады	442 м³/с (каля вёскі Калікіна[1])
Вадацёк
Выток	Кубенскае возера
• Вышыня	110,1 м
• Каардынаты	59°30′40″ пн. ш. 39°46′52″ у. д.HGЯO
Вусце	Паўночная Дзвіна
• Месцазнаходжанне	Вялікі Усцюг
• Вышыня	50 м
• Каардынаты	60°43′58″ пн. ш. 46°19′41″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі	0,11 ‰
Размяшчэнне
Водная сістэма	Паўночная Дзвіна → Белае мора → Паўночны Ледавіты акіян
Краіна	Расія
Рэгіён	Валагодская вобласць
Код у ДВР	03020100112103000005023
выток вусце
— выток, — вусце
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Даўжыня Суханы 558 км, плошча басейна 50 300 км². Бярэ пачатак з Кубенскага возера, сцёк з якога зарэгуляваны плацінай з суднаходным шлюзам. У вярхоўях пойма шырокая; ў сувязі з нязначнымі ўхіламі вясной з-за падпора рэк Волагда і Лежа назіраецца адваротная плынь у Кубенскае возера. У сярэдняй плыні глыбіня даліны да 80—100 м, рэчышча мае шмат перакатаў; ёсць парогі і камяністыя астравы; ў нізоўях хуткасць плыні невялікая. Сярод прытокаў — рака Дзвініца (злева).

На рацэ гарады Сокал, Вялікі Усцюг, Тоцьма.

Гідралогія

Жыўленне пераважна снегавое. Разводдзе з красавіка да сярэдзіны ліпеня. У верхнім цячэнні ўтвараюцца велізарныя, часам шматкіламетровыя разлівы. Сярэдні расход вады ў 39 км ад вусця 456 м³/с, найбольшы — 6520 м³/с, найменшы — 17,6 м³/с. Замярзае ў канцы кастрычніка — лістапада, у сярэднім цячэнні і ў снежні, выкрываецца ў другой палове красавіка — першай палове мая.

Зноскі

1. БелЭн 2002.

Літаратура

• Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 410. — 582 с. — 100 000 экз. (руск.)
• Су́хона // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 460. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
• Су́хана // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 295. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Сухона // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
• Су́хона // Словарь названий гидрографических объектов России и других стран — членов СНГ (руск.) / Под ред. Г. И. Донидзе. — М.: Картгеоцентр — Геодезиздат, 1999. — С. 355. — 464 с. — 500 экз. — ISBN 5-86066-017-0.

Спасылкі

• Сухона: река без правил, в которую можно войти дважды // Специальный исследовательский проект «Путь на Полночь» (руск.)
• Кичигин А. Река Сухона // Лазурь. — 2000. — № 8. — С. 18—19. (руск.)
• Бедина А. Э. Долина р. Сухоны — ось регионального экологического каркаса // Успехи современного естествознания. — 2011. — № 7. — С. 21—22. (руск.)