Марка Лукіч Крапіўніцкі (укр.: Марко Лукич Кропивницький; 22 мая 1840, с. Крапіўніцкае, цяпер Новаўкраінскі раён Кіраваградскай вобл., Украіна — 21 красавіка 1910) — украінскі драматург, акцёр, рэжысёр; адзін з заснавальнікаў украінскага прафесійнага тэатра.
| Марка Крапіўніцкі | |
|---|---|
| укр.: Марко Лукич Кропивницький | |
 | |
| Род дзейнасці | драматург, драматург, тэатральны акцёр, кампазітар, тэатральны рэжысёр |
| Дата нараджэння | 25 красавіка (7 мая) 1840 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 8 (21) красавіка 1910 (69 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Дзеці | Аляксандра Крапіўніцка[d] і Kostiantyn Markovytch Boukotytvh-Kropyvnytsky[d] |
| Аўтограф |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
 Творы ў Вікікрыніцах | |
Біяграфічныя звесткі
Скончыў Бобрынецкае павятовае вучылішча (1856). Выступаў як акцёр-аматар, з 1871 акцёр-прафесіянал, валодаў вялікім акцёрскім тэмпераментам, вобразнай выразнасцю. Арганізатар першай прафесійнай украінскай тэатральнай трупы (1882, разам з М. Старыцкім), якая выступала ў гарадах Расійскай імперыі, у т.л. ў Мінску (1890, 1892, 1893, 1899), Гомелі, Бабруйску (1894).
Творчасць
Аўтар больш як 40 драматычных твораў. Сярод іх: драмы «Дай сэрцу волю, завядзе ў няволю» (1863), «Памірыліся» (1869), «Пакуль сонца ўзыдзе, раса вочы выесць» (1882), «Алеся» (1891), вадэвілі «Пашыліся ў дурні» (1875), «Па рэвізіі» (1882), у якіх адлюстраваў побыт, норавы парэформеннай украінскай вёскі, беспрасветнасць правінцыяльнай рэчаіснасці. Пашырыў жанравыя межы ўкраінскай драматургіі, узбагаціў яе моўна-стылістычныя сродкі. Перапрацоўваў і інсцэніраваў творы Т. Шаўчэнкі, М. Гогаля, Я. Грабінкі і інш. Пісаў песні, рамансы, вакальныя дуэты, музыку для спектакляў. Аўтар мемуараў.
Повязь з беларускай культурай
Творы М. Крапіўніцкага мелі вялікую папулярнасць на беларускай сцэне ў пач. ХХ ст. Яго п'есы «Пашыліся ў дурні» і «Па рэвізіі» ставілі Першая беларуская трупа І. Буйніцкага, у 1920-я г. беларускія аматарскія гурткі і прафесійныя тэатры: Беларускі музычна-драматычны гурток у Вільні, Беларускі драматычны гурток у Пецярбургу, трупа У. Галубка, БДТ.
Творы
- Твори. Т. 1—6. Київ, 1958-60.
- Драматичні твори. Київ, 1990.
Ушанаванне памяці
У 2016 годзе горад Кіраваград перайменаваны ў Крапіўніцкі.
Беларускія пераклады
- Пашыліся ў дурні. СПб., 1910.
- Па рэвізіі. СПб., 1911.
Зноскі
Літаратура
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
