Каледжы аб’яднанага свету

Каледжы аб’яднанага свету (КАС), Каледжы міжнароднай супольнасці (англ.: United World Colleges, UWC)^[1] — група навучальных устаноў у розных краінах, якія сваёй галоўнай мэтай лічаць развіццё ўзаемаразумення паміж народамі праз адукацыю.

Эмблема.

Прымае навучэнцаў з Беларусі 1994 года. Першая навучэнка з Беларусі Алена Новік увайшла ў 5 % лепшых выпускнікоў усіх навучальных устаноў, якія працуюць па сістэме міжнароднага бакалаўрыята^[en][2].

Асноўныя звесткі

Лагатып МБ.

Месцазнаходжанне каледжаў.

У большасць каледжаў міжнароднай супольнасці прымаюцца навучэнцы, якія маюць 16—17 гадоў, па конкурсе, тэрмін навучання — 2 гады. Навучанне вядзецца па праграме МБ — Міжнароднага бакалаўрыята (англ.: International Baccalaureate, IB). Выпускнікі атрымліваюць дыплом, які прызнаецца болей чым у 130 краінах, і з ім могуць паступаць у вышэйшыя навучальныя ўстановы.

Ініцыятарам заснавання першага каледжа быў нямецкі педагог і грамадскі дзеяч Курт Хан^[ru]. Цяпер працуюць 18 такіх каледжаў (2023). Нацыянальныя камітэты, якія іх прадстаўляюць, дзейнічаюць болей чым у 150 краінах, адкуль вядзецца прыём навучэнцаў.

Каралева Нур.

Каледжы, іх выпускнікі, нацыянальныя камітэты і іншыя арганізацыі і асобы, якія маюць дачыненне да каледжаў, складаюць сусветны рух Каледжаў міжнароднай супольнасці (англ.: UWC International). Старшыня руху з 1995 году — іарданская каралева Нур^[ru].

Галоўная задача адукацыі — забеспячэнне пяці якасцей чалавека: дапытлівасці; духу, які не прызнае паразы; настойлівасці ў дасягненні мэты; гатоўнасці да самаадрачэння; і, найперш, спагады.

— Курт Хан.

Каледжы

Атлантычны каледж. Від з заліва.

Паўднёваафрыканскі каледж. Інтэрнат.

Каледж Лі По Чун.

Паўночны каледж.

Каледж	Месцазнаходжанне	Год заснавання
Атлантычны каледж аб’яднанага свету[uk]	Ланілтыд-Ваўр, горад-графства Бро-Моргануг, Княства Камры, Вялікабрытанія Лантвіт-Маёр, горад-графства Вэйл-оф-Гламорган, Княства Уэльс, Вялікабрытанія	1962
Каледж аб’яднанага свету ў Паўднёва-Усходняй Азіі[uk]	Сінгапур	1971
Каледж аб’яднанага свету імя Лестара Пірсана[uk]	Вікторыя, правінцыя Брытанская Калумбія, Канада	1974
Паўднёваафрыканскі каледж аб’яднанага свету Уотэрфард-Камхлаба[uk]	Мбабанэ, Эсваціні	1963, статус КАС з 1981
Заходнеамерыканскі каледж аб’яднанага свету імя Арманда Хамера[uk]	тэрыторыя Мантэсума, акруга Сан-Мігель, штат Нью-Мексіка, ЗША	1982
Адрыятычны каледж аб’яднанага свету[uk]	фракцыя Дуіна, камуна Дуйна-Аўрызіна, рэгіён Фрыулі-Венецыя-Джулія, Італія	1982
Сельскагаспадарчы каледж аб’яднанага свету імя Сімона Балівара[uk]	Барынас, штат Барынас, Венесуэла	1986, статус з 1987
Каледж аб’яднанага свету Лі По Чун[uk]	Ганконг, Кітай	1992
Паўночны каледж аб’яднанага свету Чырвонага Крыжа[uk]	Флеке, камуна Фьялер, фюльке Сагн-ог-Фьюране, Нарвегія	1995
Каледж аб’яднанага свету Махіндры[uk]	Хубавалі, талука Мульшы, акруга Пуна, штат Махараштра, Індыя	1997
Каледж аб’яднанага свету ў Коста-Рыцэ[uk]	Санта-Ана, правінцыя Сан-Хасэ, Коста-Рыка	2000, статус з 2006
Каледж аб’яднанага свету ў Мостары[uk]	Мостар, кантон Герцагавіна-Нерэтва, Федэрацыя Босніі і Герцагавіны, Боснія і Герцагавіна	2006
Каледж аб’яднанага свету ў Маастрыхце	Маастрыхт, правінцыя Лімбург, Нідэрланды	2009
Каледж аб’яднанага свету ў Дыліжане	Дыліжан, марз Тавуш, Арменія	2014
Каледж аб’яднанага свету імя Роберта Боша[uk]	Фрайбург, зямля Бадэн-Вюртэмберг, Германія	2014
Каледж аб’яднанага свету ў Чаншу	гарадскі павет Чаншу, Сучжоў, правінцыя Цзянсу, Кітай	2015

Вядомыя выпускнікі

Вілем-Аляксандр.

Елізавета.

Павел.

Каледжы аб’яднанага свету, у прыватнасці, скончылі (звесткі на 2023 год):

• Вілем-Аляксандр — кароль Нідэрландаў
• Елізавета — спадчынная прынцэса Бельгіі, герцагіня Брабанцкая.
• Павел^[uk] — кронпрынц Грэцыі і прынц Даніі
• Райя бін аль-Хусейн^[en] — прынцэса Іарданіі
• Аляксандэр Дуглас^[en] — брытанскі палітык, дэпутат палаты абшчын парламента Вялікабрытаніі ў 1997—2015 гадах, міністр ураду Вялікабрытаніі ў 2006—2010.
• Ян Кхама — прэзідэнт Батсваны ў 2008—2018 гадах.
• Роберт Мілтан^[en] — старшыня савета дырэктараў холдынга «United Airlines^[en]», ЗША.
• Элунід Морган^[en] — член палаты лордаў парламента Вялікабрытаніі з 2011 года, міністр ураду Вялікабрытаніі з 2017 года.
• Карэн Джой Мок^[ru] — кітайская кінаактрыса («Вакол свету за 80 дзён^[ru]»), спявачка.
• Піліп Ніаркас^[en] — грэчаскі мільярдэр, сустаршыня і член савета дырэктараў дабрачыннага Фонду С. Ніаркаса.
• Йорма Оліла^[ru] — старшыня праўлення кампаніі «Нокіа», Фінляндыя.
• Жулі Пейет^[ru] — канадскі астранаўт, афіцэр ордэна Канады (вышэйшая ўзнагарода краіны).
• Ліндзіве Сісулу^[ru] — дзяржаўны і палітычны дзеяч Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі, член нацыянальнай асамблеі парламента ПАР у 1994—2023 гадах, міністр ураду ПАР у 2001—2023.
• Акіхіко Хосідэ^[ru] — японскі астранаўт.
• Эн Энрайт — ірландская пісьменніца, лаўрэат Букераўскай прэміі.
• Ленэ Фельтман Эсперсен^[ru] — дацкая прадпрымальніца і эканаміст, дэпутат фолькетынга Даніі ў 1994—2014 гадах, міністр ураду Даніі ў 2001—2011 гадах.

• 
  Аляксандр Дуглас.
• 
  Ян Кхама.
• 
  Элунід Морган.
• 
  Карэн Джой Мок.
• 
  Йорма Оліла.
• 
  Жулі Пейет.
• 
  Ліндзіве Сісулу.
• 
  Акіхіко Хосідэ.
• 
  Эн Энрайт.
• 
  Ленэ Эсперсен.

Зноскі

1. Міжнародная назва: United World Colleges — «Каледжы аб’яднанага свету», у Беларусі выкарыстоўваецца таксама найменне «Каледжы міжнароднай супольнасці».
2. UWC Беларусь.

Спасылкі

• UWC — Belarus
• UWC Official Website (англ.)
• UWC Student Magazine (англ.)
• Жительница Светлогорска окончила индийский колледж // Белорусская деловая газета. 2002. 18 сентября. Архівавана 9 жніўня 2011. (руск.)
• Раманцоў, В. Амерыканскі дыплом для нашай зямлячкі // Гомельская праўда. 2004. 15 ліпеня. С. 5.
• Белоруска заняла III-е место на международном турнире по «Дебатам» // БелаПАН. 2009. 8 студзеня. Архівавана 3 чэрвеня 2009. (руск.)
• Маслюкоў, Т. У міжнародныя каледжы прыняты новыя навучэнцы з Беларусі // Regionby.org. 2009. 1 траўня.
• Маслюкоў, Т. Беларусы ў найдаражэйшых каледжах ЗША. Адкуль грошы? // Міжнароднае грамадскае аб’яднанне "Згуртаванне беларусаў свету «Бацькаўшчына». 2009. 11 жніўня. Архівавана 6 сакавіка 2016.