Віктар Аляксандравіч Грамыка

Ві́ктар Алякса́ндравіч Грамы́ка (1 студзеня 1923, Сенькава, Магілёўскі раён — 10 ліпеня 2019^[2]) — беларускі жывапісец, педагог. Ганаровы член Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2000), прафесар (1981). Народны мастак БССР (1991). Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1970). Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны.

Віктар Аляксандравіч Грамыка
Віктар Грамыка «Аўтапартрэт у сінім світары» 1966
Імя пры нараджэнні	Віктар Аляксандравіч Грамыка
Дата нараджэння	1 студзеня 1923(1923-01-01)
Месца нараджэння	Сенькава, Магілёўскі павет, Гомельская губерня, РСФСР, СССР
Дата смерці	10 ліпеня 2019(2019-07-10)[1] (96 гадоў)
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Беларуская акадэмія мастацтваў Патрыёт
Жанр	пейзаж, партрэт і тэматычная карціна[d]
Вучоба	Мінскае мастацкае вучылішча (1951) Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1958)
Уплыў на	Q125163236?
Партыя	КПСС
Член у	Беларускі саюз мастакоў
Узнагароды

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Грамыка.

Біяграфія

У 1948—1951 гадах вучыўся ў Мінскім мастацкім вучылішчы. У 1953 годзе паступіў у Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут, які скончыў у 1958 годзе. Вучыўся ў Івана Ахрэмчыка і Віталя Цвіркі. У 1959—1997 гадах выкладаў у Беларускай акадэміі мастацтваў.

Член Саюза мастакоў БССР ад 1959 года, старшыня праўлення ў 1962—1972 і ў 1977—1982 гадах.

Удзельнік мастацкіх выставак ад 1947 года. Персанальныя выстаўкі адбыліся ў 1975, студзені 2013, снежні 2017 — лютым 2018^[3].

Член КПСС з 1964 года.

Памёр 10 ліпеня 2019 года. Развітанне адбылося 11 ліпеня ў будынку Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Пахаваны на Усходніх могілках Мінска^[4].

Творчасць

Працаваў у станковым жывапісе ў жанрах карціны, пейзажа, партрэта. У яго творчасці шырока адлюстравана тэма Вялікай Айчыннай вайны. Асноўныя працы: палотны «Салдаты» (1967), «1941 год. Над Прыпяццю» (1970), «Жанчынам Вялікай Айчыннай прысвячаецца» (1972), «Песня аб маім атрадзе» (1978), «Яблыкі ўраджаю 1941 года» (1987); партрэты Янкі Брыля (1968), камісара А. Ф. Юр’ева (1982), Васіля Быкава (1984); краявіды «Льны беларускія» (1970), «Ліпень пахне травой» (1990), «Над старымі акопамі — цішыня» (1995) і інш. Яго творы знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П. Масленікава, Траццякоўскай галерэі ў Маскве.

Аўтар успамінаў пра ўдзел у партызанскім руху падчас Другой сусветнай вайны на тэрыторыі Беларусі (1941—1944)^[5].

Узнагароды

Дзяржаўныя узнагароды СССР: ордэн «Айчыннай вайны» I ступені, ордэн «Чырвонай Зоркі», ордэн «Знак Пашаны», медалі, Ганаровыя граматы Вярхоўнага Савета БССР і Вярхоўнага Савета РСФСР.

У Рэспубліцы Беларусь узнагароджаны медалем Францыска Скарыны (1996).

Памяць

• Дакументальны фільм аб жыцці і творчасці мастака «Палітра Віктара Грамыка» (руск.) (2015).

Зноскі

1. Belarusian artist Viktor Gromyko dies — 2019. Праверана 10 ліпеня 2019.
2. https://www.sb.by/articles/umer-narodnyy-khudozhnik-belarusi-viktor-gromyko.html
3. Юбилейная выставка Виктора Александровича Громыко, к 95-летию мастера Архівавана 14 ліпеня 2019.
4. Сёння адбудзецца развітанне з народным мастаком Віктарам Грамыкам. 11 ліпеня 2019
5. Громыко В. А. Радуга над дорогой: воспоминания. — Мн .: Беларусь, 2000. — 382 с. — 2 000 экз. — ISBN 985-01-0318-3.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — С. 403. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
• Грамыка Віктар Аляксандравіч // Беларускі саюз мастакоў, 1938—1998 = Belarussian union of artists, 1938—1998 : Энцыкл. давед. / Аўт.-склад.: Б. А. Крэпак і інш.. — Мн.: ВТАА «Кавалер Паблішэрс», 1998. — 663 с. — 3 000 экз. — ISBN 985-6427-09-6.
• Грамы́ка Віктар Аляксандравіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 242. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Бойка У. А. Віктар Аляксандравіч Грамыка. — Мн.: Беларусь, 1979. — 47с.
• Сурскі А. А. Віктар Аляксандравіч Грамыка: Чырвоныя глебы Полаччыны. М.:Советский художник  (руск.), 1978. — 28 с.
• Фатыхава Г. Талент ад роднай зямлі // Мастацтва. 2003. № 2.

Спасылкі

• «Увидеть землю всю» Архівавана 16 кастрычніка 2021. // Выстаўка Віктара Грамыкі ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, 3 — 28 студзеня 2013
• «Простыя» прыпавесці Віктара Грамыкі — zviazda.by
• Грамыка Віктар Аляксандравіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
• Громыко Виктор Александрович (руск.) // «Партизаны Беларуси». Спецыяльны праект Выдавецкага дома «Беларусь сегодня» і Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь
• Віктар Аляксандравіч Грамыка ў базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)