Ваенна-паветраныя сілы Ізраіля

Ваенна-паветраныя сілы Ізраіля (іўр.: זרוע האוויר והחלל) — самастойны від узброеных сіл Арміі абароны Ізраіля. Прызначаны для абароны адміністрацыйных і прамыслова-эканамічных раёнаў і цэнтраў краіны, груповак войск (сіл) і важных аб’ектаў ад удараў праціўніка з паветра і з космасу, паразы аб’ектаў войскаў і тылу праціўніка, забеспячэння баявых дзеянняў сухапутных і ваенна-марскіх сіл, выканання спецыяльных задач. У склад ВПС, акрамя авіяцыі, уваходзяць войскі супрацьпаветранай і супрацьракетнай абароны (СПА і СРА).

Ваенна-паветраныя сілы Ізраіля
Гады існавання	з 1948
Краіна	Ізраіль
Падпарадкаванне	Генштаб Арміі абароны Ізраіля
Уваходзіць у	Армія абароны Ізраіля
Тып	від узброеных сіл
Функцыя	34 000 (2020 г.)
Удзел у	Араба-ізраільскі канфлікт, Грамадзянская вайна ў Ліване, Грамадзянская вайна ў Сірыі
Сайт	iaf.org.il (іўрыт)​ (англ.)

Задачы

Ваенна-паветраныя сілы вырашаюць наступныя задачы:

• ускрыццё пачатку паветранага нападу праціўніка і апавяшчэнне Генеральнага штаба УС Ізраіля, штабоў ваенных акругаў, СВ, ВМС, органаў грамадзянскай абароны;
• заваёва і ўтрыманне панавання ў паветры, прыкрыццё войскаў і аб’ектаў тылу ад паветранай разведкі, удараў з паветра і з космасу;
• авіяцыйная падтрымка СВ і сіл флоту;
• парушэнне сістэмы ваеннага і дзяржаўнага кіравання, паражэнне аб’ектаў ваенна-эканамічнага патэнцыялу, стратэгічных, аператыўных і тактычных рэзерваў ворага;
• знішчэнне карабельных груповак, паветраных і марскіх дэсантаў моры ў моры, ваенна-марскіх базах, партах, пунктах базавання;
• перавозка па паветры, выкідка (высадка) войск і баявой тэхнікі;
• вядзенне стратэгічнай, аператыўнай, тактычнай паветранай разведкі, кантроль за выкарыстаннем паветранай прасторы ў прыгранічнай паласе, выкананне спецыяльных задач.

Кіраванне

Кіраўніцтва ваенна-паветранымі сіламі і войскамі СПА/СРА ажыццяўляе камандуючы ВПС, які падпарадкоўваецца начальніку Генеральнага штаба і нясе адказнасць за стан баявой гатоўнасці, баявую падрыхтоўку, матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне і развіццё авіяцыі. Органамі аператыўнага кіравання авіяцыяй і супрацьпаветранай абаронай з’яўляюцца камандаванне, штаб ВПС (г. Тэль-Авіў). У склад камандавання, падначаленага камандуючаму ВПС, уваходзяць розныя ўпраўленні штаба па мэтаваму прызначэнню, авіяцыйныя базы і авіяцыйныя крылы.

Склад

Аснову арганізацыйнай структуры ВПС складаюць авіяцыйныя базы (АвБ) і авіяцыйныя крылы (АКр), на якіх дыслакуюцца авіяцыйныя эскадрыллі з адпаведнымі падраздзяленнямі забеспячэння. Камандзіры АвБ і АКр адказваюць за баявую падрыхтоўку і прымяненне ўсіх часцей і падраздзяленняў, якія размяшчаюцца там.

Агульная колькасць асабістага складу ВПС — 34 тыс. чалавек; пасля мабілізацыйнага разгортвання яна можа быць павялічана да 89 тыс. У ВПС уваходзяць чатыры АвБ і чатыры АКр, ракетная база БРСД.

У баявым складзе ВПС маюцца эскадрыллі: баявой авіяцыі (знішчальна-бамбардзіровачная, знішчальная, разведвальная, РТР і РЭБ), дапаможнай авіяцыі (транспартная, навучальная, выпрабавальная), верталётныя, беспілотных лятальных апаратаў (БПЛА), а таксама батарэі супрацьракетных і зенітных ракетных комплексаў.

У адпаведнасці з планамі ізраільскага камандавання, перспектыўная эшаланаваная сістэма СПА/СРА складаецца з некалькіх паясоў наземных перахопнікаў для абароны ад балістычных ракет, некіравальных рэактыўных снарадаў і лятальных апаратаў рознага тыпу і прадстаўлена трыма эшалонамі сіл і сродкаў, якія дазваляюць кантраляваць паветраную прастору на далёкасць да 1250 км і па вышыні да 100 км.

Паветраная прастора над Ізраілем падзелена на тры зоны: паўночную, цэнтральную і паўднёвую.

У паўночнай зоне элементы сістэмы СПА/СРА прадстаўлены: цэнтрам кіравання і абвесткі; цэнтрам кіравання і абвесткі радыёлакацыйнымі пастамі СПА на мяжы з Сірыяй; двума радыёлакацыйнымі пастамі СПА на лівана-ізраільскай мяжы. У паўднёвай зоне СПА элементы сістэмы СПА/СРА прадстаўлены цэнтрам кіравання і абвесткі, а таксама радыёлакацыйнай станцыяй РЛС Х-дыяпазону AN/TPY-2, якая дазваляе кантраляваць прастору на далёкасці да 2000 км ва ўсходнім кірунку.

Літаратура

• Полковник Н. Турчин, кандидат военных наук, доцент. Военно-воздушные силы Израиля (2020) // Зарубежное военное обозрение. - 2020. - №9. - С. 53-61.