Кальма́р (па-француску: Colmar, вымаўляецца [kɔlmaʁ ], па-нямецку: Colmar, па-эльзаску: Kulmer [ku:lmër]) — горад на паўночным усходзе Францыі, у рэгіёне Гранд-Эсьце (да 1 студзеня 2016 — у рэгіёне Эльзасе), адміністрацыйны цэнтар дэпартамэнту Верхняга Райну. Насельніцтва на 2013 год — 67 956 чал. (другі паводле велічыні горад Верхняга Райну пасьля Мюлюзу). Разьмешчаны ў сэрцы вінаробчага рэгіёну, Кальмар атрымаў мянушку «сталіцы Эльзаскіх він»[1].

Хуткія факты
Кальмар
франц. Colmar
Thumb
Ру-дэ-Тэт (вул. Галоваў) у цэнтры Кальмару
Thumb Thumb
Герб Кальмару Сьцяг Кальмару
Дата заснаваньня: 1226
Краіна: Францыя
Рэгіён: Гранд-Эст
Дэпартамэнт: Верхні Райн
Плошча: 66,57 км²
Вышыня: 175—214 м н. у. м.
Насельніцтва (2013)
колькасьць: 67 956 чал.
шчыльнасьць: 1020,82 чал./км²
Часавы пас: UTC+1
летні час: UTC+2
Тэлефонны код: 389
Паштовы індэкс: 68000—8033
Геаграфічныя каардынаты: 48°4′52″ пн. ш. 7°21′18″ у. д.
Кальмар на мапе Францыі
Thumb
Кальмар
Кальмар
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.colmar.fr/
Закрыць

Гісторыя

Кальмар упершыню згадваецца ў 823 годзе пад назвай Columbarium (т.б. галубятнік), як уладаньне караля франкаў Людовіка I Пабожнага. Каля 1000 году на месцы сучаснага калегіюму Сьв. Мартына была пабудавана першая царква. У 1106 горад згарэў. У 1156, 1179 і 1186 горад наведваў імпэратар Фрыдрых I Барбароса. У 1226 Кальмар становіцца імпэрскім горадам непасрэдна пад уладай Фрыдрыха II[2]. У гэты час у горадзе асталяваліся прадстаўнікі розных хрысьціянскіх ордэнаў: францішкане, дамінікане, аўгустыны. У 1295 была пабудавана першая ратуша, а ў 1337 — рачны порт. У 1354 Кальмар далучыўся да дэкаполісу — зьвязу дзесяці вольных гарадоў Эльзасу. У 1376 горад атрымаў права выбіваць уласную манэту. У 1418 у Кальмары прайшла эпідэмія чумы. У 1512 з гораду прагналі габрэяў. У 1575 у горадзе афіцыйна дазваляецца лютэранства (побач з каталіцтвам). У час Трыццацігадовае вайны Кальмар быў заняты ў 1632 годзе швэдамі. У 1673 годзе горад занялі французы, а ў 1679 паводле Німвэгенскіх мірных дамоваў ён афіцыйна стаў часткай дзяржавы Людовіка XIV. З 1791 Кальмар стаў цэнтрам дэпартамэнту Верхняга Райну, а па заканчэньні франка-прускай вайны (1870—1871) — часткай райхслянду Эльзас-Лятарынгіі. Але ўжо ў 1918, па выніках Першай сусьветнай вайны горад зноў адыйшоў да Францыі. 22 жніўня 1926 увайшло ў гісторыю гораду як Кальмарская крывавая нядзеля: на гэты дзень прэфэктура дала дазвол прыхільнікам аўтаноміі на правядзеньне мітынгу, але францускія нацыяналісты пры дапамозе жандармэрыі напалі на дэманстрантаў і нават паранілі некаторых зь іх[3]. З 1940 горад быў заняты войскамі Трэцяга Райху, пакуль 2 лютага 1945 яго ня вызвалілі войскі антыгітлераўскае кааліцыі. З таго часу ён належыць Францыі.

Славутасьці

  • Касьцёл Сьвятога Мартына (асноўная частка пабудавана ў 1234—1365 гг.)
  • Касьцёл Дамініканаў (XIII ст.)
  • Былы кляштар дамініканак Унтэрліндэн (XIII ст.; цяпер музэй)
  • Будынак Койфгаўс (Старая Мытня; 1480)
  • Дом з Галовамі (1609)
  • Квартал Гарбароў
  • Квартал Малая Вэнэцыя
  • Музэй Бартольдзі — францускага скульптара, аўтара Статуі Свабоды
  • 12-мэтровая копія Статуі Свабоды
  • Музэй цацак і міні-цягнікоў

Асобы

  • Мартын Шэнгаўэр — мастак канца XV ст.
  • Агюст Бартольдзі — скульптар, аўтар Статуі Свабоды
  • Ганзі (1873-1951) — мастак
  • Лэтысія Бляжэ — Міс Францыя-2004

Галерэя

Крыніцы

Вонкавыя спасылкі

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.