Дубна

Дубна (па-ўкраінску: Дубно) — места абласнога падпарадкаваньня ў Ровенскай вобласьці Ўкраіны, на рацэ Ікве. Адміністрацыйны цэнтар Дубенскага раёну. Насельніцтва на 2001 год — 39 146 чал. Знаходзіцца за 45 км ад Роўна, чыгуначная станцыя на лініі Роўна — Львоў.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Дубна (неадназначнасьць).

Дубна лац. Dubna
укр. Дубно
Замак князёў Астроскіх
Герб Дубна Сьцяг Дубна
Першыя згадкі:	1100
Магдэбурскае права:	6 чэрвеня 1498
Краіна:	Украіна
Вобласьць:	Ровенская
Раён:	Дубенскі
Плошча:	27 км²
Вышыня:	200 м н. у. м.
Насельніцтва (2001)
колькасьць:	39 146 чал.
шчыльнасьць:	1449,85 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Тэлефонны код:	+380-3656
Паштовыя індэксы:	35600—35608
КОАТУУ:	5610300000
Нумарны знак:	BK
Геаграфічныя каардынаты:	50°23′35″ пн. ш. 25°44′6″ у. д.
Дубна на мапе Ўкраіны Дубна
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
Дубенская меская рада

Гісторыя

• 1100: першы пісьмовы ўспамін пра паселішча ў Іпацьеўскім летапісе; уваходзіла ў склад Уладзімер-Валынскага і Галіцка-Валынскага княстваў.
• XIV ст.: уладаньне князёў Астроскіх, у складзе Вялікага Княства Літоўскага.
• 6 чэрвеня 1498: атрымала Магдэбурскае права.
• кан. XV ст.: разам зь мескімі ўмацаваньнямі ў Дубне ўзьвялі замак, у гэты час у месьце дзейнічалі Крыжаўзьвіжанскі і Праабражэнскі манастыры.^[1]
• 1565/66: у Валынскім ваяводзтве.
• 1569: згодна з умовамі Люблінскай уніі перайшло да Каралеўства Польскага.
• XVI ст.: у Дубенскім замку дзейнічала людвісарня.
• 1609: увайшло ў склад ардынацыі з цэнтрам у месьце Астрог.^[1]
• 1614: у Дубне пачаў дзейнічаць кляштар бэрнардынаў.
• 1620: валоданьне князёў Заслаўскіх.
• 1630—1631: усе манастыры Дубна прынялі Унію.^[1]
• 1648: казацкія загоны М. Крываноса часова авалодалі Дубнам.
• 1660: казакі Б. Хмяльніцкага бралі замак у аблогу, аднак ня здолелі яго ўзяць; у гэты ж час А. Чарнецкая заснавала ў Дубне кляштар кармэлітаў.
• 1673: валоданьне Юзафа і Тэафіліі Любамірскіх.
• 1727, 1743: у Дубенскім Праабражэнскім манастыры праходзілі саборы (генэральныя капітулы) Уніяцкай царквы.
• 1793: у выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай^[1] апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Валынскай губэрні.
• 1873: адкрылася аднайменная чыгуначная станцыя.
• 1921: згодна з Рыскай мірнай дамовай увайшло ў склад міжваеннай Польскай Рэспублікі, цэнтар павету Валынскага ваяводзтва.
• 1939: у складзе Ўкраінскай ССР.
• ліпень 1941 — 17 сакавіка 1944: знаходзілася пад нямецкай акупацыяй.

Насельніцтва

• 1860 год — 6057 чал., у тым ліку шляхты 433, духоўнага званьня 86, ганаровых грамадзянаў 14, купцоў 452, сялянаў 303, вайскоўцаў 975, іншаземцаў 10, іншых 26.^[2]
• 1970 год — 25 тыс. чал.^[3]
• 1991 год — 42,1 тыс. чал.^[4]
• 2001 год — 39 146 чал.

Эканоміка

Прадпрыемствы лёгкай, харчовай, мэблевай прамысловасьці. Працуюць ліцейна-мэханічны, гуматэхнічных вырабаў заводы.

Славутасьці

• Замак князёў Астроскіх (XV—XVIII стагодзьдзі)
• Касьцёл бэрнардынаў (XVII ст.)
• Касьцёл Сьв. Яна Непамука (XIX ст.)
• Кляштар кармэлітак (XVIII ст.)
• Луцкая брама (XVI ст.)
• Сынагога (XVI—XVII стагодзьдзі)
• Тараканаўскі форт (кан. XIX ст.)
• Царква Ств. Георгія (XVIII ст.)
• Царква Сьв. Ільлі (пач. XX ст.)
• Царква Праабражэньня Гасподняга (XVIII ст.)

• 
  Замак, вежа
• 
  Замак, выгляд з боку ўязной брамы
• 
  Замак, надбрамны корпус

Месты-сябры

• Белаградчык, Баўгарыя
• Гіжыцка, Польшча
• Сокалаў Падляскі, Польшча

У літаратуры

• У аповесьці М. Гогаля «Тарас Бульба» пад сьценамі Дубна адбываецца легендарная сцэна, калі галоўны герой забівае свайго сына.

Крыніцы

1. Валерый Грынявецкі. Дубна // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 606
2. Dubno // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom II: Derenek — Gżack. — Warszawa, 1881. S. 197
3. Дубно // Большая советская энциклопедия, 3-е изд.: в 30 т. / Гл. ред. А.М. Прохоров. — М.: Сов. энциклопедия, 1969—1978.
4. Дубно // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В. П. Шишков. — М.: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с.: ил. ISBN 5-85270-262-5.

Вонкавыя спасылкі

Дубна — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Дубенская меская рада