From Wikipedia, the free encyclopedia
Йоко Оно Леннон Йоко Оно булараҡ билдәле (яп. 小野 洋子 Ул:к, ингл. Yoko Ono; 18 февраль 1933, Токио, Япония) — япон[7] авангард рәссамы, йырсы һәм сәнғәт эшмәкәре, Джон Леннондың тол ҡатыны.
| Оно Йоко | |
| япон. オノ・ヨーコ | |
 | |
| Тыуған көнө | |
|---|---|
| Ил | |
| Тормош иптәше | |
 Оно Йоко Викимилектә | |
Ғүмеренең тәүге өс йылын Йоко әсәһе Исоко (Тыумыштан Ясуда[8])[9] менән Токиола үткәрә, атаһы Эйсуке Оно был ваҡытта Сан-Францискола Америка Ҡушма Штаттарының Bank of Japan вәкиллегендә етәксе вазифаһын биләй.
1936 йылда Йоко әсәһе менән атаһы янына күсенеп килә, әммә тағы бер йылдан һуң Японияға кире ҡайтырға мәжбүр була, сөнки атаһы Нью-Йорктағы банк бүлексәһенә күсерелә. 1940 йылда ғаилә ҡабаттан берләшә, әммә оҙаҡҡа түгел — Икенсе донъя һуғышы башланыу менән Йоко әсәһе менән тыуған иленә ҡайтырға ҡарар итә. 1943 йылдан 1953 йылға тиклем Йоко Токиола абруйлы Гакусюин мәктәбендә белем ала.
1953 йылда ул Америкала Сара Лоуренс колледжына күсә, унда артабанғы бер нисә йылда музыкаға һәм әҙәбиәткә өйрәнә, опера йырсыһы булырға ниәтләй.
1956 йылда, 23 йәшендә, Йоко, ата-әсәһенең ризаһыҙлығына ҡарамаҫтан, талантлы, әммә ярлы пианист һәм композитор Тоси Итальянагиға кейәүгә сыға. Бер нисә йылдан Тоси Мерс Каннингемдың бейеү труппаһына — Нью-Йорк авангардистары менән бәйләнештә булған кешегә репетиция пианисы булып эшкә ҡабул ителә. Һуңғы йылдарҙа Йоко тамашасы һөйөүен яуларға тырыша, ләкин уның перфоманстары, күргәҙмәләре һәм спектаклдәре уңышһыҙ була, ә тәнҡитселәр Йоко Ононы ҡабул итеүҙән баш тарта, уңышһыҙлыҡ арҡаһында ҡыҙ депрессияға бирелә һәм бер нисә тапҡыр үҙенә үҙе ҡул һалырға маташа, ләкин Тоси һәр ваҡыт уны ҡотҡарып алып ҡала.
1962 йылда ҡыҙҙың йәшәү рәүеше тураһында мәғлүмәт ата-әсәһенә барып етә, Шунан һуң уны көсләп Японияға алып ҡайталар һәм психиатрия клиникаларының береһенә урынлаштыралар[10]. Тап шунда буласаҡ ире — Энтони Коксты таба. Ул уның ижадын һөйөүсе була, һәм шул хәл тураһында белгәс, шунда уҡ Японияға Йоконы табыу һәм уға ярҙам итеү маҡсаты менән килә. Клиниканан сыҡҡандан һуң улар икәүләшеп Нью-Йоркка ҡайта, Тони унда Йоко проекттарының продюсеры булып китә, һәм Йоконың эштәре бер аҙ яҡшыра. 1963 йылдың 8 авгусында уларҙың Кёко Оно Кокс исемле ҡыҙы тыуа[11].
Йоко Лондонға Тони һәм Кёко менән бергә 1966 йылда художестволы башланғыстарҙа алға китеү өсөн килә. Джон Леннон, The Beatles ҡатнашыусыһы, Пол Маккартни тәҡдиме буйынса «Индика» галереяһындағы күргәҙмәгә килә. Һуңынан Джон һәм Йоко тарафынан таратылған рәсми версия буйынса, Джонды күргәҙмә экспонаттарының береһе хайран ҡалдыра: аҡ стеналы бүлмәлә баҫҡыс тора, ә түбәһенә лупа эленгән була. Күтәрелгәс, тамашасы лупаны алырға һәм уның ярҙамында түбә аҫтында эленеп торған «Эйе» һүҙен уҡырға тейеш була. Үҙенең һүҙҙәре буйынса, Леннон тамашасыға бушҡа шул тиклем юғары күтәрелеүен аңлаусы этлек көтә, һәм унда «Эйе» тип яҙылғанын күреп, һоҡланып китә[12].
Беренсе осрашыуҙан һуң Йоко Джондың иғтибарын йәлеп итергә тырыша. Сәғәттәр буйы Кенвудта, эскә инергә сәбәп табырға маташып, уның өйө янында ултыра. Бер ваҡыт Леннондың ҡатыны Синтия уны, такси саҡыртып алһын өсөн. индерә. Бер аҙҙан Йоко Леннондарҙың үҙенең ҡулсаһын онотҡан тей, һәм Джонға янауҙар һәм аҡса талаптары яҙылған хаттар яуҙыра. Был сәйе япон ҡыҙынан аптырашта ҡалған Синтия, бер ваҡыт Йоконан алған посылканы күргәс, шаҡ ҡата: «Котекс " ҡумтаһында ҡыҙыл буяу менән һыланған ватылған сынаяҡ ята[13].
Джон йыш ҡына The Beatles репетицияларына төркөмдөң студияға сит кешеләрҙе индермәү ҡағиҙәһен боҙоп, Йоконы йыш килтерә башлай. Шул арҡала музыканттар уңайһыҙлыҡ кисерә, һәм төркөм эсендә көсөргәнеш арта бара[14]. Шул уҡ ваҡытта Джон менән Йоко берлектәге ижад менән шөғөлләнә. Йоко The Beatles йырҙарын яҙҙырыуҙа ҡатнаша («Revolution 9», «Birthday», «The Continuing Story of Bungalow Bill»). 1969 йылдың 20 мартында Джон менән Йоко Гибралтарҙа өйләнешә, үҙҙәренең баллы айҙарын Амстердамда үткәрә.
1969 йылда улар үҙ төркөмөн булдыралар һәм уны «Plastic Ono Band» тип атай. Артабанғы бер нисә йылда улар бергәләп популяр булмаған бер нисә, әммә, тәнҡитселәр фекеренсә, авангард проекттарҙы тормошҡа ашыра.
_by_David_Shankbone.jpg)
Ике йылдан Һуң Ленинды күсереп ултырталар Нью-ЙоркЛеннондар оҙаҡ ваҡыт наркотиктар һаҡлауҙа ғәйепләүҙәр менән бәйле Америка Ҡушма Штаттарынан һөргөн сигендә була[10]. Был айҡанлы Йоко бик ныҡ борсола, сөнки Лондонға ҡайтыу уның инде бер нисә йыл атаһы менән Америкала йәшәгән Кёко исемле ҡыҙы менән ҡушылыу мөмкинлеген кәметә.
1973 йылда көсөргәнешлек сигенә етә, һәм Йоко Джон менән айырылышырға ҡарар итә. Ул уны Леннондарҙың шәхси ярҙамсыһы Мэй Пэнг менән берләштерә һәм уларҙы Лос-Анджелесҡа ялға ебәрә, үҙе Нью-Йоркта йәшәргә ҡала. 1973 йылда Йоко АҠШ-та даими йәшәү хоҡуғын ала[15]
1975 йылда Йоко Һәм Джон татыулаша. 1975 йылдың 9 октябрендә 42 йәшендә Йоко Ононың улы тыуа.
Бер аҙҙан һуң иренең үлеменән һуң антиквар әйберҙәр дилеры Сэм Хавадт менән бәйләнешкә инә, ул 2001 йылға тиклем дауам итә. 1982 йылда «It ' s Alright (I See Rainbows)» альбомы сыға.
1984 йылда, Элвис Костелло, Роберт Флэк, Эдди Мони, Розэнн Кэш һәм Гарри Нильсон кеүек артистар башҡарған, Ононың иң яҡшы йырҙарынан торған, трибьюттар альбомы «Every Man Has a Woman» сығарыла. Һуңыраҡ шул уҡ йылда Йоко Леннондың тамамланмаған «Milk and Honey» альбомын сығара.
Ононың 1980 йылдарҙағы Һуңғы альбомы — «Starpeace» сыға. Был Йоко Ононың иң уңышлы яңғыҙ әҫәре тип таныла. Был альбомды хуплап Көнсығыш Европа илдәре буйлап гастроль туры үткәрелә.
1992 йылда алты дисктан торған «Onobox " коллекция йыйылмаһы сыға. Ул Йоконың яңғыҙ әҫәрҙәрен һәм Леннондың 1974 йылғы «юғалған уик-энд» сессияһы материалын үҙ эсенә ала. Шулай уҡ «Onobox» тың Төп моменттары ингән «Walking on Thin Ice» сығарылышы була. Шул уҡ йылда ул музыкаль күҙәтеүсе Марк Кемпҡа «Option» журналы өсөн ҙур интервью бирә. Йоконың музыкаль ҡараштары тураһында һүҙ бара[16].
1995 йылда Шон Леннон һәм уның «Ima» төркөмө менән берлектә ижад ителгән «Rising» альбомы донъя күрә. Альбомға булышлыҡ итеү йәһәтенән донъяуи турне Европа, Япония һәм Америка илдәрендә үтә[17].
2007 йылдың май-июнь айҙарында ЦУМ-да 2-се Мәскәү биенналеһы сиктәрендә Йоконың «Одиссея таракана» исемле күргәҙмәһе үтте[18]. 2007 йылдың июлендә Йокоға Берновоға —скрипкасы Анна Бубнова-Оно һәм уның һеңлеһе рәссам-авангардист Варвара Бубнованың һеңлеһе, үҙенең ағаһы Сюнъюти Ононың ҡатынының тыуған иленә бара[19], улар ирҙәре үлгәндән һуң Япониянан СССР-ға әйләнеп ҡайта[20].
2012 йылда Йоко «To The Light» шәхси күргәҙмәһен ойоштора[21].
2016 йылдың 26 февралендә Йоко инсультҡа шик менән аңын юғалтып Нью-Йорктағы «Маунт Синай» дауаханаһына һалына[22].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
