Андре-Мари Ампер
From Wikipedia, the free encyclopedia
Андре-Мари Ампер (франц. André-Marie Ampère; 20 ғинуар 1775 йыл, Лион[7]— 10 июнь 1836 йыл, Марсель ) — Франция физигы, математик һәм тәбиғәт фәндәре белгесе.
Андре-Мари Ампер | |
франц. André-Marie Ampère | |
| |
Тыуған көнө |
20 ғинуар 1775({{padleft:1775|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})[1][2][3][…] |
---|---|
Тыуған урыны |
Лион, Королевство Франция |
Вафат көнө |
10 июнь 1836({{padleft:1836|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:10|2|0}})[4][5][6][…] (61 йәш) |
Вафат урыны |
Марсель, Королевство Франция |
Ил | |
Ғилми даирәһе | |
Эшләгән урыны |
Политехническая школа |
Ғилми исеме |
профессор |
Ниндәй өлкәлә танылған |
один из основателей электродинамики, первооткрыватель закона Ампера |
Награда һәм премиялары | |
Автограф | |
Джеймс Максвелл Амперҙы «Электричество Ньютоны» тип атай. Ампер беренсе электр һәм магнит күренештәренең бәйләнешен күрһәткән теорияны яҙған, физикаға электр тогы төшөнсәһен индергән. Ул шулай уҡ магнитизмды «молекула кимәлендә» электр тогы тыуҙыра тип фаразлаған. Механика, ихтималлыҡ теорияһы, математик анализға ҙур өлөш индергән.
Париж фәндәр академияһы (1814), башҡа күп кенә ғилми йәмғиәттәрҙең ағзаһы, шул иҫәптән Лондон король йәмғиәте сит ил ағзаһы (1827)[8], Петербург фәндәр академияһының сит ил почётлы ағзаһы[9][10](1830).