Akademiya mükafatları (ing. Academy Awards) və ya daha çox tanınan adı ilə "Oskar" mükafatı[1] (ing. Oscar Awards) — film sənayesində bədii və texniki dəyər üçün verilən və 1929-cu ildə yaradılmış mükafat. Film Sənətləri və Elmləri Akademiyası tərəfindən illik olaraq verilən mükafatlar, Akademiyanın səsvermə üzvləri tərəfindən yoxlanılaraq verilən ən nüfuzlu film mükafatıdır. Müxtəlif kateqoriyalı qaliblərə daha çox "Oskar" ləqəbi ilə tanınan, ancaq rəsmi olaraq "Akademiya mükafatı" adlandırılan qızıl heykəlin bir nüsxəsi verilir.
"Oskar" bura istiqamətləndirir. Digər istifadə formaları üçün Oskar (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın.
| "Oskar" mükafatı | |
|---|---|
| ing. Academy Awards | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Verilmə səbəbi | Kinematoqrafiya nailiyyətlərində mükəmməllik |
| Təqdim edir | Film Sənətləri və Elmləri Akademiyası |
| Təsis olunub | 16 may 1929 |
| oscars.org/oscars | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Mükafat Sedrik Qibbons tərəfindən hazırlanmış dizayn eskizindən ilhamlanan Corc Stenli tərəfindən tərtib edilmişdir.[2] İlk dəfə 1929-cu ildə Hollywood Roosevelt Hotelində Duqlas Ferbensk tərəfindən təşkil edilən xüsusi bir yeməkdə təqdim edilib.[3][4] "Oskar" mükafatı mərasimi ilk olaraq 1930-cu ildə yayımlanmışdır. 1953-cü ildə isə ilk dəfə televiziyada yayımlanmışdır. Bu dünyanın ən köhnə əyləncə mükafatları mərasimi idi və dünya səviyyəsində canlı olaraq baxılırdı.[5] Onun ekvivalentləri olan televiziya üçün Emmi mükafatı, teatr üçün Toni mükafatı və musiqiyə aid Qremmi mükafatı "Oskar" mükafatından sonra yaradılıb.[6]
2018-ci ilin ən yaxşı filmlərinə həsr olunmuş 91-ci "Oskar" mükafatı mərasimi 24 fevral 2019-cu ildə Los-Ancelesdəki Dolby Teatrında keçirilib. Mərasim ABC-də yayımlandı. İlk mərasimdən 91-ci mükafat mərasiminə qədər, mükafat ümumilikdə 3,096 namizədə layiq görülmüşdür.[7] 1988-ci ildən aparıcısı olmayan ilk mərasim idi.[8]
1929-cu il mayın 16-da Hollywood Roosevelt hotelində xüsusi yeməkdə 270 nəfərlik tamaşaçı ilə ilk "Oskar" mükafatı təqdimatı keçirildi. Mayfair Hotelində isə post-mükafatların təqdimatı keçirildi.[9] Təqdimatda qonaq biletlərinin qiyməti 5 dollar idi (2018-ci ildə 73 dollar). 1927–28 dövrünün əsərlərinə görə, film sənayesi sənətkarları, rejissorları və digər iştirakçılar 15 mükafat qazandı. Mərasim 15 dəqiqə davam etdi.
Qaliblər üç ay əvvəl mətbuata açıqlandı. Bu qayda 1930-cu ildə ikinci mərasimdə dəyişdirildi. O zamandan etibarən, ilk on ilin qalan hissəsi üçün mükafat təqdimatı gecəsi saat 23:00-da dərc edilməsi üçün qəzetlərə nəticələr verildi.[9] Bu üsul Los Angeles Times qəzetinin mərasimin başlamasından əvvəl qaliblərin adını elan etdiyi vaxta qədər istifadə edildi; nəticədə Akademiya 1941-ci ildən qaliblərin adını açıqlamaq üçün möhürlənmiş zərfdən istifadə etməyə başladı.[9]
Təşkilatlar
Emil Yanninqs "Son əmr" və "Bütün bədənin yolu" filmlərindəki performansı üçün mükafatlandırıldı. Mərasimdən əvvəl o, Avropaya dönmək məcburiyyətində qaldı, buna görə akademiya ona mükafatı əvvəlcədən verməyə razılaşdı; bu, tarixdə ilk "Oskar" mükafatı oldu. O dövrdə qaliblər seçim dövründə müəyyən bir kateqoriyada edilən işlər üçün tanınmışdılar; Yanninqs, o dövrdə oynadığı iki film üçün mükafat aldı. Canet Qeynor daha sonra üç filmdə çıxışı üçün Oskar qazandı. Dördüncü mərasimlə birlikdə sistem dəyişdi və mütəxəssislər bir filmdə xüsusi bir performansı dəyərləndirdi. İlk altı mərasim üçün uyğunluq müddəti iki ili əhatə etmişdir.[9]
27 mart 1957-ci ildə təşkil edilən 29-cu mərasimdə Ən Yaxşı Xarici Dilli Film kateqoriyası tanıdıldı. O zamana qədər xarici dilli filmlər Xüsusi Nailiyyət mükafatına layiq görülmüşdür.
2002-ci ildə keçirilən 74-cü "Oskar" mükafatı mərasimində, Ən Yaxşı Animasiya mükafatı təqdim edildi.[10]
1973-cü ildən etibarən, bütün "Oskar" mükafatı mərasimləri Ən yaxşı filmə görə "Oskar" mükafatı ilə sona çatıb.
Ənənəvi olaraq ən yaxşı aktrisaya və ən yaxşı dəstəkləyən aktrisaya əvvəlki ilin ən yaxşı aktyoru və ən yaxşı dəstəkləyən aktyoru mükafatları təqdim edir. Ən yaxşı aktyora və ən yaxşı dəstəkləyən aktyora əvvəlki ilin ən yaxşı aktrisası və ən yaxşı dəstəkləyən aktrisası mükafatları təqdim edir.
Merit mükafatı
Ən yaxşı tanınan mükafat olan Merit mükafatı daha çox "Oskar" mükafatı adı ilə tanınır.[11] Qara metal əsasında qızıl örtülmüş bürüncdən (34,3 sm) ibarətdir, çəkisi 3,856 kq-dır və beş dəndənəsi olan film rulonu üzərində sələbçi qılıncı daşıyan Art-Deco üslubunda olan bir cəngavəri təsvir edir. Heykəldəki beş dəndənə akademiyanın orijinal filiallarını təmsil edir: aktyorlar, yazıçılar, direktorlar, istehsalçılar və texniklər.[12]
Heykəlin modelinin meksikalı aktyor Emilio Fernandes olduğu ifadə edilir.[13] Heykəltəraş Corc Stenli Sedrik Qibbonsun dizaynının heykəlini yaratdı. İlk mərasimlərdə təqdim edilən heykəllər qızıl örtüklü bürünc idi. Bir neçə il ərzində bürünc, qalaya oxşar olan Britannia metal buraxıldı və daha sonra mis, nikel gümüşü və nəhayət, 24 karat qızılla örtüldü.[14] İkinci Dünya müharibəsi dövründə metal qıtlığına görə, Oskarlar üç il boyunca boyalı suvaqdan hazırlanmışdır. Müharibədən sonra akademiya alıcıları qızıl örtüklü metal əşyalar üçün gips rəqəmlərini ödəməyə dəvət etdi.[15] Oskara yaradıldıqdan bəri edilən tək əlavə bazasındakı kiçik bir düzəldişdir. Orijinal Oskar qəlibi, 1928-ci ildə Batavia şəhərindəki C.W. Shumway & Sons Foundry-də, Vins Lombardi kuboku və Emmi mükafatının heykəlcikləri üçün qəliblərin tökülməsinə yardım göstərmişdir. 1983-cü ildən 2015-ci ilədək,[16] qızıl örtüklü qalay ərintisi ilə təxminən 50 Oskar Çikaqo şəhərində hər il R.S. Owens & Company tərəfindən hazırlanır.[17] Üç-dörd həftə arasında 50 heykəl istehsal etmək mümkün idi.[13] 2016-cı ildə Akademiya heykəllərin əsas metalını bürüncə geri qaytardı və Valden mərkəzli Polşa Talliks İncəsənət metaltökmə zavoduna istehsalatı təqdim etdi.[18][19] Orijinal olan 1929-cu ildəki Oskarın rəqəmsal tarazlığına əsaslanaraq, heykəllər müasir dövrün ölçülərini və qara hökmranlığını qoruyur. Üçbucaqlı keramika qəliblərindən maye bürünc formasında tökülür və cilalanır, daha sonra Bruklin mərkəzli Epner Technology tərəfindən 24 karat qızıldan elektroliz edilir. 50 ədəd heykəlcik istehsal etmək üçün lazım olan müddət təxminən üç aydır.[20] R. S. Owens-in Akademiya üçün başqa mükafatlar istehsal etməsi və yenilənməsi lazım olan Oskarlar istehsal etməsi gözlənilir.[21]
Adlandırılması
Oskar adının mənşəyi mübahisəlidir. Akademiya 1939-cu ildə mükafat üçün Oskar adını rəsmi olaraq qəbul etdi.[22]
1941-ci ildə Akademiyanın başçısı olan Bette Davisin tərcümeyi-halında, ilk həyat yoldaşı Harmon Oskar Nelsondan sonra mükafata layiq olduğunu iddia edir.[23] 1931-ci ildə Akademiyanın icraçı katibi Marqaret Herrik mükafata ilk dəfə baxdıqda, heykəlcik ona əmisi oğlu Oskar Pirsin ləqəbi olan "Uncle Oscar"ı xatırladır.[24]
1931-ci ildə Herrikin adlandırılması zamanı iştirak edən yazıçı Sidney Skolski yazırdı ki, "Çalışanlar sevgi ilə məşhur heykəli "Oskar" adlandırdılar."[25] Akademiya Skolskiyə 16 mart 1934-cü ildə yazdığı 6-cı "Oskar" mükafatına ilə bağlı "Oskara ilk təsdiq edilmiş qəzet istinadı" üçün qonorar verdi.[26] 1934-cü ildə Time jurnalında "Oskar" sözü işlənildi.[27] O dövrdə Uolter Elias Disney "Oskar" adına Akademiyaya təşəkkür etdi.[28]
Hazırlanması
"Oskar" mükafatını qazanmış şəxsləri mərasimdən əvvəl sızdırılmasının qarşısını almaq üçün mərasimdə təqdim olunan Oskar heykəllərinin dayaq plitəsi boş olur. 2010-cu ilədək qaliblər heykəlciklərini Akademiyaya qaytarmaq və onların adlarının heykəllərə yazılması üçün bir neçə həftə gözləmək məcburiyyətində qalırdılar. 2010-cu ildən etibarən, qaliblər Oskar mərasimindən dərhal sonra təşkil edilən Vali Ballında bir yazı işləmə stansiyasında heykəlciklərinə tətbiq olunan yazı platalarını seçmək hüququ qazandılar. R. S. Owens şirkəti hər bir qalibin adını plitəni mərasimdən əvvəl hazırladı. Qazana bilməyən namizədlərin plitələri daha sonra təkrar istifadə edilir.[29][30]
Mülkiyyəti
1950-ci ildən etibarən, heykəlciklər nə qaliblərin nə də mirasçılarının əvvəlcə 1 ABŞ dollarına Akademiyaya geri satmağı təklif etmədən heykəllərini satma zəruriliyi səbəbi ilə qanuni olaraq qorunmuşdur. Qalib bu şərtlə razılaşmasa, Akademiya heykəlciyi saxlayır. Bu razılaşma ilə qorunan "Oskar" mükafatı, altı rəqəmli məbləğlər üçün açıq tender və xüsusi razılaşmalarda satıldı.[31] 2011-ci ilin dekabrında Orson Uellsin Vətəndaş Keyn filminin Oskarı hərraca çıxarıldı. Vərəsələrindən sonra 2004-cü ildə Uelles, heykəlin Akademiyaya qayıtması üçün heç bir razılaşma imzalamadığına dair məhkəmə qərarını qazandı.[32] 20 dekabr 2011-ci ildə, heykəl, 861,542 ABŞ dollarına onlayn auksionda satıldı.[33]
1992-ci ildə Harold Russelə həyat yoldaşının müalicəsi üçün pul lazım idi. Mübahisəli bir qərar olaraq, 1946-cı ildə Həyatımızı ən yaxşı illəri üçün ən yaxşı köməkçi aktyor kateqoriyasında Oskar qazanan Herman Darvik, 6 avqust 1992-ci ildə Nyu-Yorkda Oskarı, 60.500 dollara kolleksiyaçıya satdı. 1950-ci ildən əvvəl mükafatı qazanandan bəri ilk olaraq Akademiyaya təqdim etməsi tələb olunmadı. Russell qərarı müdafiə edərək dedi: "Mən kiminsə nə üçün kritik olduğunu bilmirəm. Həyat yoldaşımın sağlamlığı bəzi sentimental səbəblərdən daha əhəmiyyətlidir. Oskar olmasa da film burada olacaq. Harold Russel indiyədək Oskar satmış yeganə aktyordur.[34]
Oskar qalibə məxsus olsa da, əsasən açıq bazarda olmur.[35] Maykl Toddun nəvəsi onun Oskar heykəlini 1989-cu ildə bir film əşyaları kollektoruna satmağa çalışdı, ancaq Akademiya müdaxilə edərək hüquqi mübarizəni qazandı. Bəzi Oskar satış əməliyyatlarının müvəffəqiyyətli olmasına baxmayaraq, bəzi alıcılar heykəlləri Akademiyaya qaytardılar.[36]
Akademiya tərəfindən təqdim edilən digər mükafatlar
Akademiyanın Oksar mükafatına əlavə olaraq, zaman-zaman Akademiyanın təqdim etdiyi doqquz fəxri mükafatı var:
- Qubernatorlar mükafatı:
- Akademiyanın fəxri mükafatı
- İrvinq Talberq mükafatı
- Cin Xerşolt mükafatı
- Akademiya Elm və Texnika mükafatı
- Elm və Mühəndislik mükafatı
- Texniki nailiyyət mükafatı
- Con Bonner medalı
- Qordon Soyer mükafatı
- Tələbə Akademiyası mükafatı
2004-cü ildən etibarən, "Oskar" mükafatına namizədlik nəticələri yanvar ayının ortalarında ictimaiyyətə açıqlandı. Bundan əvvəl nəticələr fevral ayının əvvəlində elan edilirdi.
Seçicilər
2018-ci ildən etibarən peşəkar fəxri təşkilat olan Film Sənətləri və Elmləri Akademiyasında 8000-dən çox seçici iştirak edir.[37]
Akademiya üzvlüyü müxtəlif filiallara bölünür, hər biri film istehsalında fərqli bir intizamdır. Aktyorlar Akademiyanın tərkibində olan 1311 üzv (22%) ilə ən böyük səs blokunu təşkil edir. Son 83 illik mükafat mərasimi üçün səslər auditor şirkəti PricewaterhouseCoopers tərəfindən təsdiq edilmişdir. Firma uyğun namizədlərin səslərini, dekabr ayında əvvəlki ilin yanvar ayında bir vaxt üçün əvvəlki uyğun ili təsvir edəcək şəkildə Akademiya üzvlərinə göndərir və səsləri minlərlə saat çəkən bir prosesdə sıralayır.[38][39][40] Bütün AMPAS üzvləri Akademiya Şöbə İcra Komitələri adından Qəbullar Şurasına üzv olmaq üçün dəvət olunmalıdırlar. Üzvlük hüququ rəqabət namizədliyi ilə əldə edilə bilər və ya bir üzv, hərəkət şəkillərinə digər əhəmiyyətli fəaliyyətlər əsasında ad təqdim edə bilər.
Yeni üzvlük təklifləri hər il nəzərdən keçirilir. Akademiya 2007-ci ildəki mətbuat şərhlərinə qoşulmaq üçün dəvət edilənlərin adlarını açıqladıqlarına baxmayaraq, üzvlükləri açıq şəkildə açıqlamır. 2007-ci ildə səsvermənin 6 mindən az üzvü olduğunu bildirmişdir. Üzvlük böyüyərkən, daha qətiyyətli siyasətlər bundan sonra da ölçüsünü sabit tutdu.[41]
2012-ci ildə Los Angeles Times tərəfindən aparılmış bir araşdırmanın nəticələri AMPAS-ın səsvermə üzvlüyünün təxminən 88%-nin demoqrafik dağılmasını təsvir etmişdir. Təsdiqlənən 5100 aktiv seçicidən 94%-i qafqazlı, 77%-i kişi, 54%-i 60 yaşdan böyük idi. Seçicilərin 33%-i köhnə namizədlər, 19%-i qazananlar idi.[42]
2011-ci ilin mayında Akademiya, 6000 səsvermə üzvünə məktub göndərdi ki, 2013-cü ildə Oskar səsverməsi üçün onlayn bir sistem tətbiq olunacaq.[43]
Qaydalar
Rəsmi Akademiya Mükafatları Qaydalarının 2-ci və 3-cü qaydalarına əsasən, əvvəlki il, 1 yanvar gününün gecə yarısından 31 dekabrın gecə yarısına qədər, yeddi gün ardıcıllıqla film Los-Anceles dairəsində nümayiş etdirilməlidir.[44][45]
Ən yaxşı xarici dilli filmə görə "Oskar" mükafatı yalnız ABŞ buraxılışını tələb etmir. Film, ölkənin rəsmi seçimi olaraq təqdim edilməsini tələb edir.
Ən yaxşı sənədli filmə görə "Oskar" mükafatı, əvvəlki il Los-Anceles dairəsi və Nyu-York şəhərlərində, ya da Documentary Feature Qualifying Festival siyahısından rəqib film festivalı üzrə seçmə mükafatına və ya ölkənin rəsmi seçimi kimi Xarici Film kateqoriyasında təqdim olunacaq.[46]
Ən yaxşı qısametrajlı sənədli filmə görə "Oskar" mükafatı, digər rəqabət mükafatlarından fərqli uyğunluq qaydalarına sahibdir. Birincisi, buraxılış üçün seçmə dövrü bir il ilə üst-üstə düşmür, 1 sentyabr tarixindən etibarən bir illik dövrü əhatə edir və mərasimdən əvvəl 31 avqust tarixinə qədər başa çatır. İkincisi birdən çox metoddan ibarətdir. Əsas metod, uyğunluq dövründə ya Los-Anceles dairəsi və ya Nyu-York şəhərində bir həftəlik bir teatr buraxılışdır. Filmlərdə Akademiya tərəfindən təyin olunan bir sıra rəqabətli film festivallarınden birində xüsusi mükafatlar qazanaraq uyğun ola bilər. Nəhayət, "Tələbə Akademiya Mükafatı" mükafatlarının sənədli kateqoriyasında qızıl, gümüş və ya bürünc medal qazanmış bir film seçildi.[47]
Nümunə olaraq, 2009-cu ilin ən yaxşı film qalibi olan Ölümcül tələ filmi, ilk dəfə 2008-ci ildə nümayiş olundu, lakin 2008-ci ilin mükafatlarına layiq görülməmişdi, çünki 2009-cu ilin ortalarına qədər Los-Ancelesdə Oskar seçmə yarışını oynamadı. Xarici dilli filmlər ingiliscə subtitrlər daxil etməlidir. Hər bir ölkə hər il yalnız bir film təqdim edə bilər.[48]
İkinci qaydaya görə, qısa film mükafatları istisna olmaqla, bir filmin ən az 40 dəqiqə uzunluğunda olması və 35 mm və ya 70 mm film çapında və ya 24 çərçivə-saniyə və ya 48 çərçivə-saniyə olması vacibdir. 2048-dən 1080 pikselə qədər minimum proyektor həlli ilə mütərəqqi skan rəqəmsal kino formatı olmalıdır.[49] 2018-ci ildə təqdim edilən 90-cı "Oskar" mükafatı ilə təsirli, çox hissəli və məhdud seriya olan ən yaxşı sənədli filmə görə "Oskar" mükafatı üçün uyğun olmayacaq. Bundan sonra "O. J.: Amerika istehsalı" filmi, 2017-ci ildə bu kateqoriyada ABC və ESPN-də beş bölümdən yayımlanmadan əvvəl məhdudiyyətli bir versiya ilə göstərilən səkkiz saatlıq bir təqdimatı etdi. Akademiyanın yeni qaydanı elan etməsi filmin birbaşa qeyd olunmamasına səbəb oldu.[50]
İstehsalçılar son tarixdən əvvəl rəsmi ekran kreditlərini onlayn şəkildə təqdim etməlidirlər; müəyyən bir müddətə təqdim edilmədikdə, film hər il "Oskar" mükafatına layiq görülməyəcəkdir. Formaya bütün müvafiq kateqoriyalar üzrə istehsal kreditləri daxildir. Sonra, hər form yoxlanılır və Uyğun Xülasələr Xatırlatıcısı siyahısına qoyulur.
Dekabr ayının sonlarında seçici bülletenlərinin Xatırlatmalar Siyahısı və seçilmiş bülletenlərinin nüsxələri təxminən 6000 fəal üzvə göndərilir. Ən çox kateqoriya üçün filialların hər birinin üzvləri namizədləri yalnız müvafiq kateqoriyalarda müəyyən etmək üçün səs verirlər (məsələn, rejissorlara rejissorlara, yazıçılar yazıçılara, aktyorlar aktyorlara və s.). Ən yaxşı filmin xüsusi halında bütün səsvermə üzvləri namizədləri seçmək hüququna malikdirlər. Bütün əsas kateqoriyalarda tək səsverilən səsin bir variantı istifadə olunur, hər bir üzv beş nominallı (ən yaxşı film üçün 10) səs verməklə üstünlük təşkil edir.[51][52][53] Xarici Film, sənədli və animasiya xüsusiyyətləri də daxil olmaqla, müəyyən kateqoriyalarda nominantlar, bütün şöbələrdən olan üzvlər tərəfindən yaradılan xüsusi analiz komitələri tərəfindən seçilir.
Qalib səs çoxluğu ilə digər namizədlər arasından seçilir.[51][53] 2009-cu ildən etibarən ən yaxşı film qalibi ani səsvermə yolu ilə seçilib.[53][54] 2013-cü ildən etibarən yenidən qiymətləndirilən səsvermə, Ən Yaxşı Vizual Effekt üçün qalibləri seçmək üçün istifadə edilmişdir.[55][56]
Film şirkətləri Oskar mövsümündə Oskar mükafatlarına layiq görülmə şansını artırmaq və digər mükafatlara layiq görülmək üçün cəhdlərdə ən yaxşı film çəkən bir film üçün seçicilərə mükafat vermək üçün bir neçə milyon dollar sərf edəcəklər. Akademiya üzvləri tərəfindən açıq kampaniyanı məhdudlaşdırmaq və həddən artıq aradan qaldırmaq və prosesin layiqli olmasını qarşısını almaq üçün qaydalar tətbiq edir. Üzvlərə icazə verilmiş təcrübələr barədə tövsiyələr verən və günahkara cəza verən işçilərə mükafat verilir.[57] Məsələn, 2009-cu ilin Ən Yaxşı Film namizədi "Ölümcül tələ" filminin prodüseri, filmdə səs verməyə çağırdıqları partnyorlarla əlaqə qurarkən kateqoriyadan bir prodüser olaraq diskvalifikasiya olundu.
Veriliş
Penteycs teatrı, Hollivud, 1959
Dolbi teatrı, Hollivud, 2009
Əsas mükafatlar, müvafiq ildən etibarən fevralın sonunadək və martın əvvəllərində canlı yayımlanan mərasimdə və namizədlərin elan edilməsindən altı həftə sonra təqdim olunur. Bu, adətən, əvvəlki ilin noyabr və ya dekabr aylarında başlayan film mükafat mövsümünün ən son nöqtəsidir. Bu, günün ən moda dizaynerlərinin yaradıcılığında qırmızı xalçaya gedən dəvət olunan qonaqlar ilə ətraflı mürəkkəb bir tədbirdir. Qara qalstuklu paltarlar kişilər üçün ən çox yayılmış materiadır, moda bir kəpənək qalstuk geyməməyi diktə edə bilər və musiqi ifaçıları da bəzən buna əməl etmirlər. Ən yaxşı orijinal mahnıya görə "Oskar" mükafatı üçün namizədləri qələmə alan sənətçilər bu mahnıları mükafat mərasimində tez-tez səsləndirirlər və onlar çıxış etdiyindən tez-tez televiziya yayımını təşviq etmək üçün istifadə olunur.
"Oskar" mükafatı, ABŞ-nin bütün zaman zonalarında (Şimali Amerika xaricindəki ərazilər istisna olmaqla), Kanada və Böyük Britaniyadakı dünyanın ən geniş yayımlanan mükafatlarını nümayiş etdirir və dünyanın hər yerində milyardlarla izləyəciyi toplayır. Oskar 1953-cü ildə NBC tərəfindən yayımlandı, hansı ki, 1960-cı ilə qədər ABC aldıqdan sonra verilişi 1970-ci ilə qədər televiziya ilə yayımlamağa davam etmişdir. NBC beş ilə (1971–1975) hüquqlarını bərpa etdi, sonra ABC 1976-cı ildə yayım vəzifələrini bərpa etdi və Akademiya ilə mövcud müqaviləsi 2028-ci ilə qədər davam edəcək.[58] Akademiya beynəlxalq bazarlarda (xüsusilə də Amerika xaricində olanlar) daha çox arzu olunan yerli vaxtlarda yayımlanma mərasiminin qısaldılmış versiyalarını da hazırlayıb. Mərasim 1970-ci ildən bəri ilk dəfə canlı yayımlanaraq peyk vasitəsilə yayımlandı, lakin yalnız iki Cənubi Amerika ölkəsi, Çili və Braziliya, yayımı göstərmə hüququnu satın aldı. O zamana qədər, Oskar mükafatlarının televiziya haqqı 50 ölkədə satıldı. On il sonra hüquqlar 60 ölkəyə satıldı. 1984-cü ildə TV hüquqları artıq 76 ölkədə lisenziyalandırılmışdır.
Mərasimlər film sənayesində Oskar mövsümü ilə bağlı sıx lobbiçilik və reklam kampaniyalarının pozulmasına və qısaldılmasına kömək etmək məqsədilə 2004-cü ildən etibarən martından və aprel ayının sonundan fevralın sonuna köçürülmüşdür. Başqa bir səbəb isə "Oskar" mükafatı izləyicisini azaldacaq NCAA Basketbol turnirinə rast gələn artan TV reytinqi idi. 1976-cı və 1977-ci illərdə ABC-nin bərpa etdiyi "Oskar" mükafatı verilişi çərşənbə axşamından bazar ertəsinə köçürüldü və NBC-nin NCAA başlıqlı oyununun tam qarşısına keçdi. Əvvəlki tarix ABC-nin üstünlüyündəndir, çünki indi adətən yüksək gəlirli və əhəmiyyətli fevral dövründə baş verir. Qış Olimpiya Oyunları ilə qarşılaşmamaq üçün bir neçə ildir mərasim martın ilk bazar günündə keçirilir. Fevralın sonunadək və martın əvvəllərində keçirilməsinin başqa bir səbəbi onilliklər ərzində üzvlərin və ictimaiyyətin şikayətləri olan Pesax və Pasxa dini bayramlarına yaxınlaşan mükafatların qarşısını almaqdır. Bununla bir yerdə reklam məhdudlaşdırılmışdır. Çünki ənənəvi olaraq heç bir studiya və ya rəsmi akademiya mükafatının sponsorunun rəqibləri veriliş zamanı reklam verə bilməz. "Oskar" mükafatının yayımı, hal-hazırda 1949-cu ildəki buraxılışından etibarən 47 qalibiyyət və 195 namizəd ilə tarixdəki ən çox Emmi mükafatı qazanma xüsusiyyətini daşıyır.[59]
Bir neçə il bazar ertəsi günü saat 9:00-da (ŞVZ) və ya 6:00-da (SOVZ) keçirildikdən sonra, 1999-cu ildən etibarən, mərasimlər bazar günləri saat 8:30-a (ŞVZ) və ya 5:30-a (SOVZ) köçürüldü.[60] Verilən səbəblər, bazar günlərində daha çox izləyicilərin olması, Los-Anceles pik saatındakı tıxacların qarşısını almaq və daha əvvəl başlanğıc vaxtının Şərq sahilində olan tamaşaçılara daha tez yatmağa icazə verəcəyi idi.[61] Uzun illər film sənayesi bazar günü yayımına qarşı çıxdı, çünki bu həftəsonu kassasını kəsirdi.[62] 2010-cu ildə Akademiya film sənayesinin uzun mükafat mövsümü ilə televiziya izləyicilərinin yorğunluğuna əsaslanaraq, mərasimi daha sonra yanvara geri çəkilməsini nəzərdə tutdu. Ancaq belə sürətləndirilmiş bir cədvəl üzvləri üçün səsvermə müddətini dramatik şəkildə bəzi seçicilərin yalnız kompüterlərində çəkilən çəkiliş filmlərini görmək imkanına malik olduğu nöqtəyə qədər azaldacaq. Bundan əlavə, bazar günündəki yanvar mərasimi Milli Futbol Liqası pley-off oyunları ilə ziddiyyət təşkil edəcək.[63] 2018-ci ildə Akademiya mərasimin fevralın sonundan fevral ayının ortalarına, 2020-ci ildəki 92-ci "Oskar" mükafatı ilə köçürüləcəyini elan etdi.[64]
1968-ci il aprelin 8-də planlaşdırılan 40-cı "Oskar" mükafatı mərasimi, Martin Lüter Kinqin sui-qəsdinə görə iki gün təxirə salındı. 30 mart 1981-ci ildə 53-cü "Oskar" mükafatı Vaşinqtonda prezident Ronald Reyqan və digərlərinə silahlı edilən sui-qəsd cəhdinə görə bir gün sonraya təxirə salındı.
1993-cü ildə "Memoriam" seqmentində[65], əvvəlki 12 ayda ölmüş kino sənətinə əhəmiyyətli töhfə verənlərə, Akademiya üzvlərinin kiçik bir komitəsi tərəfindən tərtib olunmuş bir seçim təqdim edilmişdir.[66] Bu seqment, bəzi adların pozulması üçün illərlə tənqid edildi. Tənqidlik, bir çox sahə ilə əlaqədar, uzun illər boyu "məşhurluq müsabiqəsi" olan seqmenti, auditoriya, mövzunun mədəni təsiri ilə öldürülənləri alqışlayır; alqışlar bu gündən etibarən verilişdə susduruldu və tamaşaçı seqment əsnasında sarsıtmaqdan və səssiz əks etdirmədən cəsarəti qırıldı.
Yayım uzunluğu baxımından mərasim ümumilikdə üç saat yarımdır. 1929-cu ildə ilk Oskarlar 15 dəqiqə davam etdi. Spektrin digər sonunda, 2002-ci il mərasimi 4 saat və 23 dəqiqə davam etdi.[67][68] 2010-cu ildə "Oskar" mükafatının təşkilatçılarının qaliblərin qəbul edilməsi barədə danışığı 45 saniyəni keçməməlidir. Bu təşkilatçı Bill Mekanikin sözlərinə görə, "şouda ən çox nifrət edən bir şey" adlandırılan şeyin – çox uzun və utanc verici emosiya görüntülərinin aradan qaldırılmasını təmin etmək üçündür.[69] 2016-cı ildə çıxışları daha da asanlaşdırmaq üçün daha çox səy göstərərək, qaliblərin fədakarlığı ekranda göstərilmişdir.[70] 2018-ci ildəki mərasimdə ev sahibi Cimmi Kimmel, gecənin ən qısa sözlərini verənlərə mükafat verəcəyini elan edərək, mərasimin nə qədər vaxt keçdiyini etiraf etdi (ən yaxşı kostyum dizaynını qəbul edərkən Mark Bridges qazandığı mükafat Phantom Thread üçün mükafat).[71] The Wall Street jurnalı, 2014–2018 telekanallarında keçirilmiş ortalama dəqiqələri aşağıdakı kimi təhlil etdi: 14 mahnı ifası; 25 ev sahibinin danışığı; 38 ön qeydli klip, mükafatların özündə 78, giriş və elanda 24, səhnəyə çıxanlarda 24, qəbul danışıqlarında isə 30.[72]
Reytinqlərdə hələ də dominant olmasına baxmayaraq, "Oskar" mükafatının tamaşaçıları daim azalıb; 88-ci "Oskar" mükafatı son səkkiz il ərzində ən aşağı dərəcədir (kişi və 18–49 tamaşaçılar arasında artım olsa da), şou özü də qarışıq qəbul ilə qarşılaşdı. Sərginin ardından Variety, ABC-nin, Oskarı yaymaq üçün müqaviləsi uzadılması mövzusunda danışıqlar edildiyində, yayımın özü üzərində daha çox yaradıcı nəzarətə sahib olmağı planladığını bildirdi. Hal-hazırda AMPAS, ABC-nin öz qərarlarına bir qədər girməsinə icazə verilsə də, istehsalçı kadrların seçilməsi və yerləşdirilməsi də daxil olmaqla verilişin əksər hissələrindən məsuldur.[73] 2016-cı ilin avqust ayında AMPAS 2028-ci ilə ABC ilə müqaviləni uzadıb: müqavilə heç bir əhəmiyyətli dəyişiklik ehtiva etməmişdir və ABC-yə televerilişə hər hansı bir yaradıcı nəzarəti vermir.[74]
TV reytinqləri
Tarixi olaraq, "Oscarcast" ən yaxşı film kubokunu qazanmaq üçün kassa satışı seçildikdə olduqda daha böyük bir çarə çəkdi. Şimali Amerikada təxminən 500 milyon ABŞ dolları dəyərə sahib Titanikin 1998-ci ildəki 70-ci "Oskar" mükafatında yayımladığı 57.20 milyondan çox tamaşaçı, final kassa rekordları qırdı. 1997–1998-ci illər arasında ABŞ-də 600,8 milyon ABŞ dolları və 1 dollar olaraq hesablandı. Dünya miqyasında 1,84 milyard ABŞ dolları ilə, hər ikisidə yüksək rekordlar qırdı.[75] 76-cı "Oskar" mükafatı mərasimində, Üzüklərin hökmdarı: Kralın qayıdışı (368 milyon ABŞ dolları əvvəlcədən qazanıb) ən yaxşı film daxil olmaqla 11 mükafat aldı, 43.56 milyon tamaşaçı kütləsi oldu.[76] Bu günə qədər Nielsen reytinqlərinə əsaslanan ən çox izlənilən mərasim 1970-ci il 7 aprel tarixində 43,4% ev sahibliyi reytinqini qazanan 42-ci "Oskar" mükafatı idi.[77]
Əksinə, kassada yaxşı çıxış etməyən filmləri izzətləndirən mərasimlər zəif reytinqlər göstərməyə meyillidir. Büdcədənkənar, "Toqquşma" filminin mükafatlandırıldığı 78-ci "Oskar" mükafatı, 38,64 milyon tamaşaçı, 22,91% -i ev sahibi reytinqi ilə yaranıb.[78] 2008-ci ildə, 80-ci "Oskar" mükafatı verilişində, "Oskar" mükafatının 80 illik yubileyinə baxmayaraq, orta hesabla 31,76 milyon tamaşaçı tərəfindən 18,66% həcmli, ən aşağı və ən az izlənilən mərasimlə izlənildi.[79] Xüsusi mərasimin ən yaxşı film qalibi "Qocalara burada yer yoxdur" filmi oldu.
1929-cu ildə ilk "Oskar" mükafatı "Hollywood Roosevelt" hotelində ziyafət yeməyində təqdim edildi. 1930-cu ildən 1943-cü ilədək, mərasim iki sahə arasında dəyişildi: Vilşayr bulvarı üzrə Ambassador hoteli və Los-Anceles şəhərindəki Biltmore hoteli.
1944–1946-cı illərdə Hollivuddakı Qraumanın Çin Teatrı, 1947-ci ildən 1948-ci ilə qədər Los-Ancelesdə yerləşən Shrine Auditorium mükafatlandırma mərasimi üçün istifadə edilmişdir. 1949-cu ildə 21-ci "Oskar" mükafatı Akademiyanın Hollivuddakı Melrous bulvarındakı qərargahı olan Akademiya Mükafat Teatrında keçirildi.[80]
1950-ci ildən 1960-cı illərə Hollivudun Penteycs teatrında mükafatlar təqdim edildi. 1953-cü ildən 1957-ci ilədək mükafatlar Hollivud və Nyu-Yorkda, əvvəlcə NBC Beynəlxalq Teatrında (1953), daha sonra isə NBC Century Teatrında, eyni zamanda, Los-Ancelesdə baş tutdu. Oskarlar 1961-ci ildə Kaliforniyanın Santa Monika şəhərində Santa Monica Civic Auditoriyasına köçdü. 1969-cu ildə Akademiya mərasimləri Los-Ancelesə qaytarmaq qərarına gəldi, bu dəfə Los Angeles County Musiqi Mərkəzində Dorothy Chandler Paviliona qaytarıldı. Bir neçə ildir mərasim USC tərəfindən Shriners auditoriyasında keçirildi.
2002-ci ildə Dolbi teatrı təqdimatın hazırkı yeri oldu.[81]
Mövcud kateqoriyalar
- Ən yaxşı filmə görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı kişi roluna görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı qadın roluna görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı rejissor işinə görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı ikinci plan kişi roluna görə: 1936-cı ildən etibarən
- Ən yaxşı ikinci plan qadın roluna görə: 1936-cı ildən etibarən
- Ən yaxşı tammetrajlı cizgi filminə görə: 2001-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı qısametrajlı cizgi filminə görə: 1930-1931-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı quruluşçu rəssam-dekorator işinə görə
- Ən yaxşı operator işinə görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı geyimlər dizaynına görə: 1948-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı sənədli filmə görə: 1943-cü ildən etibarən
- Ən yaxşı qısametrajlı sənədli filmə görə: 1941-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı montaja görə: 1934-cü ildən etibarən
- Xarici dildə ən yaxşı filmə görə: 1947-ci ildən etibarən[82]
- Ən yaxşı qrimə görə: 1981-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı musiqiyə görə: 1934-cü ildən etibarən
- Ən yaxşı mahnıya görə: 1934-cü ildən etibarən
- Ən yaxşı bədii filmə görə
- Ən yaxşı səsə görə: 1929-1930-cu ildən etibarən
- Ən yaxşı səs montajına görə: 1963-cü ildən etibarən
- Ən yaxşı vizual effektlərə görə: 1939-cu ildən etibarən
- Ən yaxşı uyğunlaşdırılmış ssenariyə görə: 1927-1928-ci ildən etibarən
- Ən yaxşı orijinal ssenariyə görə: 1940-cı ildən etibarən
Mükafatların ilk ilində Ən Yaxşı Rejissorluq mükafatı iki kateqoriyaya bölündü: drama və komediya. Bəzən Ən Yaxşı Səs mükafatı da ayrı-ayrı kateqoriyalara (drama və komediya/musiqili) bölünür. 1930-cu illərdən 1960-cı ilə qədər Sənət rejissorluğu (İndi İstehsalat Dizaynı), Kinematoqrafiya və Kostyum Dizaynı mükafatları iki kateqoriyaya bölünmüşdür (qara və ağ filmlər və rəngli filmlər). 2012-ci ildən əvvəl İstehsalat Dizaynı mükafatı Art Direction adlanır, Makyaj və Saç dizaynı mükafatına isə Qrim deyildi.
2018-ci ilin avqust ayında Akademiya bir neçə kateqoriyada verilişin canlı yayımlanmayacağını elan etdi, əksinə, kommersiya fasilələri zamanı qeyd olundu və daha sonra mərasimdə yayımlandı.[83] Akademiya üzvlərindən fərqli olaraq, onlar bütün 24 kateqoriyanı canlı olaraq yayımlayacaqlarını elan etdilər. Bu, Akademiyanın açıqladığı, lakin tətbiq etmədiyi bir sıra təklifləri izlədi.[84]
Dayandırılmış kateqoriyalar
- Ən yaxşı köməkçi rejissora görə: 1932-1933-cü ildən 1937-ci ilə kimi
- Ən yaxşı rejissora görə (komediya filmlərində): 1927–1928
- Ən yaxşı rejissora görə (dram filmlərində): 1927–1928
- Ən yaxşı rəqs rejissorluğuna görə: 1935-ci ildən 1937-ci ilə kimi
- Ən yaxşı mühəndislik effekti: 1927–1928
- Ən yaxşı səsə görə (musiqili və ya komediya): 1995-ci ildən 1998-ci ilədək
- Ən yaxşı səsə görə (musiqili): 1984
- Ən yaxşı hekəyəyə görə: 1927-1928-ci ildən 1956-cı ilədək
- Ən yaxşı qısa mövzu – 1 Reel: 1936-cı ildən 1956-cı ilədək
- Ən yaxşı qısa mövzu – 2 Reel: 1936-cı ildən 1956-cı ilədək
- Ən yaxşı qısa mövzu – rəng: 1936-cı ildən 1937-ci ildən
- Ən yaxşı qısa mövzu – komediya: 1931-1932-ci ildən 1935-ci ilədək
- Ən yaxşı qısa mövzu – noveliya: 1931-1932-ci ildən 1935-ci ildən
- Ən yaxşı başlıq yazısına görə "Oskar" mükafatı: 1927–1928
- Ən yaxşı unikal və bədii istehsala görə "Oskar" mükafatı: 1927–1928
Təklif edilən kateqoriyalar
İdarə Heyəti hər il görüşür və yeni mükafat kateqoriyalarını nəzərdən keçirir. Bu günə qədər aşağıdakı kateqoriyalar təklif edilmişdir:
- Ən yaxşı rolların bölünməsi: 1999-cu ildə rədd edildi.[85]
- Ən populyar film: 2019-cu ildə keçiriləcək mərasimdə təqdimat üçün 2018-ci ildə təklif olundu; 2020-ci ilə qədər ən erkən mərasimə təxirə salındı.[86]
- Ən yaxşı rol koordinasiyası: 1991-ci ildən 2012-ci ilə qədər hər il rədd edildi.[87][88][89][90]
- Ən yaxşı başlıq dizaynı: 1999-cu ildə rədd edildi.[85]
Xüsusi Oskar mükafatları, Akademiya üzvləri tərəfindən deyil, xüsusi komitələrdən qiymətləndirilərək səs verilir. Həmişə ardıcıl illik əsasda təqdim edilmir.
Mövcud xüsusi kateqoriyalar
Daha ətraflı: § Akademiya tərəfindən təqdim edilən digər mükafatlar
- Akademiyanın fəxri mükafatı – 1929-cu ildən
- Akademiya Elm və Texnika mükafatı – 1931-ci ildən
- Qordon Soyer mükafatı – 1981-ci ildən
- Cin Herşolt mükafatı – 1957-ci ildən
- İrvinq Talberq mükafatı – 1938-ci ildən
- Texniki nailiyyət mükafatı – 1972-ci ildən 1995-ci ilədək, daha sonra 2017-ci ildən davam etmişdir
Dayandırılmış xüsusi kateqoriyalar
- Akademiyanın Uşaq mükafatı – 1934-cü ildən 1960-cı ilədək
Ticarət ittihamları
Oskar mükafatlarının müsbət görünümü və prestiji sayəsində, bir çox studiya milyonlarla dollar xərcləyir və xüsusilə "Oskar mövsümü" adlanan dövrdə öz filmlərini tanıtmaq üçün xeyli insanı işə götürür. Bu, "Oskar" mükafatının keyfiyyətdən daha çox marketinqə təsirini ittiham edir. Akademiyanın mükafatlı film rejissoru və mərasimin keçmiş prodüseri olan Uilyam Friedkin, 2009-cu ildə Nyu-Yorkda keçirilmiş bir konfransda bu barədə "bu, hər hansı bir sənayenin özü üçün hazırladığı ən böyük təşviqi sxemi" demişdir.[91] AMC-nin saytı filmsite.org-un redaktoru Tim Dirks, Akademiya Mükafatları barədə yazdı:
 |
Təəssüf ki, bir çox filmin tənqidi qiyməti, bədii vizyonu, mədəni təsiri və yenilikçi keyfiyyətləri eyni səsvermə ağırlığı vermir. Xüsusilə 1980-ci illərdən etibarən, parlaq istehsal dəyərləri olan pul kütləsinin "formula hazırladığı" blokbusterləri tez-tez kütlənin sevindirici titanlarıdır, ancaq hər hansı bir maneə ilə, dərin və kritik bəyənmə toplayan mükəmməl filmlər olmaları vacib deyil[92] |  |
Oskar mövsümündə istifadə olunduğu iddia edilən son texnika Fısıltı kampaniyasıdır. Bu kampaniyalar, digər filmlərin mənfi təsəvvürlərini yaymağı nəzərdə tutur və filmin yaradılmasında iştirak edənlər tərəfindən qəbul edilir. Fasiləsiz kampaniyaların nümunələrinə Zero Dark Thirty-ə qarşı iddialar işgəncəyə əsas verir və Linkolnun tarixə təhlükə törətdiyini iddia edir.[93]
Ayrı-seçkilik ittihamları
Akademiyanın ən yaxşı film mükafatlarının tipik tənqididir ki, qaliblər və namizədlər arasında romantik tarixi epiklərin, bioqrafik dramların, romantik dramların və ailə melodramlarının çoxu təmsil olunur, onların əksəriyyəti ABŞ-də ilin son üç ayında yayımlanıb. Oskar mükafatlandırılacaq filmlərin xüsusi janrlarını seçmək üçün tanınır. Bu, belə filmləri izah edən "Oskar yemi" termininə bənzəyir. Bu, bəzən Akademiyanın auditoriyadan uzaqlaşdığına dair daha konkret tənqidlərə gətirib çıxardı, məsələn, auditoriya favoritlərinə görə "Oskar yemini" və ya mövcud həyat məsələlərini göstərən tənqidi bəyəni toplayan filmlər tarixi melodramlara dəyişildi.[94]
Müxtəlifliyin olmaması iddiaları
"Oskar" mükafatı, namizədlər arasında fərqliliklərin olmamasından ötəri uzun müddət tənqid edildi.[95][96][97] Bu tənqid 1929-cu ildən etibarən hər "Oskar" mükafatının statistikasına əsaslananır. Bu "Oskar" mükafatı namizədlərinin yalnız 6,4%-nin ağdərili olmamasını göstərir. 1991-ci ildən etibarən namizədlərin 11,2%-i ağdərili olmamışdır. Qazananların dərəcəsi daha qütbləşir.[98] Əsl Asiya aktrisalarına nisbətən daha çox ağdərili aktrisalar Asiya qəhrəmanlarının irqçi sarı-üzçü təsvirləri üçün Oskar qazandı.[99][100] 88-ci mükafat mərasimi boykot hədəfinə çevrildi və sosial şəbəkələrdə populyarlaşdırılan #OscarsSoWhite heşteqi tərəfindən tənqidçilərin fikirlərinə əsaslanaraq, ağ rəngli aktyorluq nominantı siyahısının yanlışlığı əks etdirildi. Buna görə, Akademiya 2020-ci ilədək üzvlükdə "tarixi" dəyişikliyə başlamışdır.[101][102]
Simvolizm və sentimentalizasiya
Müəyyən illərdə mükafatların verilməsi, fərdi populyarlığa görə yüksək mükafatların tanınmaması üçün tənqid olunub.[103] Vaxtında daha çox məşhur və ya tanınmış olan və ya seçilmiş namizədin bütün iş quruluşunu tanımaq üçün "karyerası şərəfi" kimi təqdim olunan bir performans və ya iş üçün "sıxışdırmaq" məqsədi daşıyır.[104]
Filmin media yayımının tanınması
Netflix-yayım filmi "Roma" filminin Ən Yaxşı Film kateqoriyasına daxil olan on mükafata namizəd olduğu 2019-cu ilin fevral ayında keçirilən 91-ci Akademiya Mükafatının ardından, Stiven Spilberq və Akademiyanın digər üzvləri Netflix və digər mediya yayım xidmətlərini istisna edən filmlər üçün İdarə Heyəti vasitəsilə tələblərin dəyişdirilməsini müzakirə etdilər. Spilberq, Netflixin bir film istehsal və paylama studiyası olaraq tipik Oskar mükafatlı filmlərdən daha çox xərcləyə biləcəyi və ən azı Oskara uyğun olan teatr şərti statusunu yerinə yetirə biləcəyi üçün, digər Ən yaxşı film namizədi olan filmlərdən daha geniş və daha tez paylayışa sahib olduğundan narahat idi.[105] ABŞ-nin Ədliyyə Nazirliyi bu potensial qayda dəyişikliyini eşitdikdən sonra, 2019-cu ilin martında Akademiyaya məktub yazaraq media xidmətlərinin əsaslandırılmayan filmlər üzərində əlavə məhdudiyyətlərin qoyulmasının akademiyaya qarşı anti-etimad məsələləri qaldıra biləcəyini xəbər verdi.[106] 2019-cu ilin aprelində keçirilmiş idarə heyətinin toplantısından sonra, Akademiyanın İdarə heyəti akkreditasiya filmlərinin Oskar üçün uyğun olmasına imkan verən mövcud qaydaları məhdudlaşdırdılar, çünki onlar məhdud teatrsevərlərə malikdirlər.[107]
Mükafatdan imtina
Oskar tənqid edən bəzi qaliblər mərasimləri boykot etdilər və mükafatı qəbul etmədilər. Bunu ilk edən şəxs ssenarist Dadli Nikols idi. Nikols, Akademiya ilə Yazıçılar gildiyası arasındakı qarşıdurmalar səbəbiylə 8-ci "Oskar" mükafatı mərasimini boykot etdi.[108] Nikols sonunda 1935-ci il mükafatını 1938-ci ildə qəbul etdi. Nikols karyerası zamanı daha üç "Oskar" mükafatına namizəd oldu.
Corc Skot 43-cü "Oskar" mükafatı mərasimində mükafatı rədd edən ikinci şəxs oldu. Skot bunu "ət paradı" olaraq xarakterizə etdi və "bunun heç bir hissəsini istəmirəm" dedi.[109][110][111]
Mükafatdan imtina edən üçüncü şəxs film sənayesinin ayrı-seçkiliyinə və hindilərə qarşı pis rəftarına istinad edərək imtina edən Marlon Brando idi. 45-ci "Oskar" mükafatı mərasimində, Brando, aktrisa və insan hüquqları müdafiəçisi Saşen Litlfetri 15 səhifəlik bir çıxışı oxutmaq üçün göndərdi və tənqidlərini izləyənlər tərəfindən dilə gətirdi.[108][112]
Hadisələr
89-cu "Oskar" mükafatı mərasimində Uarren Biti və Faye Duneuey səhvən "La La Lend" filmini Ən yaxşı film mükafatının qalibi elan etdilər. Əslində doğru qalib "Ay işığı filmi" idi. Bitiyə səhv zərf verildi və elan edərkən tərəddüd etdikdən sonra, zərfi Duneueyə verdi. Emma Stounu "La La Lend" üçün ən yaxşı qadın aktrisa olaraq sıraladı və qarışıqlığa səbəb oldu. "La La Lend" istehsalçıları Fred Bercer, Cordan Horouitz və Mark Plet tərəfindən qəbul edilən çıxışlardan sonra müvafiq qalib elan edildi.
Bundan sonrakı il Biti və Duneuey səhvsiz olaraq həyata keçirdikləri ən yaxşı film mükafatının aparıcısı olaraq geri çağırılıblar.[113]
Plaqiatçılıq mübahisələri
- İndiyə qədər heç bir film plaqiatçılıq üçün diskvalifikasiya olunmamışdır.
- Zootopiya: 21 mart 2017-ci ildə Total Recall-ın köməkçi ssenaristi olan Qari Qoldmanın sahibi olduğu şirkət Esplanade Productions tərəfindən Disney şirkətinə qarşı müəllif hüquqları pozuntusu iddiası açılmışdır. İddia edilir ki, Qoldmanın, Zootopia adlı özünə ilham verən bir TV karikaturası yaradan, sosial bucaqdan qəribə bir animator haqqında olan, Looney adlı filmi üçün bir konsept ortaya qoyduğunu iddia edir. Disney iki dəfə rədd etdi, lakin Qoldman şirkəti adını, mövzunu, parametrlərini və obrazları kopyalamaqla günahlandırdı. Məhkəmə tərəfindən verilmiş olan film, Nik Uild, Cadi Hops, Fleş və Baş Boqoda daxil olmaqla, filmin əsas simvollarına bənzəyərək iddia edilən simvolların erkən konsepsiya sənətinin bir qrafiyası idi. Disney sözçüsü iddianı "açıqca yanlış iddialarla basıldı" kimi təsvir etdi.[114]
- Suyun forması: 2018-ci ilin fevral ayında, Pol Zindelin mülkü rejissor rejissor Quillermo del Toroya qarşı ABŞ bölgə məhkəməsində iddia başlatdı. 2018-ci ilin iyul ayında, hakim Pörsi Anderson iddianı rədd etdi.
Diskvalifikasiya
Yeddi film, tənzimləmələri pozduğundan rəsmi mükafat mərasimindən əvvəl diskvalifikasiya edildi.
- Sirk – Film, Çarli Çaplinə xüsusi bir mükafat vermək məqsədilə Akademiya tərəfindən rəqabətçi kateqoriyalardan çıxarıldı.
- Xondo
- Yüksək təbəqə – Eyni adlı 1956-cı filmi xətalı olduğu üçün film diskvalifikasiya edildi.
- Xaç atası – Əvvəlcə 11 mükafata namizəd göstərilən, ən yaxşı orijinal səs üçün namizədliyi onun əsas mövzusunun bəstəkarın daha əvvəlki bir film üçün yazdığı musiqi ilə çox bənzər olduğu ortaya çıxdıqdan sonra ləğv edildi. Onun digər namizədliklərindən heç biri ləğv olunmadı və ən yaxşı filmdə daxil olmaqla, üç Oskar aldı.
- Dünyada bir yer
- Tuba Atlantik
- Tənha hələ tənha deyil
Bir film mükafatı qazandıqdan sonra diskvalifikasiya edildi və qazandığı Oskarı geri qaytardı.
- Gənc amerikalılar
Aşağıdakı hadisələr illik "Oskar" mükafatı ilə sıx bağlıdır:
- Sezar mükafatı
- Lançon nominasiyaları
- Qubernatorlar mükafatı
- Müstəqil Ruh mükafatı
- 2002-ci ildə başlayan və ümumiyyətlə mövsüm partiyası olaraq bilinən Beverly Hills Hoteldə ənənəvi olaraq təşkil edilən "Əvvəlki Gecə", San Fernando Vadisində SAG aktyorları üçün bir təqaüd evində fəaliyyət göstərən Motion Picture & Television Fund-a fayda verir.
- Elton Con AIDS fondu "Oskar" mükafatı
- Governors Ball
- Vanity Fair
Oskarda aparıcı və ifaçılara hədiyyə çantalarını vermək ənənə halına gəlib. Son illərdə bu hədiyyələr nominantları və qalibləri mükafatlandırmaq üçün genişləndirilmişdir.[115] Bu hədiyyə paketlərinin hər biri on minlərlə dollar dəyərindədir. 2014-cü ildə dəyəri 80.000 ABŞ dolları qədər olduğu bildirildi.[116] Qiymət ABŞ Daxili İnvestisiya Xidməti hədiyyələr və vergi statusları ilə bağlı bəyanat verdiyi nöqtəyə gəldi.[117] Oskar hədiyyə çantaları Havay, Meksika və Yaponiyaya tətil paketləri, restoranda özəl yemək, videofonlar, hoteldə 1 gecə qalmaq, saatlar, biləkliklər, spa müalicələri, şüşə butulka, ağcaqayın saladı və şəkərli saqqızdan ibarət idi.[115][118][119] Hədiyyələrdən bəziləri hətta "riskli" elementə malik idi; 2014-cü ildə, böyük yaşlılar üçün məhsul satıcısı Adam & Eve "Secret Room Gifting Suite" idi. Hədiyyəni alan məşhurlar arasında Cudit Xoaq, Karolayn Xennesi, Keyt Linder, Kris Malki, Cim O'Heir və NBA oyunçusu Con Salli daxildir.[120]
2006-cı ildən etibarən nəticələr Live + SD-dir, bütün əvvəlki illər Live View-ə aiddir[121]
| İl | Tamaşaçı sayı (milyon)[121] |
Reklam qiyməti,[121][122] (milyon ABŞ dolları) |
Dəyişən qiymət (milyon ABŞ dolları) |
|---|---|---|---|
| 2019 | 29.6 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 2018 | 26.5 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 2017 | 32.9 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 2016 | 34.3 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 2015 | 37.260[123] | 1.95[124] | 20611 |
| 2014 | 43.740[125] | 1.8 – 1.9[126] | 1905 – 2011 |
| 2013 | 40.376[127] | 1.65 – 1.8[126] | 17747 – 1936 |
| 2012 | 39.460[128] | 1.610 | 1757 |
| 2011 | 37.919 | 1.3684 | 1524066 |
| 2010 | 41.699 | 1.1267 | 129451 |
| 2009 | 36.310 | 1.3[126] | 1518 |
| 2008 | 32.006 | 1.82[126] | 21179 |
| 2007 | 40.172 | 1.6658 | 2012808 |
| 2006 | 38.939 | 1.6468 | 2046675 |
| 2005 | 42.139 | 1.503 | 192811 |
| 2004 | 43.531 | 1.5031 | 1993805 |
| 2003 | 33.043 | 1.3458 | 1832946 |
| 2002 | 41.782 | 1.29 | 17969 |
| 2001 | 42.944 | 1.45 | 20517 |
| 2000 | 46.333 | 1.305 | 189862 |
| 1999 | 45.615 | 1 | 15 |
| 1998 | 57.249 | 0.95 | 14603 |
| 1997 | 40.075 | 0.85 | 13266 |
| 1996 | 44.867 | 0.795 | 127001 |
| 1995 | 48.279 | 0.7 | 1151 |
| 1994 | 45.083 | 0.6435 | 1087766 |
| 1993 | 45.735 | 0.6078 | 1054164 |
| 1992 | 44.406 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1991 | 42.727 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1990 | 40.375 | 0.45 | 863 |
| 1989 | 42.619 | 0.375 | 75795 |
| 1988 | 42.227 | 0.36 | 7626 |
| 1987 | 37.190 | 0.335 | 73879 |
| 1986 | 37.757 | 0.32 | 7314 |
| 1985 | 38.855 | 0.315 | 7338 |
| 1984 | 42.051 | 0.275 | 66319 |
| 1983 | 53.235 | 0.245 | 61631 |
| 1982 | 46.245 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1981 | 39.919 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1980 | 48.978 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1979 | 46.301 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1978 | 48.501 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1977 | 39.719 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1976 | 46.751 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1975 | 48.127 | mövcud deyil | mövcud deyil |
| 1974 | 44.712 | mövcud deyil | mövcud deyil |
"Oskar" termini AMPAS-ın qeydə alınmış ticarət nişanıdır; italyan dilində, hər hansı bir mükafat və ya mükafat mərasiminə, hansı sahədən asılı olmayaraq ümumi olaraq istifadə edilir.[129][130]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
