Laura Pausini
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Laura Pausini (16 de mayu de 1974, Faenza),[7] ye una cantautora italiana gallardoniada con múltiples premios internacionales. Vivió y crióse en Solarolo tola so vida hasta antes d'empezar la so carrera profesional, cuando abandonó la casa de los sos padres.
A lo llargo de la so carrera cantó n'otros idiomes amás del italianu, como español, portugués, inglés, francés,[8] [9] sicilianu,[10][11] napolitanu, catalán[12][13] y en llatín. Los sos álbumes solmenaron les ventes n'América, Asia y Europa.[14] Ye considerada la cantautora italiana más esitosa y conocida a nivel mundial,[15][16] con doce álbumes d'estudiu nel mercáu y con ventes de más de 70 millones de discos hasta la fecha, lo que la convierte nuna de les artistes llatines con mayor cantidá de ventes nel mundu.[n. 1]
Ye famosa non solo n'Italia, sinón tamién en tol continente européu, n'Estaos Xuníos, Canadá, Siria,[17] Oriente Mediu, Méxicu y restu d'América, y ye considerada l'artista italiana más esitosa de tolos tiempos.[18] Les sos lletres traten avera del amor, el racismu, la guerra, la homofobia, el mediu ambiente y la probeza, ente otres cuestiones sociales.[19] La so voz correspuende a la d'una sopranu llírica. El diariu británicu The Sun allugar nel puestu númberu 30 de les 50 cantantes qu'enxamás van ser escaecíes.[20] Los sos mayores ésitos inclúin tarrezas como «La soledá», «Amores estraños», «Foise», «Xente», «Inolvidable», «Les coses que vives», «Emerxencia d'amor», «N'ausencia de ti», «Ente tu y mil mares», «Quiero dicite que te amo», «Voi Volver xunto a ti», «Surrender», «On n'oublie jamais rien, on vit avec» «Vívime», «Sicasí non» y «Primavera antemanada (It Is My Song)».
Foi la primer cantante italiana en ganar un premiu Grammy[21][22] y otros trés Grammys Llatinos polos sos álbumes Escucha en 2005,[23][24] Yo canto en 2007[25] y Primavera antemanada en 2009.[26][27][28][29][30][31] Nel añu 2006 concedióse-y el títulu d'Orde al Méritu de la República Italiana, la cuarta orde más importante n'Italia.[32] El so álbum más esitosu hasta la fecha ye Les coses que vives, con ventes que superen les 10 millones de copies.[33][34][35][36] Anguaño considérase a Pausini como la máxima esponente del pop llatín[37][38] ya italianu a nivel mundial.[39] La revista norteamericana Billboard nos sos premios añales nel añu 1994 concedió-y el puestu númberu dos na categoría de Artista Revelación Femenina.[40][n. 2] N'España dióse-y a Pausini un Discu de Diamante por ser la primer cantante non hispana en llograr vender más de 1 000 000 de copies nesi país. Eso asocedió col discu Laura Pausini. Anguaño l'álbum lleva vendíes alredor de 1 300 000 copies n'España. Amás, anguaño ye'l discu más vendíu tantu por una muyer como por un cantante estranxeru nesi país.[41] En 2006 concedióse-y el títulu de Comendador de la República Italiana[42] y nel añu 2013 el títulu d'Embaxador de la rexón d'Emilia-Romaña nel mundu.[43] El "proyeutu Pantheon", del Institutu Teunolóxicu de Massachusetts, alluga a Pausini nel puestu 201 de los 403 cantantes de mayor impautu.[44]
Remove ads
Trayeutoria
Primeros años y Festival de Sanremo
Laura Pausini, empezó a cantar dende pequeña en pianu-chigres, acompañada pol so padre Fabrizio Pausini.[45][46] A la edá d'ocho años compunxo'l so primer cantar «Lasciami dormire», y a los trelce años grabó'l so primer álbum, cola ayuda del so padre, llamáu I sogni di Laura. En febreru de 1993, presentar nel Festival del Cantar de Sanremo na categoría Nuevos Valores y llogró'l primer llugar cola tema «La solitudine».[47] El cantar llogró aprobación mientres l'eventu per parte del públicu al ganar con 7 464 votos contra 7 209.[48]
Nesi mesmu añu llanzó'l so primer trabayu discográficu profesional llamáu Laura Pausini, qu'inclúi'l senciellu «La solitudine» que s'asitió nos primeros llugares de les llistes d'ésitos n'Europa. En Países Baxos asitióse como númberu unu y llogró certificación de platín por más de 80 000 copies vendíes.[49][50] «Non c'è», «Perché non torna più», «Xente» y «La mio rubi l'anima» tamién fueron publicaes como senciellos.[51] L'álbum ganó reconocencia n'Italia, vendiendo más de 500 000 unidaes.[52] La Cámara Arxentina de Productores de Fonogramas y Videogramas certificó l'álbum como discu d'oru por superar les 50 000 copies.[53] L'Associação Brasileira dos Produtores de Discos certifica l'álbum discu d'oru por superar les 150 000 copies.[54] Laura Pausini viende más de 200 000 copies y certifica doble discu de platín d'alcuerdu a la Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en geluidsdragers.[55] En Francia, d'alcuerdu al Syndicat National de l'Édition Phonographique, l'álbum foi certificáu como discu d'oru por superar les 150 000 copies.[56] Y en Suiza certificó discu d'oru por degolar les 25 000 unidaes.[57] En Portugal l'Associação Fonográfica Portuguesa certificó al álbum como discu de platín por más de 40 000 copies vendíes.[58] Pausini recibió un IFPI Platinum Award por más de 1 000 000 de copies vendíes n'Europa.[59] A nivel mundial Laura Pausini vendió más de 3 000 000 de copies.[40]
En 1994, participó nuevamente nel Festival de Sanremo, pero esta vegada na categoría de Artista establecíu, na que quedó en tercer llugar cola tema «Strani amori».[60] El senciellu «Strani amori» llogró vender más de 200 000 copies en territoriu italianu.[52] Nesi mesmu añu salió al mercáu'l so segundu álbum llamáu Laura, que foi certificáu pola Cámara Arxentina de Productores de Fonogramas y Videogramas como discu de platín por superar les 100 000 copies,[53] En Brasil, l'Associação Brasileira dos Produtores de Discos certificó l'álbum como discu d'oru por vender más de 100 000 copies.[54] N'Italia l'álbum terminó nel sestu llugar de la llista añal y vendió más de 400 000 copies.[61] Nos Países Baxos l'álbum foi certificáu como discu de platín por degolar les 100 000 copies.[55] En Suiza l'álbum foi certificáu con doble discu de platín per parte de la Federación Internacional de la Industria Fonográfico rexón Suiza por superar les 100 000 copies.[57] Y en Europa recibió un IFPI Platinum Award por degolar el millón d'unidaes vendíes.[59] Laura lleva vendíu más de cuatro millones de copies a nivel mundial.[40]
1994: Laura Pausini
El 22 de payares de 1994, Pausini llanzó'l so primer álbum n'español llamáu Laura Pausini, una compilación de los sos dos trabayos musicales italianos anteriores, cantaos íntegramente n'español,[62] lo que-y abrió les puertes de la música en Hispanoamérica. Temes como: «La soledá», «Amores estraños» y «Foise», asítiase nos meyores puestos de les llistes musicales de les radios mientres delles selmanes consecutives,[63] algamando'l númberu unu en dellos países d'Iberoamérica como Méxicu, Arxentina, Brasil, Chile, Colombia, Perú, Paraguái, Uruguái, Venezuela, El Salvador, ente otros.
Esti álbum foi producíu por Angelo Vasiglio y Marcu Maratti, y grabáu n'Italia y nel Reinu Xuníu. L'álbum recibió discu de diamante n'España y convirtióse nel álbum más vendíu tantu por una muyer y un cantante estranxeru nesti país, amás de ser el segundu álbum más vendíu na historia d'España, solo por detrás de Más d'Alejandro Sanz.[64][65] La Cámara Arxentina de Productores de Fonogramas y Videogramas certificó l'álbum como discu de platín por superar les 200 000 copies,[66][53] d'alcuerdu a la revista norteamericana Billboard, Laura Pausini vendió más de 500 000 copies en Brasil, y convertir n'unu de los álbumes más vendíos na hestoria en dichu país por un cantante estranxeru.[67] El 27 de payares de 1995, la so discográfica Warner Music Group dio-y una placa pola reconocencia más de 1 000 000 de copies vendíes na rexón d'América Llatina polos sos dos primeros álbumes n'italianu: Laura Pausini, Laura y el so álbum de debú n'español Laura Pausini.[68] En Chile l'álbum certificó discu de platín, por vender más de 100 000 copies vendíes,[69] l'Asociación Colombiana de Productores de Fonogramas certificó l'álbum con doble discu de platín por más de 200 000 copies vendíes,[70] en Méxicu Laura Pausini nos sos primeros meses de tar a la venta, la so discográfica, Warner Music Méxicu, certifica l'álbum como cuádruple discu d'oru pola venta de 400 000 copies.[71] En payares de 1995, l'álbum degolara'l mediu millón d'unidaes vendíes en Méxicu.[72] Laura Pausini tamién foi certificáu con discos de platín en Bolivia, Ecuador, El Salvador, Estaos Xuníos, Honduras, Nicaragua, Panamá, Paraguay, Perú, Puertu Ricu, Uruguái y Venezuela.[73] Gracies a estes resultancies, Billboard asitia a Pausini nel segundu llugar d'artista femenina revelación 1994, detrás de Mariah Carey.[74] N'ochobre de 1996, la revista Billboard, confirma que Laura Pausini llograra vender más de 1 700 000 copies n'América Llatina.[67] Ésti ye'l segundu álbum más esitosu na carrera de Pausini, con ventes que superen los 8 millones.[75][76] Laura Pausini ganó un premiu Lo Nueso n'Estaos Xuníos, na categoría de "Meyor Artista Revelación en llingua española".[77]
1996: Les coses que vives
A finales del añu 1996 publicar en más de trenta países el so segundu álbum Les coses que vives. Pa esti discu Pausini decidió camudar el so equipu de trabayu alegando que los sos antiguos productores solo víen nella «una mina d'oru». Esti discu, producíu por Alfredo Cerruti y Dau Parisini, foi grabáu n'Italia, Reinu Xuníu y Estaos Xuníos. La cantante siguió la llinia musical del so primer álbum, incluyendo esta vegada un cantar de la so autoría llamada «El mundu que suañé», a favor del Fondu de Naciones Xuníes pa la Infancia.[78]
La grabación del álbum cuntó tamién col respaldu de la Orquesta Sinfónica de Londres. Tantu en Brasil y España, l'álbum llogra vender más de 500 000 copies.[79][80] Nel so Italia natal, viende más de 400 000 copies,[81] Tamién llogra certificar discu d'oru en Bélxica,[82] Colombia,[70] Méxicu,[83] Países Baxos,[55] y Suecia.[84] Discos de platín n'Arxentina,[85] Portugal,[86] Suiza,[87] Venezuela,[88] y recibe un IFPI Platinum Award por entepasar el 1 000 000 de copies vendíes n'Europa.[89] Les ventes d'ésti álbum superen los 10 millones de copies.[36][90][91][92]
Pausini dedicar a promocionar esti discu mientres tou esi añu empecipiando la so primer xira mundial. En 1997 participó nel XXXVIII Festival Internacional del Cantar de Viña del Mar en Chile, país onde dio un entorno a la so carrera convirtiéndola na figura del pop llatín, en Iberoamérica y parte del continente Européu, d'esta forma en marzu del mesmu añu empecipió con gran ésitu la so xira promocional mundial, que la llevó a percorrer Europa, América Llatina y Estaos Xuníos.
1998: La mio respuesta
N'ochobre de 1998 salió a la venta La mio respuesta, consideráu por dellos críticos como'l más maduru hasta esa fecha, y de los más complexos, yá que s'utilizaron hasta 11 estudios pa la so grabación y remasterización, ente Londres, Milán, Los Angeles y Nueva York, La mayoría de les temes pertenez a la intérprete. Ente los cantares incluyóse una escrita por Phil Collins,[93] llamada «Looking for an angel». La collaboración ente Collins y Pausini nació a partir d'una actuación televisiva nel programa Night Express. Collins dixo que compunxo esti cantar pa Laura Pausini, al almirar el so talentu. En 1999, la cantante emprestó la so voz pa collaborar na banda sonora de la película Message in a Bottle cantando la tema «One more time».
Esti discu, anque foi esitosu, nun llogró superar les cifres de ventes del so anterior trabayu. Vendiéronse alredor de 300 000 copies n'España y 250 000 copies n'Italia y llegó al octavu llugar na so segunda selmana de publicación. Sicasí, les temes «La mio respuesta», «Emerxencia d'amor» y «N'ausencia de ti», tomaos d'esti discu, ocuparon el primer llugar d'espardimientu nes radios italianes, estauxunidenses y llatines. Les ventes llegaron a superar los trés millones de copies.[38]
2000: Ente tu y mil mares
En setiembre de 2000, llanzóse'l discu Ente tu y mil mares, producíu por K. C. Porter, Alfredo Cerruti, Dau Parisini, Celso Valli y la mesma Laura Pausini. Ye'l segundu álbum nel que Pausini participó como productora y el primeru nel que yá nun tocó temes adolescentes. El primer senciellu, «Ente tu y mil mares», foi compuestu pol cantautor italianu Biagio Antonacci.[94] Algamó rápido'l númberu unu de les llistes d'ésitos nel mundu permaneciendo en llista mientres más de dieciséis selmanes consecutives. En 2001, ganó'l Premiu Lunezia como meyor compositor del añu.[95]
L'álbum, que foi grabáu n'Estaos Xuníos, Italia y Reinu Xuníu, recibió bien bones crítiques. Pausini foi nomada a los Latin Grammy Award na categoría "Meyor álbum vocal pop femenín" nel añu 2001 y tamién recibió una nominación al meyor productor del añu.[96] La ganadora d'esi añu foi la cantante norteamericana Christina Aguilera. Nesti discu Laura Pausini dedicó una tema al so padre, tituláu «La meta del mio viaxe», nel que fala de l'ausencia paterna cuando Pausini yera pequeña, mientres tocaba en distintos llugares d'Italia. Esta tema ganó'l premiu a meyor cantar nos Premios Lunezia en 2001. D'alcuerdu a la revista norteamericana Billboard, Ente tu y mil mares/Tra te e il mare nos sos primeros trés meses llogra vender más de 1 000 000 de copies, de les cualos 300 000 copies provienen de Hispanoamérica.[97] Nel añu 2012, l'álbum superara les 4 millones de copies a nivel mundial.[36] Tamién en 2001 siguió les sos collaboraciones col cine, interpretando la tema «The extra mile» na banda sonora de la película Pokemon,[98][99] escritu pola cantautora Tina Arena.
2001: Lo meyor de Laura Pausini: Voi Volver xunto a ti
Lo meyor de Laura Pausini: Voi Volver xunto a ti recueye tolos cantares más esitosos de la cantante italiana, entendíes ente los años 1993 y 2000. Pa esti discu Laura volvió grabar dalgunos de los sos anteriores ésitos pa da-yos una apariencia más actual. L'álbum incluyó trés temes nuevos: «Dos histories iguales», «Dime» (a dúu col cantante de flamencu José'l Francés) y «Voi Volver xunto a ti». Amás cantó a dúu la tema «Seamisai», col artista brasilanu Gilberto Gil y el cantante Nek apaeció como baxista na nueva versión de «Foise».
Ésti álbum resultó ser un ésitu comercial en ventes a nivel internacional, aportando a el tercer álbum más vendíu de Pausini, con más de 7 000 000 de copies. N'Italia l'álbum vendió más de 1 000 000 de copies y, poro, ye l'álbum recopilatorio más vendíu na hestoria d'esi país.[100] En Francia l'álbum vendió 1 005 900 copies, y ye l'álbum más vendíu por un cantante italianu nesi país. Amás, ye l'álbum 133 más vendíu na hestoria d'esi país.[101] Esi añu empecipió la so xira mundial en Milán tituada Laura Pausini Live 2001 World Tour y cantó en direuto nel Festival de Sanremo 2001.
2002: From the inside
.jpg)
El 5 de payares de 2002 salió a la venta From the Inside n'Estaos Xuníos,[102] y en 2003 nos países europeos. Esti discu grabar nel continente européu mientres la promoción del so trabayu anterior en 2001. El primer senciellu, «Surrender» llogró ser un ésitu en dellos países. N'Estaos Xuníos llogróse asitiar como númberu unu nel Hot Dance Club Play de la revista norteamericana Billboard,[103][104] númberu cuatro na llista de Hot Dance Music/Maxi-Singles Sales[105] y asitióse nel númberu cuarenta y tres na llista de Hot Singles Sales.[106][107] A nivel global el cantar llogra ingresar nes llistes musicales d'Europa y Australia, y d'alcuerdu a Billboard «Surrender» llogróse asítiase nes llistes de Radiodifusión en diverses naciones como Alemaña, Austria, Dinamarca, Finlandia, Holanda, Hungría, Noruega, Portugal, República Checa, Suecia y Suiza.[103] y númberu ocho en Canadá. «If That's Love» foi escoyíu como segundu senciellu y al igual que'l so antecesor llogró ser númberu unu na llista de Hot Dance Club Play. El tercer senciellu, «I need love», compuestu por Kara DioGuardi, algamó'l puestu númberu trés nos llistaos de temes populares. Sicasí, la versión n'español respeutiva, «Del to amor», nun s'incluyó dientro del discu, sinón que foi llanzada solo como discu senciellu pa Hispanoamérica. En From the Inside incluyéronse les versiones n'inglés de dos tarrezas yá editaos tantu n'español como n'italianu, titulaos «It's not good-bye» («N'ausencia de ti») y «Everyday is a monday» («Un error de los grandes»).[108]
Mientres se promocionaba esti discu, Pausini actuó nos Premiu Nobel n'Oslu y, dende Los Angeles, participó nel conciertu a beneficiu de les víctimes de los atentaos del 11 de setiembre de 2001 en Nueva York. Tamién realizó un dúu col so compatriota Nek na tema «Sei solo la to» («Tan solo tu»), n'italianu y n'español, y salió a la venta Live 2001 – 2002 World Tour, el primer DVD que contién la grabación del conciertu de Milán del 2 d'avientu de 2001. L'álbum tuvo escasa promoción n'Estaos Xuníos y parte d'Europa y nun tuvo l'aceptación esperada, comparada colos sos álbumes anteriores. L'artista declaró que la discográfica nun respetó l'estilu del álbum, presentándolo como un álbum del xéneru baille por cuenta de les remezclas que fueron feches de les temes «Surrender» y «If that's love». L'álbum foi certificáu como discu d'oru en tres países d'Europa, Italia, Suiza[109] y España.[110] Vendiéronse 2 millones de copies mundialmente.[111] Nel añu 2003 la cantante francesa Hélène Segara convidó a Pausini a cantar a dúu la tema «On n'oublie jamais rien, on vit avec» del so álbum d'estudiu tituláu Humaine. El cantar foi'l tercer senciellu del álbum que vendió más de 500 000 copies en Francia.[112] Tocantes a el cantar llogró ser un ésitu comercial en Francia y diose discu d'oru pola SNEP por más de 300 000 copies vendíes nesi país.[113] En Bélxica'l cantar llogró ser certificada tamién como discu d'oru.[114]
2004: Escucha
Laura Pausini tornó a Italia a trabayar nel so siguiente álbum, consideráu polos sos críticos como'l más agresivu de la so carrera al dexar tras l'estilu románticu de los sos cantares.[115] Esti álbum tituláu Escucha foi publicáu'l día 22 d'ochobre de 2004, grabáu n'Italia y Reinu Xuníu, y les sos temes fueron escritos pola cantante. Collaboraron Biagio Antonacci na tema «Vívime», Vascu Rossi en «Bendicida pasión», y Madonna en «Like a flower», que foi afecha al español ya italianu sol títulu «Abandono a ti/El mio abbandono a te».[116] Escucha ye la resultancia d'un renacer aciar y personal de Pausini que salió de la peculiar cobardura y dulzura de les sos balaes clásiques pa esplorar una nueva faceta de maduror profesional.[117] La rotura cola so pareya foi'l motivu de que los sos cantares tengan un matiz de desengañu y optimismu. L'estilu d'esti álbum ye d'una téunica vocal sofisticada y natural al empar; amás en delles temes inclúi'l rock xunto al so tradicional pop.[117] Influyíu por artistes internacionales como Phil Collins y Céline Dion,[118] la grabación ye na tema d'una rotura y foi escritu en 2002, mientres la separación de Pausini del so noviu y productor Alfredo Cerruti.
Nel añu 2005 Escucha ganó un Latin Grammy na categoría "Meyor álbum vocal pop femenín" y, por esto, Pausini llogra ser la primer y única cantante italiana en llograr tal distinción.[23] L'álbum vendió más de cinco millones de copies mundialmente.[119][120] Esti álbum foi l'entamu d'una nueva xira internacional de Laura Pausini llamada World Tour 2005.
2005: Live In París 05
Live In París '05 ye un conciertu de Laura Pausini grabáu en París el 22 y 23 de marzu de 2005, onde interpretó en cuatro idiomes tolos sos ésitos incluyíos nun CD con 16 cantares en total. El DVD contién 18 videos en direuto y un videoclip del cantar escritu por Vascu Rossi, «Bendicida pasión».[121] L'álbum llogró certificar triple discu de platín n'Italia por entepasar les 160 000 copies vendíes.[122] Live In París '05 ye'l primer álbum y segundu DVD en direuto de Pausini.
2006: Xuntos en conciertu 2006
Ente xunetu y agostu, Laura Pausini, xunto a los sos colegues Marc Anthony de Puertu Ricu y Marco Antonio Solís de Méxicu, protagoniza una xira titulada Xuntos en conciertu 2006, na cual los trés artistes percuerren Estaos Xuníos con más de venti feches. El tour ye patrocináu por The Global Financial Services Company, Live Nation y The Hispanic Scholarship Fund pa sofitar la cultura hispana y la educación cimera.[123]
2006: Yo canto
EL 14 de payares de 2006, publicóse l'álbum Yo canto, que contién dieciséis tarrezas escoyíos pola cantante que fueren compuestos polos autores italianos más destacaos del sieglu XX[124] y grabaos con anterioridá, qu'entienden dellos xéneros musicales, dende la balada hasta'l rock. Esti álbum foi publicáu en más de 47 países.[125] Pausini llogró'l so segundu Premiu Grammy Llatín na categoría "Meyor Álbum Vocal Pop Femenín". Incluyóse un dúu de Pausini col cantante y músicu colombianu Juanes na tema «El mio llibre cantar» y otru tituláu «Nun lo puedo esplicar» con Tiziano Ferro. Io canto foi un ésitu n'Italia, país nel cual foi certificáu con ocho discos de platín más discu d'oru por superar les 830 000 copies vendíes.[126][127] En Suiza, certificó discu de Platín por más de 30 000 copies.[57] Tamién certificó discu d'oru n'España, Francia y Méxicu por más de 40 000, 100 000, y 75 000 copies respeutivamente.[128][129][130][131]
Esti álbum, al igual que los anteriores de Pausini, foi publicáu tantu n'italianu como n'español. [132] Na versión francesa del álbum apaecen «Come il sole all'improvviso/Como'l sol inesperáu», a dúu col cantante francés Johnny Hallyday y «Je chante», versión ítalo-francesa de «Yo canto». Casi un añu dempués presentóse l'álbum The best of Andrea Bocelli, qu'inclúi'l cantar «Dare to live», que la so versión n'español «Vive yá», ye cantada a dúu con esti intérprete d'ópera. Fueron vendíes más de 2'5 millones de copies a nivel mundial, lo que-y fixo ganar a Pausini el so cuartu World Music Awards.[133][134]
2007: San Siro 2007
El 2 de xunu de 2007 grabóse'l segundu álbum en vivu de Laura Pausini. Grabáu nel estadiu Giuseppe Meazza de San Siro, en Milán, Italia, ante un ensame de más de 71 000 persones siendo llenu total. [135][136] Pausini, llogró ser la primer muyer na historia n'enllenar esti estadiu ante más de 71 000 persones, cola asistencia d'aficionaos de dellos países, ente ellos Xapón, Méxicu, Francia, España y Brasil. Fixo un dúu en direuto col so compatriota Tiziano Ferro[137] nel cantar «Nun lo puedo esplicar».[138] El conciertu tuvo dedicáu al so "Nona" (güela), apocayá finada.[139][140]
El conciertu foi tresmitíu en direuto por Rosso Alice y l'audiencia foi de 2 835 000 espectadores n'Italia, con un total d'audiencia de 11,16 %.[141] La canal MTV tresmitió en vivu'l conciertu'l día 21 de xineru de 2008 llegando a una audiencia del 7,9 %. El 25 d'avientu volvió tresmitir el conciertu (más el videoclip de «Invece non»), llogrando más de 1 455 000 espectadores.[142] El 30 de payares de 2007 publicó'l so segundu álbum en vivu.[143] Grabar en cuatro idiomes amás del italianu: español, portugués, inglés y francés. L'álbum nunos meses llograra vender más de 120 000 copies n'Italia.[144] A los pocos díes de realizar el conciertu tornó al estadiu Giuseppe Meazza como convidada del cantante italianu Renato Zero. Nesta ocasión cantaron xuntos el cantar «Nos xardinos onde naide va», y «Como si nun amáramos».[145] Por San Siro 2007, Pausini llogró'l 3 de xunu de 2008 dos premios del Wind Music Awards nel añu 2007, pol CD y DVD d'esti álbum.[146]
2008: Primavera antemanada
Primavera antemanada,[147] foi presentáu'l 11 de payares de 2008. Consta de catorce tarrezas inéditos y foi editáu en cuarenta y siete países. Collaboraron pa esta grabación los sos colegues y compatriotes Gianluca Grignani, Daniel Vuletic, Niccolo Agliardi, Cheope, Federica Camba y el cantante británicu James Blunt[148][149] quien co-escribió la tema «Primavera antemanada (It Is My Song)» que dio títulu al álbum.[150] Esta tema goció d'ésitu n'Europa y América Llatina, y llogró certificaciones de discu d'oru poles sos altes ventes n'Italia,[151] Austria,[152] y Suiza.[57] Llogró'l Premiu Grammy Llatín[153] na categoría "Meyor Álbum Vocal Pop Llatín"[154] y dos años dempués ganó'l premiu "Latin Music Awards" dau pola ASCAP. Primavera in anticipu debutó nel númberu unu na llista d'álbumes italianos y caltúvose nel primer llugar mientres nueve selmanes consecutives.[155] Más tarde foi certificáu diamante pola Federación de la Industria Musical Italiana por degolar más de 650 000 unidaes vendíes,[156][157] en Chile l'álbum superó les 264 000 copies vendíes.[158] En Suiza, foi certificáu como discu de platín pola Federación Internacional de la Industria Fonográfico región Suiza,[57] en Méxicu l'álbum certificó discu d'oru.[159] Nos Estaos Xuníos según Nielsen SoundScan Primavera antemanada na so selmana númberu venticuatro en dichu país degolaba les 41 796 copies, y en Francia l'álbum nes sos primeres selmanes a la venta nel 2008 llevaba vendíu 26 280 copies.[160] L'álbum vendió más de 3 000 000 copies en tol mundu.[161]
Esti álbum foi promocionáu mientres el Laura Live World Tour 09.[153] Mientres la promoción del álbum, a iniciativa de Pausini y en collaboración con delles cantantes italianes, como Elisa, Giorgia, Fiorella Mannoia y Gianna Nannini, llevar a cabu un conciertu nel estadiu Giuseppe Meazza, que cuntó cola participación de más de cuarenta cantantes italianes femenines y foi realizáu col fin de recaldar dineru pa la reconstrucción nos Abruzos, rexón afeutada por un fuerte terremotu. Esta presentación foi recoyida nun álbum en formatu DVD pal mercáu italianu, tituláu Amiche per l`Abruzzo.[162]
2009: Laura Live World Tour 09
Dempués de la xira mundial pa la promoción de Primavera antemanada,[163] el 27 de payares de 2009 salió a la venta'l so nuevu álbum en vivu, tituláu Laura Live Xira Mundial 09. L'álbum ye un CD/DVD de la xira, que tamién inclúi trés nueves cantares (dos d'elles d'estudiu): «Cola música na radio»,[164] «Entá siquier»[165] y «Ella nun soi». Cola música na radio publicóse 25 de setiembre de 2009; debutó como primer senciellu y darréu foi certificáu como discu d'oru n'Italia pola venta de 15 000 copies.[166] El segundu senciellu «Entá siquier», foi grabáu en direuto mientres la prueba de soníu d'un conciertu en Buenos Aires, Arxentina, ente que la so versión n'italianu «Casomai» foi rexistrada mientres la prueba de soníu en São Paulo, Brasil. El postreru senciellu foi «Ella nun soi».[167] La versión en castellán del álbum, tituláu Laura Live Xira Mundial 09, publicóse antes de la versión italiana, el 24 de payares, siendo'l primer álbum en direuto llanzáu pola cantante pal mercáu llatinoamericanu.
A finales de 2009 realizó una actuación nel Muelle Brin d'Olbia, ante un ensame de 60 000 persones.[168] Anque'l llistáu de les temes yera'l mesmu pa dambes versiones, en dellos conciertos d'América del Sur, cantó «Gracies a la vida», n'honor a la cantante chilena Violeta Parra.[169][170] Tres el llanzamientu del so discu Laura Live World Tour, anunció una posa de dos años a partir de xineru de 2010.[171] El 26 de xineru de 2010 publicóse tamién una edición especial pa Estaos Xuníos. La portada del álbum presenta un color rosa ya inclúi namái les temes n'español conteníos nes otres dos versiones. El discu foi certificáu con cuatro discos de platín pola Federación de la Industria Musical Italiana por degolar les 240 000 copies.[172]
2009 - 2010: DVD Amiche per l'Abruzzo y otres reconocencies
El 22 de xunu, a un añu del eventu celebráu nel estadiu Giuseppe Meazza de Milán, foi llanzáu'l DVD doble de Amiche per l'Abruzzo, que contién dalgunes de les actuaciones más significatives d'esi día.[173] El llanzamientu del DVD tuvo acompañáu del senciellu inéditu «Donna d'Onna», publicáu'l 28 de mayu de 2010. Esti cantar foi cantada a la fin poles cinco madrines, como zarru del conciertu del 21 de xunu de 2009 y foi escrita por Gianna Nannini y Santacroce Isabella,[174] con arreglos de Will Malone. El DVD presentóse'l 21 de xunu pela tarde nel programa Matrix, conducíu pol presentador italianu Alessio Vinci nun episodiu especial. Dichu programa cuntó cola participación especial de Pausini y otres cantantes que participaron nel eventu. L'álbum vendió n'Italia más de 250 000.[173]
Nesi añu foi premiada con delles reconocencies internacionales como'l "Lifetime Achievement Award" y el compromisu de solidaridá nel mundu; en Premiu Lo Nueso[175] por "Artista femenina pop del añu" y el Premiu ASCAP Latin Music Awards, na categoría de "Meyor cantar pop": «Sicasí non». El 18 de mayu foi gallardoniada col World Music Awards na categoría de "Meyor artista italiana". N'agostu recibió cuatro nominaciones nes categoríes de los Premios Orgullosamente Llatín.
El 5 de marzu de 2009 Pausini empezó Laura Live Xira Mundial 09 en Turín y percorrió gran parte d'Europa, América del Sur y los Estaos Xuníos.[176][177] La última etapa de la xira terminó n'Italia en payares del 2009. Un CD de la xira, xunto a un DVD, fueron llanzaos el 27 de payares de 2009. El 8 de setiembre d'esi añu, el direutor de videos musicales Gaetano Morbioli recibió una nominación pa los Premios Grammy Llatinos na categoría de "Meyor videu musical" pola direición del DVD Laura Live Xira Mundial 09.[178]
2011 - 2013: Inéditu, Inéditu World Tour y collaboraciones
Esti álbum ye quiciabes el más esperáu de la so carrera musical y personal tres dos años sabáticos pero tamién de producción.[179][180] Con una salida práuticamente simultánea en casi tol mundu, editóse tamién como discu de vinilu, en forma llindada y numberada con solu dolce cantares, esaniciándose «Ognuno a la sua matita» y «Come vivi senza me».[181] El primer senciellu ye tituláu «Bienvenido» y debutó na posición númberu unu del Top Digital Download[182] y certificó discu de platín por más de 30 000 copies vendíes.[183] Como segundu senciellu publicóse «Enxamás abandoné» y asitióse como númberu quince nel Top Digital Download[184] y darréu foi certificáu como discu d'oru n'Italia por más de 15 000 copies vendíes.[183] Dicha cantar recibió una nominación a Premios lo Nueso na categoría "Meyor videu del añu".[185] El tercer senciellu foi «Bastaba» y publicóse el 20 de xineru de 2012.[186] Inéditu cuenta con cantares en dellos idiomes. Los dos versiones del álbum tantu n'español como n'italianu, un cantar en portugués la cuál ye «Non primeiro olhar» y una en francés que ye titulada «Dans le premier regard». Inéditu llogra ser un ésitu n'Italia, país nel cual vendió más de 360 000 copies[172] y ye unu de los álbumes más vendíos ente 2011 y 2012, asitiándose nel top 10, ente qu'en 2013 asitiar nel top 100 de lo más vendíos. En Malta, Méxicu y Suiza l'álbum llogra ser discu d'oru por más de 3 000, 30 000 y 10 000 copies vendíes respeutivamente, ente qu'en Brasil y Venezuela foi certificáu como discu de platín vendiendo más de 40 000 y 10 000 copies respeutivamente. L'álbum mundialmente nos sos primeros dos meses llogra vender más de 1 000 000 copies.[187][188][189][190][n. 3] En mayu de 2012 ganó'l so primer TRL Award na categoría "Wonder Woman Award".[191][192]
N'avientu de 2011, Pausini embarcar nuna xira mundial titulada Inéditu World Tour,[193] esta xira dexó-y a Pausini volver a escenarios a nivel mundial que nun visitaba dende diba tiempu. Foi la segunda xira más esitosa de la cantante, detrás de la so xira anterior con alredor de 75 feches y más de 520 000 espectadores.[194] Teníase previstu llevar la xira a Italia, Estaos Xuníos, Australia, América del Centru y del Sur, incluyíos Brasil y Méxicu pero por cuenta del embaranzu de Pausini, túvose qu'atayar esta nueva etapa del tour.[194] De la xira publicó'l 27 de payares de 2012 Inéditu Special Edition Cd+Dvd antemanáu pol senciellu Celeste»[194] pa Italia y «Les coses que nun espero», a dúu col cantante venezolanu Carlos Baute como senciellu pa l'América Hispana.[195][196][n. 4] N'avientu de 2012 Inéditu World Tour, recibió dos nominaciones a los Premios Rockol na categoría "Meyor conciertu / Festival"[197] y otra nominación na categoría "Meyor Tour 2012".[198]
En febreru de 2013 Laura fixo un dúu col cantante d'Estaos Xuníos Josh Groban, col cantar tituláu «Y ti prometterò» del álbum tituláu All that Echoes.[199][200][201][202] Conmemorando los 20 años de la so carrera musical, llanzó'l cantar «La soledá»,[203][204] coles sos versiones n'inglés, italianu y español,[205] en iTunes esta versión foi'l cantar númberu 72 más descargada a nivel mundial.[206] En mayu de 2013, la banda española El Sueño de Morfeo pública'l so álbum recopilatorio que contién los sos cantares más populares, de les cualos ta: «Lo meyor ta por llegar», que interpretar Laura Pausini, Ximena Sariñana y Deborah.[207] A principios d'abril confirmóse que Laura Pausini fadría un dúu cola cantante cubana-estauxunidense Gloria Estefan ,[208] pal so nuevu álbum d'estudiu tituláu The Standards,[209] que va ser editáu en cinco idiomes, y llanzáu en setiembre de 2013. El cantar ye titulada: «Sonri (Smile)» de Charles Chaplin.[210] El cantar foi lliberada'l día trés de setiembre del 2013, na canal oficial Gloria Estefan en YouTube. El 1 de xunu de 2013 Laura participó nel conciertu benéficu p'ayudar a neños, neñes y muyeres del mundu,[211] con estrelles mundiales nel escenariu como: Beyoncé, Madonna, Jennifer Lopez, Rita Ora, ente otros. Foi la única italiana en participar nesti conciertu. El conciertu realizar nel Twickenham Stadium de Londres (Inglaterra), ante un ensame de más de 50 000 persones.[212] Pausini interpretó dos canciones, que fueron: «Io cantar» y «It's Not Goodbye». Los cantares fueron interpretaes en direuto y recibió crítiques positives pol so escelente interpretación en vivu. L'espectáculu foi vistu por más de mil millones de persones a nivel mundial.[213]
2013 - 2014: 20 - Grandes Ésitos, venti años de carreres musical y otros proyeutos
En mayu de 2013 recibió una nominación a los Premios MTV Italia na categoría "Artista Saga".[214] Pausini anuncia al traviés de la so cuenta de Facebook que n'avientu va publicar un álbum recopilatorio. El 31 de mayu de 2013 anunció nuna entrevista a RTV radio italiana, que'l so álbum tendría una xira mundial titulada The Greatest Hits World Tour[215] qu'inclúi a Italia,[216] España,[217] Suiza, Francia, Bélxica, Canadá, Estaos Xuníos, Brasil,[218] Arxentina, Méxicu y Chile (onde tamién participó nel LV Festival Internacional del Cantar de Viña del Mar).[219][220][221] El 24 de febreru de 2014, Pausini confirmó más feches de la xira por cuenta del so ésitu nos países onde se presentó, añadió más feches en: Italia y Estaos Xuníos, y per primer vegada añade feches pa Rusia y Australia.[222] Tolos conciertos realizaos mientres la primer etapa del tour n'Italia, fueron llenu, llogrando axuntar a más de 100 000 persones.[223][224] Pausini presentar nel Festival de Viña del 2014, siendo la estrella de la nueche yá qué llogra tener una audiencia de 44 puntos y llogra ser la nueche más vista, superando tamién la nueche de Ricky Martin que llogró un permediu de 41 puntos.[225] Pausini llogró coronase cómo la reina del festival llevándose tolos premios, les Antorches y Gaviluetes de Plata y d'Oru.[226] El 24 de xunetu del 2014, Pausini brindó un conciertu que ye parte del The Greatest Hits World Tour pa la reinauguración de la Feria del Llar en Lima, xunto a artistes nacionales ya internacionales.[227]
El 10 de setiembre de 2013, publicóse'l primer senciellu del nuevu álbum recopilatorio de Pausini, 20 - Grandes Ésitos, tituláu «Llimpiu», xunto a la cantante australiana Kylie Minogue.[228][229] El senciellu debutó como númberu nel Top Digital Download.[230] Darréu «Limpido», llogra certificar discu d'oru n'Italia, por más de 15 000 copies vendíes.[231] «Vívime», xunto a Alejandro Sanz, foi'l segundu senciellu del álbum p'América Hispana, España y Estaos Xuníos.[232][224][223] El videoclip de la cantar grabó'l día 17 d'avientu de 2013, xuntos Pausini y Sanz na ciudá de Madrid, España.[233]
N'Italia, l'álbum debutó na primer posición[234] del Classifiche Albums Top 100 —onde vendió 34 121 copies na so primer selmana—[235] y llogra certificar discu d'oru na so selmana de debú per parte de la Federación de la Industria Musical Italiana por superar la cifra de 30 000 copies.[236] Amás, dio-y a la cantante'l so séptimu álbum en debutar nel númberu unu y el quintu de manera consecutiva. En total l'álbum foi certificáu como triple discu de platín por más de 170 000 copies vendíes, y en Suiza foi certificáu como discu d'oru.[237] En ventes totales y xenerales el discu 20 Grandes Ésitos llogró un discu d'oru n'España por superar les 20 000.[238][239] Lo mesmo asocedió en Méxicu onde superó les 30 000 copies y foi acreditáu como discu d'oru.[240] Asistió a Premios lo Nueso 2015 onde recibió'l "Premiu a la Trayeutoria" pola so carrera de más de 20 años d'ésitos.[241]
Nel branu de 2014, participó como entrenadora na cuarta edición del concursu de talentos La Voz...Méxicu cola cadena mexicana Televisa, xunto a Ricky Martin y la famosa cantante mexicana Yuri, llogrando un gran ésitu y consolidándola n'otra faceta de la so vida: estrella televisiva. Pausini tamién participó na "La Voz", xunto a Alejandro Sanz, como etapa final de la so xira, visitó Méxicu y Estaos Xuníos, darréu en febreru realizó dos conciertos n'Australia y unu en Rusia. Y el so últimu conciertu del The Greatest Hits World Tour realizar n'España.
En payares de 2015, llanzó l'álbum llamáu Similares, con una xira posterior del mesmu nome.
Remove ads
Filantropía y compromisu social
Mientres la carrera musical de Pausini, xunióse a munches iniciatives de solidaridá y caridá.
Dende l'añu 1996 Pausini comprometióse a la proteición de los neños, como defensora de los sos derechos na Unicef, por esto, grabó «El mundu que suañé», esti cantar foi escrita por Pausini, y el dineru del cantar foi donáu a la Unicef.[242] En 1999 participa nel conciertu benéficu Pavarotti & Friends, creada en sofitu a los neños de Guatemala y Kosovu.[243] Nel añu 2001 sofita a les víctimes de los ataques del 11 de setiembre nel World Trade Center en Nueva York, interpretando'l cantar «Tou para ti» escrita por Michael Jackson. Al siguiente añu garrasti nun conciertu benéficu en Los Angeles, pola mesma causa.[242]
En 2003 participa de nuevu en Pavarotti & Friends, destinada a recaldar fondos pa los refuxaos iraquinos que fuxíen de la dictadura de Sadam Husein. Nel mesmu añu dexa los derechos del cantar «El mundu que suañé», pa la Fondazione Francesca Rava - N.P.H.- Italia Onlus, donada pa l'asistencia a los neños en condiciones difíciles en territoriu italianu y nel mundu. El cantar ye utilizada como banda sonora de la fundación, emitíu por Mediaset y inxertar nun CD-ROM que contién semeyes tomaes por Enrico Scaglia a neños de República Dominicana. El conteníu d'esti CD, vender a una ufierta mínima de € 5, donar a la construcción d'una casa d'acoyida NPH pa neños güérfanos y abandonaos nesti país.[244] Tamién en 2003 collaboró con una entrevista en Miami pa la campaña en favor de los neños precisaos d'América Llatina xunto a Gloria Estefan y Shakira;[242] Pausini ye testimonial en Francia pa faer frente a Femmes face au sida, la campaña contra'l Sida entamáu pola Princesa Estefanía de Mónaco;[242] Depués participa nun alderique de la Universidá Católica del Sagráu Corazón, en Milán como un representante positivu de los mozos italianos,[242][245] recibe una carta d'agradecimientu de Kofi Annan por contribuyir a les causes de beneficencia de les Naciones Xuníes.
En 2004, comprometer cola campaña social pa la prueba de VPH de les muyeres europees.[242] En 2005 Pausini xunir al proyeutu de Amnesty International Control Arm, una campaña sobre la tema de los armamentos en particular, la llamada lluz y la recaldación de fondos entamáu por AMREF, una organización que tien como oxetivu ameyorar la salú n'África al traviés de la participación activa de les comunidaes llocales.[242] En 2006 xunir a otros artistes a Amnesty International, dando autógrafos, chaquetes, y púnxose a puya en EBay un proyeutu solidariu entamáu pola campaña Non más violencia contra les muyeres. Dende payares de 2008, Pausini ye embaxadora de Hear the World, una iniciativa creada por Phonak, que busca sensibilizar la opinión pública mundial sobre la importancia de l'audición y los problemes acomuñaos cola perda auditiva. En 2007, participa nuna puya entamada pola Lliga italiana pa la llucha contra'l Sida, por aciu la donación d'una botella con un mensaxe endolcáu, contién versos del cantar «Vivimi».
Nel añu 2009, sofita a les víctimes del terremotu en Abruzzo participando nel cantar «Domani 21/04.09».[246] Laura Pausini entama los conciertos de Amiche per l'Abruzzo el 21 de xunu, al añu siguiente se pública'l DVD.[247]
Remove ads
Rangu vocal y artista
Laura tien un gran rangu vocal, con una voz clásica y de gran algame,[248][249] tal como se presenta nes sos temes más populares como «La soledá», «Amores estraños» y «Ente tu y mil mares».[250] Nel cantar «Va tiempu» del discu Inéditu y nel cantar «Se non te» perteneciente al so discu 20 - Grandes Ésitos.[251]
Gracies a esti rexistru vocal foi comparada polos críticos musicales con cantantes femenines como Milva,[252] Céline Dion,[253][118] Barbra Streisand[254] y Mariah Carey.[254]
La so voz correspuende a la d'una Sopranu llírica llixera. Tres la maternidá aseguró nuna entrevista en portugués que'l so rangu vocal ye media octava más alta.[255][256][257] Estremar por tener una voz bastante distinta que puede algamar notes altes.[258]
Vida privada
“Los seres humanos somos toos iguales. Ye unu de los valores qu'aprendí viaxando. Vi persones de distintos colores, mexicanos, chinos, homosexuales, transexuales, heterosexuales... Toos son idénticos y la mio manera d'amar. Nun me gusta'l machismu, nin el feminismu. La crítica que recibu llega d'un ser humanu, non d'un sexu o una actitú. Ye lo que Dios enseñóme”.[259] |
Laura Pausini dexó la casa de los sos padres en 1995 al camudase a Milán col so noviu, representante y productor Alfredo Cerruti, con quien terminó la so rellación en 2002. Ente 2002 y 2005 sostuvo una rellación col productor Gabriele Parisi. Dende 2005 ye pareya del so guitarrista y direutor musical Paolo Carta, con quien ta comprometida. Laura Pausini descríbese como una muyer católica creyente,[260] anque s'opón a delles posiciones de la Ilesia Católica, como nel casu del sexu prematrimonial, la homosexualidá y los métodos anticonceutivos.[261]
El 15 de setiembre de 2012, anunció na so rede social que taba embarazada d'una neña del so noviu, Paolo Carta.[262]
El 8 de febreru de 2013, informó de la nacencia de la so fía na so páxina web,[263] na que colgó una semeya d'un banduyu sobre'l que ta escritu'l nome de Paola y la fecha de nacencia, enmarcáu por unes manes en forma de corazón, probablemente de los pás. A la semeya acompáñalu un testu nel que puede lleese: «Paolo y yo tamos bien felices d'anunciar la nacencia de la nuesa pequeña. Paola, el so nome, ye una combinación de los nuesos nomes y el símbolu del nuesu amor».[264] La intérprete afirmara en repitíes ocasiones el so deséu de ser madre. Tal que Pausini recuerda na so páxina de Facebook, febreru ye'l so «mes de la suerte, un mes que siempres -y dio tantu». Y ye que nesti mesmu mes, pero en 1993, trunfó nel festival de Sanremo (Italia), lo cual dio un gran impulsu a la so carrera. Tamién en febreru de 2006 ganó un premiu Grammy. Paola foi bautizada na Ilesia Católica'l 15 de xunu de 2013.[265]
Remove ads
Estilu musical
De primeres de la so carrera, foi considerada pola crítica musical como un ídolu adolescente,[266] que cantaba principalmente alrodiu de los amores adolescentes y los sos problemes. A partir de 1998, críticos musicales italianos considerar una cantante más madura y más tarde emponderaron la so cencellez, la so calidá humana nel escenariu y la so voz.[267]
Anque Pausini ye principalmente una cantante de pop melódicu, el so estilu musical desenvolvióse mientres la so carrera con influencies de dellos xéneros, incluyendo música llatina,[268] soul y rock.[269] A partir del so álbum de 1996, Cueslu che vivi / Les coses que vives, tamién hai coescrito la mayoría de los sos cantares y, a partir de 1998 con La mia risposta / La mio respuesta, participó na producción de los sos discos.
Remove ads
Méritos
– Comandante de la Orde al Méritu de la República Italiana: foi condecorada col cuartu honor civil más altu n'Italia pol presidente de la república Carlo Azeglio Ciampi, el 6 de febreru de 2006.[270][42][271]
Discografía
Remove ads
Xires
Premios recibíos por Laura Pausini
Cantares pa telenoveles
Ver tamién
- Artistes musicales con mayores ventes
- Álbumes musicales d'artistes femenines más vendíos de tolos tiempos
- Música d'Italia, bazcuya nun ampliu espectru d'ópera y música clásica instrumental y la música popular estrayida de fontes autóctones ya importaes
Notes xenerales
- Ye'l músicu en vida italianu con mayores ventes na actualidá.
- Laura solo foi devasada pola cantante norteamericana Mariah Carey.
- Les ventes certificaes solo representen un mínimu de les cifres riquíes polos organismos certificadores na mayoría de los países. Por casu, en Suiza Inéditu certificó discu d'oru pola venta mínima del requerimientu d'esi nivel en dichu país, diez mil copies. Sicasí, les ventes reales devasen esa cantidá. Tenga bien a saber que les certificaciones en dellos países otorgar polos niveles de comercialización (cantidá de copies puestes a disposición de los consumidores nel mercáu) y non poles ventes (cantidá de copies adquiríes polos consumidores, n'efectuando un desembolsu de dineru).
- La versión italiana del cantar («Cueslu che non el mio aspetto») tamién se publicar como senciellu, esta vegada pa Italia.
Referencies
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads