From Wikipedia, the free encyclopedia
Erich Seligmann Fromm (23 de marzu de 1900, Frankfurt del Main – 18 de marzu de 1980, Muralto) foi un destacáu psicoanalista, psicólogu social y filósofu humanista d'orixe xudíu alemán.
Erich Fromm | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Frankfurt del Main[1], 23 de marzu de 1900[2] |
Nacionalidá |
Imperiu alemán República de Weimar |
Muerte | Muralto, 18 de marzu de 1980[2] (79 años) |
Familia | |
Casáu con |
Frieda Fromm-Reichmann (1926 – 1942) Karen Horney (1942 – 1952) |
Estudios | |
Estudios |
Universidá Johann Wolfgang Goethe Universidá de Heidelberg 1922) Universidá de Nueva York |
Nivel d'estudios | Philosophiæ doctor |
Llingües falaes |
inglés[3] alemán[3] castellanu |
Alumnu de | Alfred Weber |
Oficiu | profesor universitariu, sociólogu, psicoanalista, escritor, psicólogu, filósofu, economista |
Emplegadores |
Universidá de Columbia Universidá de Michigan Universidá Nacional Autónoma de Méxicu (1949 – 1973) Universidá de Nueva York (1962 – 1974) |
Trabayos destacaos |
El arte de amar (es) Man for himself (en) ¿Tener o ser? (es) Psychoanalysis and Religion (en) Anatomía de la destructividad humana (es) El arte de escuchar (es) El miedo a la libertad (es) |
Premios |
ver
|
Influyencies | Johann Jakob Bachofen, Maestro Eckhart (es) , Sigmund Freud, Karl Marx, Baruch Spinoza, Søren Kierkegaard, Alfred Adler, Hermann Cohen y Lao Tzu |
Miembru de | William Alanson White Institute (es) |
Movimientu |
Filosofía continental escuela de Frankfurt (es) [4] |
IMDb | nm3667352 |
fromm-online.org | |
Miembru del Institutu d'Investigaciones Sociales de la Universidá de Frankfurt, Fromm participó viviegamente na primer fase de les investigaciones interdisciplinaries de la Escuela de Frankfurt, hasta qu'a fines de los años 40 rompió con ellos por cuenta de la heterodoxa interpretación de la teoría freudiana que desenvolvió dicha escuela, que intentó sintetizar nuna sola disciplina'l psicoanálisis y los postulaos del marxismu. Foi unu de los principales renovadores de la teoría y práutica psicoanalítica a mediaos del sieglu XX.[5]
Erich Fromm creció en Frankfurt del Main, nel senu d'una familia xudía que siguía puramente los preceptos de la relixón d'esa cultura: munchos de los sos miembros fueron rabinos. El mesmu Erich Fromm tamién quixo primeramente siguir esi camín de vida. Sicasí, estudió de primeres derechu en Frankfurt, depués treslladóse a Heidelberg pa estudiar socioloxía, onde fixo la so doctoráu en 1922 so l'asesoría d'Alfred Weber, alrodiu de la llei xudía. Hasta 1925 asistía a clases de Talmud con Salman Baruch Rabinkow. En 1926 casóse cola psicoanalista Frieda Reichmann. A fines de la década de 1920 Fromm empezó la so formación como psicoanalista nel Institutu Psicoanalíticu de Berlín con un discípulu de Freud que nun yera médicu: el xurista Hanns Sachs. Nesi tiempu, él y la so esposa abandonaron la vida relixosa ortodoxa xudía. Dende 1929, Fromm exerció como psicoanalista "legu" (los entós daquella llamaos Laienpsychanalitiker, términu alemán pa referise a los non médicos) en Berlín. Nesta dómina empezó'l so interés y estudiu poles teoríes de Marx. En 1930 foi convidáu por Max Horkheimer a dirixir el Departamentu de Psicoloxía del apocayá creáu Institutu pa Investigaciones Sociales (Institut für Sozialforschung).[6]
En 1931 divorcióse de Reichmann, con quien caltuvo una estrecha amistá pa tola vida. El 25 de mayu de 1934, tres tomar del poder pol partíu Nazi, emigró xunto con otros miembros del institutu a los Estaos Xuníos. Les diverxencies intelectuales con otros miembros de la institución, especialmente Herbert Marcuse y Theodor Adorno, llevaron al so desvinculación del mesmu en 1939.[7]
Mientres los años 40 Fromm desenvolvió un importante llabor editorial, pos publicó dellos llibros depués consideraos clásicos sobre los enclinos autoritarios de la sociedá contemporánea y esvióse marcadamente de la teoría orixinal freudiana. En 1943 foi unu de los miembros fundadores de la filial neoyorquina de la Escuela de Psiquiatría de Washington, dempués de lo que collaboró col Institutu William Alanson White de Psiquiatría, Psicoanálisis y Psicoloxía. En 1944 casóse en segundes nupcies con una inmigrante judeoalemana, Henny Gurland; escontra 1950 camudar a Méxicu, onde Gurland finaría dos años más tarde. Fromm enseñó na Universidá Nacional Autónoma de Méxicu, onde fundó la Seición Psicoanalítica de la escuela de medicina y l'Institutu Mexicanu de Psicoanálisis.
El 18 d'avientu de 1953 volvió contraer matrimoniu con Annis Glove Freeman. Dende mediaos de la década tuvo fuertemente arreyáu colos movimientos pacifista norteamericanos, y foi un destacáu oponente de la guerra de Vietnam. Alloñóse de too sofitu al socialismu real, sobremanera del modelu totalitariu del Estáu soviéticu, coles mesmes que criticó la sociedá capitalista. Esto, xunto coles sos perspectives sobre la llibertá personal y el desenvolvimientu d'una cultura llibre, averar notablemente a la llinia anarquista,[ensin referencies] cuestión que se fai evidente al comparar les temátiques de los sos llibros coles de los autores clásicos d'esa escuela.[ensin referencies] De sigo mesmu dicíase partidariu d'un socialismu humanista y democráticu.
Ente 1957 y 1961 Fromm compaxinó la so actividá na UNAM con una cátedra na Universidá Estatal de Michigan. En 1965 retiróse; tres unos años de viaxe, en 1974 instalar en Muralto, en Suiza. Morrió nel so llar cinco díes enantes del so ochentenu cumpleaños.
Trés llibros son particularmente importantes pa conocer el pensamientu del sabiu alemán. El primeru ye El mieu a la llibertá, el segundu L'arte d'amar y el terceru ye El corazón del home. Nellos manifiéstase inconforme cola so pertenencia a una escuela nueva de psicoanálisis, pa concluyir diciendo qu'él propón una estructura filosófica de referencia distinta, la del humanismu dialécticu. A pesar d'esto, considérase que los llibros El mieu a la llibertá, Ética y psicoanálisis y Psicoanálisis de la sociedá contemporánea presenten tamién una continuidá no qu'atañe al pensamientu psicolóxicu de Erich Fromm, amás de que nesta última funda lo qu'él llama'l psicoanálisis humanista, ente qu'en Ética y psicoanálisis sustitúi'l sistema freudianu de desenvolvimientu de la libido por unu que se basa nos procesos d'asimilación y socialización del individuu. Él mesmu menta, al entamu de Ética y psicoanálisis, que ye menester lleer esi llibru xunto con El mieu a la llibertá pa entender dafechu'l so caracteroloxía.
Fromm diz, nel prefaciu de El corazón del home, que El mieu a la llibertá foi'l frutu de la so esperiencia clínica y de la especulación teórica pa entender tantu la llibertá, como l'agresión y l'instintu destructor. El pensador estrema ente l'agresión al serviciu de la vida, biofilia, y la necrofilia o agresión al serviciu de la muerte.
Nun llibru posterior, L'arte d'amar, Fromm analizó la capacidá d'amar y, otra manera, El corazón del home tien como exa la enunciación y carauterización de dos síndromes, el de crecedera (amor a la vida, a la independencia y la superación del narcisismu) y el de decadencia (amor a la muerte, a la simbiosis incestuosa y al narcisismu malinu).
Pa Fromm, que vivió en plena Guerra Fría, ésta ye'l reflexu del síndrome de decadencia, pos a pesar del enorme riesgu de muerte, prevalez l'odiu inspiráu nun narcisismu malinu, suicida; imponer ente los gobiernos de les superpotencies.
A Fromm interésa-y la visión de Thomas Hobbes, nel sentíu de que l'home ye llobu del home, pero coles mesmes destaca l'enclín humanu al autosacrificio. Pregúntase respectu d'esta condición dual si ye l'home llobu o corderu de sigo mesmu. En busca d'una respuesta recurre al Nuevu Testamentu pa concluyir finalmente qu'esti llibru reflexa tantu una condición como la otra, y conclúi que l'individuu ye al par llobu y corderu.
Sicasí, non tolos homes desenvolvieron de la mesma manera dambes condiciones, pos na inmensa mayoría predomina'l corderu, en tantu una minoría ye apoderada pola condición de llobu, pero esta minoría supo aponderar la condición de llobu qu'esiste na inmensa mayoría, y cito:
Pero si la mayor parte de los homes fueron corderos ¿Por qué la vida del home ye tan distintu de la del corderu? La so hestoria escribir con sangre; ye A History of Violence constante, na que la fuercia usóse cuasi invariablemente pa torar la so voluntá. ¿Esterminó Talaat Pachá por sigo solu millones d'armenios? ¿Esterminó Hitler por sigo solo a millones de xudíos? ¿Esterminó Stalin por sigo solo a millones d'enemigos políticos? Esos homes nun taben solos, cuntaben con miles d'homes que mataben por ellos y que lo faíen non yá voluntariamente, sinón con prestar.
Fromm conclúi que “L'home ordinariu con poder estraordinariu ye'l principal peligru pa la humanidá y non el malváu o'l sádicu”, lo cual puédese concretizar cuando se combinen nél los trés orientaciones que formen el síndrome de decadencia y que “mueve al home a destruyir pol gustu a la destrucción y a odiar pol gustu d'odiar.”
En contraposición, describe'l síndrome de crecedera: “l'amor a la vida (en cuanto opuestu al amor a la muerte) l'amor al home (opuestu al narcisismu) y l'amor a la independencia (opuestu a la fixación simbióticu-incestuosa).
En concencia qu'una mentalidá tan rica y creativa como la de Erich Fromm que vivió intensamente'l so tiempu, qu'abrazó un marxismu alloñáu del totalitarismu imperante y que refugó un capitalismu feroz, qu'amás foi un educador, un lliteratu de gran curiosu pos los sos llibros son de bona llectura y que combinaba tanto la so esperiencia clínica cola so meditación filosófica, produció un ricu pensamientu dotáu de munches arestes espuestes a lo llargo de más de venti llibros que ye imposible encaxellar nun capítulu como'l d'esti artículu. Sicasí, el barrunto anterior ye'l centru que permanez repitíu tantu nos sos llibros previsores de la sociedá como nel xuiciu a los grandes personaxes de la nuesa hestoria.
Son d'importancia trascendental los sos estudios alrodiu de la rellación qu'esiste ente los sistemes políticos totalitarios y les relixones monoteístes. Según Fromm, les relixones monoteístes eduquen a los individuos na obediencia ciega a una autoridá cimera, que pon les normes percima de cualquier razón o discutiniu. Asina, l'individuu queda amenorgáu a un pixín servidor d'un dios toupoderosu. Esta mentalidá masoquista, adquirida dende la infancia, sería la base psicolóxica que fizo que munchos homes sigan ciegamente a dictadores como Hitler. Ye interesante decatase de la gran semeyanza que tienen estes idees de Fromm avera del monoteísmu coles d'otru gran pensador: Joseph Campbell. Poco primero de morrer, Fromm publicó un llibru que supunxo un pasu alantre nel so pensamientu: Anatomía de la destructividad humana. Nesti escritu plantegó la idea de que l'home decantar na so vida ente dos fuercies: la biofilia y la necrofilia. La primera ye la fuercia qu'impulsa al ser humanu a amar la vida y a crear. La segunda ye l'aviesu tenebrosu d'esta fuercia. La necrofilia surde cuando l'home decantar pol egoísmu, y trai la sobeyosa, la cobicia, la violencia, la enganía de destruyir y l'odiu a la vida. Ye de destacar el magníficu estudiu que Fromm fixo, nesti llibru, alrodiu de la personalidá de Hitler basándose nesta teoría de la biofilia-necrofilia.
Al igual que lo anterior, Fromm foi un firme defensor de los derechos de la muyer, por eso amosóse siempres entusiasmáu poles obres de Bachofen, asina lo espresó: “La comprensión plena d'esta ideoloxía patriarcal esixiría un analís más detalláu. Baste dicir que les muyeres constitúin una clase apoderao y esplotao polos homes en toles sociedaes patriarcales; como tolos grupos esplotadores, los homes dominantes tienen de producir ideoloxíes con cuenta d'esplicar la so dominación como natural, y polo tanto necesaria y xustificada. Les muyeres, como la mayoría de les clases apoderaes, aceptaron la ideoloxía masculina, anque en priváu sofitaben les sos propies idees contraries. Paez que la lliberación de la muyer empezó nel sieglu XX, y que va acompañada por un debilitamientu del sistema patriarcal na sociedá industrial, anque nin siquier güei esiste en país dalgunu una igualdá total, de facto, de les muyeres”.
La tema de la dominación de la muyer yera una de les cuestiones de principal esmolición pa Fromm por eso'l so rescate de Bachofen y por eso afirmaba: “El dominiu de los homes sobre les muyeres ye'l primer actu de conquista, y el primer usu esplotador de la fuercia…”
Erich Fromm afirma, na so obra El corazón del home, que'l ser humanu actual carauterizar pola so pasividá ya identifícase colos valores del mercáu porque l'home tresformóse a sigo mesmu nun bien de consumu y siente la so vida como un capital que tien d'invertise provechosamente. L'home convirtióse nun consumidor eternu, y el mundu pa él nun ye más qu'un oxetu p'aselar el so mambís.
Según l'autor, na sociedá actual l'ésitu y el fracasu basar nel saber invertir la vida. El valor humanu llindóse a lo material, nel preciu que pueda llograr polos sos servicios y non no espiritual (cualidaes d'amor, nin la so razón, nin la so capacidá artística). L'autoestima nel ser humanu depende de factores esternos y de sentise trunfador con respectu al xuiciu de los demás. D'ende que vive pendiente de los otros, y que la so seguridá mora na conformidá; en nun estremase del fatáu. L'individuu tien de tar acordies cola sociedá, dir pol mesmu camín y nun estremase de la opinión o de lo establecío por ésta.
Por que la sociedá de consumu funcione bien, precisa una clase d'individuos que cooperen dócilmente en grupos numberosos que quieren consumir más y más, que los sos gustos tean estandarizados y que puedan ser fácilmente influyíos y antemanaos. Esti tipu de sociedá precisa miembros que se sientan llibres o independientes, que nun tean sometíos a nenguna autoridá o principiu o conciencia moral y que, sicasí, tean dispuestos a ser mandaos, a faer lo previsto, a encaxar ensin fregadures na máquina social. Los homes actuales son empuestos ensin fuercia, conducíos ensin líderes, impulsaos ensin nenguna meta, salvo la de siguir en movimientu, d'avanzar. Esta clase d'individuu ye l'autómata, persona que se dexa dirixir por otra.
L'humanu tien de trabayar pa satisfaer los sos deseos, que son constantemente aguiyaos y empobinaos pola maquinaria económica. El suxetu automatizado enfrentar a una situación peligrosa, yá que la so razón deteriórase y escai la so intelixencia; adquier la fuercia material más poderosa ensin la sabiduría pa emplegala.
El peligru que l'autor ve nel futuru del humanu ye qu'éstos se conviertan en robots. Verdá ye que los robots nun se remonten. Pero, dada la naturaleza del ser humanu, los robots nun pueden vivir y caltenese cuerdos. Entós van buscar destruyir el mundu y destruyise a sigo mesmos, pos yá nun van ser capaces de soportar l'aburrición d'una vida falta de sentíu y carente por completu d'oxetivos.
Pa superar esi peligru, l'autor diz que se debe vencer la enayenadura, tien de vencer les actitúes pasivu y empobinar mercantilmente qu'agora lo apoderen y escoyer sicasí una sienda maduro y granible. Tien De volver a adquirir el sentimientu de ser él mesmu y retomar el valor de la so vida interior.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.