Ìkan lára àwọn ìpínlẹ̀ ní orílé-èdè Nàìjíríà From Wikipedia, the free encyclopedia
Ìpínlẹ̀ Anambra jẹ́ ìpínlẹ̀ kan láàárín àwọn ìpínlẹ̀ mẹ́rìndínlógójì ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, ní agbègbè gúúsù-ìlà-oòrùn orílẹ̀ èdè náà.[3] Wọ́n dá ìpínlẹ̀ náà lẹ̀ ọjọ́ kẹtàdínlọ́gbọ̀n, ọdún 1991.[4] Ìpínlẹ̀ Anambra sopọ Ìpínlẹ̀ Delta sí ìwọ̀-oòrùn, Ìpínlẹ̀ Imo sí gúúsù, Ìpínlẹ̀ Enugu sí ìlà-oòrùn ̀ti Ìpínlẹ̀ Kogi sí àríwá.[5]
Anambra | |
---|---|
Anambra State. | |
Nickname(s): | |
Location of Anambra in Nigeria | |
Country | Nigeria |
Date created | 27 August 1991 |
Capital | Awka |
Government | |
• Governor[1] | Charles Chukwuma Soludo (APGA) |
Area | |
• Total | 4,844 km2 (1,870 sq mi) |
Area rank | 35 of 36 |
Population (2006 census)1 | |
• Total | 4,055,048 |
• Rank | 10 of 36 |
• Density | 840/km2 (2,200/sq mi) |
GDP (PPP) | |
• Year | 2007 |
• Total | $6.76 billion[2] |
• Per capita | $1,585[2] |
Time zone | UTC+01 (WAT) |
ISO 3166 code | NG-AN |
Website | anambrastateng.org |
^1 Preliminary results |
Gẹ́gẹ́ bí àbájáde ètò-ìkànìyàn ọdún 2022 àwọn olugbe tí wọn tó mílíọ́nnù mẹ́sàn-án ni wọ́n gbé ní Ìpínlẹ̀ náà.[6] Orukọ Ìpínlẹ̀ náà ni wọ́n ṣàwárí ní ọdún 1976 látara àáríngbùngbùn ìlà-oòrùn Ìpínlẹ̀ náà, wọ́n fún Ìpínlẹ̀ náà lórúkọ ní ìbámu pẹ̀lú Odò Omambala, odò tó ń sàn jákèjádò ìpínlẹ̀ náà. Anambra jẹ́ orúkọ àyálò ti Omambala.[7][8] Olú-ìlú rẹ̀ ni Awka, ìlú tó ń gbòrò ní kíákíá tí èrò inú rẹ̀ ti lé si láti Ẹgbẹ̀rún-lọ́nà-ẹ̀ẹ́dẹ́gbẹ̀rin sí mílíọ́nnù mẹ́fà láàárin ọdún 2006 sí 2020. Ìlú Onitsha, tí ó jẹ́ ibùdó ìlú nínú ìtàn láti ìgbà ìmúnisìn àwọn aláwọ̀-funfun, ṣì jẹ̀ ọ̀gangan ìṣòwò láàárin Ìpínlẹ̀ náà..[9]
Orúkọ-ìnagijẹ rẹ̀ ni "Ìmọ́lẹ̀ orílẹ̀ èdè" "Light of the Nation", Ìpínlẹ̀ Anambra jẹ́ ìpínlẹ̀ ẹlẹ́ẹ̀kẹjọ tí ó gbòòrò jùlọ ní ààyè tàbí agbègbè [10] ní orílẹ̀ èdè, bí ó ti lẹ̀ jẹ́ wí pé ìdijú-jiyàn rẹ̀ wà pèlu Onitsha, agbègbè tí ó tóbi jùlọ tí ó sì pọ̀ ni èrò nínú ìgboro tí àwọn èèyàn inú rẹ̀ tó mílíọ́nnù mẹ́jọ-àbọ̀ ni wọ́n ti ṣàwárí gẹ́gẹ́ bí àbájáde Africapolis ti ọdún 2020 tí ó mú Onitsha jẹ́ ìgboro-ìlú ẹlẹ́kejì tí ó gbòòrò jùlọ ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà ní iye àti ẹlẹ́ẹ̀kẹ́ta ní ilẹ̀-adúláwọ̀.[11] Bakan naa gẹ́gẹ́ bí àbájáde àwọn Demographia ti ọdún 2019 ìgboro Onitsha ẹlẹ́ẹ̀kẹtàdínláàdọ́ta ìgboro-ìlú tí ó tóbi jùlọ lágbàáyé pẹlu èro mílíọ́nnù mẹ́jọ Anambra jé Ìpínlẹ̀ tí ó pọ̀ jùlọ, bí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé ẹlẹ́ẹ̀kejì ní kíkéré ni agbègbè ni.[12][13] Agbègbè tí a mọ̀ sí Ìpínlẹ̀ Anambra ti jẹ́ agbègbè tí ó lajú ókérétán láti bíi ẹlẹ́èkẹsàn ọgọ́rù-únn AD, pẹ̀lú ìlú àbáláyé Nri, ti olú-ìlú rè jẹ́ Igbo-Ukwutẹ́lẹ̀rí nínú ìtàn láàárin Ìpínlẹ̀ náà. Àwọn olùgbé Ìpínlẹ̀ Anambra jé àwọnIgbo,[14][15] pẹ̀lú èdè Igbo tí ó jẹ́ gẹ́gẹ́ bí èdè àjùmọ̀ lò jákèjádò ìpínlẹ̀ náà.[16]
Àyọkà yìí tàbí apá rẹ̀ únfẹ́ àtúnṣe sí. Ẹ le fẹ̀ jù báyìí lọ tàbí kí ẹ ṣàtúnṣe rẹ̀ lọ́nà tí yíò mu kúnrẹ́rẹ́. Ẹ ran Wikipedia lọ́wọ́ láti fẹ̀ẹ́ jù báyìí lọ. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.