Ìpínlẹ̀ Adamawa

Ìpínlẹ̀ Adamawa (Fula: Leydi Adamaawa 𞤤𞤫𞤴𞤣𞤭 𞤢𞤣𞤢𞤥𞤢𞥄𞤱𞤢) jẹ́ ìpínlẹ̀ kan ní agbègbè àríwá-ìlà-oòrùn orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, tí ó pín ààlà pẹ̀lú Ìpínlẹ̀ Bornosí àríwá ìwọ̀-oòrùn, Gombesí ìwọ̀-oòrùn, àti Taraba gúúsù-ìwọ̀-oòrùn nígbàtí ààlà ìlà-oòrùn rẹ̀ di apákan ààlà orílẹ̀ èdè pẹ̀lú orílẹ̀ èdè Cameroon. Orúkọ rẹ̀ jẹ yọ látara ìtàn emirate ti Adamawa, pẹ̀lú olú-ìlú ẹ́míréétì tẹ́lẹ̀rí ti Yola tí ó jẹ́ gẹ́gẹ́ bí olú-ìlú Ìpínlẹ̀ Adamawa. Ìpínlẹ̀ náà jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ìpínlẹ̀ oríṣiríṣi àkóónú ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà pẹ̀lú áwọn ọ̀wọ́ ẹ̀yà onílùú tí ó lé ní ọgọ́rùn-ún. Wọ́n dáa sílẹ̀ ní ọdún 1991 nígbàtí ìpínlẹ̀ Gongola tẹ́lẹ̀rí túká di ìpínlẹ̀ Adamawa àti ìpínlẹ̀ Taraba.^[3]

Ìpínlẹ̀ Adámáwá
Ipinle
Flag
Nickname(s):  Land of Beauty
Location in Nigeria
Country	Nigeria
Oluilu	Yola
Ijoba Ibile	21
Idasile	27 August 1991
Government
• Gomina	Umaru Fintiri (APC)
• Awon Alagba	Jibril Mohammed Aminu, Mohammed Mana, Grace Bent
• National Assembly delegates	Akojo
Area
• Total	36,917 km2 (14,254 sq mi)
Population  (2005)
• Total	3,737,223
Time zone	UTC+0 (GMT)
Geocode	NG-AD
GIO (2007)	$4.58 billion[1]
GIO ti Enikookan	$1,417[1]
www.adamawa.gov.ng

Adamawa State
State
Flag Seal
Nickname(s):  Land of Beauty/UBA
Location of Adamawa State in Nigeria
Coordinates: 9°20′N 12°30′E
Country	Nigeria
Established	August 27, 1991
Capital	Yola
Government
• Body	Government of Adamawa State
• Governor	Umaru Fintiri (PDP)
• Deputy Governor	Crowther Seth (PDP)
• Legislature	Adamawa State House of Assembly
• Senators	C: Aishatu Dahiru Ahmed (APC) N: Ishaku Elisha Abbo (APC) S: Binos Dauda Yaroe (PDP)
• Representatives	List
Area
• Total	36,917 km2 (14,254 sq mi)
Population  (2006)
• Total	3,178,950
Time zone	UTC+1 (GMT)
Postal code	640001
Dialing Code	+234
Geocode	NG-AD
GDP (2007)	$4.58 billion[1]
GDP Per Capita	$1,417[1]
HDI (2019)	0.488[2] low · 27th of 37
Website	www.adamawastate.gov.ng

Láàárín àwọn ìpínlẹ̀ mẹ́rìndínlógójì ti orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, ìpínlẹ̀ Adamawa jẹ́ ìpínlẹ̀ ẹlẹ́ẹ̀kẹjọ tí ó gbòòrò jùlọ ní ààyè tàbí agbègbè àti ṣùgbọ́n ẹlẹ́ẹ̀kọkàndínlógún ní iye pẹ̀lú ènìyàn tí ó tó mílíọ́nnù mẹ́rinlé-ní-ìdámẹ́rin gẹ́gẹ́ bí àbájáde ọdún 2016.^[4]

Ohun tí a wá mọ̀ sí ìpínlẹ̀ Adamawa ti ní olùgbé láti bí ọ̀pọ̀ ọdún sẹ́yìn kúnfún àwọn oríṣiríṣi ẹ̀yà pẹ̀lú Bwatiye (Bachama), Bali, Bata (Gbwata), Gudu, Mbula-Bwazza, àti Nungurab (Lunguda) ní àáríngbùngbùn agbègbè náà; Kamwe sí àríwá àti àáríngbùngbùn agbègbè náà; Jibusí gúúsù tí ó naṣẹ̀; Kilba, Marghi, Waga, àti Wula ní ìlà-oòrùn, àti Mumuye ní gúúsù nígbàtí àwọn Fulaniń gbé jákèjádò ìpínlẹ̀ náà lemọ́lemọ́ gẹ́gẹ́ bí darandaran. Ìpínlẹ̀ Adamawa jẹ́ àkóónú oriṣ́iríṣi ẹ̀sìn nígbàtí ìwọ̀n bí 55% àwọn ènìyàn olùgbé jẹ́ Mùsùlùmí Sunni àti ìwọ̀n 30% jẹ́ Kììtẹ́nì (nípàtàkì Lutheran, EYN, ECWA, àti ìjọ aláṣọ ara) nígbàtí àwọn ìwọ̀n 15% jẹ́ àwọn ẹlẹ́sìn ìbílẹ̀.^[5][6]

Imojuto

Agbegbe Ijoba Ibile 21 lowa ni Ipinle Adamawa :

Demsa Fufore Ganye Girei Gombi Guyuk Hong

Jada Lamurde Madagali Maiha Mayo-Belwa Michika Ariwa Mubi

Guusu Mubi Numan Shelleng Song Toungo Ariwa Yola Guusu Yola

Itokasi

1. "C-GIDD (Canback Global Income Distribution Database)". Canback Dangel. Retrieved 2008-08-20.
3. "This is how the 36 states were created". Pulse.ng. October 24, 2017. Retrieved 15 December 2021.
4. "Population 2006-2016". National Bureau of Statistics. Retrieved 14 December 2021.
5. Roelofs, Portia (November 2017). "Civil Society, Religion and the State: Mapping of Borno and Adamawa" (PDF). Abuja: Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit. Archived from the original (PDF) on 19 January 2022. Retrieved 18 January 2022.
6. Nwankwo, Cletus Famous (27 March 2019). "Religion and Voter Choice Homogeneity in the Nigerian Presidential Elections of the Fourth Republic". Statistics, Politics and Policy 10: 1–25. doi:10.1515/spp-2018-0010. https://www.researchgate.net/publication/331532913. Retrieved 19 January 2022.